blog

Πηγή: https://tvxs.gr

Φωτεινή Λαμπρίδη

Μια σταλιά ενσυναίσθηση και αίσθημα δικαίου αρκεί για να καταλάβουμε πως ο εχθρός δεν είναι ο μετανάστης και ο καταληψίας. Ούτε οι εστίες του κακού οι καταλήψεις τους. Αν καταλάβουν πως ο φασισμός, πρώτα έρχεται για τους άλλους και μετά για εσένα, ας ζητήσουν μία συγγνώμη από τα παιδιά τους οι γονείς που τα μπόλιασαν με μίσος, προτού βρεθούν τα ίδια τους τα παιδιά στο έλεος άλλων βασανιστών.

Τα εμποτισμένα με το τοξικό ρατσιστικό δηλητήριο παιδιά, ήταν μια από τις οδυνηρότερες καταστάσεις που βιώσαμε σε αυτή την παρατεταμένη κρίση.

Ανατριχιάσαμε με τις εθνικιστικές καταλήψεις και τις διαδηλώσεις και κάποιοι δακρύσαμε βλέποντας τα βίντεο, τα τραβηγμένα μέσα σε σχολικά προαύλια με τα παιδιά να φωνάζουν «έξω οι λαθρομετανάστες από τα σχολεία μας». Την χλεύη και τον μισανθρωπισμό εξέφραζαν με πλήθος επιθέτων της φασιστικής κουλτούρας των ενηλίκων. Βρομιάρηδες, μιάσματα, εγκληματίες κλπ. Βέβαια ευτυχώς, η «επιδημία» αυτή, δεν ήταν γενικευμένη. Η πλειοψηφία της σχολικής κοινότητας αντιστάθηκε ευτυχώς.

Μία από αυτές τις καταλήψεις, πραγματοποιήθηκε στο ΕΠΑΛ Γιαννιτσών, τον περασμένο Νοέμβρη. Δεν πέρασαν ούτε πέντε μήνες και στην ίδια περιοχή ξαναπραγματοποιείται κατάληψη σε σχολείο λόγω κοροναϊού. Οι μαθητές αυτοί τη φορά δεν στιγματίζουν ως ανεπιθύμητα τα προσφυγόπουλα, αλλά τους Έλληνες συμμαθητές τους. Δεν θέλουν τους συμμαθητές τους που επέστρεψαν από την Ιταλία, όπου εμφανίστηκε το κρούσμα πριν εμφανιστεί στη χώρα μας.

Πόσο γρήγορα γυρίζει αυτή η ρουλέτα; Πόσο σύντομα η ζωή, δείχνει σε κάποιους πως το μαχαίρι του φασισμού και του ρατσισμού, θέλει ένα κλικ για να στραφεί εναντίον σου. Ενάντια στο παιδί σου.  Και να γίνεις εσύ ο ίδιος το μίασμα, ο επικίνδυνος, ο ανεπιθύμητος. Τώρα είναι το δικό σου παιδί που ζητούν να μείνει εκτός. Χωρίς κανέναν λόγο. Χωρίς να έχει διαπράξει κανένα έγκλημα. Μόνο και μόνο, επειδή τα παιδιά αυτά εξασκήθηκαν στον κοινωνικό αυτοματισμό που ορίζουν τα αντανακλαστικά του φασισμού. Εξασκήθηκαν τόσο καλά στα σπίτια τους, το κοινωνικό τους περιβάλλον και τα ΜΜΕ, που σαν έτοιμα από καιρό, πέταξαν έξω με την πρώτη ευκαιρία τους ίδιους τους τους φίλους. Ευτυχώς, το σχολείο δεν έκανε δεκτό το αίτημα τους.

Πάμε τώρα στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου. Ένα ταλαιπωρημένο τμήμα της Ελληνικής επαρχίας, που κλήθηκε να πληρώσει την ανικανότητα του κράτους αλλά και την άρνηση της ΕΕ να υποδεχτεί τους πρόσφυγες για τον ξεριζωμό των οποίων έχει ευθύνη. Οι κάτοικοι έζησαν πρωτοφανείς για εκείνους καταστάσεις αστυνομικής βίας και καταστολής. Τραυματίστηκαν πολίτες και ανταπέδωσαν το ξύλο σε άνδρες των ΜΑΤ. Είδαν τα ΜΑΤ να σπάνε τα αυτοκίνητά τους και μετά να βάζουν φωτιά στο δάσος τους. Μίλησαν για καθεστώς στρατιωτικής κατοχής και στο τέλος ανάγκασαν την κυβέρνηση να υποχωρήσει άρον άρον.

Για τους κατοίκους της Λέσβου και της Χίου μπορεί να ήταν πρωτοφανείς οι σκηνές. Για την Ελλάδα όχι. Εκτός από τα παραδείγματα της Κερατέας και της Χαλκιδικής, όσοι έχουμε κατέβει σε διαδηλώσεις έχουμε πάρει ισχυρές δόσεις κρατικής βίας, αξέχαστες για την ακρίβεια. Για να μη μιλήσουμε για τα πρόσφατα επεισόδια στα Εξάρχεια. Για το ξύλο που έφαγαν τυχαίοι  περαστικοί, τις αναίτιες προσαγωγές, το ξεγύμνωμα ανθρώπων στους δρόμους. Όσο όμως δεν είναι η μπότα πάνω από το δικό μας κεφάλι, δύσκολα αντιδράμε.

Το καλό σενάριο λοιπόν είναι να πάρουμε τα μαθήματά μας από τον κορονοϊό και από τα νησιά του Β. Αιγαίου και να ξυπνήσουμε. Μια σταλιά ενσυναίσθηση και αίσθημα δικαίου αρκεί για να καταλάβουμε πως ο εχθρός δεν είναι ο μετανάστης και ο καταληψίας. Ούτε οι εστίες του κακού οι καταλήψεις τους. Αν καταλάβουν πως ο φασισμός, πρώτα έρχεται για τους άλλους και μετά για εσένα, ας ζητήσουν μία συγγνώμη από τα παιδιά τους οι γονείς που τα μπόλιασαν με μίσος, προτού βρεθούν τα ίδια τους τα παιδιά στο έλεος άλλων βασανιστών. Ας απαιτήσουμε όλοι και όλες να μπει ένα τέλος στην κρατική βία. Δεν χρειάζεται να λιώσουν το δικό μας το κεφάλι για να ευαισθητοποιηθούμε. Κι ας σταθούμε μια φορά όλοι και όλες αλληλέγγυοι και αλληλέγγυες σε όποια ομάδα διεκδικεί το δίκιο της  χωρίς ναι μεν, ίσως και αλλά. Κι ας μιλήσουν κι οι σιωπηλοί ουδέτεροι παρατηρητές της κάθε μικρής και μεγάλης κοινωνίας, πριν έρθει η ώρα να τρώμε κυριολεκτικά ο ένας τη σάρκα του άλλου υπό τις εντολές των κυρίαρχων ΜΜΕ.

Όταν οι ναζιστές ήρθαν για να πάρουν τους κομμουνιστές, σιώπησα επειδή δεν ήμουν κομμουνιστής.

Όταν φυλάκισαν τους σοσιαλδημοκράτες, σιώπησα γιατί δεν ήμουν σοσιαλδημοκράτης.

Όταν ήρθαν να πάρουν τους συνδικαλιστές, σιώπησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.

Όταν ήρθαν να πάρουν τους Εβαίους σιώπησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος

Όταν ήρθαν να συλλάβουν εμένα, δεν υπήρχε πια κανείς για να διαμαρτυρηθεί».

Martin Niemoeller (1892-1984)

Πηγή: Βαβυλωνία

Γιώργος Τσιάκαλος
Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικής ΑΠΘ

«Μόρια» ήταν το όνομα του απόλυτου Κακού για πολλούς αιώνες στην Ευρώπη. Και μόνο το άκουσμα της λέξης έσπερνε φόβο και τρόμο, και «μακριά από εμάς με κάθε θυσία» ήταν η σκέψη που καθόριζε τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Moria Grande ή «μαύρος Θάνατος» ονομάστηκε η μεγάλη πανώλη (πανούκλα) που θέρισε το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης τον 14^ο αιώνα.

«Μόρια» είναι και πάλι σήμερα ένα όνομα που σκοπό έχει να σπείρει τον φόβο και τον τρόμο σε όσους ανθρώπους επιχειρούν να δραπετεύσουν από μέρη πείνας, καταδυνάστευσης, πολέμων και θανάτου παίρνοντας τον μοναδικό δρόμο σωτηρίας που έχουν στη διάθεσή τους: εκείνον του Αιγαίου.

Μπροστά στην ανθρωπιστική καταστροφή που συμβαίνει σήμερα στη Λέσβο πολλοί και πολλές αναρωτιούνται: «πώς είναι δυνατόν να υπάρχει σήμερα η Μόρια;». Η απάντηση στο ερώτημα δεν είναι δύσκολη.

Οδηγία 2001/51/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Σύμφωνα με τον Κανονισμό Δουβλίνο 3 (αρχικά Συνθήκη του Δουβλίνου) η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία εισέρχεται ένα άτομο, είναι υπεύθυνη να δεχτεί την αίτηση ασύλου, ακόμη και εάν το άτομο επιθυμεί να υποβάλει την αίτησή του σε άλλη χώρα της ΕΕ. Πολλοί θεωρούν ότι το Δουβλίνο (στις διάφορες μορφές του) ήταν αυτό που μετέτρεψε τα κράτη της Νότιας Ευρώπης σε σχεδόν αποκλειστικούς αποδέκτες των αιτήσεων ασύλου προσφύγων από την Ασία και την Αφρική. Και πολλοί επίσης θεωρούν πια αυτονόητο ότι οι αιτούμενοι άσυλο μόνον παράτυπα μπορούν να φτάσουν στις χώρες αυτές.  Πράγματι αυτό ισχύει στην πράξη σήμερα.

Όμως η αλήθεια είναι ότι μέχρι το 2001 χιλιάδες αιτήσεις ασύλου υποβάλλονταν και κρίνονταν και στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Στη Γερμανία π.χ. ακόμη και μετά τους περιορισμούς που νομοθετήθηκαν το 1993 (μετά τη Συνθήκη του Δουβλίνου) δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έφταναν στη χώρα και στα σύνορα δήλωναν ότι ζητούν άσυλο. Στα διεθνή αεροδρόμια υπήρχαν χώροι υποδοχής ακριβώς γι’ αυτόν το σκοπό, περίπου σαν τα hot spots της Ελλάδας, που συχνά περιλάμβαναν ακόμη και σχολείο για τα ανήλικα παιδιά. Το ίδιο ίσχυε για όλα τα διεθνή αεροδρόμια της Ευρώπης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους χώρους υπάρχουν ακόμη, όμως τώρα πια συνήθως είναι άδειοι.

Τι συνέβη το 2001;

Στις 28 Ιουνίου 2001 το Συμβούλιο της Ευρώπης, δηλαδή οι αρχηγοί των κρατών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Έλληνα πρωθυπουργού, εξέδωσε την Οδηγία 2001/51, με την οποία τιμωρούνται αυστηρά οι αεροπορικές και οι ναυτιλιακές εταιρείες εάν μεταφέρουν προς την ΕΕ επιβάτες που δεν έχουν χωρίς βίζα Σένγκεν. Υποχρεώνονται δηλαδή οι εταιρείες να κάνουν τον έλεγχο, που μέχρι εκείνη την ημέρα γινόταν από τους αστυνομικούς της κάθε χώρας κατά την είσοδο στα αεροδρόμια και στα λιμάνια της.

Τα πρόστιμα που προβλέπονται στην Οδηγία είναι τόσα υπέρογκα ώστε είχαν ως αποτέλεσμα την πλήρη συμμόρφωση όλων των εταιρειών. Με αυτόν τον τρόπο οι πύλες πρόσβασης στην Ευρώπη για πολίτες τρίτων χωρών χωρίς βίζα Σένγκεν περιορίστηκαν να υπάρχουν μόνο στα εξωτερικά χερσαία σύνορα.

Στη συνέχεια, με μια σειρά διακρατικών συμφωνιών με τα κράτη που συνορεύουν με την ΕΕ, έκλεισαν και οι πύλες στα χερσαία σύνορα. Έτσι, ένας Σύρος με νόμιμο διαβατήριο αλλά χωρίς βίζα Σένγκεν που βρίσκεται νόμιμα στην Τουρκία δεν μπορεί να την εγκαταλείψει χρησιμοποιώντας τις εξόδους των χερσαίων συνόρων προς την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, καθώς η Τουρκία έχει αναλάβει την υποχρέωση να μην επιτρέπει την έξοδο προς χώρες της ΕΕ σε ανθρώπους που δεν έχουν βίζα Σένγκεν.

Συνεπώς, το μόνο που απομένει σ’ αυτούς είναι η παράτυπη είσοδος στην ΕΕ, δηλαδή ο δρόμος από τον Έβρο, το Αιγαίο, τη Μεσόγειο. 40.000 νεκροί πρόσφυγες στη θάλασσα ήταν ο φόρος αίματος από την εφαρμογή αυτής της Οδηγίας.

Πώς εφαρμόζεται η Οδηγία 2001/51/Εκ στην Ελλάδα;

Η Οδηγία επιβάλλει στα κράτη-μέλη την αυστηρή τήρησή της, αφήνει όμως σ’ αυτά το δικαίωμα να την εφαρμόζουν με τον τρόπο που εκείνα θεωρούν πιο κατάλληλο. Σε κάθε περίπτωση όμως τα μέτρα πρέπει να είναι «αποτελεσματικά, αναλογικά και αποτρεπτικά».

Οι τρεις αυτές έννοιες, που στην Οδηγία αφορούν την αντιμετώπιση όσων εταιρειών μεταφέρουν μετανάστες, έγιναν στη συνέχεια ο πυρήνας της πολιτικής με την οποία αντιμετωπίζονται όσοι και όσες καταφέρνουν να διασχίσουν το Αιγαίο και να επιβιώσουν. Ο Γιάννης Μουζάλας, μιλώντας ως αρμόδιος υπουργός στην Κεντρική Επιτροπή του κυβερνώντος κόμματος στις 12 Φεβρουαρίου 2017, χρησιμοποίησε ακριβώς αυτές τις λέξεις για να ορίσει την πολιτική του. Την ίδια άποψη είχε εκφράσει σε συνέντευξή του ήδη στις 24 Αυγούστου 2015 ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη της κυβέρνησης Γιάννης Πανούσης με τη φράση «η Ελλάδα θα έπρεπε να ασκεί και αποτρεπτική πολιτική στο μεταναστευτικό».

Η λογική στην οποία θεμελιώνεται αυτή η πολιτική είναι ότι οι κυνηγημένοι του κόσμου θα εγκαταλείψουν την προσπάθειά τους να καταφύγουν στην Ευρώπη, εάν οι συνθήκες που θα βρουν εδώ θα είναι χειρότερες από εκείνες που άφησαν πίσω τους. Εάν αυτό γίνει κατορθωτό, τότε η «αποτρεπτική» πολιτική θα μπορεί να χαρακτηριστεί και ως «αποτελεσματική».

Η «αναλογικότητα» που προβλέπεται στην Οδηγία σημαίνει ότι δεν θα πρέπει τα μέτρα να υπερβαίνουν «τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου». Άξιο προσοχής είναι το γεγονός ότι το περιεχόμενο της αρχής της αναλογικότητας για κάθε μέτρο ορίζεται αποκλειστικά ως συνάρτηση της επίτευξης του στόχου και όχι σε σχέση με αξίες του ανθρώπινου πολιτισμού.

Έτσι, για τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας αναλογικό είναι το μέτρο της φυλάκισης των προσφύγων στο πλαίσιο της αποτρεπτικής πολιτικής, ενώ στην Ελλάδα τον ίδιο ρόλο παίζουν οι συνθήκες διαβίωσης στα στρατόπεδα προσφύγων, και ιδιαίτερα σ’ εκείνα των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Πολύ χαρακτηριστικά αναφέρεται στη αιτιολογική παράγραφο της προκήρυξης για την «Κατασκευή Προαναχωρησιακού Κέντρου Κράτησης στη νήσο Κω» (8 Φεβρουαρίου 2017) το εξής: «Η κατασκευή δομών κράτησης θα λειτουργήσει αποτρεπτικά ως προς την δημιουργία νέων μεταναστευτικών ροών». Ως προς την αναλογικότητα η Ευρώπη διατύπωσε επίσημα αντιρρήσεις για τις φυλακίσεις στην Ουγγαρία, όπως επίσης για την κατασκευή του φράχτη στον Έβρο. Όμως, καμιά επίσημη αντίρρηση δεν διατύπωσε ποτέ για την κατάσταση στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι δική της επιλογή οι κρατήσεις εκεί ή ότι προβλέπονται στη συμφωνίας της με την Τουρκία).

Στο παρελθόν η αποτρεπτική πολιτική είχε διατυπωθεί με πολύ μεγαλύτερη ειλικρίνεια. Ο αρχηγός της αστυνομίας είχε χρησιμοποιήσει τη φράση «πρέπει να τους κάνουμε το βίο αβίωτο», ενώ ο Αθανάσιος Πλεύρης έλεγε «πρέπει να περνάνε χειρότερα εδώ από τις χώρες τους, η κόλαση πρέπει να φαντάζει παράδεισος σε αυτό που θα ζουν εδώ». Για τον σκοπό αυτό πρότεινε να γίνεται γνωστό σε όσους/ες έρχονται στην Ελλάδα ότι «όταν είσαι εδώ δεν θα υπάρχουν κοινωνικές παροχές, δεν θα μπορείς να φας, να πιεις, δεν θα μπορείς να πας στο νοσοκομείο». Με την ίδια λογική ο Άδωνις Γεωργιάδης δήλωνε: «Πρέπει να τους κάνουμε τη ζωή δύσκολη για να καταλάβουν ότι είναι ανεπιθύμητοι στη χώρα και να φύγουν» και συμπλήρωνε «υπάρχει και το πρόγραμμα εθελοντικού επαναπατρισμού (…) να πάρει τα λεφτά που του δίνουμε να πάρει το αεροπλανάκι και να επιστρέψει στην πατρίδα του».

Η παραπάνω προτροπή  του Γεωργιάδη αποτελεί πολιτικό πρόγραμμα για την υλοποίηση του οποίου δραστηριοποιείται στη Μόρια ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ). Η μόνη «ανθρωπιστική βοήθεια» που υπάρχει σε αφθονία στο στρατόπεδο είναι τα διαφημιστικά του φυλλάδια με το εξής περιεχόμενο:

«Πρόγραμμα Εθελοντικού Επαναπατρισμού

Αν είστε υπήκοος τρίτης χώρας που δεν επιθυμείτε ή δεν μπορείτε να παραμείνετε νόμιμα στην Ελλάδα και επιθυμείτε να επιστρέψετε στη χώρα σας, μπορείτε να απευθυνθείτε στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) – Αποστολή Ελλάδος.

Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) στην Ελλάδα σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης υλοποιεί Προγράμματα Εθελοντικής Επιστροφής και Επανένταξης.

Μέσω αυτού του προγράμματος, ο ΔΟΜ αναλαμβάνει όλες τις νόμιμες διαδικασίες για τη διευκόλυνση της ασφαλούς και αξιοπρεπούς επιστροφής στη χώρα καταγωγής σας».

Παρότρυνση για αξιοπρεπή ζωή στην κόλαση των πολέμων, των βομβαρδισμών, της πείνας. Ποια πρέπει να είναι η ζωή στη Μόρια για να αποφασίσει μια μάνα με ένα βρέφος στην αγκαλιά να επιλέξει την επιστροφή στην κόλαση;

Μόρια – Τόπος θυσίας

Η Μόρια είναι όλα τα παραπάνω. Γι’ αυτό υπάρχει. Οι ξεριζωμένοι του κόσμου θυσιάζονται στον βωμό μιας απάνθρωπης ιδεολογίας και πολιτικής που ακούει στο όνομα «Ευρώπη-Φρούριο». Θυσιάζονται χωρίς ελπίδα να ματαιωθεί η θυσία με πρωτοβουλία αυτού που επέβαλε την απάνθρωπη ιδεολογία και πολιτική – σε αντίθεση με μιαν άλλη θυσία πριν χιλιάδες χρόνια σε ένα συνονόματο τόπο.

Μορία ήταν το όνομα του τόπου στον οποίον έστειλε ο Θεός τον Αβραάμ για να θυσιάσει τον γιο του. Εκείνος υπάκουσε αλλά ο Θεός την τελευταία στιγμή ανακάλεσε την εντολή του και το παιδί σώθηκε. Σήμερα δεν υπάρχει ανώτατο ον, όπως τότε, να σώσει τα παιδιά της Μόριας. Θεοί, αρχόντοι, βασιλιάδες θα συνεχίσουν την ίδια απάνθρωπη πολιτική όσο καιρό θα τους αφήνουμε να την ασκούν. Μόνο η Αλληλεγγύη στην Πράξη μπορεί να εξαφανίσει τις Μόριες και τα παράγωγά τους από τον κόσμο.

Αυτή είναι σήμερα το μοναδικό όπλο του πολιτισμού στον αγώνα ενάντια στη βαρβαρότητα.

«Ο αδερφός μου ο Βύρωνας»: Ο αποχαιρετισμός του 38χρονου αυτόχειρα της Θεσσαλονίκης, από την αδελφή του

Πηγή: tvxs.gr

Η τραγική είδηση της αυτοκτονίας ενός 38χρονου άνδρα, ο οποίος, στις 31 Οκτωβρίου έπεσε στο κενό από μπαλκόνι 5ου ορόφου εμπορικού κέντρου στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, ήταν η ματωμένη «αυλαία» αυτού που περιέγραψε, σε μια συγκλονιστική ανάρτηση στο Facebook, η αδελφή του Anastasia Bartzoulianou:

«Ο αδερφός μου ο Βύρωνας ήταν ένα πανέξυπνο, ταλαντούχο παιδί. Το έλεγαν όλοι. Το έλεγαν οι δάσκαλοί του, οι φίλοι του, και όσοι τον είχαν γνωρίσει. Το έλεγαν, αργότερα, οι συμφοιτητές του και οι καθηγητές του στη σχολή όπου φοιτούσε. Η οικογένειά του, όλοι εμείς, ξέραμε πως ήταν ένα παιδί με χιούμορ, ευφυής, ευαίσθητος, δημιουργικός. Με έκανε συχνά να γελάω. Μου άρεσε πολύ να περνάω χρόνο μαζί του. Δεν μαλώναμε ούτε τρωγόμασταν όλη την ώρα όπως κάνουν συχνά τα αδέλφια. Ήξερε να αγκαλιάζει, να χαϊδεύει, να δείχνει τρυφερότητα. Με φώναζε “ζουζούνι”. Ήταν ένας άνθρωπος με ικανότητες. Του άρεσε η ορειβασία, η αναρρίχηση, έπαιζε βιολί, κιθάρα, και γρατζουνούσε που και που ένα μπαγλαμαδάκι. Ήταν καλός στις τέχνες αλλά και στις τεχνικές… Έίχε σπουδάσει στα ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, Ηλεκτρονικός. Είχε μάθει πολεμικές τέχνες, και κυρίως TAE KWON DO. Στο στρατό, ήταν δόκιμος αξιωματικός. Τα τελευταία χρόνια εργαζόταν σε μια εταιρεία βιοτεχνολογίας στη Θεσσαλονίκη.

Τον αδερφό μου δεν τον έχασα μέσα σε μια μέρα. Τον έχασα ξαφνικά, το απόγευμα της 31ης Οκτωβρίου 2018. Όμως ο αδερφός μου πέθαινε εδώ και πολύ καιρό, λίγο λίγο.

Τον αδερφό μου άρχισα να τον χάνω όταν ο πατέρας του του έλεγε να μην είναι “τόσο ευαίσθητος” γιατι οι άντρες πρέπει να είναι σκληροί. Από τότε προσπαθούσε να αποδείξει με κάθε τρόπο ότι ήταν “άντρας”.

Έχασα ακόμη ένα κομμάτι του, όταν γύρισε από το στρατό, τσακισμένος, επειδή κάποια σαδιστικά τσογλάνια που έχουν πρόβλημα με την ευαισθησία ως γνώρισμα του αντρικού φύλου, και τον κορόιδευαν γι’ αυτό, τον νάρκωσαν ένα βράδυ ρίχνοντας μια ουσία στο ποτό του που τον άφησε αναίσθητο και τον κακοποίησαν σεξουαλικά.

Έχασα ένα ακόμη κομμάτι του, όταν άρχισε να έχει παραισθήσεις, και να ακούει φωνές, και η και η ψυχιατρική του είπε ότι είναι σχιζοφρενής, και η κοινωνία τον φόρτωσε με τύψεις για μια απλή βιοχημική ανισορροπία στο νευρικό του σύστημα, και το στίγμα του ψυχικά ασθενούς.

Έχασα ένα ακόμη κομμάτι του, όταν ο πνευματικός στον οποίο πήγε για να τον βοηθήσει του είπε ότι οι φωνές που ακούει είναι ο Σατανάς και πρέπει να κάνει μετάνοιες και να εξομολογείται συνέχεια τις αμαρτίες του, γεμίζοντάς τον ενοχές για πράγματα που δεν ήταν δική του ευθύνη.

Αλλά ο αδερφός μου δεν ήθελε να είναι θύμα. Πάλεψε με όλα. Στην θέση του, με την ασθένειά του, κανείς δεν δουλεύει.

Όμως ο αδερφός μου, εδώ και χρόνια, σηκωνόταν κάθε πρωί και πήγαινε στη δουλειά.

Έπαιρνε τα φάρμακά του, μάζευε το κουράγιο του, το πείσμα του, την ακλόνητη θέλησή του για ζωή, και προχωρούσε.

Στο εργασιακό του περιβάλλον, αντιμετώπισε το ίδιο bullying που είχε αντιμετωπίσει σε όλη του τη ζωή από τους “άντρες” που ήταν “αδέρφια” του.

Σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου η λεκτική (ακόμα και η σωματική βία) ήταν αποδεκτή ως δείγμα ανδρισμού, όπου οι τσακωμοί και οι απειλές ήταν η καθημερινότητα, όπου για κάθε στραβό το οποίο προκάλεσε η οικονομική κρίση και που η συναισθηματική φόρτιση των αφεντικών του έπρεπε να εκτονωθεί πάνω στον ίδιο, κι αυτό ήταν ΟΚ, επειδή αυτό είναι ο ανδρισμός, ο αδερφός μου έχανε τον εαυτό του μέρα με την ημέρα.

Δούλευε ασταμάτητα, χωρίς κανένα ρεπό, εφτά μέρες τη βδομάδα, ακόμη και χωρίς λεφτά.

Δούλεψε μέχρι που έλιωσε, και έγινε από 80 σχεδόν 60 κιλά.

Δούλεψε ασταμάτητα για να αποδείξει ότι δεν είναι ο σχιζοφρενής με το στίγμα του τρελού και του ανίκανου, δούλεψε για να αποδείξει ότι οι άντρες αντέχουν τα πάντα, δούλεψε για να προσφέρει ακόμη κι όταν δεν αμοιβόταν, γιατί θεωρουσε ότι η δουλειά του ήταν κοινωνικό λειτούργημα, δούλεψε κάτω από συνθήκες που οποιονδήποτε θα τον είχανε τσακίσει.

Τον είχα παρακαλέσει άπειρες φορές να φύγει, να ξεκουραστεί, να φροντίσει τον εαυτό του. Η μητέρα μου του είπε ότι δε χρειάζεται να εργαστεί για ένα διάστημα, ότι είχε αποδείξει με χίλιους τρόπους ότι είναι ικανός, ότι μπορούσε να βρει δουλειά οπουδήποτε αλλού. Αυτός επέλεξε να μείνει σε μια εταιρεία που βούλιαζε από τα χρέη για να βοηθήσει τα αφεντικά του που τους θεωρούσε φίλους του.

Και μια μερα, ο αδερφός μου, χωρίς να πει λέξη, χωρίς να πει τίποτα σε κανέναν, χωρίς να αφήσει τίποτα πίσω του, ούτε ένα σημείωμα, πήδηξε στο κενό.

Τον αδερφό μου δεν τον έχασα σε μια μέρα. Τον έβλεπα να καταρρέει μια ζωή και να σηκώνεται και να παλεύει ξανά και ξανά, να αρνείται να παραιτηθεί, να παλεύει για το δικαίωμα στη ζωή.

Ο αδερφός μου αντί να αγκαλιάσει τον εαυτό του και την ευαισθησία του, προσπάθησε με κάθε τρόπο να την αρνηθεί, γιατί “έτσι είναι οι άντρες”¨.

Και μια μερα, δεν άντεξε. Δεν γνωρίζω τι συνέβαινε μέσα στο μυαλό του τη μέρα εκείνη που βούτηξε στο κενό. Πονάω στη σκέψη ότι στις τελευταίες του στιγμές μπορεί να πανικοβλήθηκε, να πόνεσε, να υπέφερε.

Αλλά αυτό που με πονάει περισσότερο, είναι ότι τον έβλεπα να χάνεται, κομμάτι – κομμάτι τη φορά, και κανείς, μα κανείς, δεν βρήκε τον τρόπο να τον βοηθήσει. Ούτε οι γιατροί, ούτε τα φάρμακα… Ούτε κι εγώ.

Οι κοντινοί μου άνθρωποι νιώθουν ενοχές γιατί δεν κατάφεραν να σταματήσουν αυτό που του συνέβη. Σε κανέναν όμως δεν είχε πει ότι είχε σκοπό να το κάνει.

Δεν φταίνε αυτοί.

Είναι ανύμποροι μπροστά στη λαίλαπα της πατριαρχίας. Είναι ανύμποροι μέσα σε ένα σύστημα που μαθαίνει τους άντρες ότι όχι μόνο δεν είναι μεμπτό, αλλά είναι αποδεκτό να χρησιμοποιούν βία για να υπάρχουν. Ότι πρέπει να ασκούν βία, για να έχουν την εξουσία. Ότι αυτός είναι ο λόγος της ύπαρξής τους. Η δύναμη. Αυτός είναι ο ανδρισμός.

Δεν επιτρέπεται κανείς να είναι αδύναμος, άρρωστος, ευαίσθητος, δεν επιτρέπεται να μην εργάζεται, γιατί είναι άχρηστος αν δεν το κάνει. Στον καπιταλισμό είσαι άχρηστος όταν δεν είσαι παραγωγικός.

Αν δεν είχε ασκηθεί τόση βία πάνω στο γλυκό του σώμα, ο αδερφός μου θα ζούσε. Θα ζουσε γιατί η οικογένειά του δεν του φέρθηκε σαν “ψυχικά ασθενή”, δεν τον απέρριψε, δεν τον έκλεισε στο τρελοκομείο, δεν τον έδεσε σε ένα κρεβάτι ψυχιατρείου και δεν τον χαπάκωσε μέχρι θανάτου, να τον ξεφορτωθεί και να τον παρατήσει. Η οικογένειά μου τον αγάπησε και τον στήριξε ακόμη κι όταν δεν συμφωνούσε με την απόφασή του να εργάζεται μέχρι να διαλυθεί.

Πολύ εύκολα κάποιοι μιλάνε για “ψυχική ασθένεια” και αυτοκτονία. Είναι ένας τόσο γρήγορος και βολικός τρόπος για να ξεφορτωθεί κανείς την ευθύνη για όλα όσα συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας, για την βία που ασκείται σε όλους και που θεωρείται αποδεκτή.

Τη βία του πατέρα προς το γιό, τη βία του αξιωματικού προς τον δόκιμο, την βία του ιερέα προς τον “αμαρτωλό”, την βία του εργοδότη προς τον εργαζόμενο, τη βία του ψυχίατρου προς τον ασθενή.

Δεν είστε άντρες. Ο αδερφός μου άξιζε όσο χίλιοι από εσάς. Ο θάνατός του είναι και δική σας ευθύνη, γιατί μου τον κλέβατε, όλα αυτά τα χρόνια, παίρνοντας κάθε φορά ένα κομμάτι του.

Δεν είστε άντρες. Είστε κλέφτες, υπάνθρωποι και απάνθρωποι, και αν υπάρχει δικαιοσύνη, σε αυτό τον κόσμο, ελπίζω να πάρετε αυτό που σας αξίζει».

Αξίζει ένας περίπατος! Διάβασε παρακάτω.

 

Πηγή: Το Σκασιαρχείο

Περίπατος ιστορικής μνήμης αφιερωμένος στο έργο πρωτοπόρων εκπαιδευτικών και της συγγραφέως Άλκης Ζέη

Σάββατο 20 & Κυριακή 21 Οκτωβρίου

Το κέντρο της Αθήνας στον μεσοπόλεμο είναι ένας χώρος διακίνησης παιδαγωγικών ιδεών και στάσεων για την παιδική ηλικία. Από την παιδική εργασία μέχρι και την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929, που δημιουργούνται νέα σχολεία, η πίστη στη μόρφωση και στην ιδέα του παιδιού γίνεται μια παιδαγωγική αξία. Τα δημόσια σχολεία, όπως το 35^ο Αθηνών στην Κωλέττη στα Εξάρχεια, αλλά και τα ιδιωτικά, όπως η Σχολή Αηδονοπούλου (πολύ κοντά στις ιδέες του Σελεστέν Φρενέ) ή η Σχολή Μπερζάν και η Σχολή Απόρων Παίδων του Παρνασσού στην πλατεία Κάνιγγος, ή ακόμη και το υπαίθριο σχολείο στο Πεδίο του Άρεως, σηματοδοτούν το ξεπέρασμα των παραδοσιακών αντιλήψεων για την παιδαγωγική και τις συνεργασίες με τους αρχιτέκτονες, τους γεωπόνους, τους ιατρούς και τους επιστήμονες για την πολιτική μόρφωση των παιδιών. Αυτές οι προσπάθειες αναστέλλονται ή εκτρέπονται με τη μεταξική δικτατορία. Τα χρόνια της αντίστασης είναι κι αυτά μια περίοδος που τα παιδιά και οι δάσκαλοι/ες θα έχουν τον ιδιαίτερο ρόλο τους.

Στο πλαίσιο αυτό η Περιφέρεια Αττικής, ο κινηματογράφος Τριανόν, η Παιδαγωγική Ομάδα Το Σκασιαρχείο, η Μαργαρίτα Μαντά, σκηνοθέτρια της ταινίας Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης και το παλαιοβιβλιοπωλείο Νικολάκη των εκδόσεων Εκάτη στην πλατεία Βικτωρίας συνεργάζονται τις δυο μέρες, 20 και 21 Οκτωβρίου, για να τιμήσουν τη ζωή και το έργο της Άλκης Ζέη και να στοχαστούμε πάνω στις αναμνήσεις της περιόδου του μεσοπολέμου και των χρόνων της αντίστασης μέχρι την απελευθέρωση της Αθήνας. Στόχος μας είναι να ακουστούν ξανά τα ονόματα των εκπαιδευτικών που πρωτοστάτησαν στο κέντρο της πόλης της Αθήνας, έκαναν υπαίθρια διδασκαλία στο Πεδίο του Άρεως, οργάνωσαν την «Κοινωνική Αλληλεγγύη», μερίμνησαν για την τροφή των παιδιών στα χρόνια της αντίστασης και έφεραν τις νέες τεχνικές στα σχολεία (τυπογραφείο, κουκλοθέατρο, εφημερίδες, σινεμά, υπαίθρια διδασκαλία, μαθητική αυτοδιοίκηση, συνεταιρισμό, αναγνωστικά, αλληλογραφία).

Το πρόγραμμα της διημερίδας έχει ως εξής:

Σάββατο 20 Οκτωβρίου

Κινηματογράφος Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21, Πλατεία Βικτωρίας)

16:00 Προβολή της ταινίας Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης (2017) για την πολυτάραχη ζωή και το πλούσιο έργο της συγγραφέως Άλκης Ζέη, παρουσία με τη σκηνοθέτριας Μαργαρίτας Μαντά.

18:30 Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας με θέμα Η παιδαγωγική κίνηση ιδεών γύρω από το Πεδίο του Άρεως στον μεσοπόλεμο και τα χρόνια της αντίστασης, με ομιλητές/ ομιλήτριες:

Κώστας Θεριανός, Παιδαγωγικές αναζητήσεις και πρακτικές του μεσοπολέμου: Δημήτρης Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος 

Ιωάννα Σπηλιoπούλου,  Η Άλκη Ζέη και το δημιουργικό σχολείο: ένας δάσκαλος φέρνει την άνοιξη

Χρύσα Χρονοπούλου, Όταν το παρελθόν υπερισχύει, υποβαθμίζεται το έργο του δασκάλου

Χαράλαμπος Μπαλτάς, Ο Παναγής Δημητράτος, το 35^ο Δημοτικό Αθηνών  και το σπίτι της ΕΠΟΝ

Κυριακή 21/10/2018

12:00 Παλαιοβιβλιοπωλείο Νικολάκη (3^ης Σεπτεμβρίου 91, Πλατεία Βικτωρίας)

Συζήτηση γύρω από τα βιβλία των αθηναίων παιδαγωγών, τις ιδέες τους και τη στράτευσή τους στην πολιτική. Θα ακολουθήσει περίπατος με τη μορφή υπαίθριας διδασκαλίας στα μέρη όπου έδρασαν οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία τους. Θα έχουμε μαζί μας ένα καρότσι γεμάτο βιβλία εκπαιδευτικών, λογοτεχνών και ανθρώπων που βίωσαν και κατέγραψαν αυτά τα χρόνια, για να γιορτάσουμε την Αθήνα, πρωτεύουσα φέτος του βιβλίου. Ένα καρότσι ταιριαστό με την παράδοση του βιβλιοπωλείου.

17:00 Σπίτι της ΕΠΟΝ (Δουκίσσης Πλακεντίας 3, Αμπελόκηποι)

Κλείσιμο της διημερίδας

Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη.

Από τα σχολεία της Άλκης στον περίπατο γύρω από το Πεδίο του Άρεως

Τον Ιούνιο του 2018 επισκεφθήκαμε την Άλκη Ζέη στο σπίτι της και συζητήσαμε μαζί της για την εκπαίδευση και τα παιδικά της χρόνια, μέχρι την αντίσταση και την υπερορία. Συγκεκριμένα, μας μίλησε για τα σχολεία στα οποία φοίτησε, υπογραμμίζοντας τον καθοριστικό ρόλο της πρωτοποριακής Σχολής Αηδονοπούλου στη συνολική διαμόρφωσή της, αλλά και ειδικότερα στην ενασχόλησή της με τη συγγραφή. Χάρη στις αφηγήσεις της περιηγηθήκαμε τόσο στα σχολεία του Μεσοπολέμου όσο και στα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών όπου έζησε. Τέλος, επισκεπτόμενη πολλά σχολεία επί σειρά δεκαετιών, αναφέρθηκε στο ρόλο, τον αγώνα και την αγωνία του δασκάλου για τη διάπλαση αναγνωστών με κριτική ματιά και δημιουργικότητα σε ό,τι αφορά τη λογοτεχνική γραφή.

 

 

Αυτή η συνέντευξη είναι και ο γενέθλιος τόπος του διημέρου στο «Τριανόν», στις 20 και 21 Οκτωβρίου 2018, από την Παιδαγωγική Ομάδα «Το Σκασιαρχείο». Στο σπίτι της γεννήθηκε η ιδέα να διοργανώσουμε μια εκδήλωση για τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς του κέντρου της Αθήνας, γύρω από το Πεδίο του Άρεως, όπου στο Μεσοπόλεμο έλαβαν χώρα οι πειραματισμοί στην εκπαίδευση. Με τις ομιλίες γι’ αυτούς τους πειραματισμούς στη Σχολή Αηδονοπούλου, που μοιάζουν με τις παιδαγωγικές ιδέες και τις τεχνικές του Célestin Freinet, καθώς και σε άλλα σχολεία, και με την προβολή της ταινίας για τη ζωή της, ελπίζουμε να δημιουργήσουμε αυτή την ατμόσφαιρα της παιδαγωγικής σχέσης του παιδιού με το δάσκαλο ή τη δασκάλα, που μια τη βρίσκουμε και μια τη χάνουμε. Ευχαριστούμε τη Μαρία Γερακάκη για την τεχνική υποστήριξη, προκειμένου να έχουμε αυτή τη συνέντευξη για το «Σκασιαρχείο». Το διήμερο στο «Τριανόν» και το παλαιοβιβλιοπωλείο Νικολάκη (πλατεία Βικτωρίας) θα μας φέρει πιο κοντά…

Χαράλαμπος Μπαλτάς – Ιωάννα Σπηλιοπούλου

Δυο αναρτήσεις στο διαδίκτυο. Δυο εμπειρίες πάνω στο ίδιο θέμα.

Στέκι Μεταναστών Κοινωνικό Κέντρο στο facebook

Η Μέρα που ένας Έλληνας Οδηγός Ταξί με Χτύπησε Επειδή Τόλμησα να Υπερασπιστώ τους Πρόσφυγες. Και επειδή είμαι από την Αλβανία.

Το Σάββατο, 3 Φεβρουαρίου, κάλυπτα την αντιφασιστική πορεία που πραγματοποιήθηκε ενάντια στη ναζιστική φιέστα της Χρυσής Αυγής για τα Ίμια. Η πορεία τελείωσε περίπου στις 8:30 με τα πανό να μαζεύονται λίγο πιο κάτω από τη ΓΑΔΑ. Αποφάσισα να πάρω ένα ταξί για να γυρίσω στο σπίτι μου. Λίγες ώρες αργότερα ένα άλλο ταξί θα με άφηνε και πάλι στη ΓΑΔΑ, για να υποβάλλω μήνυση στο Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας.

Μπαίνοντας στο πρώτο ταξί με προορισμό την Καλλιθέα, δεν είχα ιδιαίτερη διάθεση για κουβέντα. Ο οδηγός το αντίθετο. Περνώντας από τα Εξάρχεια, είδαμε μια ομάδα ατόμων να περνάει με μαυροκόκκινες σημαίες, προφανώς επιστρέφοντας από την αντιφασιστική κινητοποίηση, η οποία έληξε ειρηνικά.

«Βγήκαν για φασαρίες», είπε ο οδηγός μόλις τους είδε. Του απάντησα πως μάλλον δεν είναι έτσι τα πράγματα και πως καθετί έχει την αιτία του. «Άκουσε με, δεν έχουν άλλη δουλειά αυτά τα τσογλάνια», είπε ξανά. Τον ενημέρωσα τότε πως η Αθήνα περνούσε ένα πολύ δύσκολο Σαββατοκύριακο. Πως πριν από λίγη ώρα η Χρυσή Αυγή είχε συγκέντρωση και φυσικά του ανέφερα πως την επόμενη μέρα το συλλαλητήριο για το Μακεδονικό έκρυβε αρκετούς κινδύνους, τόσο για τα Εξάρχεια, τον Άγιο Παντελεήμονα και άλλες περιοχές, όσο και για τους μετανάστες της πόλης που είχαν ειδοποιηθεί να μην κυκλοφορούν διότι μπορεί να κινδύνευαν. Κάτι που επιβεβαιώθηκε την επόμενη ημέρα από επεισόδια που δημιούργησαν ομάδες ακροδεξιών κατά τη διάρκεια του συλλαλητηρίου, αλλά και από την προσπάθεια τους να πλησιάσουν με άγριες διαθέσεις την περιοχή των Εξαρχείων, καθώς και καταλήψεις.

Του εξήγησα, διότι μπορεί να μην ήταν ενήμερος, πως λίγες μέρες πριν σε αντίστοιχη συγκέντρωση στη Θεσσαλονίκη, φασίστες έκαψαν μια κατάληψη και επιχείρησαν να κάνουν το ίδιο σε άλλη μια. Του επεσήμανα λοιπόν, πως σε μια τόσο ταραγμένη κοινωνικοπολιτικά κατάσταση στην οποία ακραία φασιστικά φαινόμενα βρίσκουν χώρο και ανθίζουν, είναι λογικό να υπάρξει προσπάθεια από την άλλη πλευρά να περιφρουρηθεί.

Ο οδηγός του ταξί δεν άργησε να αναπτύξει μια ακροδεξιά ρητορική κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Άρχισε να αναφέρεται στους Σύρους πρόσφυγες με τη λέξη «βρωμολαθρομετανάστες» και «λαθροπιθήκια», να ισχυρίζεται ενοχλημένα πως «τους ταΐζει» και πως του «κουβαλήθηκαν εδώ για να τρώνε τσάμπα όπως και τόσοι άλλοι». Απάντησα τότε πως «είμαι και η ίδια μετανάστρια, κατάγομαι από την Αλβανία και ότι ουδέποτε με τάισε κανένας». Τότε σοκαρίστηκε γιατί μάλλον δεν το είχε καταλάβει. Εξήγησα -γιατί για κάποιο λόγο βρέθηκα υπόλογη για την ύπαρξη μου- πως «είμαι μέρος μιας κοινωνίας στην οποία συνεισφέρω οικονομικά πληρώνοντας φόρους, πως εργάζομαι και ζω από τους κόπους μου χωρίς κανένας να μου χαρίζει τίποτα». Ο οδηγός είχε αρχίσει να εκνευρίζεται, να ξεφυσάει και να επιταχύνει. Κι εγώ ήδη ένιωθα φόβο. Ένα φόβο που δεν είχα νιώσει ποτέ ξανά στη ζωή μου, σε όποια κατάσταση κι αν βρέθηκα έως τώρα.

Άρχισε να μου φωνάζει εξαγριωμένα σε ένα φασιστικό παραλήρημα «Να τους πάρεις σπίτι σου να μείνετε όλοι μαζί». Του απάντησα τότε ότι «με χαρά όταν χρειάστηκε είχα φιλοξενήσει μια έγκυο γυναίκα από το Χαλέπι και ακόμη μια γυναίκα με το ενός έτους παιδί της από τη Χομς της Συρίας, πριν φύγουν για τη Γερμανία». Του τόνισα πως με χαρά θα το ξαναέκανα. Τότε άρχισε να εκνευρίζεται περισσότερο. Του ζήτησα να με αφήσει νωρίτερα από τον προορισμό που είχα ζητήσει αρχικά και του είπα πως δεν μπορώ να βρίσκομαι στον ίδιο περιβάλλον όπου ακούγονται φασιστικά τσιτάτα. Έκανε μια απότομη κίνηση, έστριψε το αμάξι δεξιά, σταμάτησε επί της Θησέως, έναν πολυσύχναστο, κεντρικό δρόμο της Καλλιθέας, και τότε άνοιξα την πόρτα για να νιώσω ασφαλής. Του έδωσα τα χρήματα που έγραφε στο ταξίμετρο ενόσω εκείνος συνέχιζε να βρίζει και τους πρόσφυγες και εμένα. Πέταξε τα ρέστα επάνω μου, άρχισε να φωνάζει «κατέβα κάτω μωρή καριόλα», βγήκα από το αμάξι, του είπα «άντε γεια φασίστα» και έκλεισα την πόρτα. Όταν πήγα να διασχίσω το δρόμο, ο οδηγός βγήκε από το αμάξι, κινήθηκε προς το μέρος μου απειλητικά, άρχισε να βαράει με μπουνιές το σακίδιο μου, και όταν με έριξε κάτω με κλώτσησε με δύναμη στο πόδι βρίζοντας με ξανά.

Ο κόσμος είχε σταματήσει, κυρίως για να δει τι γίνεται. Κάποιοι φώναζαν «τι κάνεις ρε στην κοπέλα», και τότε εκείνος έφυγε από πάνω μου και προχώρησε προς το αμάξι του. Εκείνη τη στιγμή το μόνο που φώναξα ήταν να πάρει κάποιος τον αριθμό, όπως και έγινε. Η αδρεναλίνη μου ήταν τόση που δεν ένιωθα να πονάω. Το ένιωσα όμως λίγη ώρα μετά. Το αιμάτωμα και ο πόνος στο πόδι μου εμφανίστηκαν την επόμενη ημέρα και τα κουβαλάω ακόμη, μια εβδομάδα μετά το περιστατικό. Ο κόσμος ρωτούσε αν είμαι καλά και γιατί με χτύπησε. Τους εξήγησα. Κάποιοι έφυγαν και στο τέλος μια κυρία που είχε βγάλει βόλτα το σκύλο της και είχε δει τι είχε συμβεί με ρώτησε αν είμαι καλά και αν χρειάζομαι βοήθεια. Ζήτησα μόνο τα στοιχεία της, γιατί είχα ήδη αποφασίσει να πάω στην αστυνομία. Μου τα έδωσε, μου πρότεινε να με μεταφέρει όπου ήθελα και καλόπιστα μου είπε «αφού τους ξέρεις τους φασίστες, έχει γεμίσει ο κόσμος από δαύτους, γιατί βάζεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο;».

Στη συνέχεια απευθύνθηκα πρώτα στο Αστυνομικό Τμήμα Καλλιθέας. Εκεί ο Αξιωματικός Υπηρεσίας με παρέπεμψε στο Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της ΓΑΔΑ, διότι το κίνητρο του ανθρώπου αυτού ήταν δομημένα ρατσιστικό από την αρχή μέχρι το τέλος του. Εκεί αντιμετωπίστηκα όχι μόνο όπως έπρεπε, αλλά με περισσή καλοσύνη και κατανόηση. Παράλληλα είχα δίπλα μου ανθρώπους που με έκαναν να νιώσω πως βρίσκομαι σε ένα προστατευμένο πλαίσιο, και δεν έμεινα ούτε στιγμή μόνη.

Κατέθεσα λοιπόν τη μήνυση, και πλέον η εξέλιξη της υπόθεσης βρίσκεται στα χέρια της Δικαιοσύνης.

Παράλληλα περιμένω από το ΣΑΤΑ, με τον οποίο έχω ήδη επικοινωνήσει, να πράξει επίσης τα δέοντα και να απομακρύνει τον συγκεκριμένο οδηγό. Δίπλα σε αυτούς που με ενθάρρυναν να καταγγείλω και να αναδείξω το περιστατικό, υπήρξαν ορισμένοι φίλοι, γνωστοί και συνάδελφοι οι οποίοι μου είπαν επίσης καλόπιστα, σαν τη μάρτυρα του περιστατικού που με βοήθησε, πως δεν έπρεπε να μιλήσω.

Όχι διότι είχα άδικο, αλλά γιατί θα μπορούσαν τα πράγματα να έχουν εξελιχθεί πολύ χειρότερα για μένα. Θα μπορούσα να μην την είχα γλιτώσει μόνο με ένα αιμάτωμα. Το αναγνωρίζω αυτό και η ίδια.
Πάντως μπαίνοντας σε ένα ταξί, δεν είναι καθόλου απίθανο κάποιος να έχει ανάλογους διαλόγους. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως η Χρυσή Αυγή, έχει φτιάξει μέχρι και σωματείο με πρωτοβουλία του υπόδικου βουλευτή, Γιάννη Λαγού. Στις εκλογές του 2013 ο «Λαϊκός Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ταξί» όπως αποκαλούν το παραμάγαζο της Χρυσής Αυγής στο ΣΑΤΑ, είχε αναδειχθεί τρίτη δύναμη με ποσοστό 13,75%. Το αισιόδοξο πάντως είναι πως το 2017 δεν κατάφεραν να κατεβάσουν ψηφοδέλτιο.

Αυτό που ξέρω, είναι πως δεν θα μπορούσα να έχω άλλη αντίδραση. Όχι επειδή έχω άγνοια κινδύνου. Επειδή έχω αξιοπρέπεια και δεν ήμουν πρόθυμη να επιτρέψω σε κανέναν να με κάνει σάκο του μποξ για τα φασιστικά συμπλέγματα του. Επειδή στη θέση μου θα μπορούσε να είναι κάποιος μετανάστης χωρίς χαρτιά, κάποιος που αργότερα θα φοβόταν να μιλήσει και να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Κάποιος που δεν θα ήταν τόσο τυχερός ώστε να βρεθεί όπως κι εγώ σε ένα πλέγμα αλληλεγγύης, αγάπης και συμπαράστασης.

Επειδή το να μην μιλάς σημαίνει πως τους κανονικοποιείς, σημαίνει πως αφήνεις τη φασιστική ρητορική να εξαπλώνεται, σημαίνει πως αφήνεις χώρο στο φασισμό και το ρατσισμό να υπάρξει. Άλλωστε ο άνθρωπος αυτός, δεν χτύπησε εμένα. Χτύπησε όλα εκείνα που αντιπροσωπεύω. Τη γυναίκα, τη μετανάστρια και την πολιτικά αντίθετη. Και το έκανε όταν όλη η φασιστική ρητορική γκρεμίστηκε με λογικά επιχειρήματα. Χρησιμοποίησε τη βία, γιατί για ένα φασίστα η βία δεν είναι μόνο το μέσο. Είναι και το μήνυμα που θέλει να περάσει. Και σαν μετανάστρια, σαν γυναίκα, σαν άνθρωπος που έχει ταχθεί συνειδητά ενάντια στον φασισμό, θα έκανα και πάλι το ίδιο σκεπτόμενη ξανά πως δεν θα επιτρέψω με κανένα τρόπο να κερδίσουν ούτε σπιθαμή όλοι εκείνοι που μας μαυρίζουν τον κόσμο.

Άρσις στο facebook

Ναι, οι άνθρωποι αλλάζουν…

Είναι δυνατό κάποιος άνθρωπος με εχθρική – ρατσιστική διάθεση απέναντι στους ξένους και τους πρόσφυγες να αλλάξει; Μπορεί ένας τέτοιος άνθρωπος να μάθει να συμβιώνει με τους πρόσφυγες, να τους κάνει φίλους του και κομμάτι της καθημερινότητάς του; Αυτή τη συζήτηση είχαμε προχθές στο Safe Zone της ΑΡΣΙΣ εντός της Ανοιχτής Δομής Φιλοξενίας Προσφύγων Θήβας με τους ασυνόδευτους ανήλικους που φιλοξενούμε.

Αφορμή στάθηκε η ταινία Gran Torino (2008) που προβάλαμε στα παιδιά στα πλαίσια της δράσης μας ARSIS SAFE ZONE CINEMALAB που αφορά στην προβολή κινηματογραφικών ταινιών και ντοκιμαντέρ με κοινωνικό – εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Πάντως η άποψη του σκηνοθέτη της ταινίας Clint Eastwood που είχε και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, είναι ότι μπορεί ένας τέτοιος άνθρωπος να αλλάξει, αφού ο ήρωας, ένας πικρόχολος ηλικιωμένος που είχε μάθει στη ζωή του να μισεί τους ξένους, έγινε τελικά φίλος με τους πρόσφυγες γείτονές του. Και αυτό συνέβη ύστερα από καθημερινή επαφή μαζί τους, και μάλιστα σταδιακά, χωρίς να το καταλάβει.

Βέβαια η ζωή δεν είναι Hollywood. Κάποια από τα παιδιά που φιλοξενούμε στη Θήβα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την ταινία, διαφώνησαν με την άποψη πως οι άνθρωποι, και δη οι ξενόφοβοι αλλάζουν. Τα περισσότερα όμως από τα παιδιά έδειξαν μια διάθεση να δουν τα πράγματα πιο θετικά.

Όσο για εμάς, τους εργαζόμενους της ARSIS – Association for the Social Support of Youth, αντλώντας από την 25χρονη εμπειρία της οργάνωσης, αλλά και από τη δική μας επαφή με το προσφυγικό επιλέγουμε τη θετική σκέψη. Πιστεύουμε ότι αν επιδιώκουμε καθημερινές επαφές μεταξύ του ντόπιου πληθυσμού και των προσφύγων, αν δουλέψουμε πάνω σε αυτό που λέγεται εμπιστοσύνη – βασικό συστατικό για την επιτυχία οποιαδήποτε σχέσης – μπορούμε να καταφέρουμε να συμβιώνουμε, να συνυπάρχουμε, ίσως και να συμπαρασύρουμε σε αυτή τη συμβίωση ακόμα και ξενόφοβους.
Και όλο αυτό δεν είναι μια άποψή μας αβάσιμη και αστήριχτη. Ύστερα από προσπάθεια το έχουμε δει να συμβαίνει. Με περισσότερη προσπάθεια ευελπιστούμε να το δούμε να συμβαίνει σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Άλλωστε είναι προς το συμφέρον όλων, καθώς η στενή σχέση μεταξύ ντόπιου και προσφυγικού πληθυσμού μπορεί να δώσει στις τοπικές κοινωνίες μια νέα δυναμική και ένα πλούτο πολύτιμο. Αυτό το πιστεύουμε και για αυτό προσπαθούμε καθημερινά.

Περισσότερα για το «ARSIS SAFE ZONE – Cinemalab»
Τα Safe Zones (Ασφαλείς Ζώνες) είναι δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων 14-18 ετών, οι οποίες λειτουργούν εντός των ανοιχτών δομών φιλοξενίας προσφύγων (camps). Αποτελούν εναλλακτικό μέτρο, αντί της κράτησης για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών ασφάλειας και προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων και λειτουργούν 24/7, παρέχοντας κοινωνικές, ψυχολογικές, εκπαιδευτικές, νομικές και άλλες υποστηρικτικές υπηρεσίες και προγράμματα για το βέλτιστο συμφέρον των ανηλίκων. Είναι μεταβατικές δομές φιλοξενίας πριν την ένταξη σε ξενώνες ανηλίκων ή σε άλλα προγράμματα στέγασης και υποστήριξης. Η ΑΡΣΙΣ λειτουργεί 5 Safe Zones στην Ελλάδα (Σχιστό, Θήβα, Λαγκαδίκια, Ιωάννινα, Διαβατά) με την στήριξη της UNICEF και χρηματοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας European Commission – Civil Protection & Humanitarian Aid Operations – ECHO

Πέρασε μια βόλτα από το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ). Το Face Forward …into my home έκανε τα εγκαίνια της έκθεσης του προχθές. Συγκίνηση, χαμόγελα και συνύπαρξη με έναν ιδιαίτερο τρόπο για όσους είχαμε την τύχη να είμαστε εκεί.

Το Face Forward …into my home αποτελεί διαδραστικό πρόγραμμα, το οποίο εστιάζει σε ιστορίες ανθρώπων που αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους και προσπαθούν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει βιωματικά εργαστήρια αφήγησης στα οποία πρόσφυγες, με έναυσμα την παρουσίαση έργων από τη συλλογή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), αφηγούνται προσωπικές τους ιστορίες, φωτογράφιση των συμμετεχόντων και έκθεση με τα φωτογραφικά πορτρέτα των συμμετεχόντων και ηχητικά κείμενα των προσωπικών ιστοριών τους. Στο Face Forward …into my home συμμετέχουν πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο που ζουν στην Αθήνα και υποστηρίζονται μέσω του προγράμματος ESTIA (στήριξη έκτακτης ανάγκης για τη στέγαση και την ένταξη), που υλοποιείται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τις τελευταίες εβδομάδες είναι σε εξέλιξη ένα εργαστήριο που γίνεται σε συνεργασία της Αλεξάνδρας Βασιλείου και της Βέρας Λάρδη με την Εστία Προσφύγων – Άρσις.

Στο εργαστήριο συμμετέχει μεικτή ομάδα γυναικών αποτελούμενη από 3-4 μητέρες με προσφυγικό προφίλ και 3-4 γυναίκες εκπαιδευτικούς από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στόχος του εργαστηρίου είναι η αμοιβαία κατανόηση των κοινών ανθρώπινων αξιών καθώς και του τρόπου που αυτές εκφράζονται ανάλογα με το πολιτισμικό πλαίσιο και τον ρόλο της γυναικείας ταυτότητας. Εξερευνούμε το ρόλο της μητέρας και της εκπαιδευτικού, καθώς και την επικοινωνία ανάμεσα στις δυο για την καλύτερη συνεργασία στην εκπαιδευτική εμπειρία των παιδιών.

Θα γίνουν δυο κύκλοι εργαστηρίων για δυο διαφορετικές ομάδες μητέρων κι εκπαιδευτικών. Σύνθετο το εγχείρημα, εθελοντική η παρουσία όλων (συντονιστριών, μητέρων, εκπαιδευτικών και διερμηνέων). Μέχρι στιγμής καταφέραμε να προσπεράσουμε τα εμπόδια προγραμματισμού και υλοποίησης. Η Εστία Προσφύγων μας έχει στηρίξει αφάνταστα στην οργάνωση και οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν αποδεικνύουν έμπρακτα τη δέσμευση τους στο δικαίωμα εκπαίδευσης όλων των παιδιών.

Σε αυτό το διαπολιτισμικό πλαίσιο οι συμμετέχουσες έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση των αναγκών και του τρόπου έκφρασης η μίας της άλλης και να συνεργαστούν στην από κοινού ένταξη τόσο των ίδιων των μητέρων στην ελληνική κοινωνία, όσο και των παιδιών τους στο εθνικό σύστημα εκπαίδευσης. Το εργαστήριο έχει βιωματική μορφή και αξιοποιούνται εργαλεία από τα πεδία του Processwork, του Ψυχοδράματος και του θεάτρου Playback.

Το υλικό σε αυτό το βιβλίο είναι αποτέλεσμα κύκλου βιωματικών εργαστηρίων, που έγιναν σε ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων στην Αθήνα και την Πάτρα, από τον Απρίλιο έως τον Ιούλιο του 2016, στο πλαίσιο της Δράσης «Μονόλογοι από το Αιγαίο».

Η δράση “Μονόλογοι από το Αιγαίο” υλοποιείται από το 2016 στο πλαίσιο του Προγράμματος “κι αν ήσουν εσύ;” από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε συνεργασία με την οργάνωση PRAKSIS.

Στην Α΄ φάση υλοποίησής της, Απρίλιος-Ιούλιος 2016, η δράση περιλαμβάνει μια σειρά εργαστηρίων με περίπου 40 έφηβους πρόσφυγες σε κέντρα φιλοξενίας στην Αθήνα και την Πάτρα. Πραγματοποιούνται πάνω από 40 βιωματικά εργαστήρια, ενδυνάμωσης, θεατρικού παιχνιδιού και δημιουργικής γραφής από ειδικευμένους εμψυχωτές, θεατροπαιδαγωγούς, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και διερμηνείς.

Εμψυχωτές:

Από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση: Γιώργος Μπεκιάρης- δάσκαλος/θεατροπαιδαγωγός, Διονυσία Ασπρογέρακα-φιλόλογος/θεατροπαιδαγωγός, Βέρα Λάρδη-θεατροπαιδαγωγός, Σόνια Μολογούση-θεατροπαιδαγωγός, Ηρώ Ποταμούση-θεατροπαιδαγωγός, Ανδριάνα Ταβαντζή-νηπιαγωγός/εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού, Γιάσσερ-Ιάσoνας Θάμπετ-διερμηνέας, Ευθύμης Αργυράτος-εικαστικός, Στράτος Παπακωνσταντίνου-εμψυχωτής θεατρικού παιχνιδιού

Από Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες: Asef Farjam-διερμηνέας, Eliane Choucair-διερμηνέας, Kωνσταντίνος Ασημίδης-διερμηνέας

Από την PRAKSIS: Γεωργία Τζανάκου-κοινωνική λειτουργός, Θεόδωρος Παξινός-ψυχολόγος, Habib Mohammde-διερμηνέας, Ali Uosuri-διερμηνέας, Louay Hisjam-διερμηνέας, Φοίβoς Κολοβός-ψυχολόγος, Λήδα Μουρλούκου- ψυχολόγος, Αλέξης Λαμπρίδης- κοινωνικός λειτουργός, Χρήστος Γεωργόπουλος-κοινωνικός λειτουργός, Αναστασία Χαρίτου-κοινωνικός λειτουργός, Μαρία Ντίνη-κοινωνικός λειτουργός, Ανθούλα Χριστοδουλοπούλου-κοινωνικός λειτουργός

Συντονίστρια της δράσης: Χαρά Τσουκαλά tsoukalahara@yahoo.gr
Γραμματεία-Διαχείριση: humanrights@theatroedu.gr

Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση

Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
Αθήνα 2016
ISBN 978-960-9529-02-0
Επιμέλεια: Χαρά Τσουκαλά

Ένα κλικ εδώ για να δεις όλο το βιβλίο (pdf)!

Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου: