Το Σάββατο 21 Γενάρη, στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης της Ξάνθης, σας προσκαλούμε σε ανοιχτή συζήτηση με θέμα: Η σεξουαλική διαφορετικότητα των νέων στην οικογένεια και το σχολείο.
Η εκδήλωση αποσκοπεί στο να αναδείξει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι (κορίτσια και αγόρια) – με αφορμή τη σεξουαλική τους διαφορετικότητα – στην οικογένεια και το σχολείο καθώς και να προβληματίσει αναφορικά με το φαινόμενο της ομοφοβίας, εστιάζοντας στην ανεύρεση τρόπων αντιμετώπισης και άμβλυνσης των ανωτέρω καταστάσεων. Η οικογενειακή και κοινωνική συνοχή και η αρμονική συμβίωση των νέων είναι ο στόχος. Ο φόβος, η περιθωριοποίηση και η εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών, που καταγράφονται κατά καιρούς, είναι τα εμπόδια στην επίτευξη αυτού του στόχου δημιουργώντας προβλήματα στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των εφήβων.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς με την υποστήριξη της μη κυβερνητικής οργάνωσης Θετική Φωνή και του ΛΟΑΤ περιοδικού City Uncovered, υπό το πλαίσιο της εκστρατείας για τη σεξουαλική διαφορετικότητα των νέων που πραγματοποιούν οι παραπάνω συνεργαζόμενοι φορείς με τίτλο «Ζούμε όπως κι εσύ».
Οι ομιλητές/τριες μας προέρχονται από το χώρο της ψυχολογίας, της εκπαίδευσης και τον ακαδημαϊκό χώρο. Το πρόγραμμα των ομιλιών έχει διαμορφωθεί ως εξής:
Αναπαραστάσεις για μια άλλη σεξουαλικότητα – Γεωργία Τζαμαλούκα, Δρ. Κοινωνικής Ψυχολογίας.
Ταυτότητα και ψυχολογία του γκέι εφήβου: η πρόκληση της στήριξης ολόκληρης της οικογένειας και η ευθύνη των επαγγελματιών ψυχικής υγείας – Αλεξάνδρα Βασιλείου, Δρ. Κοινωνικής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια.
Ποιος/α κάνει το ομοφοβικό bullying στο σχολείο; Εγώ κι εσύ… – Αγγελική Σηφάκη, υποψήφια διδάκτορας του Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Πατρών-μέλος της ομάδας Εκπαιδευτικοί κατά της ομοφοβίας.
Όσα μου έμαθε το coming out – Εύκλεια Παναγιωτίδου, Δημοσιογράφος-μέλος της νεανικής ομάδας Θεσσαλονίκης Good As You(th).
Τρόποι αντιμετώπισης της σχολικής ομοφοβίας – Φιλίππα Διαμάντη, Κοινωνιολόγος-μέλος της ομάδας Εκπαιδευτικοί κατά της ομοφοβίας.
Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο Γενικός Γραμματέας Νέας Γενιάς, Γιάννος Λιβανός.
Συντονίζει η Μαριανέλλα Κλώκα, διευθύντρια της Θετικής Φωνής και εκδότρια του περιοδικού City Uncovered. Αμέσως μετά τις τοποθετήσεις θα υπάρξει χρόνος για ερωτήσεις του κοινού προς τις ομιλήτριες.
Ώρα έναρξης: 19.00
Μια πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς:
Το δίκτυο των ανθρώπων που ακούνε φωνές σας προσκαλεί το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011 να παρακολουθήσουμε το ντοκιμαντέρ του Daniel Mackler“Take this broken wings” και να συμμετάσχουμε μαζί με το σκηνοθέτη στη συζήτηση που θα ακολουθήσει σχετικά με τη ‘σχιζοφρένεια’ και την ανάρρωση, δυο όρους που ο ψυχιατρικός λόγος θεωρεί ασυμβίβαστους. Σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη στο χώρο της ψυχικής υγείας και φυσικά των φαρμακοβιομηχανιών, ο όρος σχιζοφρένεια ταυτίζεται με μια χρόνια, συχνά χαρακτηριζόμενη ως νευροεκφυλιστική, ανίατη νόσο, μια διαταραχή, που την αιτία της θα την αναζητήσουμε στα γονίδια και όπου το φάρμακο είναι μονόδρομός, συχνά εφ’ όρου ζωής. Σκοπός της συνάντησης είναι να συζητήσουμε πέρα από τα αδιέξοδα που μας έχουν θέσει, να αναζητήσουμε δρόμους ανάρρωσης και να δημιουργήσουμε σχέσεις που θα μας οδηγήσουν σε αυτήν.
Το φιλμ εστιάζει στις ζωές δύο γυναικών, οι οποίες, και οι δύο, ανάρρωσαν από ‘σχιζοφρένεια’, συζητά πάνω στις καθοριστικές τραυματικές εμπειρίες τους στην παιδική ηλικία και εξιστορεί την επιτυχή τους ανάρρωση. Η μία γυναίκα είναι η Joanne Greenberg, συγγραφέας του πολυδιαβασμένου “I Never Promised You A Rose Garden.”. και η δεύτερη μια νοσηλεύτρια ψυχικής υγείας από την Καλιφόρνια, την ιστορία της οποίας διηγείται ο θεραπευτής της Daniel Dorman, MD, στο βιβλίο Dante’s Cure: A Journey Out of Madness. Οι αφηγήσεις τους συνδιαλέγονται με τις θέσεις των Peter Breggin, MD (συγγραφέας του Toxic Psychiatry), Robert Whitaker (δημοσιογράφος και συγγραφέας των Mad in America και Anatomy of an Epidemic) και Bertram Karon, PhD (συγγραφέας του Psychotherapy of Schizophrenia: Treatment of Choice).
Ειδικά η συγκεκριμένη ημερομηνία κουβαλάει και ένα έντονο συμβολικό φορτίο δεδομένου ότι έχει καθοριστεί ως ‘παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία’. Δίπλα σε άλλες όπως η ήμερα της γυναίκας, της καταπολέμησης της φτώχιας, των δικαιωμάτων του παιδιού αποτελούν ημερομηνίες ορόσημα υποκρισίας και εμπαιγμού, ημερομηνίες υπενθύμισης της εγκατάλειψης, απόρριψης και αποκλεισμού κοινωνικών ομάδων.
Ας απομακρυνθούμε λοιπόν από τις λογικές της αναπηροποίησης των ανθρώπων και της ψυχιατρικοποίησης των ζωών μας να μιλήσουμε για τους ανάπηρους θεσμούς ψυχικής υγείας με τις ανάπηρες διαγνώσεις, να μιλήσουμε για εναλλακτικούς δρόμους που έχουμε.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας (Τρυπιά Νικολάου 45, Νέα Φιλαδέλφεια) και θα ξεκινήσει στις 17:30.
Για οποιαδήποτε πληροφορία απευθυνθείτε στο 6944302577
από την Τίνα Λυγδοπούλου και την Σωτηρία Παπαλουκά
Οι νέοι/ες θα έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν πλευρές του εαυτού τους, αλλά και τις σχέσεις τους με τους ανθρώπους γύρω τους: για παράδειγμα με τους φίλους, την οικογένεια, το σχολείο, αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο σε μία περίοδο έντονων μεταβολών.
Το εργαστήρι εμψύχωσης αξιοποιεί κατά κύριο λόγο την τέχνη – την αφήγηση, τη ζωγραφική, τη μουσική, την κίνηση, το κολάζ, τις κατασκευές κ.ο.κ. – όπως και τη συζήτηση ή/και ασκήσεις αυτογνωσίας.
Δηλώσεις συμμετοχής θα είναι εφικτές μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου.
Παρά τη ραγδαία αύξηση του πλούτου στα τελευταία 40 χρόνια, η ανθρωπότητα δεν είναι πιο ευτυχισμένη σήμερα.
Η κατάθλιψη, το άγχος, οι κρίσεις πανικού και οι ψυχικές ασθένειες αυξάνουν με ταχύτατους ρυθμούς. Διόλου τυχαία η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας προβλέπει ότι ώς το 2020 η κατάθλιψη θα είναι η δεύτερη πιο κοινή ασθένεια στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης.
Αιτία, όπως αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν, είναι η απάνθρωπη μορφή του παγκοσμιοποιημένου οικονομικού γίγνεσθαι στις τελευταίες δεκαετίες και, βέβαια, η σημερινή κρίση. Από τα όσα διαδραματίστηκαν στα τελευταία 3 χρόνια, είναι προφανές ότι οι οικονομικές ελίτ -οι 147 πολυεθνικές που ελέγχουν το 80% των λειτουργικών εσόδων στον πλανήτη, μερικές οικογένειες τραπεζιτών ή το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού- δεν επιθυμούν την εκτόνωση της κρίσης.
Δεν επιθυμούν να βάλουν τέλος στις επί δεκαετίες υπερβολές του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου που μας οδήγησαν ώς εδώ, δεν θέλουν έλεγχο στην οικονομία της αγοράς, αρνούνται τη μοναδική λύση που θα μπορούσε να επαναφέρει την ισορροπία στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα: μια σεισάχθεια χρεών, μια -έστω και στο ελάχιστο- δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου. Κινήσεις που ενδεχομένως να αποφόρτιζαν τις κλιμακούμενες εντάσεις στην κοινωνία.
Υιοθετούν αντίθετα όλο και πιο αυταρχικές και συγκεντρωτικές μεθόδους διακυβέρνησης, εξαθλιώνουν οικονομικά τον παραδοσιακό τους σύμμαχο -τη μεσαία τάξη-, οδηγούν την κοινωνία προς έναν ανεξέλεγκτο θυμό, στη ρήξη, στη σύγκρουση. Επιλογή που υιοθετήθηκε και στη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης -στη δεκαετία του ’30, τροφοδοτώντας την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στη Γερμανία και οδηγώντας στον όλεθρο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η ανθρωπότητα, και μαζί της ο ταλαιπωρημένος πλανήτης, δεν έχουν όμως τα περιθώρια μιας ανάλογης καταστροφής. Η συνειδητοποίηση ότι το επικεντρωμένο στη δημιουργία κερδών παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα είναι πλέον αναποτελεσματικό για τη βιωσιμότητα της ανθρωπότητας και του πλανήτη καθίσταται πλέον επιτακτική.
Ο προσανατολισμός του οικονομικού γίγνεσθαι στις ανάγκες των ανθρώπων προβάλλει αναγκαία. Τηρουμένων των συγκυριών, η δράση προς μια τέτοια κατεύθυνση περνάει αναγκαστικά στην παρούσα φάση από το μικρό. Από τις κοινότητες, από τις ομάδες ανθρώπων που αυτοοργανώνονται, λειτουργούν δημοκρατικά, οικονομούν συλλογικά και ισότιμα… Για να ξαναγεννηθεί η ελπίδα, να μπει οριστικά η ταφόπλακα στην κατάθλιψη και τους πολέμους τους.
Oι Ιμάντες της Ψυχιατρικής την Εποχή του Μνημονίου
Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2011,
ώρα 16.00-21.00
Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημίου 30
(αίθουσα Δρακόπουλου)
Πριν από πέντε μήνες, ξεκινώντας την καμπάνια για την κατάργηση των μηχανικών καθηλώσεων και των ‘λευκών κελιών’ στην ψυχική υγεία, είχαμε όλοι μας, από διαφορετική ενδεχομένως αφετηρία, διαπιστώσει πως η μηχανική καθήλωση αποτελεί μια κορυφαία στιγμή στην διαδικασία ακύρωσης του προσώπου, μιαν ακραία μορφή του κατασταλτικού χαρακτήρα της κατεστημένης ψυχιατρικής, αυτής που ‘χάνει τον άνθρωπο πίσω από την αρρώστια’, καθώς την αντιμετωπίζει σαν ‘πράγμα’, ξεκομμένο από το όλο της ύπαρξης και το κοινωνικό σώμα. Μαζί με την αλόγιστη χρήση ψυχοφαρμάκων είναι μεταξύ των παραδοσιακά πιο βίαιων μορφών που μπορεί να πάρει η «θεραπευτική διαδικασία» τόσο εντός των ψυχιατρείων όσο και εκτός αυτών, ενδεικτικό μιας νοοτροπίας που διαχέεται και στην κοινότητα, τόσο μέσω του εκφερόμενου λόγου ‘των ειδικών για τα προβλήματα ψυχικής υγείας’ όσο και με αντίστοιχες πρακτικές. Κι όταν μιλάμε για τον κυρίαρχο ψυχιατρικό λόγο αναφερόμαστε σε αυτόν που περιφέρεται στα παράθυρα των δελτίων ειδήσεων αναλύοντας ψυχοπαθολογικά προφίλ, αυτόν που αναζητά τις ενδείξεις χρήσης του ηλεκτροσόκ ως αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη θεραπεία, αυτόν που αυτοδικαίως παίρνει την απόφαση όχι μόνο για το τι πρέπει να γίνει, αλλά και για το ποιό είναι το νόημα της σκέψης και της επιθυμίας του «άλλου».
Κάποιοι από μας έχουμε νοσηλευτεί ή νοσηλευόμαστε ακόμα σε ψυχιατρικά νοσοκομεία και ψυχιατρικές κλινικές, έχουμε δεθεί σε κρεβάτια γιατί αρνηθήκαμε να λάβουμε φάρμακα, έχουμε υποστεί ηλεκτροσόκ «γιατί δεν υπήρχε άλλη εναλλακτική», ή μας έχουν πει ότι θα πρέπει να παίρνουμε τα φάρμακα μας για μια ζωή. Μερικοί από μας έχουμε συγγενείς, φίλους, αγαπημένα πρόσωπα που διαγνώστηκαν με σοβαρή ψυχική ασθένεια και τους συναντήσαμε σε άθλιες κλινικές, όπου η καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους παρουσιαζόταν ως θεραπευτική διαδικασία και «αναγκαίο κακό» λόγω της «αρρώστιας». Κάποιοι άλλοι ως εργαζόμενοι έχουμε εμπειρίες από την αλλοτρίωση που παράγει το άσυλο, από τη δυσκαμψία του να ανοίξει, κυριολεκτικά και μεταφορικά, τις πόρτες του και αρκετές φορές αναρωτηθήκαμε για το ρόλο μας και τις διαδρομές μας στους θεσμούς αυτούς. Μερικοί από μας είμαστε φοιτητές/τριες σχετικών με την ψυχική υγεία σχολών και διαπιστώνουμε πως, όσο κι αν και έχουμε διδαχθεί τα δεκάδες ρεύματα και σχολές που υπάρχουν, όταν φτάσει η ψυχική οδύνη στο εφημερείο, η κατεστημένη θεσμική απάντηση είναι αναγωγιστική και απλοποιητική.
Από την άλλη, στην καθημερινότητά μας δυσφορούμε κάτω από την πίεση της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας ενός αύριου που χτίζεται για μας χωρίς εμάς. Ακούμε για νέα μέτρα, χαράτσια και απολύσεις, γεγονός που εντείνει την ανασφάλεια και την αβεβαιότητά μας. Υποχρεωνόμαστε να δεχθούμε μια νέα αναγκαία αλλά και αναπόφευκτη θεραπεία, όπως παρουσιάζεται το μνημόνιο από τους «ειδικούς» των χρηματοπιστωτικών ταμείων και το σοκ μας μουδιάζει. Όπως μουδιάσαμε σε κάποιες ψυχιατρικές νοσηλείες με τις συνθήκες που αντιμετωπίσαμε, ή όπως οργιστήκαμε ή απελπιστήκαμε όταν μας ανακοίνωσαν ότι ο φίλος ή ο αδερφός μας δε θα γίνει ποτέ καλά, όπως όταν θυμώσαμε σιωπηρά αποδεχόμενοι θεραπείες πάνω στο σώμα μας, γιατί δεν υπήρχαν, λέει, εναλλακτικές. Και όταν χρειαστήκαμε, τελικά, κάποιον να μας (συγ)κρατήσει, κάποιον να μας αγκαλιάσει, βρεθήκαμε δεμένοι με ιμάντες, μηχανικούς ή χημικούς. Μήπως, εξάλλου, αυτό δεν συμβαίνει αυτήν την περίοδο με όλο και πιο πολλές ευάλωτες κοινωνικά ομάδες που αντί για δίκτυο προστασίας τους προσφέρονται ιμάντες; Όσοι τέλος εργαστήκαμε ή θα (θέλαμε να) εργαστούμε στο χώρο της ψυχικής υγείας, οι εναλλακτικές μας είναι περιορισμένες και η διαδρομή εύκολα οδηγεί σε τέλμα. Ένα τέλμα που οι πολιτικές του μνημονίου και των εντολοδόχων πολιτικών φέρνει πιο κοντά.
Όσο περισσότερο στενεύουν τα περιθώρια του δοσμένου οικονομικού και κοινωνικού συστήματος για ουσιαστική κοινωνική ένταξη των ψυχικά πασχόντων, τόσο περισσότερο ο ψυχιατρικός θεσμός, στο βαθμό που δεν αμφισβητεί την κατεστημένη κοινωνική του εντολή, λειτουργεί στην κατεύθυνση της κατασταλτικής διαχείρισης των αναγκών. Επιπλέον δε, η ψυχική υγεία, νοητή όχι ως αυτονόητο δικαίωμα αλλά ως εμπορεύσιμο προϊόν, κοστολογείται και βάσει αυτής της κοστολόγησης κρίνεται η αποτελεσματικότητας της θεραπείας και των θεραπευτών. Σύντομες και απλοποιητικές πρακτικές που θα κοστίζουν φθηνά και θα τις λανσάρουμε ως ιατρικές και κατ’ επέκταση ως θεραπευτικές.
Αλλά εμείς είμαστε εδώ γιατί ανάμεσα στο θυμό, την απογοήτευση και την απαισιοδοξία της λογικής αναδύεται μια νέα ανάγκη και μια νέα ευθύνη: να πάρουμε πίσω τις ζωές μας, να αφηγηθούμε τις ιστορίες μας – αυτές ειδικά να μην τις χαρίσουμε σε κανένα – να μιλήσουμε για την επιθυμία μας για μια άλλη υγεία που δε θα ορίζεται από την ‘απουσία της διάγνωσης’, που θα προτείνει και θα δοκιμάζει εναλλακτικές, τόσο απέναντι στη χρήση των ψυχοφαρμάκων ως μονόδρομου, όσο και απέναντι στους ιμάντες και τα όποια άλλα εργαλεία και μεθόδους της κατασταλτικής ψυχιατρικής.
Καλούμε όλους τους φορείς και τις ενώσεις της ψυχιατρικής κοινότητας και όλων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, τις ενώσεις και τα κινήματα των χρηστών και των οικογενειών, να συμμετάσχουν στην εκδήλωση της 23ης Νοεμβρίου 2011 στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστημίου 50. Τους καλούμε να πάρουν θέση πάνω στην αντιθεραπευτική και καταχρηστική των ατομικών δικαιωμάτων πρακτική των μηχανικών καθηλώσεων. Να έρθουν για να στηρίξουν ανθρώπους που έχουν υποστεί αυτές τις τραυματικές εμπειρίες, να υποστηρίξουν άτομα του περιβάλλοντος τους που παρακολούθησαν ανήμπορα να αντιδράσουν στην άσκηση αυτής της ιδρυματικής βαρβαρότητας ή βίωσαν το θάνατο προσφιλών τους προσώπων εξαιτίας αυτών των πρακτικών. Πολύ δε περισσότερο σήμερα σας καλούμε γιατί στην εποχή της οικονομικής τρομοκρατίας η ανάγκη να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας είναι ευθύνη όλων μας.
Δίκτυο Ανθρώπων που Ακούνε Φωνές – Athens, Hearing Voices Network
Συσπείρωση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση
Ομάδα Αυτοεκπροσώπησης ΚΨΥ Αγ. Αναργύρων
Θα προβληθεί το φιλμ «ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΣΟΚ», των Michael Winterbttom και Mat Whitecross (βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Naomi Klein)
Τι κάνεις όταν άστεγοι χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας που δεν έχουν θέση μέσα στο σύστημα υγείας εμπλέκονται σε στιγμές έντασης στις καταλήψεις πλατειών; Στην κατάληψη του Occupy Portland προσπαθούν να βρουν ανθρώπινες λύσεις και αναζητούν επαγγελματίες που θα τους εκπαιδεύσουν σε θέματα χρήσης ουσιών, προβλημάτων ψυχικής υγείας και εναλλακτικών τρόπων αντιμετώπισης. Διάβασε τη συνέντευξη του Nat Holder (μέλος της ομάδας ασφάλειας του Occupy Portland). Eίναι και επαγγελματικά άρτια και βαθιά ανθρώπινη.
An inside look at Occupy Portland’s struggle with mental health problems
Jenny Westberg, Portland Mental Health Examiner
November 4, 2011
Nat Holder, of Occupy Portland’s Safety Team, has a request. “What we’d like,” said Holder, “is for someone to come onsite and do training” to help them deal with problems of mental health and addiction. Holder is one of the points of contact for the team, which is onsite every day at Occupy Portland’s campground at Lownsdale and Chapman squares in downtown Portland. The Safety Team has primary responsibility for resolving crisis situations.
In a phone interview Monday, Holder talked about the kinds of situations the team encounters and their efforts to respond. He emphasized he was speaking only from his own perspective, not on behalf of Occupy Portland in any official way. But what he shared offers a unique view of some of the challenges of day-to-day life for the hundreds of people who have filled two city blocks in downtown Portland since October 6.
Unexpected Influx
Mental health problems came front and center for Occupy Portland early on. Large numbers of Portland’s homeless population were drawn to the site by the temporary moratorium on enforcing anti-camping laws, Occupy’s open-gate policy, and four free meals a day. The surge of homeless people was unexpected, Holder said. “We had no idea.” They’ve brought positive contributions, not just problems. “Some people have been homeless and have been involved [in Occupy Portland] from the beginning,” he said. “Others come into our camp, perhaps just looking for a place to stay, but they end up getting involved in the committees and really doing work.”
Still, people coming off the street often struggle with mental illness and addiction. Most crisis situations Holder has seen result from people being intoxicated. Although Occupy Portland has a policy against onsite drug and alcohol use, Holder said they haven’t been able to enforce it. The open gates mean they can’t prevent people from using off-site and returning drunk or high.
Defusing Crisis
Mental health situations aren’t always critical. For example, Holder said, “a person might decide to reorganize the clothing area. Or they have an idea to move everything around in the coffee café.” In a case like this, he said, “we’ll have member of the team sit with them. We try to minimize the amount of damage, but also join them in their effort to be helpful.” Other situations are more severe. “If a person has pushed over a table, or there’s serious damage or violence to another person, we use minimal force to get them off the park. If that doesn’t work, we will call the police,” said Holder. “We don’t tolerate violence.” Holder said a serious crisis might happen once every two or three days — “more than we’d like” – but mental health problems are a daily occurrence.
Dealing With Extremes
Holder, who is a student at the Process Work Institute in Northwest Portland and provides individual therapy at River’s Way Clinic, said his process work training has been crucial in understanding and resolving mental health crises for Occupy Portland. He’s learned “extreme states are valid. And just because a person’s behavior might seem illogical to an outside observer, to the person going through it, their actions are completely logical.” Also, Holder said, “there’s a meaning to it. That needs to be validated. Disregarding the meaning for that person isolates them in their own world. When we join them, often they feel their needs are being met without having to resort to violence, and we’re doing that successfully in the vast majority of situations.”
Occupy Portland has emergency medical and wellness services, but they do not dispense prescription drugs or have a medical doctor onsite, and Holder said sometimes a person needs resources they just don’t offer. Right now, he said, what they need is for someone to come to the Plaza Blocks and provide training on mental health problems, substance abuse and additional ways to deal with crisis.
Can you help? If you can organize a training, or you know someone else who can, contact Nat Holder at nat@natholder.com.
Αγωνιώδες σήμα κινδύνου για το παρόν και το μέλλον της πολύπαθης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης των ψυχικώς πασχόντων στη χώρα μας εξέπεμψαν χθες σε συνέντευξη Τύπου τα μέλη του προεδρείου της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ), με αφορμή τη 10η Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Σύμφωνα με όσα τόνισε ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΨΕ Γ. Χριστοδούλου, “η δραματική περικοπή δαπανών, που σε πολλές περιπτώσεις φθάνει το 50%, δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα, τόσο για το προσωπικό που θα απολυθεί, προπαντός, όμως και για τους ασθενείς που έχουν αποασυλοποιηθεί. Τι θα γίνουν αυτοί οι ασθενείς; Θα ξαναγυρίσουν στο ψυχιατρείο; Θα ενταχθούν σε μεγαλύτερους ‘ξενώνες’ – μικρογραφίες ψυχιατρείων; Θα παραμείνουν σε υποβαθμισμένους ξενώνες;“.
Ο Γ. Χριστοδούλου ανέφερε ακόμη ότι “η υποχρηματοδότηση της Ψυχικής Υγείας υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε αναστολή της ανάπτυξης της πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας, σε υποβάθμιση της ποιότητας των προσφερομένων υπηρεσιών, σε επικρίσεις και κυρώσεις από τις αρμόδιες αρχές της Ε.Ε., σε έκθεση της επιστημονικής κοινότητας στον κίνδυνο επιθέσεων ή και αποκλεισμού από τις διεθνείς επιστημονικές οργανώσεις, σε μεγάλη οδύνη στους ανθρώπους που νοσούν και θα νοσήσουν από ψυχικές διαταραχές στο μέλλον“.
Από τη δική του πλευρά, ο αντιπρόεδρος της ΕΨΕ Δημ. Πλουμπίδης αναρωτήθηκε σε δραματικούς τόνους: “Πού θα ξαναγυρίσουν οι ασθενείς; Στα ψυχιατρεία ή στα πάρκα;“. Ο ίδιος έκανε λόγο για μεγάλη αύξηση των προσελεύσεων πολιτών στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Βύρωνα, το 50% των οποίων αποτελείται πλέον από εργαζόμενους που έχουν απολυθεί από τη δουλειά τους μέσα στον προηγούμενο χρόνο.
Μάλιστα, ο Δημ. Πλουμπίδης επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι παρατηρείται ιδιαίτερη αύξηση στα περιστατικά κρίσης πανικού και άγχους, ενώ η αναμονή στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Βύρωνα έχει φτάσει τον ενάμιση μήνα, έναντι μίας εβδομάδας που ήταν μέχρι πρότινος.
Στη δική του τοποθέτηση, ο διευθυντής της Β’ Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Χαϊδαρίου “Αττικόν” Ελευθ. Λύκουρας υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι “δεν πρέπει να κλείσουν άλλες δομές Ψυχικής Υγείας και δεν πρέπει αυτές που λειτουργούν να λειτουργούν ως μικρά άσυλα μέσα στην κοινότητα“.
Αύξηση των αυτοκτονιών και των φόνων
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας η οποία διενεργήθηκε σε 26 χώρες της Ε.Ε., όπως τα παρουσίασε στη συνέντευξη Τύπου ο Γ. Χριστοδούλου, σε κάθε αύξηση της ανεργίας κατά 1% αντιστοιχεί αύξηση κατά 0,79% στις αυτοκτονίες και κατά 0,79% επίσης στις ανθρωποκτονίες. Αντιθέτως, τα τροχαία ατυχήματα μειώνονται κατά 1,39%.
Σύμφωνα με τα πορίσματα άλλης έρευνας, τα οποία παρουσίασε διεξοδικά ο Γ. Χριστοδούλου, στις ψυχικές και ψυχοπαθολογικές επιπτώσεις της ανεργίας περιλαμβάνονται η δυσφορία, η κατάθλιψη, το άγχος, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, η μείωση της ευεξίας και η μείωση της αυτοεκτίμησης, ενώ όσο πιο μακρά είναι η διάρκεια της ανεργίας τόσο πιο βαριές είναι οι επιπτώσεις της στην ψυχική υγεία.
Ακόμη, σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιπτώσεις της ανεργίας στην ψυχική υγεία είναι δυσμενέστερες σε χώρες με ασθενείς οικονομίες και σε χώρες οι οποίες διαθέτουν ανεπαρκές σύστημα προστασίας των ανέργων. Tέλος, ο Γ. Χριστοδούλου έκανε λόγο για σημαντική συσχέτιση μεταξύ ποσοστού ανεργίας και επισκέψεων στα εξωτερικά ιατρεία και το τμήμα επειγόντων περιστατικών (ΤΕΠ) του Πανεπιστημιακού Νευροψυχιατρικού νοσοκομείου της Αθήνας “Αιγινήτειο”.
Νεύρωση. Μία λέξη με ιστορία 250 ετών. Άγχος, φοβίες, κατάθλιψη, υποσυνείδητο κι άλυτες συγκρούσεις.. Ο Freud κι ο Jung μας μίλησαν πολύ τον 20ο αιώνα για τη νεύρωση. Κάποια στιγμή οι ψυχίατροι του DSM αποφάσισαν να μη χρησιμοποιούν πια τη συγκεκριμένη λέξη στην ψυχιατρική διάγνωση.
Τι εννοούμε όταν μιλάμε (ή μιλούσαμε) για νεύρωση, όμως; Μπορεί να αναφερόμαστε σε μια κρίση άγχους, μια κρίση πανικού, μια εμμονή. Μήπως όμως η νεύρωση δεν είναι απλά μια ταμπέλα που αφορά τους «άλλους»; Ίσως κανείς μπορεί να αναγνωρίσει στη λειτουργία της νεύρωσης, κοινά στοιχεία και με καταστάσεις και καθημερινά βιώματα που αντιμετωπίζουμε όλοι, διαγνωσμένοι και μη. Υπάρχουν ίχνη, πτυχές, αίσθηση νεύρωσης στην καθημερινότητα όλων μας. Ας μη χαρίσουμε τη νεύρωση στην ψυχιατρική, λοιπόν. Άλλωστε, αυτά τα χρόνια στο ΨυχοΔρόμιο συνειδητά έχουμε αποφύγει να χρησιμοποιήσουμε με έναν εύκολο τρόπο διαγνωστικές ταμπέλες και ονόματα που δαιμονοποιούν τον ψυχικό πόνο.
Ας δούμε κάποια από τα χαρακτηριστικά της νεύρωσης, για παράδειγμα τη διαταραχή πανικού.
Τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού εκδηλώνονται ξαφνικά, σε ουδέτερο χρόνο και χώρο και εκεί που δεν τα περιμένουμε. Βιώνεται ως μία κατάσταση, ένα αίσθημα στον οργανισμό το οποίο εισβάλλει στη ζωή μας από το πουθενά.
Τα συμπτώματα έχουν τα χαρακτηριστικά φυσικού φαινομένου. Πολλές φορές περιγράφονται σαν ένας σεισμός. Δεν μπορείς να προβλέψεις πότε και πώς θα εκδηλωθούν και νιώθεις ότι δε μπορείς να κάνεις τίποτα για αυτό, ότι σε ξεπερνά.Σχολιάζοντας παλιότερη ανάρτησή μας για τη διαταραχή πανικού, αναφέρει μια αναγνώστρια: είναι ένα βασανιστικό συναίσθημα, που έρχεται κατά καιρούς και ανατρέπει τη ζωή μου!!!
Για να μπορέσεις να διαχειριστείς αυτό που σου συμβαίνει, αναγκάζεσαι να αλλάξεις συνήθειες και συμπεριφορές, να φορέσεις μια μάσκα, να αλλάξεις πρόσωπο.Χαρακτηριστική είναι η ακόλουθη μαρτυρία: «Όταν μου πρωτοσυνέβη, άρχισα να μην πηγαίνω πουθενά από το φόβο ότι θα με ξαναπιάσει κρίση, αποκόπηκα από φίλους και συνήθειες.. άρχισα να βλέπω τη ζωή μου να καταρρέει.»
Και τέλος, αυτά τα συμπτώματα καταφέρνουν να μας κλέβουν το χρόνο. Να μη μας αφήνουν να ζήσουμε στο παρόν και να απολαύσουμε αυτό που έχουμε, να χαρούμε. Αντίθετα, ζούμε περιμένοντας πότε θα μας περάσει, πότε θα είναι καλύτερα τα πράγματα.
Αντιγράφω άλλο σχόλιο στην προηγούμενή μας ανάρτηση: «..επειδή για 9 χρόνια έκανα το λάθος να μη απευθυνθώ σε ειδικούς λόγω ντροπής, έχασα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου!!!»
Ας αναλογιστούμε για λίγο… μπορούμε να αναγνωρίσουμε αντίστοιχα χαρακτηριστικά με αυτά της νεύρωσης, για παράδειγμα στο εργασιακό μας περιβάλλον, ιδίως τον τελευταίο ενάμιση χρόνο; Η συνεχής ανασφάλεια για το αύριο, η αγωνία αν θα έχεις τα απαραίτητα για να ζήσεις, το διαρκές για κάποιους πια άγχος της απόλυσης και της ανεργίας, η απογοήτευση στην διεκδίκηση εργασίας, ο πόνος, η ματαίωση, οι εργασιακές συνθήκες σκλαβιά… Πόσο εύκολο είναι να αναγνωρίσει κανείς ομοιότητες με τα χαρακτηριστικά μιας «νεύρωσης» που έρχεται από το πουθενά και κατακλύζει τα πάντα, απέναντι στην οποία νιώθει κανείς αβοήθητος;
Κάποιες φορές, δεν αναγκάζεται άραγε κανείς να φορέσει μια μάσκα, να υποδυθεί ένα ρόλο, όταν έρχεται αντιμέτωπος με τη δυναμική μιας σχέσης ή μιας κατάστασης παγιωμένης χρόνια, όταν πχ ενήλικος πια βρίσκεσαι με τη γονεϊκή σου οικογένεια και βιώνεις καταστάσεις που σε κάνουν να ξανανιώθεις αβοήθητος σαν το μικρό παιδί που ήσουν χρόνια πριν και να μη μπορείς να ξεφύγεις από αυτό;
Νεύρωση μπορεί να είναι αυτό που νιώθει κανείς χρόνια εγκλωβισμένος σε μία σχέση που δεν του κάνει καλό, που τον κακοποιεί, τον πληγώνει. Νεύρωση μπορεί να είναι να κουβαλάς αυτά που πιστεύουν και σκέφτονται και περιμένουν οι άλλοι για σένα, οι γονείς, οι δάσκαλοι, οι σύντροφοι, τα παιδιά, η κοινωνία, το αφεντικό σου… Νεύρωση μπορεί να είναι να υπομένεις την κακοποίηση, να ρουφιέσαι από τον παραλογισμό του εργοδότη, του υπουργού, της αστυνομίας, της τρόικας, του γείτονα, του γονιού…
Όλες αυτές οι καταστάσεις, ό,τι όνομα και να τους δώσουμε, και σε μεγάλο βαθμό αυτό που ζούμε τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα και ίσως σιγά-σιγά σε όλο τον «δυτικό κόσμο», μοιάζει με ένα φυσικό φαινόμενο, το οποίο εισβάλλει στη ζωή μας ξαφνικά από το πουθενά και την ανατρέπει, χωρίς να νιώθουμε ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι. Και μας κάνει να φοράμε μια «μάσκα», να αλλάζουμε κι ακόμα μας κλέβει το χρόνο… δεν ευχαριστιόμαστε, αλλά περιμένουμε αν και πότε θα περάσει.
Στην ψυχοθεραπεία, ο θεραπευόμενος οδηγείται στο να ανακαλύψει μέσα του τις πηγές που μπορούν να τον βοηθήσουν να αναπλαισιώσει το «πρόβλημά του», τις συμπεριφορές του, τον εαυτό του. Να ξαναδιαβάσει, όπως λέμε, την ιστορία του. Θα μπορούσε άραγε κάτι αντίστοιχο να μας βοηθήσει τώρα που βρισκόμαστε ενώπιον μιας συλλογικής – όχι κλινικά διαγνωσμένης – «νεύρωσης»;
Ένα από τα πρώτα βήματα στη θεραπευτική διαδικασία είναι αυτό που ονομάζουμε «στροφή στον εαυτό», να μπορέσει κανείς να κοιτάξει μέσα του. Όσο δύσκολο κι αν είναι, αυτή την περίοδο, το να κοιτάξω μέσα μου, να αναρωτηθώ τι θέλω, τι νιώθω, πώς θέλω να ζω, να δουλεύω… ποιο είναι το προσωπικό μου νόημα στις επιλογές μου, με βοηθάει να μπορώ να διαχωριστώ από όλο αυτό που συμβαίνει τριγύρω μου. Πόσο δικά μου είναι αυτά που κάνω, οι επιλογές μου, τα θέλω μου, ή πόσο είναι κάτι που μου έχει «φορεθεί» ή που έχω μάθει να το κάνω τόσα χρόνια ή που κάποτε κάτι εξυπηρετούσε να το κάνω και τώρα μπορώ να το αλλάξω. Να δει κανείς τα δικά του όρια, τι απολαμβάνει, τι μπορεί να κάνει για τον εαυτό του. Να διαφοροποιηθεί.
Είτε αυτό σημαίνει να αναζητήσω το νόημα στο να κάνω τη δουλειά μου όσο σωστά την κάνω και τώρα που είμαι απλήρωτος ή κακοπληρωμένος. Είτε σημαίνει ακόμα κι αν μείνω άνεργος να ξέρω τι είναι αυτό που μου δίνει νόημα να κάνω, με τι θέλω να γεμίσω τη μέρα μου, τη ζωή μου και κατά πόσο με καταβάλλει η απογοήτευση και η απελπισία..
Κι όπως και στη νεύρωση, προσπαθούμε να αποβάλλουμε αυτό το προσωπείο που αναγκαζόμαστε να φορέσουμε, για παράδειγμα του υποχόνδριου που δεν μπορεί να ακουμπήσει σε μια «άγνωστη» επιφάνεια, ή του αγοραφοβικού που αναγκάζεται να κλείνεται στο σπίτι και να σταματάει η κανονική ροή της ζωής του, έτσι και στην περίπτωση αυτής της συλλογικής νεύρωσης χρειάζεται αυτή η προσπάθεια να αλλάξουμε αυτό το προσωπείο της συλλογικής κατάθλιψης που μας φοριέται. Σίγουρα αυτές οι αλλαγές που συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό μας έχουν σοκάρει, μας πονάνε, μας ακινητοποιούν. Ωστόσο είναι στο χέρι μας να αναρωτηθούμε: αυτό το προσωπείο του «καταθλιπτικού έλληνα της κρίσης» είναι δικό μου; Έτσι θέλω να ζω; Μπορώ να βγω από αυτό; Μπορώ μόνος μου να αμφισβητήσω τη «νεύρωση», να σταματήσω να ρουφιέμαι από αυτήν και να πιστέψω ότι μπορώ να κάνω κάτι για αυτό; Κι αν δεν μπορώ, ποιος μπορεί να με βοηθήσει να διαμορφώσω τις συνθήκες;
Φτωχαίνω, έχασα τη δουλειά μου, δεν έχω να πληρώσω χαράτσια και λογαριασμούς, παντού ακούω πόσο άσχημα είναι τα πράγματα και πόσο χειρότερα θα γίνουν. Τι μπορώ να κάνω; Για τον καθένα αυτό είναι διαφορετικό κι έχει να κάνει με τα θέλω του, με τις δυνατότητές του, με το προσωπικό του νόημα στη ζωή. Μπορεί να είναι από το να αναζητήσω μια άλλη δουλειά, να αλλάξω τρόπο ζωής, να επιλέξω από πού ενημερώνομαι, τι συζητάω και με ποιους, μέχρι το να πάω να ζήσω σε έναν άλλο τόπο, να μεταναστεύσω, να μάθω να ζω με λιγότερα, να αναζητήσω άλλους ανθρώπους που περνούν το ίδιο με μένα, να διεκδικήσω, να βγω στο δρόμο, να συναντήσω κόσμο, να κάνω κάτι…
Η περίοδος που περνάμε, μέσα στη δυσκολία της, μας προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να απευθυνθούμε στους ανθρώπους γύρω μας, μιας και η δυσκολία, ο πόνος αφορά όλο και περισσότερους πια. Είναι ευκαιρία να συναντηθούμε: βλέπει κανείς ολοένα και περισσότερα δίκτυα να αναπτύσσονται, είτε σε πλατείες είτε σε χώρους εργασίας είτε σε πανεπιστήμια και γειτονιές, ακόμα και διαδικτυακά. Και την ίδια στιγμή, η πείνα, η ανέχεια, η ανεργία, ο τρόμος απέναντι στη νεύρωση, είναι φορές που δυναμώνει την αλληλεγγύη, σφυρηλατεί τις σχέσεις.
Τώρα που χάνουμε πολλά, ας προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τον εαυτό μας και να τον φροντίσουμε, διαφορετικά το «κλουβί της νεύρωσης», ατομικής και κοινωνικής μπορεί να μας παγιδέψει, χάνοντας έτσι την ζωή μας.
… ακούστηκε δυνατά και ξάστερα από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (;) Ανδρέα Λοβέρδο, σε απάντηση στην Κραυγή Αγωνίας του ΚΕΘΕΑ.
Δήλωσε ο Υπουργός:
… ακόμα επιστράτευσαν και τα παιδιά αυτά, για να στείλουν μήνυμα, προβοκατόρικο μήνυμα, ότι η ελληνική Πολιτεία δεν κάνει πολιτική στον τομέα, ή περικόπτει, ή απολύει, ή σταματάει τα προγράμματα. Ντροπή τους, γιατί ουδεμία σχέση με την αλήθεια έχουν όλα αυτά. Καλό το σόου, αλλά καλύτερη η αλήθεια.
Μόλις επέστρεψα από το κέντρο της Αθήνας και την Κραυγή Αγωνίας του ΚΕΘΕΑ έξω από το Υπουργείο Υγείας. Κραυγή Δύναμης μου ακούστηκε εμένα. Η συγκλονιστική κραυγή του κάθε μέλους του κύκλου (εκατό, διακόσια άτομα;), η απάντηση της ομάδας.
Είμαι ο Γιώργος (Αντώνης, Χαλίπ, Μάκης, Αχιλλέας, Τάσος, Αλβέρτος)
Και ο Γιώργος είναι εντάξει!
Είμαι η Κατερίνα (Αναστασία, Ελευθερία, Μαρία, Ελένη…)
Και η Κατερίνα είναι εντάξει!
Εκεί που η αγωνία αποκτά όνομα και πρόσωπο. Έκφραση και δύναμη. Αναρωτιέμαι αν οι υπεύθυνοι του Υπουργείου είχαν φτάσει στα γραφεία τους, αν άκουγαν την κραυγή. Γιατί οι εργαζόμενοι ήταν ήδη εκεί. Έμοιαζαν συγκλονισμένοι κοιτώντας από τα παράθυρα.
Οι περικοπές στον προϋπολογισμό του ΚΕΘΕΑ δεν αφορούν ούτε αργομισθίες, ούτε κακοδιαχείριση, ούτε σκάνδαλα, ούτε φουσκωμένους μισθούς. Αφορούν την κατάργηση παροχής υπηρεσιών απεξάρτησης (χωρίς οικονομικό κόστος) σε ανθρώπους που την έχουν ανάγκη.
Δεν ξέρω αν θα αλλάξει κάτι με τη σημερινή κραυγή. Αλλά η αίσθηση ότι το ΚΕΘΕΑ (οι εργαζόμενοι του, τα μέλη, οι οικογένειες τους, οι συνεργάτες του, όλοι οι άνθρωποι που το αγαπούν και το στηρίζουν) στάθηκε όρθιο απέναντι στους υπεύθυνους σήμερα και βροντοφώναξε και ‘είμαι εδώ’ και ‘είμαι εντάξει’ είναι ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσει άλλη μια μέρα δελτίων ειδήσεων καταστροφολογίας.
Η επίκτητη αίσθηση αδυναμίας (learned helplessness), σαν τεχνικός όρος, χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία ένα ζώο ή ένας άνθρωπος μαθαίνει να συμπεριφέρεται αδύναμα, ακόμα κι όταν έχει την ευκαιρία να βοηθήσει τον εαυτό του, και να αποφύγει ή να αντιδράσει σε μια δυσάρεστη ή επικίνδυνη κατάσταση. Επιτυγχάνεται με την επαναλαμβανόμενη πρόκληση συναισθηματικής ή σωματικής βλάβης, από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει. Η θεωρία της επίκτητης αίσθησης αδυναμίας υποστηρίζει ότι όταν ο άνθρωπος έχει την αίσθηση ότι δεν μπορεί να ελέγξει μια κατάσταση ή τις συνέπειες της, αυξάνει τις πιθανότητες για κατάθλιψη και ψυχική ασθένεια. Ένα από τα ενδιαφέροντα ευρήματα είναι ότι οι άνθρωποι μαθαίνουν την ανημποριά και όταν παρατηρούν άλλους γύρω τους να αντιμετωπίζουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Κάθε ομοιότητα με την παρούσα κατάσταση στην Ελλάδα και τα απανωτά χτυπήματα στους εργαζόμενους και φορολογούμενους δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε συμπτωματική.
υ.γ. ευχαριστώ την ΤΛ για την επισήμανση του σωστού όρου στα Ελληνικά για το ‘learned helplessness’!
Κλιμάκωση των κινητοποιήσεων στο χώρο της δημόσιας υγείας και της ψυχοκοινωνικής φροντίδας
Οι εργαζόμενοι στο ΚΕΘΕΑ, τον ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΕΛΠΝΟ, τα Κέντρα Πρόληψης και τις μονάδες του Προγράμματος Ψυχαργώς πραγματοποιήσαμε την Κυριακή, 11/9/2001, ένα μαζικό συντονιστικό στο Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας για να αποφασίσουμε την περαιτέρω δράση μας σχετικά με την απόφαση της βάρβαρης περικοπής των προϋπολογισμών, που οδηγεί αναπόφευκτα σε κλείσιμο όλων των μονάδων και του ζητήματος της εργασιακής εφεδρείας που προωθείται από την κυβέρνηση.
Την προηγούμενη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον υφυπουργό Υγείας Μ. Μπόλαρη, το γενικό γραμματέα Γ. Κατριβάνο και την προϊσταμένη Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας Σ. Κατσικάρου. Το αίτημα των εργαζομένων για άρση της απόφασης περικοπών όλων των κωδικών που κοινοποιήθηκε στις 26/8/11 δεν ικανοποιήθηκε. Επίσης το ΔΣ των εργαζομένων του ΟΚΑΝΑ συναντήθηκε με τον υφυπουργό Υγείας κ. Αϊδόνη. Στη συνάντηση τους ανακοινώθηκε ότι το Υπουργείο Υγείας μέχρι της 15/09 θα προχωρήσει σε καταγραφή του προσωπικού όλων των εποπτευόμενων φορέων, με σκοπό να οριστεί το πλεονάζον προσωπικό που θα οδηγηθεί σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας.
Οι απαντήσεις αυτές όχι μόνο δεν σημαίνουν το τέλος της μαζικής και ενωτικής μας κινητοποίησης, αλλά αντίθετα μας σπρώχνουν σε κλιμάκωση με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Το βασικό μας αίτημα για άρση της απόφασης περικοπών όλων των κωδικών που κοινοποιήθηκε στις 26/8/11 δεν ικανοποιείται. Οι όποιες προφορικές δεσμεύσεις που προέκυψαν από την πίεση των δικών μας αντιδράσεων πρέπει να γίνουν χειροπιαστές αποφάσεις που θα εξασφαλίζουν το παρόν και το μέλλον εργαζομένων και ληπτών.
Επιπλέον σε συνδυασμό με την εργασιακή εφεδρεία, το υπουργείο βάζει ταφόπλακα σε οποιαδήποτε δυνατότητα παροχής υπηρεσιών δημόσιας υγείας. Υποχρεώνει τους εργαζόμενους να επιτελέσουν το τόσο σημαντικό έργο τους σε συνθήκες ανασφάλειας και αβεβαιότητας. Καταδικάζει τους λήπτες, άλλους να στοιβαχτούν σε ψυχιατρεία άσυλα και άλλους να μείνουν κυριολεκτικά στο δρόμο φλερτάροντας με την υποτροπή.
Ζητάμε το αυτονόητο:
Να ανακληθεί στο σύνολό της η απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών της 26ης.08.11 για περικοπή των δαπανών από φορείς – οργανισμούς υγείας. Να αποδοθούν όλοι οι απαιτούμενοι πόροι (προϋπολογισθέντα ποσά + συμπλήρωση του ελλείμματος όπου απαιτείται) ώστε να μπορέσει να συνεχιστεί η ομαλή λειτουργία όλων.
Αύξηση του προϋπολογισμού για το 2012. Στο χώρο της υγείας, κι ακόμα περισσότερο σε φορείς που ασχολούνται με τα πιο αδύναμα και αποκλεισμένα μέλη της κοινωνίας απαιτείται –σε περίοδο κρίσης- όχι απλώς να μην υπάρξει κανένα πισωγύρισμα αλλά να ενισχυθούν οι υπηρεσίες .
Υπεράσπιση τόσο της ποιότητας όσο και του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα των υπηρεσιών.
Η ομαλή συνέχιση και η ποιοτική λειτουργία των δομών και των οργανισμών είναι συνυφασμένη με την εργασιακή ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Κανένας εργαζόμενος δεν περισσεύει στην υγεία. Κανένας εργαζόμενος σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας (προθάλαμο της ανεργίας), καμιά αλλαγή εργασιακού αντικειμένου.
Αποφάσεις – Προτάσεις
Συνεχίζουμε! Συνέχιση και βελτίωση του συντονισμού των εργαζομένων με τακτικές εβδομαδιαίες συσκέψεις του συντονιστικού-επόμενο συντονιστικό την Παρασκευή 16/9.
Διεύρυνση του μετώπου – απευθύνουμε κάλεσμα στους άλλους φορείς και οργανισμούς του υπουργείου υγείας και στους εργαζομένους των δημοσίων νοσοκομείων.
Κοινή κινητοποίηση την Παρασκευή 16.09.11 στις 12:00 στο Υπουργείο Υγείας με στάσεις εργασίας όπου αυτό είναι δυνατό και τη μαζική παρουσία των εργαζομένων.
Διοργάνωση σειράς εξωστρεφών δραστηριοτήτων για ενημέρωση – συστράτευση των ληπτών των υπηρεσιών, οικογενειών, επιστημονικής κοινότητας, τοπικών κοινωνιών, πολιτών.
λιμάκωση των κινητοποιήσεων με 48ωρη προειδοποιητική απεργία με προτεινόμενη ημερομηνία 22 και 23/9 με την πραγματοποίηση συγκέντρωσης έξω από το Υπουργείο Υγείας και τη διοργάνωση συναυλίας σε κεντρικό σημείο της Αθήνας.
Δίνουμε τη μάχη της καθημερινής ενημέρωσης των συνάδελφων, αποφασίζουμε σε όλους τους χώρους για την ανάγκη κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων.
Εργαζόμενοι στην Υγεία και την Ψυχοκοινωνική Φροντίδα
Υπόμνημα για το κύρος της Κοινωνικής Εργασίας και τη συνδρομή της στην Ψυχική Υγεία
Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας ( Σ.Κ.Λ.Ε.), ιδρύθηκε το 1955 και αποτελεί επίσημα αναγνωρισμένο επαγγελματικό – επιστημονικό σωματείο. Εκπροσωπεί επαγγελματικά και επιστημονικά πανελλαδικά τους 5000 Κοινωνικούς Λειτουργούς της χώρας.
Kαθώς εδώ και πολύ καιρό, επιχειρείται, συστηματικά και μεθοδευμένα, η αποδυνάμωση τους κύρους της Επιστήμης της Κοινωνικής Εργασίας και ο αποκλεισμός των Κοινωνικών Λειτουργών από συγκεκριμένους τομείς (όπως αυτός της Ψυχικής υγείας) και δραστηριότητες (όπως αυτές τις συμβουλευτικής και της θεραπείας ατόμων, ομάδων και οικογενειών) στους οποίους διεθνώς αναγνωρίζεται η συμβολή και ο πρωτοποριακός ρόλος τους.
Το Δ.Σ του Σ.Κ.Λ.Ε. αποφάσισε να παρέμβει και με αυτό το υπόμνημα – για την προστασία και ισχυροποίηση των, από τον νόμο κατοχυρωμένων, επαγγελματικών δικαιωμάτων των κοινωνικών λειτουργών.
Ποιο συγκεκριμένα τα τελευταία χρόνια :
1) Στις συνεχείς προσπάθειες να αποκλειστούν οι Κ.Λ. από δραστηριότητες που άπτονται της ψυχικής υγείας (συντονισμός ομάδων , οικογενειακή συμβουλευτική και θεραπεία κ.λ.π), όχι μόνο στον ιδιωτικό τομέα και σαν ελεύθερο επάγγελμα αλλά ακόμα και σε δημόσια πλαίσια παροχής ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών (κέντρα ψυχικής υγείας, προγράμματα θεραπείας εξαρτήσεων κ.λ.π)
2) Στις επιχειρούμενες διώξεις συναδέλφων που, ως ελεύθεροι επαγγελματίες, παρέχουν υπηρεσίες συμβουλευτικής και θεραπείας σε άτομα, ομάδες και οικογένειες διότι δήθεν δεν δικαιούνται να δηλώνουν κάτι τέτοιο καθώς υποτίθεται ότι αποτελεί αποκλειστικό επαγγελματικό δικαίωμα ψυχιάτρων και ψυχολόγων.
3) Στις αυθαίρετες και επιφανειακές ερμηνείες, από διάφορες δημόσιες υπηρεσίες (υπουργείο Οικονομικών, επιθεωρητές δημόσιας υγείας κ.λ.π) δεν αναγνωρίζονται οι συμβουλευτικές και θεραπευτικές υπηρεσίες που παρέχουν Κ.Λ. ,ελεύθεροι επαγγελματίες, ως υπηρεσίες του χώρου ψυχικής υγείας (με αποτέλεσμα εκτός των άλλων προβλημάτων, να υφίστανται και άνιση φορολογική αντιμετώπιση σε σχέση με άλλους επαγγελματίες του χώρου της ψυχικής υγείας).
4) Αποκορύφωμα στην προσπάθεια αποδυνάμωσης και περιθωριοποίησης της Κοινωνικής Εργασίας και του ρόλου των Κοινωνικών Λειτουργών στον ευρύτερο τομέα της Υγείας (όπως την ορίζει ο παγκόσμιος οργανισμός Υγείας) είναι η αμφισβήτηση του περιεχομένου των προγράμματος σπουδών των κοινωνικών λειτουργών (περιεχομένου κατοχυρωμένου διεθνώς και από καταβολής της επιστήμης της Κοινωνικής εργασίας) , με ακόμα πιο απίστευτη, την αμφισβήτηση της συνταγματικά κατοχυρωμένης ακαδημαϊκής ελευθερίας των Κοινωνικών Λειτουργών μελών Δ.Ε.Π. ή Ε.Π. των Σχολών Κοινωνικής Εργασίας Α.Ε.Ι. και Α.Τ.Ε.Ι. ,να επιλέγουν το περιεχόμενο και τη μέθοδο της έρευνας και της διδασκαλίας τους, στις Σχολές Κοινωνικής Εργασίας.
Απαντώντας σε όλες αυτές τις αμφισβητήσεις έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
1) Η Κοινωνική εργασία ως επιστήμη, ανήκει στις εφαρμοσμένες ανθρωπιστικές επιστήμες. Το θεωρητικό υπόβαθρο της Κοινωνικής εργασίας αποτελείται από γνώσεις για τον Άνθρωπο, το Περιβάλλον του και τη μεταξύ τους Σχέση Αλληλεπίδρασης. Οι γνώσεις αυτές αντλούνται αφενός, από επιστήμες όπως η βιολογία, ψυχολογία, η ψυχιατρική, η κοινωνιολογία, το δίκαιο, η φιλοσοφία, τα οικονομικά και αφετέρου από ένα κύκλο γνώσεων που αναφέρονται σε θέματα κοινωνικής εργασίας (έννοιες ,αρχές, μεθοδολογία, δεξιότητες και τεχνικές) (Χ. Καστορίδου- Παπαδοπόυλου)
Σύμφωνα με τον ορισμό της διεθνούς ομοσπονδίας Κοινωνικών Λειτουργών:
Η Κοινωνική εργασία ως επάγγελμα, προάγει την κοινωνική αλλαγή, την επίλυση προβλημάτων στις ανθρώπινες σχέσεις και την ενδυνάμωση και απελευθέρωση των ανθρώπων, προκειμένου να βελτιώσουν την ευημερία τους. …..Αποστολή της είναι να καταστήσει ικανούς όλους τους ανθρώπους να αναπτύξουν όλες τις δυνατότητες τους, να εμπλουτίσουν τις ζωές τους και να εμποδίσουν τις δυσλειτουργίες.
Οι σπουδές στην Κοινωνική εργασία διεθνώς, αποβλέπουν στην προετοιμασία επαγγελματιών κοινωνικών λειτουργών ικανών να συμβάλλουν στην επίλυση των σύγχρονων προβλημάτων κοινωνικής λειτουργικότητας ατόμων, ομάδων, οργανισμών και κοινοτήτων.
Η θεωρητική εκπαίδευση, των Κ.Λ., τόσο στη Ελλάδα όσο και διεθνώς , σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο περιλαμβάνει γνώσεις για την βιο-ψυχο-κοινωνική ανάπτυξη και κοινωνική λειτουργικότητα του ανθρώπου σε διάφορα κοινωνικά συστήματα (οικογένειες, ομάδες, οργανισμούς, κοινότητες και θεσμούς), ανάλυση κοινωνικής πολιτικής, ανάπτυξη προσεγγίσεων και δεξιοτήτων παρέμβασης για την επίλυση προβλημάτων καθώς και γνώσεις μεθόδων έρευνας και αξιολόγησης τω εφαρμογών της κοινωνικής εργασίας.
Σημαντικό στοιχείο της προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης είναι, ο καθιερωμένος διεθνώς και από την αρχή της εκπαίδευσης, συνδυασμός της θεωρητικής κατάρτισης με την πρακτική εμπειρία.
2. Τομείς και εργαλεία παρέμβασης.
Σύμφωνα με τον διεθνή ορισμό της κοινωνικής εργασία (Διεθνής Ομοσπονδία Κοινωνικών Λειτουργών ,Μόντρεαλ,2000) :
….Οι παρεμβάσεις της κοινωνικής εργασία εκτείνονται από ψυχοκοινωνικές διεργασίες εστιασμένες κυρίως στο άτομο μέχρι τη συμμέτοχή στην κοινωνική πολιτική, σχεδιασμό και ανάπτυξη. Αυτές (οι παρεμβάσεις) περιλαμβάνουν συμβουλευτική ,κλινική κοινωνική εργασία, εργασία με ομάδες, κοινωνική παιδαγωγική εργασία και οικογενειακή επέμβαση και θεραπεία ,καθώς και προσπάθειες να βοηθήσουν του ανθρώπου να αξιοποιήσουν υπηρεσίες και πόρους της κοινότητας….
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία : ( ΠΔ 50/1989 που εξειδικεύει το Νόμο 1404/83,για τα επαγγελματικά δικαιώματα των κοινωνικών λειτουργών), αναφέρεται ρητά ότι:
1) Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, πτυχιούχοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, «… με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις-θεωρητικες και εφαρμοσμένες- ασχολούνται είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες …» στους εξής τομείς: στην Κοινωνική Πρόνοια, στην Υγεία, στην Ψυχική Υγεία, στην Κοινωνική Ασφάλιση, στον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, στην Εργασία, στην Εκπαίδευση, στην πρόληψη της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας, στην Κοινωνική Οργάνωση και Ανάπτυξη, τις Κοινωνικές Υπηρεσίες για τις ένοπλες δυνάμεις και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Ανάλογα με τον τομέα απασχόλησης τους οι Κοινωνικοί Λειτουργοί παρέχουν υπηρεσίες ενημερωτικού, συμβουλευτικού, διαγνωστικού, θεραπευτικού και υποστηρικτικού χαρακτήρα.
2) Ειδικά όσοι ασχολούνται στον Τομέα Ψυχικής Υγείας ασκούν μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων
«Παροχή υπηρεσιών διαγνωστικού «, συμβουλευτικού και θεραπευτικού χαρακτήρα σε άτομα ,ομάδες και οικογένειες».
3) Επίσης ότι ασκούν και κάθε άλλη δραστηριότητα που προκύπτει από την εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνικής Εργασίας
4) Ειδικά το δικαίωμα των Κοινωνικών λειτουργών να παρέχουν υπηρεσίες συμβουλευτικού χαρακτήρα βασίζεται στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος της πρακτικής εκπαίδευσης των Κ.Λ. είναι κατεξοχήν προσανατολισμένη στην καλλιέργεια των σχετικών δεξιοτήτων.
Ειδικά, η λεγόμενη κοινωνική εργασία με άτομα, είναι συμβουλευτική εργασία που επιδιώκει την ενδυνάμωση και υποστήριξη του ατόμου για να διαχειριστεί συγκεκριμένα προβλήματα του (συν την αξιοποίηση όπου χρειάζεται, κοινωνικών πόρων και υπηρεσιών) και εφαρμόζεται στα περισσότερα πλαίσια απασχόλησης Κοινωνικών Λειτουργών.
5) Η αναφορά, στο ΠΔ 50/1989, σε παροχή υπηρεσιών θεραπευτικού χαρακτήρα στον τομέα της ψυχικής υγεία από Κ.Λ., προφανώς έχει σχέση με την παροχή και (ψυχο)θεραπείας.
Επισημαίνουμε ότι αυτή την στιγμή στην Ελλάδα δεν υπάρχει σαφώς καθορισμένο νομικό πλαίσιο που να καθορίζει πώς αποκτά ένας επαγγελματίας της ψυχικής υγείας (Κοινωνικός Λειτουργικός , Ψυχολόγος, Ψυχίατρος κ.λ.π.) την σχετική ειδικότητα.
Για παράδειγμα σε σχέση με τους ψυχολόγους – ψυχοθεραπευτές , στην υπουργική απόφαση Αριθ. Α2/οικ.3823 της 30 Ιουλίου 1989, αναφέρεται επί λέξει «Για την άσκηση της Ψυχοθεραπείας από τον ψυχολόγο με μεθόδους και τεχνικές που έχουν προκύψει από τα δεδομένα της ψυχολογικής επιστήμης προαπαιτείται ή αντίστοιχη ειδίκευση ήτοι αντίστοιχη προς την ειδική μέθοδο προπαιδεία του σε θεωρία και πράξη πιστοποιημένη με επίσημα αποδεικτικά στοιχεία ,που η επάρκεια τους κρίνεται από το ειδικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο …..».
Δεν αναφέρει πουθενά που και πως θα αποκτηθεί η σχετική ειδίκευση και τα επίσημα αποδεικτικά στοιχεία ότι έχει την κατάλληλη προπαιδεία…
Ανάλογο κενό νόμου υπάρχει σε σχέση με τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες εκπαιδεύεται και αποκτά ένας ψυχίατρος την αποδεδειγμένη ικανότητα να ασκεί ψυχοθεραπεία. (Χαρακτηριστικά στο Π.Δ. 157/1991 ορίζονται μόνο οι αμοιβές ιατρών – νευρολόγων και ψυχίατρων- όταν παρέχουν ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες).
Σύμφωνα με το Π.Δ. 23, Άρθρο 3 (σχετικα με την ασκηση του επαγγέλματος του Κοινωνικού Λειτουργού):
1. Οι Κοινωνικοί λειτουργοί που έτυχαν άδειας άσκησης επαγγέλματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του παρόντος, παρέχουν τις υπηρεσίες τους στα πλαίσια οργανωμένων Κοινωνικών Υπηρεσιών του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.
2. Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί μπορούν με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και ως ελεύθεροι επαγγελματίες…
Με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, Νόμος υπ’ αριθμόν 2238/1994, άρθρο 48 (Φ.Ε.Κ. 151/τ.Α΄/16.09.1994), ορίζεται ότι εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων είναι οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθερίου επαγγέλματος του: ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, […]κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα.
Επίσης το Υπουργείο Οικονομικών λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω καθώς και την ευρωπαϊκή εμπειρία στην Ονοματολογία ΚΑΔ ΠΟΛ1133/2008 όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ1086/2009, έχει ορίσει ξεχωριστούς Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) για τους Κοινωνικούς Λειτουργούς, Ψυχοθεραπευτές, Ψυχολόγους και Ψυχίατρους.
6) Η αυθαίρετη ερμηνεία, ότι δήθεν ο όρος ψυχοθεραπεία προέρχεται από την σύντμηση των λέξεων ψυχολογική θεραπεία , δεν υφίσταται – ούτε στην διεθνή ούτε στην εγχώρια βιβλιογραφία – άρα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, κάποιων που προσπαθούν να την επιβάλλουν στο χώρο της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα, για εξυπηρέτηση ιδιοτελών σκοπών.
7) Σχετικό με αυτό το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο σας ενημερώνουμε ότι:
Στην απόφαση C- 309/97 του Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, που αφορούσε επίλυση εργασιακών προβλημάτων, γίνονται οι ακόλουθες αναφορές σε σχέση με την δραστηριότητα της ψυχοθεραπείας:
α) αυτόνομη ειδικότητα του χώρου της ψυχικής υγείας που εξασκείται από ειδικά καταρτισμένους επαγγελματίες ανεξάρτητα από τις βασικές σπουδές τους…
Και πιο συγκεκριμένα , :……..Υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, τη σπουδαιότητα της επαγγελματικής καταρτίσεως και της αποκτηθείσας ειδικεύσεως (των ψυχοθεραπευτών ). Επίσης σε άλλο σημείο της ανωτέρω απόφασης:… προκύπτει επίσης ότι οι οικείοι (Αυστριακοί ασφαλιστικοί) οργανισμοί μπορούν να απασχολούν τρεις διαφορετικές κατηγορίες ψυχοθεραπευτών: ιατρούς που έχουν ολοκληρώσει τη γενική ή ειδική εκπαίδευσή τους, διπλωματούχους ψυχολόγους που έχουν άδεια αυτόνομης ασκήσεως επαγγέλματος στον τομέα της υγείας και, τέλος, πρόσωπα τα οποία, χωρίς να είναι ιατροί ή ψυχολόγοι, έχουν ολοκληρώσει μια γενική κατάρτιση και έχουν ειδικευθεί στην ψυχοθεραπεία. (μεταξύ των οποίων είναι κοινωνικοί λειτουργοί ,νοσηλευτές κ.λ.π επαγγελματίες του ευρύτερου χώρου των επαγγελμάτων υγείας).
β) Σύμφωνα με τον ορισμό του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας (European Association for Phychotherapy,2003) ,επίσημου συμβουλευτικού οργάνου :
Ψυχοθεραπεία είναι η επιστήμη της ψυχικής υγείας η οποία θεραπεύει της ψυχικές και συναισθηματικές διαταραχές, αποσκοπώντας στην διευκόλυνση της διαδικασίας προσωπικής ωρίμανσης. Για την επίτευξη του προαναφερθέντος σκοπού χρησιμοποιεί την θεραπευτική σχέση θεραπευτού/των και θεραπευομένου/ων στη βάση επιστημονικών μη ιατρικών μεθόδων.
Η άσκηση της ψυχοθεραπείας είναι η σαφής/κατανοητή, συνειδητή και (προ)μελετημένη θεραπευτική διαχείριση ψυχο-κοινωνικών, ψυχοσωματικών διαταραχών και διαταραχών της συμπεριφοράς ή καταστάσεων ψυχικής οδύνης με επιστημονικές ψυχοθεραπευτικές μεθόδους, μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ ενός ή πολλών θεραπευομένων ατόμων και ενός ή πολλών ψυχοθεραπευτών, με απώτερο στόχο, την υποβοήθηση προβληματικών στάσεων να αλλάξουν και να προάγουν την ωριμότητα ,την ανάπτυξη και την υγεία του υπό θεραπεία ατόμου. Αυτό απαιτεί τόσο μια γενική όσο και μια εξειδικευμένη κατάρτιση/εκπαίδευση.
Ένας άλλος ορισμός είναι αυτός του ψυχοθεραπευτού: « πρόκειται για τον επαγγελματία, ο οποίος έχοντας εκπαιδευθεί καταλλήλως, στο πλαίσιο των διαφόρων αναγνωρισμένων σχολών ή μοντέλων προσέγγισης παρέχει την προαναφερθείσα θεραπεία. Ο ψυχοθεραπευτής αναλαμβάνει την ευθύνη για την αυτόνομη άσκηση της ψυχοθεραπείας σε όποιο πλαίσιο και αν αυτή ασκείται (ιδιωτική εργασιακή απασχόληση, εντός κάποιου οργανισμού κ.λ.π)»
Η επαρκής εξάσκηση των ανωτέρω λειτουργιών προϋποθέτει την απόκτηση εκ μέρους του ψυχοθεραπευτή συγκεκριμένων επαγγελματικών ικανοτήτων (επάρκεια προσόντων),οι οποίες κατ’ ουσίαν αποτελούν και των ορισμό του επαγγέλματος ,της ιδιότητας και του τίτλου του ψυχοθεραπευτή και οι οποίες οφείλουν να παρέχονται από εξειδικευμένη ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση.
9)Επειδή , όπως προαναφέρθηκε ,στην Ελλάδα δεν έχει υπάρχει νομοθεσία σχετικά με τα θέματα ψυχοθεραπείας έτσι ώστε να υπάρχει πιστοποιημένη εκπαίδευση και ενιαία κριτήρια για τους ψυχοθεραπευτές. Έτσι η εκπαίδευση γίνεται από ιδιωτικά εκπαιδευτικά κέντρα που εκπροσωπούν διάφορες σχολές και προσεγγίσεις ψυχοθεραπείας και η μόνη θεσμοθετημένη πιστοποίηση είναι το Ευρωπαϊκό Πιστοποιητικό Ψυχοθεραπείας που απονέμεται σε επαγγελματίες σύμφωνα με τα κριτήρια του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας (European Association for Psychotherapy) μετά από πρόταση της Ε.Ε.Ψ.Ε. (Εθνική Εταιρεία Ψυχοθεραπείας της Ελλάδας).
Πολλοί κοινωνικοί λειτουργοί ωθούμενοι από τις ιδιαίτερες ανάγκες τις δουλειάς τους έχουν κάνει εκπαιδεύσεις σε διάφορες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις και αρκετοί έχουν πάρει και τη ευρωπαϊκή πιστοποίηση.
Κατόπιν όλων των παραπάνω, θεωρούμε απολύτως επιβεβλημένο την άμεση ανάληψη θεσμικών πρωτοβουλιών εκ μέρους της Πολιτείας, προκειμένου να εκλείψουν οι σχετικές αμφισβητήσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου που αφορά τη παροχή υπηρεσιών θεραπευτικού χαρακτήρα και από Κοινωνικούς Λειτουργούς.
Στους αδαείς και στους έχοντες άγνοια, επισημαίνουμε ότι οι πτυχιούχοι Κοινωνικοί Λειτουργοί ΑΕΙ και ΑΤΕΙ έχουν επαγγελματικά δικαιώματα. Στην ιδιοτελή επίθεση που δέχεται ο κλάδος μας το ΔΣ ενημερώνει κάθε αποδέκτη ότι θα διαφυλάξουμε το κύρος της επιστήμης της Κοινωνικής Εργασίας από οποιαδήποτε αθέμιτη πράξη κάνοντας χρήση κάθε διαθέσιμου νόμιμου μέσου.
Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να δεχθούμε περιορισμό στα επαγγελματικά μας δικαιώματα ή αποκλεισμό από πεδία άσκησης του επαγγέλματός μας.
Με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς αναστολές έχει ξεκινήσει από το Υπουργείο Υγείας το ξήλωμα των υπηρεσιών απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης για τους χρήστες και τις οικογένειές τους. Εν μέσω πανηγυρικών εξαγγελιών για εξάλειψη της λίστας μόνο με τη χορήγηση του φαρμάκου ως θαυματουργής ουσίας, περικόπτεται δραματικά η επιχορήγηση των προγραμμάτων πρόληψης και θεραπείας, και εγκαινιάζεται μια νέα λίστα, αυτή των ανθρώπων που πολύ σύντομα θα στερούνται υπηρεσίες απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης. Σε μια από τις δυσκολότερες περιόδους, όπου η οικονομική κρίση εξαθλιώνει και σπρώχνει στο περιθώριο τους κοινωνικά ασθενέστερους, επιλέγονται οι «φθηνές» λύσεις ανεξαρτήτως ποιότητας και αποτελέσματος.
Με την αποδυνάμωση των φορέων αντιμετώπισης της εξάρτησης, δημόσιας υγείας και κοινωνικής φροντίδας επιδεινώνεται η κατάσταση όσων αντιμετωπίζουν πρόβλημα και εγκαταλείπονται χωρίς φροντίδα και υπηρεσίες πρόνοιας. Από τη διαδικασία αποδήμησης του κράτους πρόνοιας δεν εξαιρούνται πλέον ούτε οι υγιείς οργανισμοί με τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα, που λειτουργούν χωρίς χρέη επί δεκαετίες, με συνέπεια, διαφάνεια και λογοδοσία στην κοινωνία.
Το ΚΕΘΕΑ με την περικοπή της κρατικής χρηματοδότησης οδηγείται πλέον σε αδιέξοδο με κλείσιμο των μονάδων του και δραματικές συνέπειες για χιλιάδες εξαρτημένους και χιλιάδες οικογένειες που θα βρεθούν αβοήθητοι σε όλη τη χώρα.
Το ΚΕΘΕΑ σας προσκαλεί σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2011, στις 12 το μεσημέρι, στην ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20).
Διαβάζω αυτές τις ημέρες άρθρα και εδιήσεις για τις περικοπές. Ο χώρος της ψυχικής υγείας διαλύεται και εγκαταλείπεται στη μοίρα του. Μια κοινωνία κρίνεται από το πως φροντίζει τα ευάλωτα μέλη της, όχι από το πώς αυξάνει την επιχειρηματικότητα της. Η ανθρώπινη ‘ύφεση’ είναι πιο επικίνδυνη από την οικονομική.
Οι αντιφάσεις και τα κενά στο σχεδιασμό πολιτικής για την ψυχική υγεία που αντιμετωπίζουμε διαρκώς μας είχαν προετοιμάσει για τη νέα απόφαση που καταδικάζει μεγάλο μέρος των κοινοτικών δομών στην Ελλάδα.
Η περικοπή 36,8 εκατ. ευρώ από τον ΚΑΕ 2544, σύμφωνα με την απόφαση 000 15 00207 του υπουργού Οικονομικών την 26-8-2011, οδηγεί σε άμεσο κλείσιμο των μονάδων ψυχικής υγείας, που λειτουργούν με την ευθύνη των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), και την επιστροφή στα ψυχιατρεία 1.500 ψυχικά πασχόντων που φιλοξενούνται στις στεγαστικές δομές, αφού όλο σχεδόν το εναπομείναν ποσό του προϋπολογισμού έχει ήδη απορροφηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2011.
Αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση των αρμόδιων υπουργών για ανατροπή αυτής της απόφασης:
Ας πάρουν την πολιτική ευθύνη να ξανανοίξουν τα ήδη καταργημένα ψυχιατρικά άσυλα, να ενισχύσουν αυτά που έχουν απομείνει, να τροφοδοτήσουν τον ιδιωτικό τομέα, να διαλύσουν την ήδη μετέωρη προσπάθεια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, να φέρουν τη χώρα για ακόμη μία φορά να γίνει διεθνής περίγελως και στίγμα της διεθνούς ψυχιατρικής κοινότητας μέσω της «λεροποίησής» της.
Ας πάρουν την ηθική ευθύνη να καταδικάσουν σε μη-ζωή, σε έναν κατήφορο κοινωνικής εξαθλίωσης, νομιμοποίησης της θυματοποίησης των «κοινωνικών αποβλήτων» και καταρράκωσης κάθε έννοιας ανθρώπινης αξιοπρέπειας, χιλιάδες ασθενείς με τις οικογένειές τους σε όλη τη χώρα και χιλιάδες εργαζομένους σε μακρόχρονη ανεργία, καταδικάζοντας τη χώρα να χάσει οριστικά ένα πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό και τεχνογνωσία σε αυτόν τον πολύ δύσκολο τομέα.
Ας πάρουν την κοινωνική ευθύνη με τα προσχηματικά και υποκριτικά επιχειρήματα λόγω τρόικας να κόψουν ακόμη και τις πενιχρές συντάξεις των ασφαλισμένων ατόμων για να στηρίξουν δήθεν την κατάρρευση ενός συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας και Αλληλεγγύης που οι ίδιοι οι «πολιτικοί της χρεοκοπίας» δημιούργησαν πολύ πριν τα χρόνια του Μνημονίου, μέσα από την άνθηση της διαπλοκής, της ανομίας, της διαφθοράς, της συγκάλυψης της οργανωμένης φοροδιαφυγής – της ανικανότητας και ανεπάρκειάς τους.
Ας πάρουν, τέλος, την ευθύνη της ύψιστης ιστορικής ύβρεως, που οι ολίγιστοι αυτοί πολιτικοί καταδικάζουν τα πιο αδύναμα τμήματα του πληθυσμού, λόγω οικονομικής κρίσης, στην εξαθλίωση και ελεύθερη πτώση. Η αλματώδης αύξηση των αυτοκτονιών, της κατάθλιψης, των ψυχοσωματικών και αγχωδών εκδηλώσεων που συνδέονται άρρηκτα με την απουσία και αδυναμία επένδυσης στην όποια ελπίδα για το μέλλον του κόσμου, φαίνεται να αποτελούν απλούς δείκτες περικοπής και τροποποίησης ενός προϋπολογισμού.
Τα ΝΠΙΔ, εδώ και 30 χρόνια, έχουν την ευθύνη λειτουργίας 210 Μονάδων Ψυχικής Υγείας (83 οικοτροφεία, 16 ξενώνες, 32 προστατευμένα διαμερίσματα, 42 κέντρα ημέρας, 13 κινητές μονάδες, 2 κέντρα Αλτσχάιμερ, 6 κέντρα ημέρας αυτισμού, 16 άλλες εξειδικευμένες μονάδες και προγράμματα), οι οποίες στην πλειονότητά τους ιδρύθηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων αποασυλοποίησης (Λέρος Ι και ΙΙ) και στο πλαίσιο του προγράμματος Ψυχαργώς (Α και Β φάση). Υλοποιούν δηλαδή ένα πολύ μεγάλο μέρος του προγράμματος Ψυχαργώς και παρέχουν ένα σημαντικό μέρος των δωρεάν παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας του Δημόσιου Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Η διάσωση της οικονομίας υπό τις παρούσες συνθήκες είναι αξεχώριστη από τη διάσωση της πατρίδας και της δημοκρατίας και από τη διαμόρφωση ενός νέου συλλογικού ήθους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Ο Στέλιος Στυλιανίδης είναι Αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο, αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Εταιρείας για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (WAPR), αντιπρόεδρος Ομάδας Εργασίας για την Αναθεώρηση του «ΨΥΧΑΡΓΩΣ 2011 – 2020»
Η Παγκόσμια Εταιρεία για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (WAPR) είναι μια διεθνής οργάνωση, σύμβουλος του ΠΟΥ, του ΟΗΕ και άλλων διεθνών φορέων, που αγωνίζεται για τα δικαιώματα και την προαγωγή της ψυχικής υγείας και της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης έχοντας παραρτήματα σε παραπάνω από 50 χώρες
