Ανώνυμος/η έγραψε σήμερα αυτό το σχόλιο σε παλιότερο post (για συνεργασία μας με τον Νόστο/ΚΕΘΕΑ). Νομίζω πως του αξίζει δικό του post… Αντιγράφω λοιπόν εδώ, το σχόλιο του/της (;):
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΛΥΚΟΥΔΗ
“Μια αλατένια κούκλα, ταξίδεψε χιλιάδες μίλια μέχρι που σταμάτησε στην άκρη της θάλασσας. Είχε μαγευτεί από την υγρή κινούμενη μάζα που δεν έμοιαζε με τίποτα από όλα όσα είχε δει ως τότε. “Τι είσαι;” ρώτησε η αλατένια κούκλα. “Έλα μέσα και δες μόνη σου” απάντησε η θάλασσα με ένα χαμόγελο. Έτσι, η αλατένια κούκλα προχώρησε τσαλαπατώντας προς τα μέσα. Όσο πιο βαθιά προχωρούσε τόσο περισσότερο διαλυόταν μέχρι που έμεινε ένα μικρό κομματάκι από αυτή. Πριν διαλυθεί και το τελευταίο μέρος της η κούκλα αναφώνησε με θαυμασμό. “Τώρα ξέρω τι είμαι εγώ “
Τα μέλη της θεραπευτικής κοινότητας ΝΟΣΤΟΣ του ΚΕ.Θ.Ε.Α είναι οι πρωταγωνιστές στο ντοκιμαντέρ του Αργύρη Ντινόπουλου.
Το ντοκιμαντέρ αυτό γυρίστηκε τον Αύγουστο του 2007 και είναι η τελευταία δημοσιογραφική δουλειά του Αργύρη Ντινόπουλου πριν από τις εκλογές του 2007, στις οποίες εξελέγη βουλευτής.
Ο Αργύρης Ντινόπουλος έζησε τέσσερις ημέρες μέσα στη θεραπευτική κοινότητα ΝΟΣΤΟΣ και κατέγραψε με την κάμερα της ΝΕΤ τις διαδικασίες του προγράμματος απεξάρτησης. Τα μέλη του ΝΟΣΤΟΥ μιλούν χωρίς προκαταλήψεις για το δρόμο της επιστροφής από τα ναρκωτικά στην ζωή. Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στην καλοκαιρινή κατασκήνωση της θεραπευτικής κοινότητας στην Σκαφιδιά της Ηλείας.
«Η συμβίωση – σε 24ωρη βάση – με τα μέλη του ΝΟΣΤΟΥ με έκανε να συνειδητοποιήσω τι σημαίνει απεξάρτηση από τα ναρκωτικά. Είναι μια διαδικασία που αφορά όλους μας. Γιατί τα μέλη του ΝΟΣΤΟΥ είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας» είπε ο Αργύρης Ντινόπουλος.
Η παρουσίαση του ντοκιμαντέρ από τη ΝΕΤ αποτελεί μια ακόμη συμβολή της δημόσιας τηλεόρασης στον αγώνα κατά των ναρκωτικών. Μέσα από τα -στεγνά- προγράμματα του ΚΕ.Θ.Ε.Α υπάρχει ελπίδα για όλους τους χρήστες είναι το μήνυμα του ντοκιμαντέρ.
«Αρκεί ένα τηλεφώνημα! Η συνάντηση με τους ενδιαφερόμενους για το πρόγραμμα ΝΟΣΤΟΣ μπορεί να γίνει και την επόμενη ημέρα. Εμείς δεν έχουμε λίστες αναμονής!» λένε -στη ΝΕΤ- οι υπεύθυνοι του προγράμματος.
Τα προγράμματα του ΚΕ.Θ.Ε.Α προσφέρονται δωρεάν στα εξαρτημένα άτομα και στις οικογένειές τους μαζί με πλήρη ιατρική περίθαλψη και νομική στήριξη.
Το 2007 στις θεραπευτικές κοινότητες του ΚΕ.Θ.Ε.Α ενεγράφησαν 1552 μέλη ενώ στα κέντρα οικογενειακής στήριξης συμμετείχαν 5.763 άτομα.
Η γραμμή τηλεφωνικής στήριξης (στο νούμερο 1145 -με αστική χρέωση από όλη την Ελλάδα) δέχθηκε 2.461 κλήσεις.
Ήρθε στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο (ευχαριστώ Τ.Λ.!) το παρακάτω μήνυμα, με link στο video… Food for thought…
«Κάποιο κρύο πρωινό του Ιανουαρίου, ένας άντρας κάθησε σε κεντρικό σταθμό του μετρό και ξεκίνησε να παίζει βιολί. Επαιξε για περίπου 45 λεπτά. Δεδομένου ότι ήταν ώρα αιχμής, πέρασαν από μπροστά του αρκετές χιλιάδες άνθρωποι, πηγαίνοντας στη δουλειά τους. Τρία λεπτά μετά την έναρξη της μουσικής, ένας μεσήλικος κύριος παρατήρησε ότι υπήρχε ένας μουσικός που έπαιζε βιολί, τον κοίταξε για λίγα δευτερόλεπτα και συνέχισε το βιαστικό του βηματισμό. Ενα λεπτό αργότερα, ο βιολιστής εισέπραξε το πρώτο του δολάριο, από μια κυρία που το πέταξε στο καπέλο του καθώς περνούσε από μπροστά του χωρίς να σταματήσει καθόλου. Λίγο αργότερα, κάποιος ακούμπησε στον τοίχο και τον άκουσε για λίγο, αλλά μετά κοίταξε το ρολόι του και έφυγε βιαστικός. Πιο πολύ από όλους τους περαστικούς, ασχολήθηκε μαζί του ένα μικρό αγόρι που ήθελε να σταματήσει για να ακούσει, αλλά η μητέρα του τον τράβηξε για να συνεχίσουν τη διαδρομή τους. Το παιδί κοιτούσε συνεχώς προς τα πίσω καθώς απομακρυνόταν.
Στα 45 λεπτά μουσικής, συνολικά σταμάτησαν για να ακούσουν έστω και για λίγο, 6 άνθρωποι. Περίπου 20 έριξαν λεφτά στο καπέλο χωρίς να ελαττώσουν την ταχύτητα του βηματισμού τους. Η συνολική είσπραξη ήταν 32 δολάρια.
Αυτό που δεν ήξερε κανείς ήταν ότι ο συγκεκριμένος βιολιστής ήταν ο Joshua Bell, ένας από τους καλύτερους μουσικούς του κόσμου, και έπαιζε με ένα βιολί Stradivarius αξίας 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων, κατασκευασμένο από τον ίδιο τον Antonio Stradivari το 1713. Δύο ημέρες νωρίτερα, ο Joshua Bell είχε παίξει σε κατάμεστο θέατρο της Βοστώνης με τιμή ενός κάτω του μετρίου εισιτηρίου 100 δολάρια. Ο Bell αμείβεται με περίπου 1.000 δολάρια το λεπτό!
Το συγκεκριμένο πείραμα, δηλαδή το να παίξει ο Joshua Bell στο σταθμό του μετρό incognito, οργανώθηκε από την εφημερίδα “Washington Post“, στο πλαίσιο κοινωνικής μελέτης περί του τι εκλαμβάνουμε ως σημαντικό, τι μας αρέσει, και σε τι δίνουμε προτεραιότητα. Η γενική περιγραφή του πειράματος ήταν: “Σε ένα συνηθισμένο περιβάλλον, σε ακατάλληλη ώρα, αντιλαμβανόμαστε το ωραίο; Σταματάμε για να το ευχαριστηθούμε; Αναγνωρίζουμε το ταλέντο σε ένα μη αναμενόμενο περιβάλλον;”».
Άρθρα, σαν και αυτό, είναι ανάσα και για τον αναγνώστη της Κυριακάτικης εφημερίδας… Συλλογικότητες που δίνουν λύσεις, δεν αναλώνονται μόνο στο (δικαιολογημένο) παράπονο για την απουσία (ολιγωρία) του κράτους…
Η αγάπη ήταν το καλύτερο φάρμακο για τα αυτιστικά άτομα που ζουν στον ξενώνα του Βοτανικού
Της Ιωάννας Φωτιαδη
Στον Βοτανικό, κοντά σε νυχτερινά κέντρα, και παράλληλα μακριά από τη χλαλωή της διασκέδασης, ένας ξενώνας με το όνομα «Ανάσα» δίνει προοπτική αξιοπρεπούς ζωής στους ενοίκους του, άτομα που πάσχουν από αυτισμό βαριάς μορφής. Στο επίκεντρο, η ομαδικότητα και η αυτοθυσία όλων των εμπλεκομένων: των εργαζομένων, της γειτονιάς, της Εκκλησίας, των «ανώνυμων» που πιστεύουν ότι η προσφορά στον πάσχοντα νοηματοδοτεί την κοινωνική παρουσία.
«Ολα ξεκίνησαν πριν από περίπου δύο χρόνια, όταν απαιτήθηκε να κλείσει το Νταού Πεντέλης και οι ασθενείς να μεταφερθούν σε νέους χώρους με στόχο να αποασυλοποιηθούν», λέει η κ. Αρτεμις Χειλά, επιστημονική υπεύθυνη του ξενώνα. «Στις αρχές του 2007 τα πιο βαριά περιστατικά είχαν ξεμείνει στα “αζήτητα”», τονίζει χαρακτηριστικά στην «Κ» η ίδια, που επωμίστηκε την ευθύνη να μεταφέρει τους ασθενείς σε έναν νέο χώρο και να τους εξασφαλίσει ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. «Επρόκειτο για ενήλικες που είχαν ζήσει για δεκαετίες έγκλειστοι. Δεν είχαν περάσει ποτέ το κατώφλι της κλινικής και πολλοί διαβιούσαν δεμένοι στα κρεβάτια τους ή μέσα σε κλουβιά»…
Σχέση εμπιστοσύνης
Για να γίνει ομαλά η μεταφορά στο νέο κτίριο και να δημιουργηθεί σχέση εμπιστοσύνης με τους νέους θεραπευτές, χρειάστηκε προσπάθεια μεγάλη. «Τους πρώτους μήνες τους επισκεπτόμασταν καθημερινά στην κλινική για να δημιουργήσουμε μια προσωπική σχέση μαζί τους». Τον Ιούνιο του 2007 τα «παιδιά» βρέθηκαν στο πρώτο τους σπίτι, όπου ο καθένας έχει το προσωπικό του δωμάτιο και είναι στελεχωμένο με το κατάλληλο προσωπικό για την φροντίδα τους. Στόχος της αποασυλοποίησης για τους ασθενείς είναι να αυτονομηθούν και να ξεκινήσουν να εργάζονται, «στην περίπτωση όμως του αυτισμού το ευκταίο είναι να καταφέρουν τα άτομα να αυτοεξυπηρετούνται και να ζουν αρμονικά με τους άλλους», επισημαίνει η κ. Χειλά.
«Στον ξενώνα φιλοξενούμε τον Τάσο, την Πόπη, τον Γιάννη, τον Δημήτρη Κ. και τον Δημήτρη Β.», λέει στην «Κ» η κοινωνική λειτουργός Ανθή Κουτσούπη, την ώρα της γνωριμίας. Στο σαλόνι «παίζει» μουσικό κανάλι της τηλεόρασης, στους τοίχους υπάρχουν φωτογραφίες των «παιδιών» στη θάλασσα, στην κουζίνα ένας ένοικος παίρνει πρωινό. Πρόκειται τελικά για τους ίδιους ανθρώπους που μέχρι χθες τους αντιμετώπιζαν σαν αγρίμια; «Οι ασθενείς έχουν κυριολεκτικά μεταμορφωθεί», λέει με σιγουριά η ψυχολόγος του προγράμματος, Μαρία Κωνσταντοπούλου, «για παράδειγμα, ο Γιάννης κάθε φορά που διψούσε, χτυπούσε το κεφάλι του στο τοίχο. Σήμερα, δεκαεπτά μήνες μετά, πηγαίνει μόνος του στην κουζίνα και βάζει νερό. Η Πόπη κάποτε δεν ήθελε να πλυθεί και να χτενιστεί. Σήμερα, δεν κατεβαίνει στο σαλόνι χωρίς κολόνια και κορδέλα στα μαλλιά!».
Επικοινωνία με… φαντασία
Η συνύπαρξη των εργαζομένων με τους ασθενείς απαιτεί ιδιαίτερη υπομονή, φαντασία και παρατηρητικότητα, αφού οι πάσχοντες από αυτισμό δεν μιλούν, αλλά επικοινωνούν με δικούς τους κώδικες. «Ο Δημήτρης μού έδειχνε για καιρό επίμονα τον τοίχο, αλλά δεν καταλάβαινα εξαρχής ότι ήθελε να κλείσω τον κλιματισμό!» μάς λέει ο νοσηλευτής Νίκος Βουζουνεράκης, «τώρα πια ξέρω!» Μια σημαντική παράμετρος για την ισορροπία των αυτιστικών ατόμων είναι η σταθερότητα – οι απότομες αλλαγές τα ταράζουν. «Τα παιδιά είναι προικισμένα με ταλέντα και δεξιότητες που δεν μπορεί κανείς να φανταστεί», υπογραμμίζει η κ. Κουτσούπη, «έχουν καλλιτεχνικές κλίσεις και πολύ ανεπτυγμένη διαίσθηση. Αν μια μέρα έλθουμε στη δουλειά στενοχωρημένοι, το αντιλαμβάνονται αμέσως».
Τα κατάλοιπα από τον εγκλεισμό κάποιες φορές ανιχνεύονται, ωστόσο, οι ασθενείς νιώθουν την αγάπη που τους προσφέρεται και την ανταποδίδουν με διάφορους τρόπους. «Τα παιδιά έχουν γίνει πολύ τρυφερά, αναζητούν την αγκαλιά και το χάδι μας», συμπληρώνει η νοσηλεύτρια Αννα Βιαζένοβα.
Συμβάλλουν όλοι
Η ψυχιατρική δομή «Ανάσα» αποτελεί παράδειγμα μεταξύ άλλων δομών του προγράμματος αποασυλοποίησης «Ψυχαργώς», το οποίο ακροβατεί, για τον πρόσθετο λόγο ότι ακόμα κατορθώνει να επιβιώνει οικονομικά. «Εχουμε δώσει μεγάλο αγώνα για να πληρώνονται με συνέπεια οι εργαζόμενοι», τονίζει η κ. Χειλά. Μέχρι τα τέλη του 2008 τον ξενώνα χρηματοδοτούσε κατά 80% η Ε.Ε., αλλά από την αρχή του έτους, η χρηματοδότηση είναι πλέον κρατική, έχει κατέβει στο 40% και επιδεικνύει την εθιμοτυπική ελληνική… καθυστέρηση.
«Εχουμε επιβιώσει με πολύ κόπο και αυτοθυσία. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα μέλη του Δ.Σ. έχουν βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη… Επιπλέον, η γειτονιά στον Βοτανικό μάς αγκάλιασε από την αρχή και οι μαγαζάτορες μάς προσφέρουν ο καθένας ό,τι μπορεί· η ανθρωπιά είναι παρούσα, δίπλα μας».
«Είναι χαρά μου να στέλνω όσα σάντουιτς μπορώ», λέει στην «Κ» η κ. Μαρίνα, που έχει μαγαζί στην γωνιά, «άλλωστε με τα παιδιά γνωριζόμαστε, έρχονται συχνά εδώ για βόλτα!». Με την ίδια προθυμία προσφέρει λαχανικά η κ. Μαρκέλλα από το μανάβικο, ωστόσο η μεγαλύτερη βοήθεια προέρχεται από την Αγία Μαρκέλλα, την εκκλησία στην ενορία της περιοχής. Κάθε μεσημέρι ο πατέρας Τιμόθεος φέρνει ζεστό φαγητό στα παιδιά και πολλές φορές γευματίζει μαζί τους. «Ο “Φιλόπτωχος” ετοιμάζει το γεύμα τις καθημερινές, στις αργίες ενεργοποιούνται οι νοικοκυρές της γειτονιάς! Στον Βοτανικό υπάρχει ακόμα το κλίμα της κοινότητας, έχουμε υιοθετήσει τα παιδιά και θα δώσουμε αγώνα για να παραμείνουν εδώ», λέει στην «Κ» ο ιερέας. Η κινητοποίηση του κόσμου είναι συγκινητική, ωστόσο δεν αρκεί. «Κάθε προσφορά είναι καλοδεχούμενη – από απορρυπαντικά και μακαρόνια μέχρι είδη “πολυτελείας”. Ενα πιάνο, που ίσως βρίσκεται σε αχρηστία σε κάποιο σαλόνι, εδώ μπορούμε να το αξιοποιήσουμε καλλιεργώντας την καλλιτεχνική κλίση των παιδιών», καταλήγει με νόημα και αισιοδοξία η κ. Κουτσούπη.
Είναι και αυτές οι μέρες που κοιτάς τα νέα της μέρας και ανοίγει η καρδιά σου… (μακάρι να γινόταν και με τα χρήματα του Υπουργείου Παιδείας, και όχι με επιβάρυνση των γονέων).
Πρωτοπόρο όχι μόνο για τη Χίο, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα θεωρείται το 8ο Δημοτικό Σχολείο του νησιού που είναι στην περιοχή Παλαιοκάστρου, περίπου 300 μ. από το κέντρο της πόλης.Το σχολείο αυτό, λοιπόν είναι hi-tech. Ναι! Με επικεφαλή τον Διευθυντή του Λευτέρη Μερεσεντζή, οι δάσκαλοι και οι γονείς αποφάσισαν να εξοπλίσουν την κάθε τάξη με τους διαδραστικούς πίνακες.
Οι πίνακες αυτοί έχουν ήδη παραγγελθεί και σύντομα θα τοποθετηθούν στο σχολείο. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το κόστος δε ζητήθηκε να καλυφθεί από το κράτος. Κινήθηκαν οι ίδιοι οι γονείς και εξασφάλισαν τα χρήματα πουν απαιτούνται, προκειμένου κάθε τάξη να έχει το δικό της hi-tech πίνακα, ενώ επιπλέον έχει όλη την απαιτούμενη υποδομή, που είναι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και βιντεοπροβολέας σε κάθε τάξη. Μπράβο, λοιπόν, στους δασκάλους του ακριτικού μας νησιού, αφού δεν αρκεί μόνο η υλικοτεχνική υποδομή αλλά είναι απαραίτητη και η δική τους όρεξη για να εφαρμόζουν το νέο σύστημα.
Πριν αποφασιστεί η τοποθέτηση του διαδραστικού πίνακα σε κάθε αίθουσα διδασκαλίας, άνθρωποι της Ευφυούς Εκπαίδευσης επισκέφθηκαν το σχολείο και παρουσίασαν το σύστημα.Πριν παραθέσουμε το πώς λειτουργεί αυτό το σύστημα να σημειώσουμε ότι είναι πολύ διαδεδομένο στην Αγγλία, αλλά και στις Σκανδιναβικές χώρες.Τέλος να σημειώσουμε ότι το κόστος για κάθε πίνακα αγγίζει περίπου τα 1.000 ευρώ, ενώ σ’ αυτό το ποσό θα πρέπει να προστεθεί η αγορά ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, καθώς και ενός βιντεοπροβολέα.
Πως λειτουργούν οι συγκεκριμένοι πίνακες
Ένας διαδραστικός πίνακας είναι μία λευκή επιφάνεια αφής, στο μέγεθος ενός παραδοσιακού μαυροπίνακα ή ενός λευκού πίνακα με μαρκαδόρο. Ο διαδραστικός πίνακας συνδέεται μέσω ενός καλωδίου με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή και ένα προβολικό (προτζέκτορα) με το οποίο προβάλλεται η εικόνα από τον υπολογιστή στον διαδραστικό πίνακα.Ο διαδραστικός πίνακας είναι μία επιφάνεια αφής, που σημαίνει ότι μπορεί κανείς να αλληλεπιδράσει με τα αντικείμενα που προβάλλονται στην επιφάνειά του, απλώς αγγίζοντάς τα.
Ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει το δάχτυλό του σαν ποντίκι υπολογιστή ή μπορεί να γράψει επάνω στον πίνακα με έναν από τους ειδικούς μαρκαδόρους, που δεν λερώνουν και δεν αδειάζουν από μελάνι, καθώς το ίχνος που αφήνουν είναι, απλώς, μία ψηφιακή εικόνα. Επίσης, ο χρήστης μπορεί να μετακινήσει και να περιστρέψει αντικείμενα με το χέρι του, να γράψει πάνω σε ειδικά προβαλλόμενο πληκτρολόγιο και γενικά να κάνει με πολύ άμεσο και απλό τρόπο ό,τι μπορεί να κάνει με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Με τους διαδραστικούς πίνακες ο εκπαιδευτικός: -γράφει με τους μαρκαδόρους όπως σε ένα παραδοσιακό πίνακα-αποθηκεύει στη μνήμη του υπολογιστή το μάθημά του σε μορφή βίντεο ή διαδοχικών εικόνων -πραγματοποιεί παρουσιάσεις, προβάλει ταινίες, κλπ.-με τη βοήθεια των μαρκαδόρων γράφει ή επισημαίνει ό,τι χρειάζεται πάνω στο προβαλλόμενο υλικό, χωρίς να το αλλοιώνει.-κατασκευάζει πλάνα μαθήματος σε μορφή εντυπωσιακών παρουσιάσεων, χάρη σε κατάλληλο λογισμικό που παρέχεται μαζί με τον πίνακα (Notebook)-μετακινεί, περιστρέφει και αλλάζει μέγεθος σε αντικείμενα χρησιμοποιώντας μόνο το δάχτυλό του-μπορεί να χρησιμοποιήσει διαδραστικά παιχνίδια, ασκήσεις κλπ.
Κάλεσμα σε κινητοποίηση για την Ψυχική Υγεία Ημερομηνία: 4 Μαρτίου 2009 Ώρα: Από τις 7 το πρωί και για όσο χρειαστεί Τόπος: έξω από το Υπουργείο Υγείας Τρόπος: Με αντίσκηνα, καρέκλες, φαγητό, μουσική, πανό, τηλεβόες και ό,τι άλλο σκεφτεί το κάθε σωματείο εργαζομένων, ο κάθε εργαζόμενος…
Οι εργαζόμενοι σε δομές Ψυχικής Υγείας (μη-κερδοσκοπικών φορέων, ΝΠΙΔ) από την Αθήνα συναντήθηκαν στις 18-2-09 και μετά από συζήτηση αποφάσισαν να ορίσουν ως ημερομηνία κινητοποίησης την 4η Μαρτίου 2009. Ένας από τους λόγους που ορίστηκε η συγκεκριμένη ημερομηνία είναι η προγραμματισμένη επίσκεψη του Επιτρόπου της Ε.Ε. στο Υπ. Υγείας για τις 6-3-09 προκειμένου να εξετάσει τα μέτρα που πήρε το συγκεκριμένο Υπουργείο μετά από την αναστολή της χρηματοδότησης που του επιβλήθηκε από την Ε.Ε. λόγω της επικίνδυνης κατάστασης που έχουν περιέλθει οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας και τα δικαιώματα των πολιτών και των ψυχικά πασχόντων.
Οι λόγοι που μας βγάζουν για άλλη μια φορά στους δρόμους είναι κρίσιμοι. Το Υπουργείο Υγείας άλλη μια φορά και για τέταρτη συνεχή χρονιά δε χρηματοδοτεί τις υπηρεσίες, αφήνει τους εργαζόμενους απλήρωτους έως και 7 μήνες (μέχρι σήμερα τουλάχιστον), αθετεί τις δεσμεύσεις του, θα πλήρωνε και θα εξοφλούσε για το 2008 μέχρι τις 15-1-09. Ο Φεβρουάριος τελειώνει και ούτε κουβέντα για χρήματα. Αποκαλύπτει έτσι την αδιαφορία του για τους ασθενείς και για τους πολίτες που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και που θα έπρεπε να απολαμβάνουν δωρεάν πρόσβαση σε αυτές. Οι εργαζόμενοι, που τόσα χρόνια έχουν σηκώσει στην πλάτη τους την όποια ψυχιατρική μεταρρύθμιση υπενθυμίζουν με τρόπο ηχηρό ότι δεν είναι σούπερ ήρωες, ότι έχουν ανάγκη να αμείβονται για να ζήσουν, για να συνεχίσουν το πολύτιμο έργο τους.
Οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν και όσες διοικήσεις φορέων καταπατούν τα δικαιώματα των εργαζομένων, εκβιάζουν και απολύουν όταν εκείνοι διεκδικούν τα αυτονόητα.
Οι εργαζόμενοι δεν αντέχουν άλλο τον εμπαιγμό, δε μπορούν να αφήνουν την ψυχική υγεία να σβήνει χωρίς να παλεύουν για την υπεράσπισή της.
Οι εργαζόμενοι αυτή τη φορά δε θα ζητήσουν συζήτηση με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας που έως τώρα δεν υλοποίησε τίποτε από ότι δεσμεύτηκε, που έως τώρα δε σεβάστηκε ούτε τον εαυτό της. Οι εργαζόμενοι απαιτούν δημόσιες δεσμεύσεις και έμπρακτες λύσεις. Θα βρίσκονται στους δρόμους όσο χρειαστεί, γιατί απλά δεν αντέχουν να κάνουν κάτι άλλο.
Οι εργαζόμενοι διεκδικούν:
Άμεση καταβολή όλων των δεδουλευμένων μισθών και επιδομάτων.
Δέσμευση του Υπουργείου Υγείας και των Διοικήσεων των φορέων για μηνιαία καταβολή των μισθών στο εξής.
Διαφάνεια στη διαχείριση των οικονομικών με συμμετοχή εκλεγμένων εκπροσώπων των εργαζομένων.
Να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην ψυχική υγεία σε όλους τους πολίτες, είναι δημόσιο αγαθό και πρέπει να προστατευτεί.
ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ” Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ” 14 & 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2009 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 70 – ΚΑΛΛΙΘΕΑ
Ελληνική Εταιρία Συμβουλευτικής
Ιδρύθηκε το 1994 με σκοπό την προώθηση, ανάπτυξη και εδραίωση της Συμβουλευτικής και του επαγγέλματος της/του Συμβούλου Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα. Παράλληλα, έχει στόχο την διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου άσκησης της Συμβουλευτικής. Ο στόχος αυτό επιτυγχάνεται μεταξύ των άλλων και μέσω συνεχούς εκπαίδευσης και ενημέρωσης.
Στα πλαίσια αυτά η ΕΕΣ διοργανώνει βιωματική διημερίδα με θέμα «Η Ζωή μας Μέσα στα Όνειρα», που θα διεξαχθεί στις 14 και 15 Μαρτίου 2009, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.
Σκοπός της διημερίδας είναι να παρουσιαστεί με βιωματικό τρόπο η επεξεργασία των ονείρων, βάσει συγκεκριμένων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων. Τα όνειρα σαν μέρος της ζωή μας και η ζωή όπως καθρεφτίζεται μέσα στα όνειρα. Σχεδόν μια παράλληλη ζωή. Με δικούς της νόμους και κανόνες, όχι απόλυτα κατανοητούς. Τι είναι αυτές οι εικόνες που τρυπώνουν μέσα στον ύπνο μας; Η γλώσσα της ψυχής; Λειτουργοί ικανοποίησης; Η επαφή μας με άλλους κόσμους και χρόνους; Ένα κομμάτι του εαυτού μας που ταξιδεύει; Μια τακτοποίηση της μνήμης μας; Η δημιουργική μας ικανότητα; Όλα αυτά μαζί; Δεκάδες ερμηνείες για την φύση των ονείρων και αντίστοιχα δεκάδες προσεγγίσεις για την αποκωδικοποίηση και κατανόηση της μυστικής τους γλώσσας. Όλες πολύτιμες φωτίζουν κάποιες πλευρές των ονείρων.
Παρόλη όμως την ενδελεχή ανάλυση και κατακερματισμό των συστατικών τους, υπάρχει κάτι στα όνειρα που δεν χάνεται ποτέ: η μαγεία, που αποπνέουν, η κατάλυση των φυσικών νόμων, το ξεπέρασμα των περιορισμών μας . Γιατί τα όνειρα είναι σαν το ποίημα. Όσο κι αν το αναλύσεις, δεν μπορείς να αγγίξεις απτά την ιδιαίτερη αίσθηση του, την μαγεία της ποίησης, τον τρόπο να σε ταξιδεύει και να σε ταράζει συθέμελα, σαν κάθε έργο τέχνης. Κι ίσως αυτό είναι κάτι που χρειάζεται να θυμόμαστε, αγγίζοντας ένα όνειρο, είτε σαν αφηγητές του, είτε σαν ερμηνευτές του, ανεξάρτητα με την θεωρητική μας προσέγγιση: να το συναντήσουμε και στο ποιητικό του επίπεδο, να αφεθούμε να βιώσουμε βαθειά αυτή την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του, την μοναδική για κάθε όνειρο και κάθε δημιουργό του.
Όνειρα γλυκά λοιπόν σε μια διημερίδα που περιλαμβάνει: Μια ιστορική και θεωρητική ανασκόπηση των ονείρων Παράλληλα βιωματικά εργαστήρια βάσει έγκριτων θεωρητικών προσεγγίσεων: Αντλεριανή, Gestalt, Δραματοθεραπεία, Focusing, Εκλεκτική, Ομαδική Ανάλυση, Παιγνιοθεραπεία, Process Work, Συνθετική, Συστημική, Συστημική Αναπαράσταση, Ψυχανάλυση, Υπαρξιστική.
Απευθύνεται σε: Συμβούλους Ψυχικής Υγείας, ψυχοθεραπευτές, ψυχολόγους, ψυχιάτρους, κοινωνικούς λειτουργούς, και άλλους επαγγελματίες της υγείας, φοιτητές αλλά και όλους όσους γοητεύονται από τα όνειρα και θέλουν να προσεγγίσουν και να κατανοήσουν καλύτερα την συμβολική γλώσσα τους.
ΣΑΒΒΑΤΟ 14 ΜΑΡΤΙΟΥ 2009 Ο9:00 – 18:30 ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2009 10:00 – 13:30 ΤΕΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: Ειδική τιμή (έως 6 Μαρτίου 2009) / Κανονική τιμή ( από 7 Μαρτίου) ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ : EURO 70 / EURO 100 ΜΕΛΗ ΕΕΣ*: EURO 60 / EURO 80 ΦΟΙΤΗΤΕΣ/ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΙ**: EURO 40 / EURO 50 ΟΜΑΔΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩN (άνω των 15 ατόμων): EURO 30 / EURO 50
*Tην έκπτωση μελών δικαιούνται μόνο όσοι έχουν αποδώσει την συνδρομή τους έως και το 2008. ** Παρακαλούμε όπως επισυνάψετε φωτοτυπία φοιτητικής ταυτότητας ή βεβαίωση σπουδών.
Τα Κέντρα Εκπαίδευσης μπορούν να αποστέλλουν έως τις 12 Μαρτίου ομαδικές λίστες με τα ονόματα των εκπαιδευόμενων τους που θα παρακολουθήσουν την διημερίδα.
Για πληροφορίες και συμμετοχή επικοινωνήστε με τα τηλέφωνα: 6976 438 584 (Κατερίνα Αλεξοπούλου – Πρόεδρος ΕΕΣ) 6932 656 564 (Ρουμπίνη Βασιλοπούλου – Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής) 6972 841 747 (Μαρία Πρωτοπαπά – Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής) 6936 529 825 ( Βενετία Αραπάκη – Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής ) ή την ηλεκτρονική μας διεύθυνση: www.hac.com.gr
Την συνάντηση της προηγούμενης Κυριακής συντόνισε η Kate Jobe και είχε σαν θέμα τις Ακραίες Καταστάσεις Συνείδησης (Extreme States), με συζητητές τους Joe Goodbread, Kas Robinson, Ingrid Rose και Pierre Morin, όλοι τους επαγγελματίες στον χώρο της ψυχικής υγείας και Process Workers.
Κάθε ομιλητής μοιράστηκε τη δική του κατανόηση και προσέγγιση στις ακραίες καταστάσεις συνείδησης. Μερικά από τα θέματα που αναδύθηκαν ήταν η τάση για παθολογία στο χώρο της ψυχικής υγείας, ο πόνος και το στίγμα που δημιουργείται από τις ‘ταμπέλες’ της παθολογίας, και οι κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική πολυπλοκότητα του θέματος.
US Economy in Crisis: Following eviction, Detective Robert Kole must ensure residents have moved out of their home, Cleveland, Ohio, 26 March
PRESS RELEASE
Amsterdam, 13 February 2009 Anthony Suau (USA) wins premier award
The international jury of the 52nd annual World Press Photo Contest have selected a black-and-white image by American photographer Anthony Suau as World Press Photo of the Year 2008. The picture shows an armed officer of the Cuyahoga County Sheriff’s Department moving through a home in Cleveland, Ohio, following eviction as a result of mortgage foreclosure. Officers have to ensure that the house is clear of weapons, and that the residents have moved out. The winning photograph, taken in March 2008, is part of a story commissioned by Time magazine. The story as a whole won Second Prize in the Daily Life category of the contest.
Jury chair MaryAnne Golon said: “The strength of the picture is in its opposites. It’s a double entendre. It looks like a classic conflict photograph, but it is simply the eviction of people from a house following foreclosure. Now war in its classic sense is coming into people’s houses because they can’t pay their mortgages.
Fellow juror Akinbode Akinbiyi commented: “It is a very ambiguous image. You have to go into it to find out what it is. Then all over the world people will be thinking ‘this is what is happening to all of us’.”
Juror Ayperi Ecer said: “We have something here which visually is both clear and complex…It’s not about issues – 2008 is the year of the end of a dominant economic system. We need a new language, to learn how to illustrate our lives.”
Διάβαζα τις ειδήσεις on line ( ενδεικτικά… skai.gr, enet.gr), και έβλεπα ξανά και ξανά τις φράσεις ‘δίχως προβλήματα ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για τους εκπαιδευτικούς’, ‘χωρίς να σημειωθούν προβλήματα ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για τους εκπαιδευτικούς’… Είμαστε σοβαροί; Χωρίς προβλήματαq Δεν νομίζω οτι ήταν ακριβώς ‘χωρίς προβλήματα’ για την Άννα Χρηστάκη. Συμπολίτισσα μας, σε χώρα ισονομίας (υποτίθεται). Αφού μιλήσαμε στο τηλέφωνο, της ζήτησα να μου στείλει τη δική της σκοπιά για την εμπειρία της στο διαγωνισμό… Τα σχόλια και ο διάλογος ευπρόσδεκτα…
Η εμπειρία της Άννας Χρηστάκη στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, με δικά της λόγια…
Ονομάζομαι Άννα Χρηστάκη. Έχω τελειώσει το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1996, και το μεταπτυχιακό πρόγραμμα ‘Εκπαίδευση και Ανθρώπινα Δικαιώματα’ στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Αγωγή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2007. Το 2000 είχε γίνει διάγνωση σκλήρυνση κατά πλάκας. Από το τέλος των σπουδών μου, άρχισα να κάνω αίτηση για πρόσληψή μου ως αναπληρώτρια νηπιαγωγό σε Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, στον Πειραιά, όπου διαμένω. Για αυτές τις αιτήσεις, έπρεπε να προσκομίσω γνωμάτευση πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής του ΙΚΑ.
Το 2008, αποφάσισα να συμμετάσχω στο διαγωνισμό των εκπαιδευτικών. Κατέθεσα την αίτησή μου σε γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπως αναφερόταν στην προκήρυξη. Η αίτησή μου έγινε δεκτή, κι έτσι εγώ ησύχασα ότι η αίτηση θα έπαιρνε το δρόμο της…
Εκείνο που με προβλημάτιζε ήταν ότι στην προκήρυξη 3Π/2008, η οποία βγήκε στις 8 Οκτωβρίου 2008 και στη σελίδα 14615, αναφερόταν ότι τα άτομα με «έλλειψη φυσικών σωματικών δεξιοτήτων» μπορούν να συμμετέχουν στο διαγωνισμό με ειδική εξέταση (προφορικά, με τη χρήση υπολογιστή, με χρήση νοηματικής από τα άτομα με μειωμένη ακοή). Δηλωνόταν στην προκήρυξη (στην προαναφερθείσα σελίδα), ότι θα έπρεπε να επισυνάψουν βεβαίωση πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής του άρθρου 165 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας, ΦΕΚ 26/9.2.2007/Τ.Α’), από την οποία α) προκύπτει πάθηση ή βλάβη και η συνέπεια αυτής αδυναμία συμμετοχής σε γραπτή δοκιμασία και β) [κάτι που δε φαίνεται στην γνωμάτευση του ΙΚΑ] «να πιστοποιείται η φυσική καταλληλότητα του υποψηφίου να ασκήσει τα καθήκοντα της θέσης για την κατάληψη της οποίας πρόκειται να διαγωνισθεί».
Επειδή δεν έγινα δεκτή να περάσω το ‘τεστ γνώσεων και δεξιοτήτων’ με ειδική εξέταση, λόγω του ότι είχα καταθέσει την γνωμάτευση του ΙΚΑ, άρχισα να τηλεφωνώ στον ΑΣΕΠ, ρωτώντας τους αν θα συνέβαινε το ίδιο και με το διαγωνισμό εκπαιδευτικών. Μην παίρνοντας μία ξεκάθαρη απάντηση αν θα χρειαζόταν να προσκομίσω χαρτί άλλης πρωτοβάθμιας υγειονομική επιτροπής, πέρα της γνωμάτευσης του ΙΚΑ, αποφάσισα να τους στείλω e-mail. Απάντησαν σε λίγες ημέρες. Μου έστειλαν μία απάντηση και πάλι γενική, ότι θα με ειδοποιούσαν αν θα μπορέσω να συμμετάσχω με ειδική εξέταση, τουλάχιστον 5 ημέρες πριν τη διεξαγωγή του διαγωνισμού.
Τελικά, όταν ανακοινώθηκαν οι υποψήφιοι και τα εξεταστικά κέντρα, είδα ότι θα είχα τη δυνατότητα να δώσω σε ένα εξεταστικό κέντρο, κοντά στο σπίτι μου. Με πήραν, όμως, τηλέφωνο από τον ΑΣΕΠ και μου είπαν ότι θα έδινα με τους άλλους υποψηφίους κι όχι με ειδική εξέταση. Επικοινώνησα με το εξεταστικό κέντρο που είχε κανονιστεί να δώσω και μου είπαν ότι είχε σκαλιά. Συνεπώς, το κτίριο δεν ήταν προσβάσιμο, εφόσον κυκλοφορώ με αναπηρικό αμαξίδιο. Έτσι, επικοινώνησα ξανά με τον ΑΣΕΠ και παρουσίασα τι είχε συμβεί και ζήτησα αλλαγή εξεταστικού κέντρου. Μου είπαν να τα ζητήσω γραπτά. Όντως, τους έστειλα σχετικό e-mail. Σε δύο μέρες, με ειδοποίησαν να δώσω σε ένα σχολείο στο Περιστέρι.
Την πρώτη μέρα του διαγωνισμού, οι ερωτήσεις ήταν πολλαπλών επιλογών, αλλά, για να σημειωθεί η σωστή απάντηση χρειάζονταν δεξιότητες λεπτής κινητικότητας, τις οποίες δεν έχω. Τη δεύτερη μέρα θα έπρεπε να γράψουμε τις απαντήσεις μας. Αποφάσισα να μην πάω, κυρίως για να μην ταλαιπωρηθώ ξανά.
Συμφώνησα να παρουσιάσω την εμπειρία μου, προκειμένου να παρακινήσω και άλλα άτομα με αναπηρίες να μιλήσουν για τις παράλογες εμπειρίες, τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν. Όσο σωπαίνουμε, νομίζω ότι τόσο παραμένουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας, ζώντας με επιδόματα, που ‘φιλάνθρωπα’ μας δίνονται αν και πάλι όχι πάντα…).
Όχι, δεν ονειροβατώ ότι μπορούμε να αλλάξουμε εύκολα δομές. Εντούτοις, θεωρώ ότι είναι σημαντικό να δηλώνουμε την παρουσία μας και την εμπειρία μας, ζητώντας το σεβασμό, ο οποίος αξίζει σε άτομα με και χωρίς αναπηρία.
Υ.Γ. Για τον διαγωνισμό με ειδική εξέταση, θα έπρεπε όλοι οι επιλεχθέντες, ανεξαρτήτου νομαρχίας, όπου είχαν καταθέσει την αίτησή τους, να προσέλθουν στο Μεταξουργείο, Αχιλλέως και Μυλέρου. Θα με ενδιέφερε πολύ να μάθω για αυτή την εμπειρία….
Η Ιωάννα Φωτιάδη κι εγώ, γράψαμε στην Καθημερινή του προηγούμενου Σαββάτου, από ένα άρθρο για το πένθος. Η Ιωάννα από τη σκοπιά του βιώματος, κι εγώ από τη σκοπιά της αντιμετώπισης των συναισθημάτων. Πηγή: Καθημερινή
Πόνος, μοναξιά, απόγνωση, το απόλυτο κενό είναι όσα βιώνουν τα παιδιά που χάνουν πατέρα ή μάνα ενώ προσπαθούν να… ζήσουν Της Ιωαννας Φωτιαδη
«I am a big big girl in a big big world». Ηταν ο «άνθρωπός» μου. Η μοναδική που μπορούσε να διακρίνει από τη χροιά της φωνής μου τη διάθεσή μου, από την έκφραση των ματιών μου τα συναισθήματά μου. Ηταν πάντοτε «εκεί» για μένα. Συχνά προτού καν το υποψιαστώ. Η μαμά μου. Και εγώ το «κοριτσάκι της», ακόμα και όταν την έφτασα στο ύψος.
Ενα πρωινό του Σεπτέμβρη μου ζητήθηκε να την αποχαιρετίσω. Το τελετουργικό της κηδείας απαιτούσε να υπερβώ τις αντοχές μου. Ημουν έξαλλη και πονούσα παντού. Ηθελα, όμως, να «φτάσω» μέχρι τέλος. Δεν πήρα ούτε ηρεμιστικά ούτε κατευναστικά. Εχανα όλο μου τον κόσμο- ήθελα διάολε να το νιώσω στο πετσί μου… Ηταν όλοι παρόντες. Κι εγώ παρέπαια ανάμεσα σε ξένες αγκαλιές και βλέμματα γεμάτα οίκτο. Δεν καταλάβαινα, τι δουλειά είχα εγώ μαζί με τόσους ξένους, όταν έχανα το πιο οικείο και αγαπημένο μου πρόσωπο; Οσα μου ψιθύριζαν ηχούσαν αφελή- δεν ήθελα να με βλέπει από «ψηλά», την ήθελα πλάι μου για τουλάχιστον άλλα είκοσι χρόνια. Από τους συμπενθούντες, άκουσα τα πάντα: με ρωτούσαν πόσο χρόνων είμαι, αν ήμουν ακόμη φοιτήτρια, μου επισήμαιναν ότι ήμουν ανύπαντρη, άτεκνη, άνεργη (τα περίφημα τρία «Α») και με προέτρεπαν να παντρευτώ άμεσα!
Υπόσχονταν ότι θα ήταν όλοι συμπαραστάτες μου, άξιοι «συνεχιστές της μαμάς» – δεν έφταναν όμως ούτε στο μικρό της δακτυλάκι. Ωστόσο, όλοι, μικροί – μεγάλοι εξέφρασαν τη βεβαιότητά τους ότι θα τα «καταφέρω», γιατί ήμουν δυνατή. Θα είχε νόημα να κλονίσω τη σιγουριά τους, απαντώντας ότι ήθελα να πεθάνω μαζί με εκείνην; Η πρώτη αλλαγή Οταν τέλειωσε το μαρτύριο της κηδείας, ένιωσα ανακούφιση, λες και η ζωή μου θα επανερχόταν στην παλιά της ρότα. Τότε όμως ξεκινούσαν όλα. Καλούμην στα 25 να «κερδίσω» τη ζωή μου -μεταφορικά και κυριολεκτικά. Ελεγαν πάντοτε ότι της έμοιαζα πολύ. Με το που έφυγε, άρχισα και εγώ να διαπιστώνω απόλυτη ομοιότητα -στις κινήσεις, στη φωνή, στο λεξιλόγιο. Στο μεταξύ άθελά μας και εγώ και η αδερφή μου «μπήκαμε» στα παπούτσια της μαμάς. Αναλάβαμε αμήχανα όλες τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις της, και έτσι αντιληφθήκαμε τα ζόρια που περνούσε -και που απέφευγε να μας διηγηθεί. Είχαμε να κουμαντάρουμε ένα νοικοκυριό, να συμπαραστεκόμαστε στις γιαγιάδες μας και προπάντων να πολεμήσουμε το θηρίο της γραφειοκρατίας! Μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχω καταφέρει το τελευταίο -και αμφιβάλλω, αν θα αξιωθώ ποτέ. Στις δημόσιες υπηρεσίες – εκτός των άλλων – αρέσκονται να με αποκαλούν «κόρη της νεκρής»! Λένε, ότι ο χρόνος βοηθάει. Εγώ, όμως, διαπίστωνα το αντίθετο. Οσο κυλούσαν οι βδομάδες, τόσο συνειδητοποιούσα ότι ο αποχωρισμός ήταν παντοτινός. Δεν είχα κανένα κίνητρο να σηκωθώ από το κρεβάτι. Αλλωστε, κοιμώμενη είχα πάντοτε την ελπίδα να «συνδιαλεχθώ» μαζί της. Η μαμά μου – «βλέποντας» μάλλον την απελπισία μου – με επισκεπτόταν συνεχώς στα όνειρά μου. Με καθησύχαζε, μου πρότεινε λύσεις, με ενθάρρυνε, αλλά και με κατακεραύνωνε για τα μαύρα ρούχα. Δεν ήταν προφανώς τα μαύρα που την ανησυχούσαν, αλλά μια γενικότερη «μετάλλαξη» του εαυτού μου που και η ίδια διαπίστωνα. Για πρώτη φορά ζήλευα! Βλέποντας γυναίκες στην ηλικία της, μαμάδες με κόρες, μια απέραντη θλίψη με κατέκλυζε. Γιατί;;; Οσο πιο πολύ σκεφτόμουν, τόσο πιο πολύ πονούσα. Την ίδια εποχή ανακάλυπτα την έννοια της μοναξιάς. Μέχρι τότε πίστευα ότι ήμουν μόνη όταν ήμουν μακριά, όταν δεν είχα φίλους ή σχέση. Ακόμα όμως και όταν ζούσα μίλια μακριά, εκείνη με συντρόφευε συναισθηματικά -αλλά και πρακτικά. Τώρα έπρεπε να «καταπίνω» σχόλια, σκέψεις και παράπονα που παλιά θα μοιραζόμουν μαζί της. Και το χειρότερο, ακόμα και αν προσπαθούσα να τα εκφράσω σε άλλους, ένιωθα ότι δεν με καταλάβαιναν -ή έστω όχι όπως η μαμά. Μέχρι και σήμερα, πολλές φορές «πιάνω» τον εαυτό μου να περιμένει ένα της τηλεφώνημα, ένα σινιάλο. Πέρα όμως από την υπαρξιακή μοναξιά, βίωσα και την κοινωνική μοναξιά. Το πένθος δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό. Ο μαυροφορεμένος απομακρύνει σαν λεπρός τον περισσότερο κόσμο από κοντά του. «Δεν ήξερα, αν έπρεπε να τηλεφωνήσω! Δεν θέλω να σε ενοχλώ» άκουγα συχνά πυκνά από αγαπημένα χείλη! Πάρε εσύ, και αν ενοχλείς, δεν θα σηκώσω το ακουστικό! Υστερα από ενάμιση χρόνο πένθους πολλά ονόματα του τηλεφωνικού μου καταλόγου σβήστηκαν διά παντός -και άλλα ξαναγράφτηκαν με πιο μεγάλα γράμματα. Είχα μεγαλώσει με την επωδό ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μού είχαν «αδυναμία». Ημουν η «αγαπημένη» καθηγητών, φίλων, συγγενών! Χάνοντας τη μαμά, έφυγε και όλη αυτή η χρυσόσκονη από πάνω μου, λες και όλη η δημοφιλία δεν ήταν παρά προβολή της δικής της αγάπης. Συνειδητοποίησα, ότι υπήρξα αγαπητή μόνο και μόνο επειδή ήμουν ευχάριστη. Πενθώντας όμως έπαψα να μιλώ με το ίδιο τέμπο, να διηγούμαι τόσο όμορφα, να λάμπω και να γελώ. Σε όσους, δε, γνώριζα τώρα, περνούσα τελείως αδιάφορη. Δε με αναγνώριζα ούτε εγώ. Ενας πολύ βαρετός άνθρωπος. Οταν με ρωτούσαν «τι νέα;» εγώ απαντούσα «τα ίδια». Και ενώ η κοινωνικότητά μου «χτυπούσε» κόκκινο, το σώμα μου εμφάνιζε συνεχώς νέα – ψυχοσωματικά – συμπτώματα και τα κιλά μου αυξάνονταν επικίνδυνα, εγώ προσπαθούσα να πείσω εργοδότες, ότι ήμουν μια «καλή περίπτωση». Στο σημείο «μηδέν» Είχα φτάσει πλέον σε ένα σημείο που δεν είχα επιλογές. Η βιολογία και η ψυχολογία περιγράφουν ότι σε στιγμές κινδύνου ο άνθρωπος για να επιβιώσει αντιδρά με δύο τρόπους, «fight or flight». Εγώ, τελικά, διάλεξα τον πρώτο. Ισως επειδή και εκείνη αυτό θα ήθελε. Προσπάθησα, άλλωστε, πολλάκις να δραπετεύσω, χωρίς όμως καμιά επιτυχία. Αναρωτήθηκα, επομένως, για ποιον λόγο άξιζε να αγωνιστώ. Εκλεισα τα μάτια μου και έψαξα τις μυρωδιές και τις εικόνες που από παιδί με συγκινούσαν. Θυμήθηκα όσα ανέκαθεν μου άρεσε να κάνω: να βλέπω ταινίες, να γράφω ιστορίες και να μαγειρεύω. Δεν ήμουν δα και τόσο μεγάλη, θα προλάβαινα ίσως με λίγη τύχη να γίνω ένας ξακουστός σεφ ή έστω ένας μέτριος παραμυθάς. Ανασκουμπώθηκα, επομένως, ελπίζοντας κατά βάθος ότι η ζωή μού «όφειλε». Σκέφτηκα τι θα με συμβούλευε εκείνη, αν ακόμα ήταν εδώ -να είμαι ο εαυτός μου. Καθώς λοιπόν ένα καλοκαιρινό πρωινό ετοιμαζόμουν μπροστά στον καθρέφτη για τη συνέντευξη «της ζωής μου», είδα μια γνώριμη φιγούρα… και διαπίστωσα πως όταν χαμογελούσα της έμοιαζα πιο πολύ! Η μαμά κατόρθωνε με έναν πρωτοφανή τρόπο να είναι πολύ περισσότερα απ’ ό,τι μια μάνα. Ηταν φίλη και δασκάλα και συμπαραστάτης. Πηγή: Καθημερινή
Για να βιώσεις το πένθος, πρέπει να γιορτάζεις τη ζωή Αλεξaνδρα Βασιλείου, Ψυχοθεραπεύτρια «Δεν πρέπει να μας ανησυχεί το τέλος της φυσικής μας ζωής. Η έγνοια μας πρέπει να είναι να ζούμε -όσο είμαστε ζωντανοί-, να απελευθερωθούμε από τον πνευματικό θάνατο που προέρχεται από μια ζωή που ζούμε πίσω από μια βιτρίνα, σχεδιασμένη έτσι ώστε να προσαρμοστούμε σε εξωτερικούς ορισμούς για το ποιοι και τι είμαστε». Elisabeth Kubler-Ross*
Το πένθος είναι μέρος της ζωής, μια εμπειρία που αποτελείται από συναισθηματικές και σωματικές διεργασίες. Απώλειες ανθρώπων, σχέσεων, πραγμάτων, καταστάσεων, μας αφήνουν με μια αίσθηση, μια εμπειρία που ονομάζουμε «πένθος», χωρίς όμως να είναι ίδια για όλους. Κάθε άνθρωπος το βιώνει με διαφορετικό τρόπο, ένταση και διάρκεια. Αλλοι το περιγράφουν σαν λύπη, άλλοι σαν κατάθλιψη, απόσυρση, απομόνωση, κενό. Περιλαμβάνει ένα εύρος συναισθημάτων -λύπη, θυμό, φόβο, ενοχή- κι ένα εύρος σωματικών εμπειριών. Το πένθος δεν είναι ασθένεια. Είναι μέρος της ζωής. Κάθε μέρα συντελούνται «μικροί θάνατοι» σε βιολογικό και ψυχολογικό επίπεδο. Για έναν άνθρωπο που πενθεί, είναι σημαντική η στήριξη άλλων. Αυτή η στήριξη άλλοτε γίνεται με κουβέντα, άλλοτε με παρέα στη σιωπή. Το πένθος δεν είναι γραμμικό. Μας αιφνιδιάζει, έρχεται σε στιγμές που δεν το περιμένουμε, μας βγάζει από την καθημερινότητα μας. Μπορεί κανείς να διακρίνει στάδια στο πένθος (άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή), αλλά το πώς θα περάσει κανείς από αυτά τα στάδια και για πόσο μεγάλο χρονικό διάστημα εξαρτάται από την προσωπική ψυχολογία του και από το δίκτυο στήριξης που έχει γύρω του. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να μπορέσει ο άνθρωπος που ζει μια απώλεια, να τη ζήσει με ενημερότητα. Να αναγνωρίσει τα συναισθήματα που συνοδεύουν την κάθε φάση, να τα αποδεχτεί, να τους δώσει χώρο έκφρασης, να τα τιμήσει, αναγνωρίζοντάς τα σαν πολύτιμες εμπειρίες μέσα στη ζωή.
Η ζωή και ο θάνατος υπάρχουν σε συνεχή αλληλεπίδραση, μέρος της διεργασίας του «ζην». Ενας άνθρωπος για να πενθήσει την απώλεια, πρέπει να μπορεί και να γιορτάσει τη ζωή. Η σχέση μας με τη ζωή επιδρά και στη σχέση μας με τον θάνατο. Αν η ζωή έχει νόημα, αν όλες οι εμπειρίες αποκτούν νόημα, ακόμα και αυτές που βιώνουμε σαν ενόχληση, τότε αποκτά νόημα και ο θάνατος, σαν μέρος μιας αιώνιας διεργασίας. Μικροί και μεγάλοι θάνατοι συντελούνται κάθε μέρα. Το πώς θα τους αντιμετωπίσουμε, εξαρτάται από την ενημερότητά μας και από την εσωτερική και εξωτερική στήριξη που έχουμε. Κάθε απώλεια γίνεται αφορμή για να πενθήσουμε ό, τι έχουμε χάσει στη ζωή μας. Η συμφιλίωσή μας με τη διεργασία και η ικανότητα μας να την ακολουθήσουμε, μας κάνει και πλουσιότερους και πιο ικανούς να ζήσουμε τη ζωή μέσα σε όλο της το μεγαλείο, και όλη της την πολυπλοκότητα. *Η Elisabeth Kubler-Ross ήταν Ελβετίδα ψυχίατρος (1926-2004), που προσδιόρισε τα πέντε στάδια του θανάτου (γνωστά ως μοντέλο Kubler-Ross) και συνέγραψε το βιβλίο «On death and dying».
Καλές οι προσδοκίες από τους πολιτικούς, και αναγκαίες. Μην ξεχνάς όμως τους μικρούς και μεγάλους καθημερινούς τρόπους που οι προσδοκίες αυτές είναι προσδοκίες από όλους (και από σένα), όχι μόνο από τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ.
Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του Στέλιου Κούλογλου για τις αλλαγές που φέρνει στον Λευκό Οίκο ο Μπάρακ Ομπάμα. Ενδεικτικές μια νοοτροπίας που χρειάζεται να αλλάξει στις ΗΠΑ – και όχι μόνο.
Πηγή: tvxs.gr Ριζοσπαστικά μέτρα και νέο κλίμα στο Λευκό Οίκο ανάλυση του Στέλιου Κούλογλου
Τα πιο σημαντικά μέτρα που πήρε ο νέος Αμερικανός πρόεδρος το προηγούμενο 48ωρο δεν είναι ούτε το κλείσιμο του Γκουαντάναμο και των μυστικών φυλακών της CIA ούτε η επιβεβαίωση της αποχώρησης από το Ιράκ.
Τα προηγούμενα αποτελούσαν βασικά σημεία του προεκλογικού του προγράμματος και σε μεγάλο βαθμό είχαν την συναίνεση του αμερικανικού κατεστημένου: το μόνο αποτέλεσμα που είχαν το Γκουαντάναμο ή τα βασανιστήρια στον περίφημο «πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας» του Μπους ήταν να αμαυρώσουν διεθνώς την εικόνα των ΗΠΑ. Αλλωστε ακόμη και ο Μακ Κέιν, ο Ρεπουμπλικάνος αντίπαλος του Ομπάμα στη μάχη για την προεδρία, είχε ταχθεί κατά των βασανιστήρίων.
Ο Ομπάμα έκανε δύο αιφνιδιαστικές κινήσεις που δεν έχουν προηγούμενο στην πρόσφατη Αμερικανική ιστορία. Κατ αρχήν μείωσε τους μισθούς του προσωπικού του Λευκού Οίκου βάζοντας όριο τα 100.000$ το χρόνο. Το όριο αυτό πιάνει 100 περίπου στελέχη, ανάμεσα τους τον σύμβουλο εθνικης ασφαλείας ,τον εκπρόσωπο τύπου καθώς και τον πανίσχυρο προσωπάρχη του επιτελείου του.
Με την σημερινή ισοτιμία δολλαρίου-ευρώ τα στελέχη του θα πληρώνονται λιγότερο και από τους αξιωματούχους της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά ο Ομπάμα ήταν κατηγορηματικός: «οι απλοί πολίτες σφίγγουν το ζωνάρι και το ίδιο πρέπει να κάνει και η Ουάσιγκτον».
Η δεύτερη δέσμη μέτρων είναι πολύ πιο σημαντική γιατί έχει να κάνει με την διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να δίνουν στη δημοσιότητα όλα τα δεδομένα των συμβάσεων και των κάθε είδους συναλλαγών τους, αποφεύγοντας την μυστικότητα και τις κωλυσιεργίες.
Σύμφωνα με τον νόμο για την «Ελευθερία της Πληροφόρησης» που είχε ψηφισθεί στη δεκαετία του 70 μετά το σκάνδαλο του Γουώτεργκέητ, οι αμερικανικές δημόσιες υπηρεσίες είναι υποχρεωμένες να δίνουν τα στοιχεία που ζητούν πολίτες, δικηγόροι ή οργανώσεις. Αλλά ο νόμος είχε ατονήσει με τα χρόνια και ουσιαστικά πάγωσε επί προεδρίας Μπους που επικαλείτο συνεχώς λόγους «εθνικής ασφαλείας».
«Από σήμερα, ξεκαθάρισε ο Ομπάμα, κάθε υπουργείο και υπηρεσία θα πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή η κυβέρνηση είναι με το μέρος αυτών που ζητούν πληροφορίες και όχι αυτών που προσπαθούν να τις αποκρύψουν». Ας σημειωθεί ότι στην Ελλάδα κανένα υπουργείο και καμμία υπηρεσία ούτε υποχρεώνονται ούτε και δίνουν κανένα στοιχείο για τις δοσοληψίες τους, γεγονός που έχει συμβάλλει στις παράνομες συναλλαγές ,την διαφθορά και την διαπλοκή.
Σε ότι αφορά την καταπολέμηση των τελευταίων, ο νέος αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε μέτρα που αν εφαρμοστούν θα αλλάξουν ριζικά τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Στις ΗΠΑ είναι καθοριστικός ο ρόλος των «λόμπυ» που με τα χρήματα και τις διασυνδέσεις που διαθέτουν στην πραγματικότητα αποφασίζουν για τους νόμους που ψηφίονται την Βουλή.
Τα λόμπυ χρηματοδοτούν τους βουλευτές και αποφασίζουν για το μέλλον τους: στο 95% των αναμετρήσεων για το Κογκρέσσο εκλέγεται ο υποψήφιος βουλευτής ή γερουσιαστής που έχει τα περισσότερα χρήματα . Υστερα ανταποδίδει στους χρηματοδότες του την βοηθεια.Το διάταγμα του Ομπάμα απογορεύει στα λόμπυ να προσφέρουν το οποιοδήποτε δώρο, οποιασδήποτε αξίας σε μέλη της κυβέρνησης του και της δημόσιας διοίκησης.
Η «κυλιόμενη πόρτα» είναι επίσης ένα πολύ συχνό φαινόμενο: άνθρωποι που δουλεύουν για μια βιομηχανία, εισέρχονται στη δημόσια διοίκηση και την κυβέρνηση (ή στο Κογκρέσσο) προωθούν τα συμφέροντα της επιχείρησης για την οποία δούλευαν και όταν εγκαταλείψουν τα όποιο δημόσια καθήκοντα τους ξαναπροσλαμβάνονται από την ίδια επιχείρηση με καλύτερους μισθούς-αφού φυσικά την έχουν εξυπηρετήσει.
Στην περίπτωση της οικογένειας Μπους το πιό ακραίο παράδειγμα αποτελεί ο Ντικ Τσένυ που ήταν υπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση του Μπους μπαμπά και κατόπιν διευθύνων σύμβουλος και μεγαλομέτοχος στην εταιρεία Χαλιμπάρτον που προσφέρει υπηρεσίες στο στρατό .Το 2000 έγινε αντιπρόεδρος του Μπους υιού και προώθησε με μανια τους πολέμους, την τεχνική υποστηριξη των οποίων ανέλαβε η πρώην εταιρεία του!
Ας σημειωθεί ξανά ότι παρόμοιες πρακτικές άρχισαν να εμφανίζονται τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα: ένας από τους παλιότερους προέδρους της Επιτροπής Ανταγωνισμού για παράδειγμα, υπήρξε και συνεργάτης μιας από τις εταιρείες που είχαν παραπεμφθεί στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για παραβίαση των κανόνων του ελευθερου ανταγωνισμού.
Ο Ομπάμα απαγόρευσε στους λομπίστες να μπουν σε δημόσιες υπηρεσίες και κυβερνητικές θέσεις που σχετίζονται με το αντικείμενο του λόμπυ που έκαναν. Αν δηλαδή κάποιος έκανε δημόσιες σχέσεις για την εταιρεία Μονσάντο δεν μπορεί να αναλάβει θέση στην υπηρεσία που αποφασίζει για την ποιότητα των τριφίμων ή τα μεταλλαγμένα τρόφιμα.
Στους δε αξιωματούχους της κυβέρνησης του που κάποια στιγμή θα αποχωρήσουν για να δουλέψουν στον ιδιωτικό τομέα, οι νέοι κανόνες τους απαγορεύουν ρητά να προσπαθήσουν να επιρεάσουν τους συναδέλφους τους στην κυβέρνηση τουλάχιστον για δύο χρόνια από την αποχώρηση τους.
Ο νέος πρόεδρος ζήτησε από τα μέλη της κυβέρνησης και των δημόσιων οργανισμών να παρακολουθήσουν σεμινάριο ηθικής. Τόνισε δε ότι όλα τα προηγούμενα θα εφαρμοσθούν αυστηρά « για όσο καιρό είμαι πρόεδρος».
Εχθές το βράδυ, μετά τη Διεργασία Ομάδας, κόψαμε την πίτα του γραφείου. Το φλουρί έπεσε στην Αντιγόνη (γουρλίδικη να είναι η χρονιά Αντιγόνη!), και το γούρι φτιάχτηκε από τα άξια χέρια της Ειρήνης (σε ευχαριστούμε Ειρήνη!)… Καλή χρονιά σε όλους και όλες…
Μετά από μήνες δουλειάς και οργάνωσης, ανέβηκε στο site του Worldwork υλικό από το σεμινάριο στο Λονδίνο, τον Απρίλιο του 2008. Απίστευτα πολύπλοκο εγχείρημα, που οι οργανωτική ομάδα του Worldwork του Λονδίνου κατάφερε να φέρει σε πέρας. Κάνε μια βόλτα από το site, άκουσε audio files (σελίδα 1, σελίδα 2, σελίδα 3, σελίδα 4) από το σεμινάριο, δες φωτογραφίες,διάβασε τις εντυπώσεις από τους συμμετέχοντες.
Ανάμεσα στους 420 συμμετέχοντες και περίπου 20-25 από την Ελλάδα. Είχαμε γράψει και παλιότερα για αυτό. Σήμερα προσθέτουμε στο blog και το πλούσιο υλικό που ετοίμασαν οι συνεργάτες μας στο Λονδίνο. Μέσα στο site του Worldwork και οι εντυπώσεις μιας ομάδας συμμετεχόντων από τη Θράκη.
πηγή: www.worldwork.org “Worldwork 2008 London was an amazing experience…” The Worldwork 2008 conference,’ Doorways to Diversity, Seeking a Home in the World; Processing conflicts around borders and boundaries in culturally diverse societies’ took place in the Royal National Hotel in the centre of London in April 2008. London with its amazingly diverse population, a long history of migration and a colonial legacy was the ideal spot to host the 11th Worldwork with the theme of finding ‘home’ in the midst of a diverse and ever changing world around us, in our inner life, outer relationships, communities and nations.
It was an extraordinary, diverse, dynamic and transforming experience. Some 420 people gathered from 38 countries and nations. This large and diverse group created an exciting and creative atmosphere through which issues related to racism, colonialism, genocide, war, violence, trauma, gender, sexual orientation, economics, language, hope and hopelessness were worked on deeply. As well as processing the issues around our diverse personal and collective histories and present time, we also learned and practiced cutting edge methods of Worldwork facilitation including the principle and practice of ‘deep democracy’. There were also plenty of opportunities for engaging and networking with others as well as to observe, and take time for reflection and integration of the learning and experience. There was awareness for many of the participants on how we contribute to the polarisation of conflicts, and how we can contribute to conflict resolution and make a difference in our communities.Many commented that this was the most successful Worldwork conference to date in terms of the diversity represented, the hearing of many different voices and the possibilities created.Amy and Arnold Mindell (the co- founders of Process Work), a team of 70 facilitating staff members and an organizing team headed by Arlene Audergon, Jean Claude Audergon, Anup Karia and Stanya Studentova worked round the clock so that everybody could feel at home. Each day, in the mornings, the large group gathered. We would first focus on learning different aspects of Worldwork theory and skills for facilitating multi cultural communication and conflict resolution, and then have a facilitated large group interaction on pressing issues that the group chose.
Facilitated with experience and belief in the potential wisdom within community, these large group interactions went into extremely difficult and emotional territory – recognising that with facilitation, we are able to not only re-create conflict, but facilitate and transform our awareness and find new pathways forward. After lunch there were Theory sessions, and special interest ‘Hot Topics’ sessions. The Theory presentations were about the orientation, concepts and methods of Process Work and Worldwork The ‘Hot Topics’ sessions revolved around a selected central topic, and included 2 to 3 informative and succinct presentations, followed by discussions among the presenters and group. The participants also met daily in small closed groups of about 15 people with 2 facilitators which provided opportunities to go deeper into the morning themes, practice and engage with each other in a more intimate space as well as process issues personally and in relationship. In the early evening, everyone met again in the large group and a smaller sub group would work in the middle in a ‘fish bowl style’ on specific issues that were relevant both to that group and also on behalf of the large group. The 420 participants from many cultures and countries became a microcosm of the larger society developing awareness personally and as facilitators for situations they encounter. The powerful group processes that took place included those that concerned multiculturalism, race, migration and asylum. We also worked on issues around colonialism, genocide and the power of Aboriginal peoples from the Americas and Australia. There were intense interactions around issues of gender, abuse and power and also around economics and disparity in wealth. On one of the days the group worked intensely on collective trauma through the channels of movement, sound and theatre. There were multi cultural sub groups who took the opportunity to work deeply together, including people from Greek and Turkish backgrounds working on long-standing conflicts ; South Africans and Australians working on the pain of the past and present, as well as extraordinary hope for the future. There was a powerful group of Gay, Lesbian, Bisexual and Transgendered people working on issues of love, internalized and external oppression.There were opportunities for each participant to have one to one meetings with a Worldwork staff member, for the purpose of exploring personal reactions and learning, and to explore how to specifically apply the learning in one’s own organizational and community context. All participants also had access to a member of the ‘heart team’ who were Worldwork staff members on hand to provide emotional support throughout the conference. Awareness of language is always a central Worldwork issue as the main language for the Worldwork conferences is English, although most participants do not speak English as their first language. For participants who were not fluent in English, there were ‘interpreting spots’ or ‘islands’ in the main room. Rather than formal interpreting, it was set up so that people who were able to interpret could do this with the help of simple and effective sound technology. Those who needed could gather at these ‘islands and were able to fully participate. The languages which were interpreted included Japanese, Greek, German, Spanish, Slovak, Turkish and Polish. A hearing impaired participant had a ‘My Link’ wireless hearing device that was spontaneously tied to a stick that could be easily passed along with the microphones, making it possible for her to fully participate. A dedicated sound team who worked flexibly and round the clock made a huge difference to our communication overall. In the evenings there were a multitude of wonderful activities to choose from including theatre, music, movement, yoga, film presentations and facilitated dialogues. Playback NYC, together with Playback players from the UK and Switzerland offered fantastic playback theatre and hip hop. We also had a fabulous dance evening with a great DJ! The overall experience could best be described as one of immersion into a world of diversity, community and learning for six days. We would love you to browse through and enjoy the rest of the pages on this website to give you more information about Worldwork and to share some of the experience.
Η πιο μυστήρια περιοχή της επιστήμης μπορεί να είναι υπεύθυνη για την αίσθηση της οσμής, ακόμα και για τη συνείδηση την ίδια.
Εκ πρώτης όψεως η κβαντική μηχανική και η βιολογία δεν είναι επιστήμες που συνδυάζονται. Η βιολογία εστιάζει σε ένα ευρύ φάσμα διεργασιών, από τις κυτταρικές διεργασίες ανάμεσα σε πρωτείνες και DNA, μέχρι τη συμπεριφορά των οργανισμών σαν σύνολα. Η κβαντική μηχανική περιγράφει την περίεργη συμπεριφορά των ηλεκτρονίων, πρωτονίων και κουάρκ – στα μικρότερα των μικρότερων. Πολλά γεγονότα στη βιολογία θεωρούνται γραμμικά, μια αντίδραση οδηγεί σε μια άλλη, με έναν προβλεπόμενο τρόπο. Σε αντίθεση, η κβαντική μηχανική είναι θολή, γιατί ο κόσμος που παρατηρεί είναι στο υποατομικό επίπεδο, και εμφανίζεται και ως σωματίδιο και ως κύμα.
Is Quantum Mechanics Controlling Your Thoughts?
Science’s weirdest realm may be responsible for photosynthesis, our sense of smell, and even consciousness itself.
Graham Fleming sits down at an L-shaped lab bench, occupying a footprint about the size of two parking spaces. Alongside him, a couple of off-the-shelf lasers spit out pulses of light just millionths of a billionth of a second long. After snaking through a jagged path of mirrors and lenses, these minuscule flashes disappear into a smoky black box containing proteins from green sulfur bacteria, which ordinarily obtain their energy and nourishment from the sun. Inside the black box, optics manufactured to billionths-of-a-meter precision detect something extraordinary: Within the bacterial proteins, dancing electrons make seemingly impossible leaps and appear to inhabit multiple places at once.
Peering deep into these proteins, Fleming and his colleagues at the University of California at Berkeley and at Washington University in St. Louis have discovered the driving engine of a key step in photosynthesis, the process by which plants and some microorganisms convert water, carbon dioxide, and sunlight into oxygen and carbohydrates. More efficient by far in its ability to convert energy than any operation devised by man, this cascade helps drive almost all life on earth. Remarkably, photosynthesis appears to derive its ferocious efficiency not from the familiar physical laws that govern the visible world but from the seemingly exotic rules of quantum mechanics, the physics of the subatomic world. Somehow, in every green plant or photosynthetic bacterium, the two disparate realms of physics not only meet but mesh harmoniously. Welcome to the strange new world of quantum biology.
On the face of things, quantum mechanics and the biological sciences do not mix. Biology focuses on larger-scale processes, from molecular interactions between proteins and DNA up to the behavior of organisms as a whole; quantum mechanics describes the often-strange nature of electrons, protons, muons, and quarks—the smallest of the small. Many events in biology are considered straightforward, with one reaction begetting another in a linear, predictable way. By contrast, quantum mechanics is fuzzy because when the world is observed at the subatomic scale, it is apparent that particles are also waves: A dancing electron is both a tangible nugget and an oscillation of energy. (Larger objects also exist in particle and wave form, but the effect is not noticeable in the macroscopic world.)
Quantum mechanics holds that any given particle has a chance of being in a whole range of locations and, in a sense, occupies all those places at once. Physicists describe quantum reality in an equation they call the wave function, which reflects all the potential ways a system can evolve. Until a scientist measures the system, a particle exists in its multitude of locations. But at the time of measurement, the particle has to “choose” just a single spot. At that point, quantum physicists say, probability narrows to a single outcome and the wave function “collapses,” sending ripples of certainty through space-time. Imposing certainty on one particle could alter the characteristics of any others it has been connected with, even if those particles are now light-years away. (This process of influence at a distance is what physicists call entanglement.) As in a game of dominoes, alteration of one particle affects the next one, and so on.
The implications of all this are mind-bending. In the macro world, a ball never spontaneously shoots itself over a wall. In the quantum world, though, an electron in one biomolecule might hop to a second biomolecule, even though classical laws of physics hold that the electrons are too tightly bound to leave. The phenomenon of hopping across seemingly forbidden gaps is called quantum tunneling.
From tunneling to entanglement, the special properties of the quantum realm allow events to unfold at speeds and efficiencies that would be unachievable with classical physics alone. Could quantum mechanisms be driving some of the most elegant and inexplicable processes of life? For years experts doubted it: Quantum phenomena typically reveal themselves only in lab settings, in vacuum chambers chilled to near absolute zero. Biological systems are warm and wet. Most researchers thought the thermal noise of life would drown out any quantum weirdness that might rear its head.
Yet new experiments keep finding quantum processes at play in biological systems, says Christopher Altman, a researcher at the Kavli Institute of Nanoscience in the Netherlands. With the advent of powerful new tools like femtosecond (10-15 second) lasers and nanoscale-precision positioning, life’s quantum dance is finally coming into view.
INTO THE LIGHT
One of the most significant quantum observations in the life sciences comes from Fleming and his collaborators. Their study of photosynthesis in green sulfur bacteria, published in 2007 in Nature[subscription required], tracked the detailed chemical steps that allow plants to harness sunlight and use it to convert simple raw materials into the oxygen we breathe and the carbohydrates we eat. Specifically, the team examined the protein scaffold connecting the bacteria’s external solar collectors, called the chlorosome, to reaction centers deep inside the cells. Unlike electric power lines, which lose as much as 20 percent of energy in transmission, these bacteria transmit energy at a staggering efficiency rate of 95 percent or better.
The secret, Fleming and his colleagues found, is quantum physics.
To unearth the bacteria’s inner workings, the researchers zapped the connective proteins with multiple ultrafast laser pulses. Over a span of femtoseconds, they followed the light energy through the scaffolding to the cellular reaction centers where energy conversion takes place.
Then came the revelation: Instead of haphazardly moving from one connective channel to the next, as might be seen in classical physics, energy traveled in several directions at the same time. The researchers theorized that only when the energy had reached the end of the series of connections could an efficient pathway retroactively be found. At that point, the quantum process collapsed, and the electrons’ energy followed that single, most effective path.
Electrons moving through a leaf or a green sulfur bacterial bloom are effectively performing a quantum “random walk”—a sort of primitive quantum computation—to seek out the optimum transmission route for the solar energy they carry. “We have shown that this quantum random-walk stuff really exists,” Fleming says. “Have we absolutely demonstrated that it improves the efficiency? Not yet. But that’s our conjecture. And a lot of people agree with it.”
Elated by the finding, researchers are looking to mimic nature’s quantum ability to build solar energy collectors that work with near-photosynthetic efficiency. Alán Aspuru-Guzik, an assistant professor of chemistry and chemical biology at HarvardUniversity, heads a team that is researching ways to incorporate the quantum lessons of photosynthesis into organic photovoltaic solar cells. This research is in only the earliest stages, but Aspuru-Guzik believes that Fleming’s work will be applicable in the race to manufacture cheap, efficient solar power cells out of organic molecules.
TUNNELING FOR SMELL
Quantum physics may explain the mysterious biological process of smell, too, says biophysicist Luca Turin, who first published his controversial hypothesis in 1996 while teaching at University College London. Then, as now, the prevailing notion was that the sensation of different smells is triggered when molecules called odorants fit into receptors in our nostrils like three-dimensional puzzle pieces snapping into place. The glitch here, for Turin, was that molecules with similar shapes do not necessarily smell anything like one another. Pinanethiol [C10H18S] has a strong grapefruit odor, for instance, while its near-twin pinanol [C10H18O] smells of pine needles. Smell must be triggered, he concluded, by some criteria other than an odorant’s shape alone.
What is really happening, Turin posited, is that the approximately 350 types of human smell receptors perform an act of quantum tunneling when a new odorant enters the nostril and reaches the olfactory nerve. After the odorant attaches to one of the nerve’s receptors, electrons from that receptor tunnel through the odorant, jiggling it back and forth. In this view, the odorant’s unique pattern of vibration is what makes a rose smell rosy and a wet dog smell wet-doggy.
In 2007 Turin (who is now chief technical officer of the odorant-designing company Flexitral in Chantilly, Virginia) and his hypothesis received support from a paper by four physicists at University College London. That work, published in the journalPhysical Review Letters [subscription required] , showed how the smell-tunneling process may operate. As an odorant approaches, electrons released from one side of a receptor quantum-mechanically tunnel through the odorant to the opposite side of the receptor. Exposed to this electric current, the heavier pinanethiol would vibrate differently from the lighter but similarly shaped pinanol.
“I call it the ‘swipe-card model,’?” says coauthor A. Marshall Stoneham, an emeritus professor of physics. “The card’s got to be a good enough shape to swipe through one of the receptors.” But it is the frequency of vibration, not the shape, that determines the scent of a molecule.
THE GREEN TEA PARTY
Even green tea may tie into subtle subatomic processes. In 2007 four biochemists from the Autonomous University of Barcelona announced that the secret to green tea’s effectiveness as an anti-oxidant—a substance that neutralizes the harmful free radicals that can damage cells—may also be quantum mechanical. Publishing their findings in the Journal of the American Chemical Society [subscription required], the group reported that antioxidants called catechins act like fishing trollers in the human body. (Catechins are among the chief organic compounds found in tea, wine, and some fruits and vegetables.)
Free radical molecules, by-products of the body’s breakdown of food or environmental toxins, have a spare electron. That extra electron makes free radicals reactive, and hence dangerous as they travel through the bloodstream. But an electron from the catechin can make use of quantum mechanics to tunnel across the gap to the free radical. Suddenly the catechin has chemically bound up the free radical, preventing it from interacting with and damaging cells in the body.
Quantum tunneling has also been observed in enzymes, the proteins that facilitate molecular reactions within cells. Two studies, one published in Science in 2006 and the other in Biophysical Journal in 2007, have found that some enzymes appear to lack the energy to complete the reactions they ultimately propel; the enzyme’s success, it now seems, could be explained only through quantum means.
QUANTUM TO THE CORE
Stuart Hameroff, an anesthesiologist and director of the Center for Consciousness Studies at the University of Arizona, argues that the highest function of life—consciousness—is likely a quantum phenomenon too. This is illustrated, he says, through anesthetics. The brain of a patient under anesthesia continues to operate actively, but without a conscious mind at work. What enables anesthetics such as xenon or isoflurane gas to switch off the conscious mind?
Hameroff speculates that anesthetics “interrupt a delicate quantum process” within the neurons of the brain. Each neuron contains hundreds of long, cylindrical protein structures, called microtubules, that serve as scaffolding. Anesthetics, Hameroff says, dissolve inside tiny oily regions of the microtubules, affecting how some electrons inside these regions behave.
He speculates that the action unfolds like this: When certain key electrons are in one “place,” call it to the “left,” part of the microtubule is squashed; when the electrons fall to the “right,” the section is elongated. But the laws of quantum mechanics allow for electrons to be both “left” and “right” at the same time, and thus for the microtubules to be both elongated and squashed at once. Each section of the constantly shifting system has an impact on other sections, potentially via quantum entanglement, leading to a dynamic quantum-mechanical dance.
It is in this faster-than-light subatomic communication, Hameroff says, that consciousness is born. Anesthetics get in the way of the dancing electrons and stop the gyration at its quantum-mechanical core; that is how they are able to switch consciousness off.
It is still a long way from Hameroff’s hypothetical (and experimentally unproven) quantum neurons to a sentient, conscious human brain. But many human experiences, Hameroff says, from dreams to subconscious emotions to fuzzy memory, seem closer to the Alice in Wonderland rules governing the quantum world than to the cut-and-dried reality that classical physics suggests. Discovering a quantum portal within every neuron in your head might be the ultimate trip through the looking glass.
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΛΥΚΟΥΔΗ
“Μια αλατένια κούκλα, ταξίδεψε χιλιάδες μίλια μέχρι που σταμάτησε στην άκρη της θάλασσας. Είχε μαγευτεί από την υγρή κινούμενη μάζα που δεν έμοιαζε με τίποτα από όλα όσα είχε δει ως τότε.
“Τι είσαι;” ρώτησε η αλατένια κούκλα.
“Έλα μέσα και δες μόνη σου” απάντησε η θάλασσα με ένα χαμόγελο.
Έτσι, η αλατένια κούκλα προχώρησε τσαλαπατώντας προς τα μέσα. Όσο πιο βαθιά προχωρούσε τόσο περισσότερο διαλυόταν μέχρι που έμεινε ένα μικρό κομματάκι από αυτή. Πριν διαλυθεί και το τελευταίο μέρος της η κούκλα αναφώνησε με θαυμασμό.
“Τώρα ξέρω τι είμαι εγώ “