blog

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΑΥΤΟΒΟΗΘΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Θεσσαλονίκη, 10/1/2011

Η ΥΓΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΝΟΜΙΟ

Από τους εμπόρους της εξάρτησης στο εμπόριο της απεξάρτησης.

Εποχές περίεργες και δύσκολες. Εποχές γεμάτες κυνισμό και αδιαφορία. Εποχές που όλα οφείλουν να μετρούνται και να κοστολογούνται. Τι και αν στο ζύγι χάνουν πάντα αυτοί που έχουν τα λιγότερα; Έτσι επιτάσσει το νέο ήθος των καιρών.. δεν υπάρχουν πλέον αυτονόητα και κεκτημένα.. όλα επαναξιολογούνται.. Γιατί λοιπόν η υγεία μας να μην είναι κομμάτι αυτής της λογικής; Από τη στιγμή μάλιστα που μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πλέον προσοδοφόρα πεδία αποκόμισης κερδών.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του υπό ψήφιση, τις επόμενες μέρες, νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας με γενικό τίτλο «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις» και των επιχειρούμενων σε αυτό το νομοσχέδιο -μεταξύ των άλλων- αλλαγών στο πεδίο της απεξάρτησης (άρθρο 5, παρ. στ). Οι προτεινόμενες αυτές αλλαγές, οι οποίες είναι προφανώς αποτέλεσμα των πιέσεων των επιχειρηματιών που εμπορεύονται τον ανθρώπινο πόνο στο το χώρο της απεξάρτησης, θα επιφέρουν την απόλυτη απορρύθμιση και θα οδηγήσουν σε πολύ χειρότερη μοίρα τους εξαρτημένους συνανθρώπους μας και τις οικογένειες τους. Στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο προβλέπεται: πρώτον, η αδειοδότηση ιδιωτικών προγραμμάτων απεξάρτησης και δεύτερον, η χρηματοδότηση τους από διάφορους κρατικούς πόρους, όπως για παράδειγμα το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Και διερωτάται κανείς τα εξής:

– Η εγκληματική αδιαφορία των τελευταίων ετών του κράτους έναντι διαφόρων παράνομων κερδοσκοπικών επιχειρήσεων στο χώρο της απεξάρτησης, παρόλες τις καταγγελίες για τη λειτουργία τους ήταν τυχαία; Από ότι αποδεικνύεται, μάλλον όχι.

– Το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις αυτές, πέρα από το παράνομο καθεστώς στο οποίο λειτουργούν, λειτουργούν και χωρίς όρους και χωρίς προδιαγραφές, διαπράττοντας μια σειρά αδικημάτων καθημερινά, θα ρυθμιστεί με την παραπάνω νομοθετική ρύθμιση; Αν αυτό είναι το βασικό επιχείρημα ας ρίξουμε μια ματιά στις ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές ανά τη χώρα, όπου οι παράνομες καθηλώσεις, η ακραία συνταγογράφηση και οι βάρβαρες πρακτικές είναι καθημερινό φαινόμενο και απέχουν έτη φωτός από αυτό που εννοούμε με τον όρο περίθαλψη.

– Η ίδρυση ιδιωτικών μονάδων απεξάρτησης θα οδηγήσει σε παροχή καλύτερων και φθηνότερων υπηρεσιών; Η διεθνής εμπειρία δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Αυτό που έχει συμβεί είναι μια μεγάλη συρρίκνωση των δημοσίων και δωρεάν παρεχομένων υπηρεσιών και αντικατάστασή τους με πανάκριβες ιδιωτικές υπηρεσίες. Στις υπηρεσίες αυτές, οι έχοντες λαμβάνουν πλήρεις υπηρεσίες, ενώ οι μη έχοντες αρκούμενοι στις πενιχρές καλύψεις των ασφαλιστικών τους ταμείων λαμβάνουν -εάν είναι ασφαλισμένοι- το ελάχιστο των παρεχομένων υπηρεσιών. Για τα πλέον αποκλεισμένα τμήματα του πληθυσμού που αντιμετωπίζουν πρόβλημα εξάρτησης (μετανάστες, άνεργοι κλπ) το μόνο που προτείνεται είναι τα προγράμματα υποκατάστασης, τα οποία απέχουν πολύ από αυτό που θεωρούμε αντιμετώπιση της εξάρτησης. Η επικράτηση ακραίου ταξικού διαχωρισμού είναι εμφανής σε όσες χώρες έχουν εφαρμοστεί ανάλογες πολιτικές.

– Η χρηματοδότηση αυτών των μονάδων από δημόσιους πόρους, όπως το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων σε ποια λογική υπακούει; Μάλλον στη λογική του παραλόγου (στην καλύτερη περίπτωση), καθώς πως μπορεί να χαρακτηριστεί μια πολιτική που προβλέπει τη χρηματοδότηση από το διαρκώς συρρικνούμενο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και των ιδιωτικών προγραμμάτων απεξάρτησης παρά παράλογη; Με άλλα λόγια οι φορολογούμενοι πολίτες θα επιδοτούν μέσω των φόρων τους, επιχειρηματίες, οι οποίοι με τα χρήματα αυτά θα στήνουν προγράμματα, των οποίων τις υπηρεσίες με τη σειρά τους θα χρεώνουν πανάκριβα στους πολίτες που τα έχουν χρηματοδοτήσει!!

Προφανώς και όλες αυτές οι κινήσεις υποτάσσονται σε μια συνολικότερη ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική στο χώρο της υγείας. Μια πολιτική που απειλεί ευθέως την ποιότητα της ζωής και της υγείας όλων μας. Σε αυτές τις πολιτικές οφείλουμε να αντισταθούμε. Συλλογικά και μαζικά. Να αντισταθούμε στην επιχειρούμενη εμπορευματοποίηση της απεξάρτησης και στην προσπάθεια υποβάθμισης των δημόσιων και δωρεάν υπηρεσιών και να διεκδικήσουμε αυτά που μας οφείλονται:

– Δημόσιες, δωρεάν και άμεσα προσβάσιμες υπηρεσίες απεξάρτησης για όλους.

– Απόρριψη κάθε ιδέας νομιμοποίησης των παράνομων ιδιωτικών κέντρων απεξάρτησης ή ίδρυσης νέων.

Στον αγώνα αυτό καλούμε όλους τους πολίτες και πολιτικούς, που θεωρούν ότι η υγεία είναι δικαίωμα και όχι προϊόν που υπόκειται σε αγοραίες λογικές. Τέλος, καλούμε και όλους τους βουλευτές να σταθούν προ των ευθυνών τους καταψηφίζοντας το εν λόγω νομοσχέδιο.

Τα μέλη, οι εκπαιδευόμενοι και οι εργαζόμενοι του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας.

Ο Nicholas D. Kristof, ξεκινά την πρωτοχρονιάτικη στήλη του στον OpEd των New York Times, με τα λόγια του John Steinbeck

μια θλιμμένη ψυχή μπορεί να σε σκοτώσει πιο γρήγορα, πολύ πιο γρήγορα, από ένα μικρόβιο.

Συνεχίζει το άρθρο του για το πώς οι επιδημιολογικές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η ανισότητα επιβαρύνει όλη την κοινωνία, όχι μόνο τους μη έχοντες.

Η ανισότητα υπονομεύει την κοινωνική εμπιστοσύνη και την ζωή της κοινότητας, διαβρώνοντας τις κοινωνίες στο σύνολό τους. Το στρες οδηγεί σε βιολογικές αλλαγές, με αποτέλεσμα ασθένειες, όπως καρδιακές παθήσεις, και κοινωνικές ασθένειες όπως το βίαιο έγκλημα, αμοιβαία δυσπιστία, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές και επίμονη φτώχεια.

Το άρθρο είναι γραμμένο για την Αμερική, αλλά μοιάζει κατάλληλο και για εμάς εδώ…

Equality, a True Soul Food

by Nicholas D. Kristof

John Steinbeck observed that “a sad soul can kill you quicker, far quicker, than a germ.”  That insight, now confirmed by epidemiological studies, is worth bearing in mind at a time of such polarizing inequality that the wealthiest 1 percent of Americans possess a greater collective net worth than the bottom 90 percent.

There’s growing evidence that the toll of our stunning inequality is not just economic but also is a melancholy of the soul. The upshot appears to be high rates of violent crime, high narcotics use, high teenage birthrates and even high rates of heart disease.  That’s the argument of an important book by two distinguished British epidemiologists, Richard Wilkinson and Kate Pickett. They argue that gross inequality tears at the human psyche, creating anxiety, distrust and an array of mental and physical ailments — and they cite mountains of data to support their argument.

“If you fail to avoid high inequality, you will need more prisons and more police,” they assert. “You will have to deal with higher rates of mental illness, drug abuse and every other kind of problem.” They explore these issues in their book, “The Spirit Level: Why Greater Equality Makes Societies Stronger.” The heart of their argument is that humans are social animals and that in highly unequal societies those at the bottom suffer from a range of pathologies. For example, a long-term study of British civil servants found that messengers, doormen and others with low status were much more likely to die of heart disease, suicide and some cancers and had substantially worse overall health.

There’s similar evidence from other primates. For example, macaque monkeys are also highly social animals, and scientists put them in cages and taught them how to push a lever so that they could get cocaine. Those at the bottom of the monkey hierarchy took much more cocaine than high-status monkeys.  Other experiments found that low-status monkeys suffered physical problems, including atherosclerosis in their arteries and an increase in abdominal fat. And as with monkeys, so with humans. Researchers have found that when people become unemployed or suffer economic setbacks, they gain weight. One 12-year study of American men found that when their income slipped, they gained an average of 5.5 pounds.

The correlation is strong around the world between countries with greater inequality and greater drug use. Paradoxically, countries with more relaxed narcotics laws, like the Netherlands, have relatively low domestic drug use — perhaps because they are more egalitarian.  Professors Wilkinson and Pickett crunch the numbers and show that the same relationship holds true for a range of social problems. Among rich countries, those that are more unequal appear to have more mental illness, infant mortality, obesity, high school dropouts, teenage births, homicides, and so on.

They find the same thing is true among the 50 American states. More unequal states, like Mississippi and Louisiana, do poorly by these social measures. More equal states, like New Hampshire and Minnesota, do far better.  So why is inequality so harmful? “The Spirit Level” suggests that inequality undermines social trust and community life, corroding societies as a whole. It also suggests that humans, as social beings, become stressed when they find themselves at the bottom of a hierarchy.

That stress leads to biological changes, such as the release of the hormone cortisol, and to the accumulation of abdominal fat (perhaps an evolutionary adaptation in preparation for starvation ahead?). The result is physical ailments like heart disease, and social ailments like violent crime, mutual distrust, self-destructive behaviors and persistent poverty. Another result is the establishment of alternative systems in which one can win respect and acquire self-esteem, such as gangs.

Granted, humans are not all equal in ability: There will always be some who are more wealthy — and others who constitute the bottom. But inequality does not have to be as harsh, oppressive and polarized as it is in America today. Germany and Japan have attained modern, efficient economies with far less inequality than we have — and far fewer social problems. Likewise, the gap between rich and poor fell during the Clinton administration, according to data cited in “The Spirit Level,” even though that was a period of economic vigor.

“Inequality is divisive, and even small differences seem to make an important difference,” Professors Wilkinson and Pickett note. They suggest that it is not just the poor who benefit from the social cohesion that comes with equality, but the entire society. So as we debate national policy in 2011 — from the estate tax to unemployment insurance to early childhood education — let’s push to reduce the stunning levels of inequality in America today. These inequities seem profoundly unhealthy, for us and for our nation’s soul.