ΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Πώς θα μπορούσατε ως εκπαιδευτικοί να ενδυναμωθείτε έτσι ώστε να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις του σήμερα; Το ερώτημα αυτό με απασχόλησε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της δουλειάς μου στα σχολεία και των θεωρητικών μου αναζητήσεων. Το καλοκαίρι του 2008, κατά τη διάρκεια μιας πιλοτικής εφαρμογής σε σχολεία της Ελβετίας, μου δόθηκε η ευκαιρία να εμβαθύνω περισσότερο στο θέμα. Πρώτα απ’ όλα όμως, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στον Roland Zurkirchen (Γραφείο Πρόληψης της Βίας, Ζυρίχη) και τη Myrta Studer (Πρόεδρος Σχολικών Συμβουλίων του Λίματαλ, Ζυρίχη) που μου ζήτησαν να δημιουργήσω ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης εκπαιδευτικών, να το δοκιμάσω στο πεδίο και να γράψω αυτό το εγχειρίδιο βάσει των ιδεών που προέκυψαν από αυτή την πρακτική εφαρμογή.
Βασιζόμενος στην επαγγελματική μου εμπειρία στην αντιμετώπιση κρίσεων και συγκρούσεων στα σχολεία, καθώς και στην εκπαίδευσή μου στην επίλυση συγκρούσεων και την ψυχολογία, ανέπτυξα το αρχικό περιεχόμενο ενός εγχειριδίου για ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης εκπαιδευτικών. Μία ομάδα εκπαιδευτικών και ένας κοινωνικός λειτουργός σχολείων (εργαζόμενοι του Δημοτικού Σχολείου Aemtler A στη Ζυρίχη) προχώρησαν στη δοκιμαστική εφαρμογή του προσχεδίου. Σε μία δεύτερη φάση, ομάδες εθελοντών εκπαιδευτικών πέντε δημοτικών σχολείων της Ζυρίχης επεξεργάστηκαν το εγχειρίδιο περαιτέρω. Τα σχόλιά τους μας έδωσαν τη δυνατότητα για διορθώσεις και βελτιώσεις.
Ήμουν από πολλές απόψεις τυχερός, διότι είχα την υποστήριξη ενός συναδέλφου και φίλου, του ?ρ. Joe Goodbread. Ο Joe ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει εργαστεί σε πολλά μέρη του κόσμου. Η συμμετοχή του πρόσθεσε μια πολύτιμη παγκόσμια οπτική σ’ αυτό το εγχείρημα. Η φιλία του, αλλά και οι γνώσεις του, με ωφέλησαν ιδιαίτερα. Αποτέλεσε για μένα πηγή πρόκλησης και έμπνευσης, ενώ η αίσθηση του χιούμορ που διαθέτει προσέθεσε ζωντάνια και άνεση στη συνεργασία μας.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω από καρδιάς τα παρακάτω άτομα, των οποίων η υποστήριξη και οι ιδέες αποτέλεσαν σημαντική συνεισφορά στο εγχειρίδιο που κρατάτε στα χέρια σας: τη Jelena Boban, τον Franz και την Ursula Hohler, την Corinna Bunger και τη Jutta Hoch-Corona. Οι πιο πρόσφατες αναθεωρήσεις του υλικού προέκυψαν ως αποτέλεσμα μιας σειράς συζητήσεων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον με τον πρώην δάσκαλό μου Rolf Kappeli και τις συναδέλφους και φίλες Αλεξάνδρα Βασιλείου και Ada Rios-Rivera.
Το εγχειρίδιο αυτό είναι προϊόν αγάπης. Όσο περισσότερο το επεξεργαζόμουν, τόσο καταλάβαινα που οφείλεται το πάθος μου γι’ αυτή τη δουλειά. Είχα την τύχη να συναντήσω δασκάλους στο δρόμο μου που με ενθάρρυναν να πιστέψω στον εαυτό μου και να αγκαλιάσω τις προκλήσεις της ζωής. Δίχως αυτούς, το εγχειρίδιο δεν θα είχε υπάρξει ποτέ. Θα γνώριζα λιγότερα για τις δεξιότητές μου και το δυναμικό μου, και δεν θα είχα αναπτύξει την απαιτούμενη αυτοπειθαρχία για την έμπρακτη αξιοποίησή τους. Πιστεύω ότι όλοι μας χρειαζόμαστε δασκάλους που μας βοηθούν να ωριμάσουμε. Δίχως την παρουσία τους θα ήμασταν χαμένοι.
Αυτό το εγχείρημα αποτελεί τη δική μου συνεισφορά στη δημιουργία ενός κόσμου, όπου οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να διεκδικήσουν ξανά το δικαίωμα στα όνειρα εκείνα που γέννησαν το ενδιαφέρον τους για τη διδασκαλία και τους ενέπνευσαν να διδάξουν. Ελπίζω ότι το εγχειρίδιο αυτό θα υποστηρίξει τους εκπαιδευτικούς, ώστε να συνεχίσουν να παίρνουν χαρά από το έργο τους, διαθέτοντας παράλληλα πρόσβαση στις απαραίτητες πηγές γνώσης.
Η πρόσκληση του Lukas Hohler για συνεργασία με οδήγησε πίσω στην αρχή του κύκλου, στα πρώτα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας. Μεγάλωσα σε μια ατμόσφαιρα διαμορφωμένη από την επιθυμία για μια νέα αρχή και την ιδεαλιστική πίστη σε ένα διαφορετικό μέλλον για τα δημόσια σχολεία και το εκπαιδευτικό σύστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες εν γένει. Ο πατέρας μου δίδασκε στην τελευταία τάξη ενός δημοτικού της Νέας Υόρκης. Η μητέρα μου δίδασκε βιολογία σε ένα γυμνάσιο αποκαλούμενο επαγγελματικό, το οποίο στην πραγματικότητα λειτουργούσε ως ‘καρότο’ για έφηβες με προβλήματα στην εκπαίδευση, προερχόμενες από κοινωνικά περιθωριοποιημένες ομάδες του Μπρούκλιν.
Οι πρώτες εικόνες μου από τον σχολικό κόσμο προέρχονται από τα γεύματα στο οικογενειακό τραπέζι, όπου οι γονείς μου μοιραζόντουσαν ο ένας με τον άλλο τα καθημερινά βιώματά τους από το σχολείο. Τα Σαββατοκύριακα, μας επισκέπτονταν οι φίλοι και συνάδελφοι των γονιών μου κι έτσι παρακολουθούσα ζωηρές συζητήσεις για το μεγάλο, δημοκρατικό ιδανικό της πρόσβασης όλων σε μια εκπαίδευση υψηλής ποιότητας.
Όταν ήρθε η ώρα να ξεκινήσω τη δική μου πορεία στο σχολικό σύστημα, η ατμόσφαιρα στο γονικό σπίτι είχε αρχίσει ν’ αλλάζει. Σταδιακά, οι γονείς μου ένιωθαν ο εργασιακός τους χώρος να τους πληγώνει όλο και περισσότερο. Δεν διέθεταν τα απαραίτητα εργαλεία που θα τους επέτρεπαν να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη εθνική, πολιτισμική και οικονομική διαφορετικότητα που συναντούσαν στο σχολικό κόσμο όπου δίδασκαν, το μικρόκοσμο της αστικής Αμερικής. Σταδιακά έχασαν την επαφή με τις ιδέες τους, νιώθοντας όλο και περισσότερη απαισιοδοξία, όλο και μεγαλύτερη πίκρα. Η εκτίμηση τους για το εκπαιδευτικό σύστημα μειώθηκε.
Το δημιουργικό πνεύμα του Lukas Hohler με κινητοποίησε και με ενέπνευσε. Το εγχειρίδιό του για την Ενδυνάμωση Εκπαιδευτικών μου επέτρεψε να θέσω σε εφαρμογή τις γνώσεις και τα βιώματα που μου έχει προσφέρει το Process Work με διαφορετικό τρόπο. Με το έργο αυτό, είχα τη δυνατότητα να επεξεργαστώ τα προβλήματα εκείνα που στο παρελθόν είχαν αποθαρρύνει τους γονείς μου. Για το λόγο αυτό, αφιερώνω σε εκείνους τη δική μου συνεισφορά στο εγχειρίδιο ετούτο.
Θέλω επίσης να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στη σύζυγό μου, Kate Jobe. Οι συζητήσεις μαζί της κατά τη διάρκεια συγγραφής του ήταν δημιουργικές και ενδιαφέρουσες. Ειδικότερα, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Barbara Burkhardt, η οποία μετέφρασε με επιδεξιότητα το εγχειρίδιο αυτό από την αρχική γερμανόφωνη εκδοχή του στα αγγλικά.