Πηγή: Το Βήμα
Τρεις μαθητές, τρεις γλώσσες, ένα βραβείο
Μάρνυ Παπαματθαίου
Η εικόνα ξεκινά με δύο όμορφα κοριτσίστικα πρόσωπα που καλωσορίζουν τον θεατή. «Γεια σας, παιδιά, εγώ είμαι η Γκιουλμπαχάρ» λέει το ένα κορίτσι χαμογελώντας. «Και εγώ είμαι η Αϊτούλ» προσθέτει το άλλο. Το πρόσωπο ενός αγοριού εμφανίζεται ανάμεσά τους, που συστήνεται ως Εμράχ. Τι θα μας δείξουν τα παιδιά; Η εικόνα αλλάζει και τώρα βλέπουμε τη χαρακτηριστική εικόνα του Μr Bean (που έκανε παγκοσμίως γνωστό ο ηθοποιός Ρόουαν Ατκινσον) ο οποίος ετοιμάζεται να μπει σε ένα εργαστήριο Φυσικής. Και αυτό γιατί παρακολουθούμε μια ταινία μικρού μήκους που αναφέρεται στη Φυσική και στα πειράματα τα οποία μπορούν να γίνουν μέσα στη σχολική τάξη.
Ηθοποιοί, παραγωγοί και σκηνοθέτες, με τη βοήθεια βεβαίως της δασκάλας τους κυρίας Αλεξάνδρας Κίτσιου, ήταν τρεις μαθητές από τα Πομακοχώρια της ορεινής περιοχής της Ροδόπης. Τρία παιδιά που δεν ξέρουν καλά καλά τα ελληνικά, που ζουν καθημερινά ανάμεσα σε τρεις πολιτισμούς – τα μητρικά τους πομακικά, τα τουρκικά που έμαθαν στο δημοτικό και τα ελληνικά με τα οποία ήρθαν ξαφνικά σε επαφή στο γυμνάσιο. Κατάφεραν όμως τελικά το μεγαλύτερο κατόρθωμα: να κερδίσουν το πρώτο βραβείο σε πανελλαδικό διαγωνισμό για την «επικοινωνία» της Φυσικής που διοργάνωσε το Βρετανικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με το πρόγραμμα i-create της εκπαιδευτικής τηλεόρασης.
Κατόρθωμα αληθινό για τρία παιδιά από διαφορετικά χωριά που συναντιούνται κάθε μέρα στο Γυμνάσιο Σμίνθης, 12 χιλιόμετρα έξω από την Ξάνθη, στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Και που ως χθες δεν είχαν και τη δυνατότητα να επισκεφθούν την Αθήνα, ενώ τώρα θα συμμετάσχουν σε ένα μεγάλο επιστημονικό φεστιβάλ που θα γίνει το καλοκαίρι στο Λονδίνο για τους πρώτους βραβευθέντες του διαγωνισμού.
Σαν χριστουγεννιάτικη ιστορία
Πρόκειται πραγματικά για μια χριστουγεννιάτικη ιστορία; Όπως λέει η μαθήτρια της Β΄τάξης του Γυμνασίου Σμίνθης και εκ των πρωτεργατών του βίντεο που βραβεύτηκε Αϊτούλ Καρπάτς, «ήταν το καλύτερο δώρο που μπορούσαμε να πάρουμε εφέτος. Δεν περιμέναμε ότι θα κερδίζαμε. Μάλιστα λάβαμε μέρος στον διαγωνισμό τις τελευταίες ημέρες του, τότε το μάθαμε, και το κάναμε πολύ γρήγορα». «Το κάναμε μόλις μέσα σε μία εβδομάδα» συμπληρώνει χαμογελώντας ο συμμαθητής της Εμράχ Καραχότζα μιλώντας στο «Βήμα». «Είχαμε όμως και ατυχίες. Η κάμερα στην αρχή είχε προβλήματα και δεν είχαμε στολή Δρυΐδη για το δεύτερο μέρος του βίντεο όπου είχαμε κομμάτια από τον Αστερίξ» λέει χαρακτηριστικά.
«Δεν το πιστεύαμε ότι βγήκαμε πρώτοι» λέει ενθουσιασμένος ο Εμράχ. «Θα θέλαμε τόσο πολύ να το ξανακάνουμε» δηλώνει. «Δουλέψαμε πάρα πολύ και ήταν μια εξαιρετική εμπειρία» συμπληρώνει η Αϊτούλ. «Δουλεύαμε στο σχολείο όπου μαζευόμαστε κάθε πρωί παιδιά από διάφορα χωριά» . Στο ερώτημα αν θα το έκανε ξανά απαντά: «Φυσικά, ήταν φοβερή εμπειρία. Αγάπησα περισσότερο τις φυσικές επιστήμες».
«Οι μεγάλοι μάς τρόμαζαν τόσο καιρό λέγοντας ότι η Φυσική και η Χημεία είναι δύσκολα μαθήματα» λέει από την πλευρά της η τρίτη της παρέας, η Γκιουλμπαχάρ Ζουμπούλ. «Τελικά ήταν τόσο ωραίο αυτό που κάναμε» προσθέτει.
Στην ερώτηση πόσο μακριά από το σχολείο της μένει η Γκιουλμπαχάρ απαντά ότι είναι από το χωριό Ζουμπούλι, 14 χιλιόμετρα από τη Σμίνθη. «Ήταν μια μεγάλη εμπειρία για εμάς» προσθέτει. «Δεν το περιμέναμε. Ζήσαμε μια μεγάλη περιπέτεια και έχουμε και μία ακόμη μεγαλύτερη να ζήσουμε» λέει με ενθουσιασμό αναφερόμενη στο ταξίδι που θα κάνουν τα παιδιά τον Ιούνιο στο Λονδίνο.
Τρία αλφάβητα και… σοκ
«Στο σχολείο μας έρχονται παιδιά από 27 διαφορετικούς οικισμούς» λέει ο διευθυντής του Γυμνασίου Σμίνθης κ. Κωνσταντίνος Δεληγεώργης. «Τα παιδιά αυτά μιλούν τη μητρική τους γλώσσα, τα πομακικά, που είναι μια σλαβική διάλεκτος. Στην πρώτη δημοτικού πηγαίνουν σε μειονοτικό σχολείο όπου έχουν έναν δάσκαλο χριστιανό που τους μαθαίνει ελληνικά και έναν μουσουλμάνο που τους μαθαίνει τουρκικά. Ολα τα μαθήματα όμως (φυσικές επιστήμες, μαθηματικά κτλ.) τα μαθαίνουν στα τουρκικά, ενώ το απόγευμα διδάσκονται το Κοράνι στα αραβικά» εξηγεί ο κ. ∆εληγεώργης. «Μαθαίνουν τρία διαφορετικά αλφάβητα και φυσικά παθαίνουν σοκ όταν έρχονται στο ελληνικό σχολείο. Κάνουν πολύ μεγάλες προσπάθειες τα παιδιά και πρέπει να τα βοηθήσει και η πολιτεία» αναφέρει.
«Είναι αξιοθαύμαστα παιδιά. Ο,τι κάνουν το κάνουν μόνα τους και το ότι τρεις ανάμεσά τους κέρδισαν σε έναν τέτοιο διαγωνισμό ήταν κάτι το τελείως αναπάντεχο και για εμάς και για αυτά» λέει ο κ. ∆εληγεώργης.
Ο διαγωνισμός
Εκτός από το πρώτο βραβείο της κριτικής επιτροπής που συγκροτήθηκε για τον διαγωνισμό του Βρετανικού Συμβουλίου, το βίντεο που έφτιαξαν τα παιδιά πήρε και το ειδικό βραβείο κοινού κατά την τελετή παρουσίασης του προγράμματος και βράβευσης των νικητών. «Θελήσαμε να δώσουμε στα παιδιά ένα βήμα και μια δική τους φωνή καθώς είναι πραγματικά εγκλωβισμένα στα σχολικά βιβλία» λέει στο «Βήμα» η υπεύθυνη του Βρετανικού Συμβουλίου για τη διοργάνωση του διαγωνισμού κυρία Αννα Χριστοδούλου. «Οταν έφτασαν τα παιδιά στην Αθήνα, η δασκάλα τους δεν τους είχε εξηγήσει ότι υπάρχει βραβείο» διηγείται η κυρία Χριστοδούλου. «Όταν τους ρωτήσαμε λοιπόν σε ένα ερωτηματολόγιο που συμπλήρωναν οι συμμετέχοντες αν θεωρούν το βραβείο που δίνουμε επαρκές, μας κοίταξαν με έκπληξη και ρώτησαν: Ποιο βραβείο; Φαντάζεστε την έκπληξή τους όταν έμαθαν ότι κέρδισαν και μάλιστα ένα ταξίδι στο Λονδίνο όπου θα παρακολουθήσουν ένα επιστημονικό φεστιβάλ για παιδιά της ηλικίας τους» καταλήγει.
Η «αρχιτέκτονας» του σχεδίου
Είχαμε άφθονο χαμόγελο και εμψύχωση
Η ψυχή του σχεδίου που ανέλαβαν τα τρία παιδιά, αυτή που έμαθε για τον διαγωνισμό, έγραψε το σενάριο και βοήθησε τα παιδιά σε όλα τα βήματα, ήταν μια δασκάλα διορισμένη στην ορεινή περιοχή της Ξάνθης εδώ και τρία χρόνια, χωρίς οργανική θέση και απασχολούμενη σε διαφορετικό σχολείο κάθε χρόνο. «Ήταν η πρώτη μου χρονιά στη Σμίνθη» λέει η κυρία Αλεξάνδρα Κίτσιου μιλώντας στο «Βήμα». «Είμαστε ένα δημόσιο γυμνάσιο όπου το σύνολο των μαθητών ζει σε απομακρυσμένα πομακικά χωριά, έχει άλλη μητρική γλώσσα και ιδιαίτερες πολιτισμικές καταβολές. Μια περιοχή όπου τα τελευταία χρόνια δίνεται ένας διαρκής αγώνας για να έρχονται στο γυμνάσιο όλο και περισσότερα κορίτσια, να συνεχίζουν όλο και περισσότερα παιδιά στο λύκειο και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το σχολείο συμμετέχει στο πρόγραμμα εκπαίδευσης μουσουλμανοπαίδων, στο οποίο προσπαθούμε να προσεγγίζουμε τις φυσικές επιστήμες με τρόπο που να δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εκφράζονται και να συμμετέχουν περισσότερο» λέει η κυρία Κίτσιου.
«Ζήτησα από τα παιδιά που ήθελαν να συμμετάσχουν να ρωτήσουν τους γονείς τους αν τους επιτρέπουν να εμφανιστούν στο Διαδίκτυο» προσθέτει η κυρία Κίτσιου. «Έτσι δημιουργήθηκε μια μικρή ομάδα μαθητών που παρουσίαζαν ένα συγκεκριμένο πείραμα στους συμμαθητές τους. Τελικά είτε η ευφράδεια, το χιούμορ, η σκηνική παρουσία είτε οι αναστολές κάποιων άλλων οδήγησαν στη δημιουργία της ομάδας των μαθητών που ανέλαβε τον εμφανή ρόλο» συνεχίζει. «Τις τελευταίες δύο εβδομάδες είχαμε άφθονο το χαμόγελο και την εμψύχωση των καθηγητών και καθηγητριών του σχολείου» καταλήγει.