Πηγή: https://aikaterinitempeli.wordpress.com
«Τα Τετράδια Ψυχιατρικής» : Αφιέρωμα «Ακούγοντας φωνές» – Το Κίνημα των Ανθρώπων που Ακούνε Φωνές / Μέρος Β
Πριν από καιρό είχε παρουσιαστεί εδώ το πρώτο μέρος του αφιερώματος στο Κίνημα των Ανθρώπων που Ακούν Φωνές, από “Τα Τετράδια Ψυχιατρικής”. Καθυστέρησα να σας παρουσιάσω και το δεύτερο αλλά να που ήρθε η ώρα. Για την ακρίβεια εντάσσεται στο τεύχος Νο4 του Μαΐου-Αυγούστου που εστιάζει στη θεματολογία “Ναρκωτικά, Υποκατάστατα, Φαρμακευτικές εταιρείες”.
Σ’ αυτό λοιπόν θα βρείτε δύο σπουδαία άρθρα από το ιστορικής σημασίας περιοδικό “Science for the People” (“Επιστήμη για τον Λαό”) που αντιπροσώπευε ένα πολύ ριζοσπαστικό εγχείρημα στο τέλος του 20ού αιώνα στην Αμερική , σε μετάφραση του κοινωνικού ανθρωπολόγου και πρόεδρου του σωματείου εργαζομένων στα κέντρα πρόληψης του ΟΚΑΝΑ, Νίκου Λάιου, στα οποία σίγουρα όπως εγώ θα σταθείτε πολύ.
Απ’ το πρώτο θα μάθετε πολλά για τη μεθαδόνη (υπάρχουν ιστορικά στοιχεία κι αναφορές για τη σχέση της ουσίας με συγκεκριμένες πολιτικές και φυσικά με φαρμακοβιομηχανίες) και την ηρωίνη (για τη διάδοση γενικότερα της τοξικομανίας) κι απ’ το δεύτερο θα προβληματιστείτε, αν δεν το έχετε κάνει ήδη, όχι μόνο για τη χρήση του Ritalin στην ΔΕΠΥ, αλλά ευρύτερα για τη συνταγογράφηση εξαρτητικών φαρμάκων, του τύπου των αμφεταμινών σε μαθητές, στα σχολεία και τους σκοπούς που αυτή εξυπηρετεί.
Παρά το ότι μοιάζει να ξεφεύγω απ’ τη θεματολογία της ανάρτησης, δεν μπορώ να μην αναφέρω πως στάθηκα επίσης στο πολύ ενδιαφέρον κείμενο της κυρίας Αφροδίτης Κουκουτσάκη, καθηγήτριας Κριτικής Εγκληματολογίας (διαβάζω άλλωστε κατά καιρούς το blog της), με τίτλο “ Η εικόνα των ναρκωτικών μέσα από την ποινική τους διαχείριση”. Γενικά είναι δύσκολο να έχω “Τα Τετράδια Ψυχιατρικής” στα χέρια μου και να μην διαβάσω όλο το τεύχος, αλλά θα αρκεστώ σ’ αυτές τις αναφορές πριν μπω στο κυρίως θέμα.
Η δεύτερη ενότητα λοιπόν του περιοδικού αφορά στην ψυχική υγεία και στο Κίνημα των Ανθρώπων που Ακούνε Φωνές, όπως σας ανέφερα στον πρόλογο και περιλαμβάνει τρία ακόμα άρθρα μελών του Δικτύου, τα οποία αποτελούν και συνέχεια του προηγούμενου, αφιερώματος στο Κίνημα.
Το πρώτο που υπογράφει η ψυχολόγος Μαριάννα Κεφαλληνού, τιτλοφορείται «Αμοιβαία υποστήριξη συγγενών και φίλων στο χώρο της ψυχικής υγείας – Πως νοηματοδοτούν τα μέλη μιας ομάδας την εμπειρία τους» κι εκεί διαβάζουμε:
«Η παρουσία των ομάδων αυτοβοήθειας, αλλιώς ομότιμης ή αμοιβαίας υποστήριξης, γίνεται όλο και πιο αισθητή τις τελευταίες δεκαετίες και ειδικά στον χώρο της ψυχικής υγείας έχουν θεωρηθεί το ταχύτερα αναπτυσσόμενο είδος υπηρεσιών ανά τον κόσμο από το 1990 και μετά. Εκτός από τις ομάδες που αφορούν ανθρώπους που συναντιούνται λόγω μιας κοινής επώδυνης ψυχικής εμπειρίας ή κάποιας ψυχιατρικής διάγνωσης, από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 άρχισαν να εμφανίζονται και ομάδες συγγενών ή φροντιστών. Κοινή παραδοχή στη διεθνή βιβλιογραφία είναι ότι η ανάγκη υποστήριξης των οικείων ενός ανθρώπου με μια σοβαρή ψυχιατρική διάγνωση είναι μεγάλη, καθώς η διάγνωσή του συνιστά τραυματικό γεγονός γι’ αυτούς.
«(…) Η συνεισφορά της παρούσας έρευνας» συνεχίζει η συντάκτρια «έγκειται στο ό,τι αφορά σε ένα σπάνιο παράδειγμα παρέμβασης που προέκυψε στα πλαίσια ενός οργανισμού βάσης, όπως είναι το Δίκτυο των Ανθρώπων που Ακούνε Φωνές, που λειτουργεί σύμφωνα με τις προαναφερθείσες αρχές αυτοβοήθειας. Ο σκοπός της έρευνας είναι να διευρύνει το νόημα που αποδίδουν τα μέλη της ομάδας στην εμπειρία της συμμετοχής τους σε αυτή».
Διαβάστε το ολόκληρο και θα μάθετε μεταξύ άλλων, αν έχει βάση η κριτική «που έχει ασκηθεί στις ομάδες αυτοβοήθειας ως έναν ιδιωτικό χώρο που περιορίζει τα μέλη τους σε στενούς ατομικούς προβληματισμούς και απομακρύνει ζητήματα από τη δημόσια σφαίρα».
Στη συνέχεια του αφιερώματος, υπάρχει το άρθρο του ψυχιάτρου Λυκούργου Καρατζαφέρη με τίτλο: «Ερωτηματολόγιο του Maastricht: Αναζητώντας το νόημα των φωνών -Παρουσίαση κλινικού περιστατικού».. Σ’ αυτό εξετάζεται η χρήση του προαναφερόμενου ερωτηματολογίου στη δουλειά του υπογράφοντα με άτομα που ακούνε φωνές και ειδικότερα με τοξικοεξαρτημένους ασθενείς και παρουσιάζεται το αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του Κώστα. Ξεχώρισα την εξής παράγραφο:
«Το να ακούει κανείς φωνές είναι σχετικά σύνηθες, σε ποσοστό 2-6% του γενικού πληθυσμού, όπως ενδεικτικά αναφέρουν οι εκτεταμένες έρευνες. Για τον λόγο αυτόν, προκειμένου να βοηθάμε ανθρώπους να τα βγάζουν πέρα, οφείλουμε, τουλάχιστον, να μην τους προσφέρουμε θεραπείες που δεν δουλεύουν. Οφείλουμε να τους επιτρέψουμε να αποφασίζουν οι ίδιοι τι είναι βοηθητικό και τι όχι και για τον λόγο αυτόν χρειάζεται χρόνος, προκειμένου να αποδεχτούν ότι η εμπειρία των φωνών τους ανήκει».
Σ’ αυτό το σημείο κρίνω σκόπιμο να σας αναφέρω πως περισσότερα για το θέμα μπορείτε να διαβάσετε σ’ αυτή (για τη δουλειά του Marius Romme και της Sandra Escher) και σ’ αυτή την ανάρτηση (για την ιστορική διαδρομή του Δικτύου Hearing Voices Ελλάδας), ώστε να έχετε ολοκληρωμένη παρουσίαση του ζητήματος και προχωρώ αμέσως στην παρουσίαση του τελευταίου άρθρου του αφιερώματος που υπογράφουν η ψυχολόγος, υποψήφια Διδάκτωρ κλινικής ψυχολογίας του ΑΠΘ Βασιλική Φενέκου και η Ευγενία Γεωργάκα (που την εποπτεύει), κι έχει τίτλο: «Συγκριτική παρουσίαση μελέτης δυο ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων που βασίζονται στο μοντέλο των Romme & Escher σε άτομα με εμπειρία ακρόασης φωνών». Η περίληψη του είναι η ακόλουθη:
«Η παρούσα συγκριτική μελέτη αφορά σε δύο ατομικές ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις σε άτομα με εμπειρία ακρόασης φωνών, που βασίζονται στο μοντέλο των Rοmme & Escher. Ο συμμετέχων της πρώτης ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης είναι ένας ενήλικας άνδρας σε οξεία φάση πρώτου επεισοδίου ψύχωσης και ο συμμετέχων της δεύτερης ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης είναι ένας ενήλικος άνδρας σε οξεία φάση με χρόνια πορεία εκδήλωσης επεισοδίων ψύχωσης. Ο στόχος των ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων ήταν η ανάκτηση του προσωπικού ελέγχου σε σχέση με την εμπειρία ακρόασης φωνών, η αύξηση της εναισθησίας και η σύνδεση των φωνών με την προσωπική ιστορία των ατόμων. Οι συγκεκριμένες ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις αποτελούν έναν συνδυασμό εφαρμογής του μοντέλου των Romme & Escher και εκπαίδευσης σε στρατηγικές γνωστικής συμπεριφορικής προσέγγισης με στόχο τη διαχείριση των φωνών. Η επιλογή τους έγινε με σκοπό να αναδειχτούν οι αλλαγές που πραγματοποιούνται κατά τη διαδικασία της θεραπευτικής παρέμβασης σε ένα άτομο που βρίσκεται σε πρώτο επεισόδιο ψύχωσης και σε ένα άτομο που έχει μια σχετικά χρόνια πορεία επεισοδίων ψύχωσης».
Ολοκληρώνοντας ν’ αναφέρω.πως όσες και όσοι επιθυμείτε να αγοράζετε «Τα Τετράδια Ψυχιατρικής», μπορείτε να βρείτε τα τεύχη σε κεντρικά βιβλιοπωλεία της Αθήνας ή να επικοινωνήσετε με τις εκδόσεις «Βήτα», ώστε να σας αποσταλούν με πιο φθηνά μεταφορικά έξοδα. Αν ενδιαφέρεστε να γίνετε και συνδρομητές του σπουδαίου αυτού περιοδικού απευθυνθείτε στο email: tetradiapsy@gmail.com.