… τα τελευταία χρόνια η ευχή μετατράπηκε σε ‘καλή δύναμη’.
Κλείνει άλλη μια χρονιά με απανωτές ασκήσεις του δόγματος του σοκ πάνω στις πλάτες της ψυχικής υγείας, του κοινωνικού κράτους, της πρόνοιας και των κοινωνικών σχέσεων. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι (σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό) είναι υπαρκτά, χειροπιαστά και μετρήσιμα. Ο μόνος λόγος που δεν θρηνούμε ακόμα περισσότερα θύματα, είναι ότι ενεργοποιήθηκε το αντανακλαστικό της αλληλεγγύης.
Καταφέραμε (ως ένα βαθμό) να αποδομήσουμε τους μηχανισμούς δημιουργίας φόβου, να βγούμε από τα σπίτια μας, να κοιταχτούμε στα μάτια, να υποστηρίξουμε τις κοινότητες μας. Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα, αλλά η αρχή έχει γίνει. Άλλοτε άγαρμπα, άλλοτε με χάρη.
Η φροντίδα των αδύναμων αφέθηκε στην κοινωνία, το κράτος αποσύρεται όλο και περισσότερο. Είδαμε τη φιλανθρωπία να γίνεται καραμέλα, να προωθείται ως λύση για τα πάντα (είτε με τη μορφή ‘κοινωνικής εταιρικής ευθύνης’ ιδιωτικών εταιριών, είτε με την παρότρυνση στον κόσμο μέσα από συνθήματα του τύπου ‘όλοι μαζί’).
Η διαφορά ανάμεσα στην φιλανθρωπία και την αλληλεγγύη είναι αβυσσαλέα. Δεν βρίσκεται μόνο στο αν δίνεις από το περίσσευμα σου ή από το υστέρημα σου. Βρίσκεται στην εσωτερική στάση σου απέναντι στον ‘άλλον’. Η φιλανθρωπία κρατάει τις δομές εξουσίας αδιαπραγμάτευτες, τις κοινωνικές σχέσεις στεγανές και απολυμασμένες. Το αποτέλεσμα – όντως βοηθητικό και ενισχυτικό ως ένα βαθμό για τις αδύναμες ομάδες – γίνεται άλλοθι για τις ενοχές και την απραξία. Η αλληλεγγύη βασίζεται σε μια απλή (;) αρχή: αν δεν είσαι εσύ καλά, εγώ δεν μπορώ να υπάρχω. Εσύ κι εγώ, είμαστε ένα.
Να προσέχεις τον εαυτό σου και τους άλλους γύρω σου. Εάν μπορείς, να πάρεις μια ανάσα. Αναγκαία είναι. Να πάρεις μια ανάσα και για αυτούς που δεν έχουν το προνόμιο να το κάνουν. Να πάρεις μια ανάσα για τους κατοίκους της Χαλκιδικής, για τους απολυμένους του δημοσίου, για τους καθηγητές και τους δασκάλους, για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους που εργάζονται για μισθούς της πείνας, για τους ασθενείς που αγωνιούν για τη θεραπεία τους και τα φάρμακα τους, για τους εργαζόμενους της ΕΡΤ που κρατάνε το σήμα της δημόσιας τηλεόρασης ενεργό, για τους γιατρούς που βλέπουν τα νοσοκομεία τους να διαλύονται, για τους εργαζόμενους στις δομές ψυχικής υγείας που παλεύουν να τις κρατήσουν ζωντανές, για τους εργαζόμενους και τα μέλη του ΚΕΘΕΑ που έχουν βραχνιάσει από τις κραυγές αγωνίας, για κάθε έναν και κάθε μια που χρειάζεται να πάρει μια ανάσα, αλλά δεν μπορεί. Να φροντίσεις τον εαυτό σου, να γεμίσεις τις μπαταρίες σου. Για να επανέλθουμε, σε κοινούς αγώνες.