Από τον πάντα ενδιαφέροντα ‘Ελεύθερο Νευρώνα‘ το ακόλουθο άρθρο…
Ήταν ο Μπους ηλίθιος; Μια εναλλακτική προσέγγιση στην έννοια της ευφυΐας.
Είναι πραγματικά άξιο περιεργείας πώς ο George W. Bush, τέως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ένα άτομο με σχετικά υψηλό δείκτη ευφυΐας- IQ υπολογισμένο να είναι πάνω από 120- να πήρε κατά τη διάρκεια της θητείας του μια τόση μεγάλη σειρά από λανθασμένα μέτρα. Οι επιλογές του ήταν πολλές φορές τόσο εσφαλμένες και εξωπραγματικές, που έκανε ακόμα και τους στενούς του συνεργάτες και συμμάχους να αναρωτιούνται για τις ικανότητές του.
Τι πήγε στραβά λοιπόν; Είναι απλά μια ακόμα απόδειξη ότι τα τεστ ευφυΐας δεν προβλέπουν πάντα την ορθότητα επιλογών ενός ατόμου. Σύμφωνα με τον David Perkins του Harvard Graduate School of Education η ευφυΐα όπως μετράται με τα κλασικά τεστ που βγάζουν τον δείκτη νοημοσύνης είναι όπως το ύψος σ’έναν μπασκετμπολίστα. Κάνει τη διαφορά όταν όλα τα υπόλοιπα (πχ ταχύτητα, εκρηκτικότητα, αντοχή, ευστοχία, κλπ) μένουν σταθερά. Αλλά επειδή στην πραγματικότητα δε μένουν σταθερά, το ύψος είναι απλά μια ακόμα παράμετρος που προσμετράται.
Κάτι αντίστοιχο μπορούμε να αναλογιστούμε και για το IQ (Intelligence Quotient) που μετράει ικανότητες όπως λογική, αφηρημένη σκέψη, στατιστική-αναλογική ικανότητα, μνήμη, κλπ. Αυτά σίγουρα παίζουν ένα σημαντικό ρόλο αλλά δεν έχουν πάντα επιτυχία στο να προβλέψουν τη σταδιοδρομία ενός ατόμου και τις μετέπειτα επιλογές του.
Μια ακόμα εναλλακτική μορφή νοημοσύνης είναι το RQ (Rationality Quotient), μια μελλοντική κλίμακα που προτείνει ο Keith Stanovich του Πανεπιστημίου του Toronto. Το RQ θα ελέγχει περισσότερο την ικανότητά μας να λαμβάνουμε σωστές επιλογές και να μη βιαζόμαστε να βγάζουμε λανθασμένα συμπεράσματα, τα οποία φυσικά δύναται να είναι biased ή απλά επιπόλαια. Βασικότερα όμως θα εξετάζει κατά πόσο εφαρμόζουμε τις αναλυτικές ικανότητες και βασιζόμαστε λιγότερο στο ένστικτο, κύρια αίτια για πολλές λανθασμένες επιλογές.
Φανταστείτε το IQ και το RQ ως έναν φακό. Το IQ θα μπορούσε να είναι η ένταση του φωτός που εκπέμπει ο φακός, αλλά το RQ είναι η κατεύθυνση… Και τα δυο παίζουν ρόλο αλλιώς κυριολεκτικά «τα φώτα μας πάνε χαμένα». Κι εδώ υπάρχει ένα ευχάριστο νέο: το σκορ αυτό βελτιώνεται με την εξάσκηση, σαφώς πιο πολύ απ’το IQ, πράγμα που σημαίνει μπορούμε να γινόμαστε καλύτεροι ακόμα και μ’αυτά που μας έχει προικήσει η Φύση, είτε αυτά είναι λίγα είτε πολλά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες προτείνουν εναλλακτικές κλίμακες για τη μέτρηση της ευφυΐας. Θυμάστε το EQ (Emotional Quotient) του Daniel Goleman; Κατά τη γνώμη μου όλα είναι σωστά, μιας που η νοημοσύνη είναι μια πολυδιάστατη έννοια με πολλές διαφορετικές πτυχές. Ζούμε σε σύνθετες κοινωνίες όπου καμία ικανότητα (ability) ή δεξιότητα (skill) δε φτάνει να υπερτερεί, όλες έχουν την αξία τους ανάλογα την κατάσταση και τη μέρα που μας ξημερώνει.
IQ + ΕQ + RQ == νοημοσύνη ενός ολοκληρωμένου ανθρώπου Περισσότερα και πολλά ενδιαφέροντα, όπως και τα άρθρα των επιμέρους μελετών μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο του New Scientist. Στο τέλος έχει και κάποιες συμβουλές για να αποφεύγουμε λανθασμένες επιλογές.