Sep 092014
 

Book Cover Final

Εκδόθηκε το νέο βιβλίο του Pierre Morin Health-in-Sickness and Sickenss-in-Health με μια εις βάθος ματιά στην οπτική του processwork  γύρω από τις έννοιες της υγείας και της ασθένειας.

Foreword by Max Schupbach, Ph.D.

Over the last few decades, many of us working in research and applications of health care have come to realize that “health” is not a measurable value fixed by science, but rather is an experiential concept in flow. It is a discussion between scientific models of biological processes, personal experiences of well-being, cultural values of what is “normal” and who defines it, political debates about public health and corporate interests, and how all of these intersect with collective identities such as gender, race, sexual orientation, and age, to name a few.

Pierre Morin brings a fresh perspective into this conversation, challenging the mainstream views on health and illness.

His work builds on the foundation of Processwork. In the late 80s, physicist and psychologist Arnold Mindell introduced the dreambody concept, proposing that the subjective experiences of body symptoms are symmetric to patterns found in night dreams. In short, the “unconscious” (as termed by depth psychologists Freud and Jung) expresses itself creatively in our dreams while we sleep and in our body experiences during our waking lives. Simply, Mindell stated that symptoms should not be considered only harmful, but also as potential elixirs of health and even of well-being.

This view reflected a general timespirit of that epoch, manifest as an effort towards depathologizing experiences in mental health. R. D. Laing’s existential approach in psychiatry, Stan Grof’s understanding of extreme states as spiritual emergencies, and Mindell’s city shadow concept were all part of a movement away from a deficit oriented view of what is “normal.”

In Health-in-Sickness, Pierre Morin suggests that the classical approach to defining illness and health not only lacks the elixir perspective on disturbances, an approach that is suggested by alternative medicine, but in fact, also has an “opposite placebo” effect, in creating a sense of being victimized and at fault for having the symptom.

His book contains many practical examples and is useful to both health practitioners as well as patients. First and foremost, it begins a long overdue conversation about the very concepts of health and sickness, and what is considered to be “normal.” We are delighted to publish this book and anticipate that it will stimulate broad transdisciplinary discussions regarding individual and collective well-being.

Ένα κλικ εδώ για να ακούσεις μια συζήτηση ανάμεσα στον Serge Prengel και τον Pierre Morin που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα  Somatic Perspectives on Psychotherapy (αγγλικά).

Ένα κλικ εδώ για το κείμενο απομαγνητοφώνησης της συζήτησης (αγγλικά).

May 282014
 

(ΑΦΙΣΑ ΠΟΡΕΙΑΣ 31

Ανακοίνωση από την “Πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός πολύμορφου κινήματος στο χώρο της ψυχικής υγείας”

Ενάντια στο βίαιο κλείσιμο των ψυχιατρείων και τη διάλυση της ψυχικής υγείας

Σήμερα που ο βίαιος εκτοπισμός των νοσηλευόμενων από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία καλείται “ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης” και η κατάρρευση του δημόσιου συστήματος υγείας προβάλλεται ως “νοικοκύρεμα”, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να γυρίσουμε τη ματιά μας στα δύο μεγάλα ψυχιατρικά νοσοκομεία της Δυτικής Αττικής.

Εκεί που η ψυχική δυσφορία και οι ήδη ανεπαρκείς κοινοτικές υπηρεσίες αντιμετωπίζονται ως ένα ακόμα λογιστικό ζήτημα που επιδιώκεται να λυθεί με την άνευ σχεδιασμού βίαιη εκκένωσή τους. Εκεί που ο διοικητής καταστρατηγεί και τα τελευταία απομεινάρια θεραπευτικής λογικής με αυθαίρετες διοικητικές εντολές στο πνεύμα των νεοφιλελεύθερων επιταγών των εντολοδόχων του.

Εκεί όπου η επικρεμάμενη διαδικασία “αξιολογήσεων” του προσωπικού σκοπό άλλο δεν έχει από τη δημιουργία μιας δεξαμενής απολύσεων την αμέσως επόμενη περίοδο, στερώντας τα περαιτέρω από προσωπικό, την ίδια στιγμή που ήδη αδυνατούν να λειτουργούν υπό τους τους στοιχειώδεις όρους θεραπευτικού περιβάλλοντος και ασφάλειας. Κι όλα αυτά χωρίς να προτείνεται κάποια θεραπευτική προοπτική, με ανεπαρκείς κοινοτικές υπηρεσίες και απουσία εναλλακτικών προσεγγίσεων, τουλάχιστον σε θεσμικό επίπεδο.

Το επιχειρούμενο fast track κλείσιμο των ψυχιατρείων που προγραμματίζεται,  μας αφορά – όχι, βεβαίως, γιατί τα θέλουμε ανοικτά, όχι γιατί είμαστε υπέρ των ασύλων και των ψυχιατρικών ιδρυμάτων με τις κλειδωμένες πόρτες και τις κατασταλτικές πρακτικές, αλλά ακριβώς γιατί κανείς δεν μιλάει για το τι εννοείται ως κλείσιμο και τι ως άνοιγμα: ως ανοικτή πόρτα και άνοιγμα και ολόπλευρη στήριξη στην κοινότητα, ως ανοικτή ακρόαση και ανοικτός διάλογος.

Οι τελευταίες εξελίξεις στα δύο ψυχιατρικά νοσοκομεία, όμως, δεν είναι μακριά ούτε χωροταξικά, ούτε στη λογική από το Praktiker και το (τέως πλέον) Λοιμωδών της Αγίας Βαρβάρας. Εκεί όπου, στο μεν πρώτο ένας υπάλληλος ουσιαστικά οδηγήθηκε στην αυτοκτονία από την εργοδοσία του, ενώ στη δεύτερη περίπτωση φάνηκαν οι προθέσεις του υπουργείου Υγείας: «Κλείνουμε νοσοκομεία κι’ ανοίγουμε στρατόπεδα συγκέντρωσης». Δεν περιμένουμε καμία απάντηση παρά μόνο από τους εαυτούς μας. Σε συναντήσεις για να γνωριστούμε και να γνωρίσουμε και τώρα και στο δρόμο και όπου αλλού χρειαστεί, για να σπάσουμε τη μιζέρια και την απαισιοδοξία. Γιατί κάθε δρόμος και πολύ περισσότερο αυτός της ανάρρωσης ανοίγει περπατώντας, γιατί καμία ανάρρωση δεν είναι εφικτή χωρίς το μαζί, γιατί κανένα κίνημα δεν πέτυχε κάτι μόνο μέσα από τη συζήτηση.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ-ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΤΙΚΗ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΡΕΙΑ: ΨΝΑ – ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ – PRAKTIKER – ΠΑΛΑΤΑΚΙ

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΥΛΗ ΨΝΑ (ΧΑΪΔΑΡΙ) στις 11:ΟΟ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ: ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΔΡΩΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΟΥ 18 ΑΝΩ

ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ στις 14:00

Πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός πολύμορφου κινήματος στο χώρο της ψυχικής υγείας

May 232014
 

alexandros-katsis-vice-psikixi-ygeia-12-20140507

Πηγή: vice.com

Το Άκαμπτο Στίγμα των Ψυχικά Ασθενών στην Ελλάδα
Μαρία Λούκα, Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Κατσής

«Παίζεις πινγκ – πονγκ;» με ρώτησε όταν πρωτομπήκα. Σκέφτηκα ότι ο χρόνος του ρεπορτάζ είναι πάντα περιορισμένος και αυστηρά οριοθετημένος αλλά στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας ο χρόνος μετράει διαφορετικά και προσπαθεί να απορροφήσει τους αγχωτικούς ρυθμούς της υπόλοιπης πόλης. Η αλήθεια είναι ότι είχα περίπου 15 χρόνια να πιάσω ρακέτα και ο Θοδωρής πήρε άνετα το σετ. Μετά έπιασε την κιθάρα, ξέρει αμέτρητα ακόρντα κι έχει γράψει περίπου 90 τραγούδια δικά του. Σε άλλες συνθήκες θα δούλευε ως μουσικός και θα μπορούσε να ζει αξιοπρεπώς απ’ αυτό. Σ’ αυτές τις συνθήκες δε δουλεύει. Τον ακολουθεί το στίγμα της νοσηλείας σε ψυχιατρικό ίδρυμα. Το πιο ριζωμένο και άκαμπτο στίγμα ίσως στην ελληνική κοινωνία. Τις μέρες που πέρασα στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αγίων Αναργύρων ξανάφερα στο νου μου αυτά που μας μάθαιναν στο Πανεπιστήμιο για τις θεωρίες του Franco Basaglia: «Η τρέλα -έλεγε- είναι μια ανθρώπινη κατάσταση. Μέσα μας η τρέλα είναι παρούσα, όπως και ο λόγος. Το πρόβλημα είναι ότι η κοινωνία για να λέγεται πολιτισμένη, θα πρέπει να αποδέχεται τόσο το λόγο, όσο και την τρέλα. Αντίθετα όμως επιφορτίζει μια επιστήμη, την ψυχιατρική, να μεταφράζει την τρέλα σε αρρώστια με σκοπό να την εξαφανίσει. Ο λόγος της ύπαρξης του ψυχιατρείου είναι ακριβώς αυτό».

Ο Franco Basaglia εφάρμοσε το μεγαλύτερο πρόγραμμα Κοινοτικής Ψυχιατρικής στην Τεργέστη, όπου οι θεραπευόμενοι ζούσαν στην κοινότητα και ανέπτυσσαν δραστηριότητες ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες τους. Εντάχθηκαν ακόμα και στο θεσμό της λαϊκής κατοικίας με αποτέλεσμα πάνω από τους μισούς να έχουν ένα δικό τους σπίτι να μένουν. Την ίδια εποχή η Ελλάδα διασυρόταν διεθνώς για τους τρόπους μεταχείρισης όσων χαρακτηρίστηκαν ως «ψυχικά ασθενείς». Είναι αυτό που κωδικοποιήθηκε αργότερα ως η «ντροπή» της Λέρου μετά το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ του BBC. Φέτος συμπληρώνονται 30 χρόνια από το πρόγραμμα Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης. Το βήμα της παρέμεινε μετέωρο. Ο εγκλεισμός και τα ψυχοφάρμακα εξακολουθούν να έχουν την πρωτοκαθεδρία στην αντιμετώπιση του ψυχικού πόνου. Ούτε καν η Λέρος δεν έκλεισε. Στο χώρο που προβλέφθηκε το 1957 να λειτουργήσει ως «αποικία ψυχασθενών» παραμένουν ακόμα 230 υπέργηροι ασθενείς στα κρεβάτια τους. Κυρίως δεν άλλαξε η συλλογική συνείδηση, η οποία είναι βαθιά στοιχειωμένη από μια αυστηρή ταξινόμηση, όπου ότι αποκλίνει από το «κανονικό» εξωθείται στη σφαίρα του «παθολογικού» και άρα «επικίνδυνου» και «ανίκανου».

Η Β.Τ. νόσησε πρώτη φορά το 1993. Αυτό δεν την εμπόδισε να πάρει πτυχίo ιατρικής, να κάνει δύο αγροτικά και να τελειώσει την ειδικότητα της. Την εμπόδισε όμως να διοριστεί στο Δημόσιο ως γιατρός. Το να έχεις χαρτί νοσηλείας σε ψυχιατρικό ίδρυμα είναι σα να έχεις «κίτρινο χαρτί», όπως λέει. «Το στίγμα σε ακολουθεί πάντα. Ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα αναγκάζεσαι να το κρύβεις γιατί κινδυνεύεις με απόλυση. Σε καμία δουλειά δεν ανέφερα τίποτα. Έτσι αναγκάζεσαι να δεχτείς πιεστικές συνθήκες εργασίας που ενδέχεται να σε επιβαρύνουν. Όλοι εμείς μπορούσαμε να εργαστούμε. Δε χρειάζεται να περνάμε εδώ μέσα το χρόνο μας. Η εργασία είναι θεραπευτική από μόνη της. Υπάρχει κατάχρηση στη φαρμακευτική αγωγή. Αν εγώ κάνω μία υποτροπή στα 20 χρόνια, δε γίνεται να παίρνω φάρμακα συνέχεια για να μη κάνω υποτροπή στα επόμενα 20. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι φαινόμαστε απεριποίητοι είναι από τις παρενέργειες των φαρμάκων. Επηρεάζουν το μεταβολικό σύνδρομο. Δεν είναι τυχαίο που είμαστε οι περισσότεροι παχύσαρκοι. Εμένα που με βλέπεις έτσι, κάνω δίαιτα ένα χρόνο μόνο με μαρούλια. Επηρεάζουν τη λίμπιντο, την υπνηλία, τα πάντα. Οι περισσότεροι δεν έχουμε παιδιά, ενώ θα μπορούσαμε με κατάλληλη φροντίδα να είχαμε κάνει».

Στην Ελλάδα σε αντίθεση με ότι ισχύει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, το ποσοστό των ακούσιων εγκλεισμών είναι ιδιαίτερα ψηλό και φτάνει το 60%. Αυτό σ’ ένα βαθμό οφείλεται στην έλλειψη δομών ψυχικής υγείας που θα μπορούσε να απευθυνθεί άμεσα ο ψυχικά ασθενής και να προληφθεί ο εγκλεισμός. Ούτε καν η τομεοποίηση των υπηρεσιών δεν έχει προχωρήσει. Η μοναδική συνάρτηση που υπάρχει είναι με την ψυχιατρική μονάδα που θα τύχει να εφημερεύει. Ο δεύτερος λόγος είναι η προκατάληψη και η άγνοια που επικρατεί συχνά στα οικογενειακά περιβάλλοντα. «Στην ακούσια νοσηλεία η συμπεριφορά από την Αστυνομία είναι πολύ άσχημη. Σου βάζουν χειροπέδες και σε κλείνουν στο κρατητήριο για ώρες, χωρίς να σου επιτρέπεται ούτε τουαλέτα να πας. Κι εσύ μπορεί να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο. Αν αντιδράσεις για τις χειροπέδες, τρως και ξύλο. Εμένα μου στραμπούλιξαν το χέρι την τελευταία φορά. Θα έπρεπε να υπάρχει έστω ένας ψυχολόγος μαζί τους. Όχι να σου βάζουν χειροπέδες λες κι είσαι κοινός εγκληματίας. Παραβιάζεται και το νομικό πλαίσιο της ακούσιας νοσηλείας που προβλέπει ότι καταθέτεις κι εσύ. Κανείς δεν καταθέτει, γιατί απλά ο ψυχίατρος στέλνει ψέματα ότι δεν είσαι σε θέση να καταθέσεις. Το προσωπικό στα ψυχιατρεία είναι καλύτερα εκπαιδευμένο από παλιά. Υπάρχουν ακόμα μηχανικές καθηλώσεις. Τουλάχιστον όμως δε σε δέρνουν. Παλιά οι νοσηλευτές έδιναν σφαλιάρες για πλάκα», μου εξηγεί.

Τη γνώρισα στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αγίων Αναργύρων, ένα από τα ελάχιστα που υπάρχουν και λειτουργεί από το 2000, παρά το γεγονός ότι το σχετικό ΦΕΚ είχε εκδοθεί από το 1985. Είναι διασυνδεδεμένο με το 9ο τμήμα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου με στόχο την άμεση πρόσβαση των κατοίκων στην υπηρεσία στη βάση της επικοινωνίας. Έχει περίπου 9000 επισκέψεις το χρόνο, ενώ πραγματοποιούνται και επισκέψεις κατ’ οίκον. Οι θεραπευόμενοι εδώ μοιράζονται μια εμπειρία συλλογικής έκφρασης και υποστήριξης μακριά από τις κλειδωμένες πόρτες και τα δεσίματα στο κρεβάτι. Βρίσκουν ένα παράθυρο δημιουργίας. Οι τοίχοι στην Κοινωνική Λέσχη που βρίσκεται στο ισόγειο είναι γεμάτοι πίνακες που έφτιαξαν πρώην ασθενείς. Ένα κομμάτι αυτού που κατηγοριοποιείται στο DSM ως ψυχοπαθολογία είναι η ανακάλυψη κρυμμένων νοημάτων. Οι θεραπευτές μου διηγούνται μια ιστορία για έναν ψυχωσικό ασθενή που είχε την τάση να αντιστρέφει τις λέξεις. Απ’ αυτόν έμαθαν ότι αν αντιστρέψεις τη λέξη «τρέλα» προκύπτει η λέξη «alert». Έχουν μια ομάδα συλλογικής εκπροσώπησης, φτιάχνουν ένα εφημεριδάκι, μαγειρεύουν και πάνε εκδρομές όλοι μαζί.

«Εδώ στο Κέντρο είναι η πραγματική μου οικογένεια. Στο σπίτι μου νιώθω ξένο σώμα» μου λέει ο Σταύρος, 29 ετών. «Στα 18 μου με πίεσαν οι γονείς μου να πάρω χάπια. Εγώ θεωρώ ότι απλώς προσπαθούσα να έρθω σε επαφή με τον εσωτερικό μου κόσμο. Αυτοί το πήραν βαριά. Τα χάπια με μπλόκαραν στην κοινωνική έκφραση. Πήγα στη Μυτιλήνη να σπουδάσω Κοινωνική Ανθρωπολογία. Εκεί νοσηλεύτηκα για πρώτη φορά ακούσια στο ψυχιατρείο Μυτιλήνης. Ήταν τόσο μικρός ο χώρος που δε βγαίναμε έξω. Δε βλέπαμε το φως του ήλιου. Το 2012 ξανανοσηλεύτηκα στο Δαφνί, πάλι ακούσια. Αυτός είναι ο πολιτισμός; Όταν έχεις ένα χαρακτηριστικό που ξεφεύγει από το μέσο όρο να σε κλείνουν μέσα; Στο ψυχιατρείο είδα παιδιά που ήταν εκεί εγκαταλελειμμένα για χρόνια. Αυτοί που παίρνουν ναρκωτικά έχουν τουλάχιστον ως αντάλλαγμα κάποια ευτυχισμένα όνειρα. Τα ψυχοφάρμακα είναι ναρκωτικά χωρίς όνειρα». Ο Γ.Δ. είναι 59 ετών, χωρισμένος με δύο παιδιά. Νοσηλεύτηκε το 1974 στο Αιγηνίτειο. Όση ώρα μου διηγείται την ιστορία του, υγραίνουν τα μάτια του από τα δάκρυα που προσπαθεί να συγκρατήσει με συστολή απέναντι μας. «Είχα έναν πατέρα πολύ αυστηρό αλλά αλκοολικό που με χτυπούσε πολύ βαριά. Δε μπορούσα να αντιδράσω απέναντι του και στρεφόμουν ενάντια στον εαυτό μου. Ήταν πολύ άσχημη η κατάσταση κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. Είχα μεγάλες παρενέργειες από τα ψυχοφάρμακα. Δε μπορούσα να σηκώσω το χέρι μου να φάω. Κοίταζα τον εαυτό μου στον καθρέφτη κι έκλαιγα. Μας φορούσαν κάτι ριγέ πιτζάμες τότε. Μας έβγαζαν έξω για βόλτα και μας έδειχναν με το δάχτυλο. Ούτε απ’ έξω δε θέλω να ξαναπεράσω. Είμαι περήφανος που τα κατάφερα να μη νοσηλευτώ ξανά. Παίρνω όμως φαρμακευτική αγωγή εφ’ όρου ζωής. Δούλεψα σε εργοστάσια, στο δασαρχείο και δεν τους έλεγα ότι είχα νοσηλευτεί γιατί θα μ’ έδιωχναν. Τα παιδιά μου από μωρά δεν τα άφησα. Στο γάμο της κόρης μου είχα μαζέψει 17.000 ευρώ και της έκανα δώρο ηλεκτρικές συσκευές. Τώρα στεναχωριέμαι που δε μπορώ να τα βοηθήσω γιατί είναι άνεργα. Εγώ παίρνω 626 ευρώ το δίμηνο από την πρόνοια. Το κράτος όμως πρέπει να βοηθήσει τα νέα παιδιά που έχουν πρόβλημα να βρουν εργασία. Έτσι ξεχνιέσαι και βρίσκεις την υγεία σου».

Με δεδομένο ότι το κράτος δεν έχει μεριμνήσει για την επανένταξη τους και είναι πολύ δύσκολο να βρουν δουλειά, αρκετοί αναγκάζονται να μένουν με τους γονείς τους και να ζουν σ’ ένα στρεσογόνο περιβάλλον. Για κάποιους το μοναδικό εισόδημα είναι η σύνταξη αναπηρίας που παίρνουν. Με την αυστηροποίηση όμως των κριτηρίων και τις περικοπές που εφαρμόζονται, εγκλωβίζονται για μήνες στις ουρές στα ΚΕΠΑ. Το βασικό τους άγχος είναι μήπως χάσουν αυτή τη μοναδική πηγή εισοδήματος. Μέχρι να επιβεβαιωθεί το ποσοστό αναπηρίας δεν καλύπτονται οικονομικά για τα φάρμακα τους και τα υπόλοιπα προσωπικά έξοδα. Ενώ έχει νομοθετηθεί χωρίς να υλοποιείται μέχρι στιγμής το μέτρο της παρακράτησης υψηλού ποσοστού επί της σύνταξης των ψυχικά πασχόντων που φιλοξενούνται σε δομές «Εγώ ζω μόνος μου. Δε γίνεται να μου κόψουν αυτό το ελάχιστο ποσό. Πέρσι στα ΚΕΠΑ περιμέναμε ένα χρόνο. Έκανα δύο υποτροπές. Δανείζαμε ο ένας τον άλλον. Μας είχαν κόψει το ρεύμα στο σπίτι μας και τρώγαμε από τα συσσίτια», προσθέτει ο Β.

Με τη βαριά και σκοτεινή κληρονομιά του ρόλου που έπαιξε η ψυχιατρική στην προ – ναζιστική Γερμανία, όπου οι «ανίατοι» χαρακτηρίστηκαν ως «άδειες ανθρώπινες φλούδες», η σύγχρονη ψυχιατρική προσέγγιση παραμένει επικεντρωμένη στο βιολογικό ανταγωγισμό και την απολυτοποίηση του γονιδιώματος. Προσλαμβάνει την ψυχική ασθένεια ως εντελώς εξατομικευμένο ζήτημα αποσυνδεδεμένο από κοινωνικές παραμέτρους και τροφοδοτεί την κουλτούρα του «περιττού». Πρόκειται για μια κατηγορία ευάλωτου πληθυσμού που διαρκώς διευρύνεται σε συνθήκες κρίσης, αφού όλο και περισσότεροι άνθρωποι καλούνται να συλλάβουν τη ζωή τους εν μέσω «απουσίας μέλλοντος». Σ’ αυτό το πλαίσιο, ενώ τα αιτήματα για ψυχική συνδρομή πολλαπλασιάζονται, οι δομές ψυχικής υγείας συρρικνώνονται. Η κυβέρνηση δρομολογεί την υλοποίηση του συμφώνου Λυκουρέτζου – Αντόρ που προβλέπει το κλείσιμο των 3 μεγάλων ψυχιατρείων (Δαφνί, Δρομοκαΐτειο, Θεσσαλονίκης), τη στιγμή που αυτά μαζί με τους ψυχιατρικούς τομείς των Γενικών Νοσοκομείων εμφανίζουν πληρότητα σε οξέα περιστατικά 140%. Το κλείσιμο των ψυχιατρείων, όμως, που αποτελούσε πάγιο αίτημα των κινημάτων για επιστροφή στην κοινότητα δε συνοδεύεται από την ανάπτυξη εναλλακτικών δομών. Το αποτέλεσμα είναι ότι η πλειοψηφία των ψυχικά ασθενών θα καταλήξει στο δρόμο και μόνο όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα θα καταφύγουν στις συχνά αναξιόπιστες ιδιωτικές κλινικές.

«Στην Ελλάδα ο άξονας της νοσηλείας είναι ο εγκλεισμός στα ψυχιατρικά ιδρύματα. Η ψυχιατρική κοινότητα δυστυχώς θεωρεί κανόνα την καθήλωση. Ο ψυχίατρος συχνά χωρίς να είναι καν παρών, παίρνει τηλέφωνο και λέει να δεθεί ο ασθενής. Οι περικοπές έκαναν ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση. Από το 2010 δεν έχει γίνει καμία πρόσληψη. Οι βάρδιες βγαίνουν με το ζόρι. Φαντάσου αν είναι ένας νοσηλευτής και έχει 10 ανήσυχους ασθενείς, αν θα κάτσει να μιλήσει μαζί τους ή απλά θα κλειδώσει τις πόρτες. Ο προϋπολογισμός έχει πέσει από τα 22 δις στα 13. Οι περικοπές έγιναν ακόμα και στα φάρμακα. Μας πιέζουν να χρησιμοποιούμε φθηνα φάρμακα. Οι ξενώνες και τα οικοτροφεία έχουν γεμίσει και υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί κόσμος στο δρόμο μετά το εξιτήριο, αν δεν υπάρχει οικογενειακό περιβάλλον να τον υποδεχτεί. Πολύ σοβαρό πρόβλημα είναι οι ανασφάλιστοι. Πολλές φορές παρατείνεται η νοσηλεία ενός ανθρώπου, χωρίς να είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο για να έχει τα φάρμακα του. Εμείς ζητάγαμε μια ζωή να κλείσουν τα ψυχιατρεία ως κατασταλτικοί μηχανισμοί. Τώρα θέλουν να τα κλείσουν, χωρίς καμία πρόνοια, να πετάξουν τους ανθρώπους στο δρόμο. Για να ξεπεράσουμε το άσυλο, πρέπει να φτιάξουμε εναλλακτικές υπηρεσίες στην κοινότητα. Να πετύχουμε την αποστιγματοποίηση που εξαρτάται από το πόσο ανοιχτή μπορεί να είναι μια κοινωνία στο διαφορετικό», υποστηρίζει ο Θόδωρος Μεγαλοοικονόμου, διευθυντής στο 9ο ψυχιατρικό τμήμα στο Δαφνί και επικεφαλής στο ΚΨΥ Αγίων Αναργύρων.

Δεν ξέρω αν στις μέρες μας της γενικευμένης επισφάλειας και ανατροπής των προγραμματισμών, η ίδια η κοινωνία είναι πιο έτοιμη από την ψυχιατρική επιστήμη να αποδεχτεί ότι το πέρασμα στην πλευρά του «μη κανονικού» δεν είναι τελικά τόσο δύσκολο, ούτε αφορά κάποιους άλλους. Θα έπρεπε, όμως σίγουρα, και η Πολιτεία να αποδείξει ότι αυτό το πέρασμα έχει και την αντίθετη φορά: Την επιστροφή στην κοινωνία.

Κρατώ για το τέλος την ιστορία του Δημήτρη, 42 ετών. Πριν από το 2002 εργαζόταν στη δική του επιχείρηση, ζούσε με τη γυναίκα του, γυμναζόταν, διασκέδαζε. Σήμερα τα χέρια του είναι χαραγμένα από τις απόπειρες αυτοκτονίας. Από το 2002 έκανε πέντε χειρουργεία ανοιχτής καρδίας εξαιτίας ενός σπάνιου συνδρόμου που είχε (σύνδρομο Marfan). Τα χειρουργεία τα άντεξε. Αυτό που τον ζόρισε ήταν η απομόνωση και ο ρατσισμός που βίωσε «Ανοίγεις τα μάτια σου μια μέρα και αλλάζει η ζωή σου. Ξαφνικά καθηλώνεσαι με τον εαυτό σου και τις σκέψεις σου. Έφυγε η γυναίκα μου, οι φίλοι μου. Εγώ δεν έχω αλλάξει ως Δημήτρης, το κορμί μου έχει αλλάξει. Πήγα να κάνω έρωτα μια φορά με μια κοπέλα, μόλις έβγαλα τη μπλούζα μου και είδε την τομή, ντύθηκε κι έφυγε. Στην παραλία το ίδιο, έβγαλα τη μπλούζα μου και με κοιτούσαν όλοι. Μου έκαναν παρατήρηση ότι τρόμαξα ένα παιδάκι. Ήθελα να πάω όσο πιο βαθιά γίνεται και να πνιγώ. Έκανα απόπειρες αυτοκτονίας, νοσηλεύτηκα και τώρα έρχομαι εδώ. Τουλάχιστον εδώ δεν έχει ρατσισμό». Τον ρωτάω αν τον πειράζει να φωτογραφηθεί χωρίς να φαίνεται το πρόσωπο του. «Τραβήξτε και το πρόσωπο – λέει – δε με πειράζει. Γιατί να κρυφτώ; Εγώ έχω ανάγκη να αγαπήσω και να προσφέρω». Και τραβήξαμε ένα βλέμμα που δείχνει ότι η ομορφιά των ανθρώπων είναι κάτι πολύ παραπάνω από τα κριτήρια αισθητικής ή τους δείκτες παραγωγικότητας. Είναι να πέφτεις και να σηκώνεσαι.

Mar 072014
 

ipr

Πηγή: Ελευθεροτυπία

Παιδική ψυχική υγεία και αυτιστικό ΠΕΔΥ

του Γιώργου Κιούση

Πού θα απευθυνθούν για διάγνωση και κυρίως για θεραπεία τα παιδιά με αυτισμό, κινητικά προβλήματα, προβλήματα λόγου, κίνησης, ακοής, μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, προβλήματα συμπεριφοράς, συναισθηματικές δυσκολίες, ψυχικές διαταραχές;

Εξυπνος μαθητής στην τάξη αλλά με κάποια προβλήματα στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία. Στις εξετάσεις δεν τα πήγαινε καλά, υπέφερε από έντονο άγχος για τα τεστ. Συχνά χάνεται στην τάξη, ονειροπολεί. Διαβάζει και ξαναδιαβάζει χωρίς να «πολυκαταλαβαίνει». Η ορθογραφία και η αντιγραφή τον ταλαιπωρούν. Παρ’ όλα αυτά η δασκάλα στο σχολείο επιμένει πως είναι σε προεφηβικό στάδιο και ως εκτάκι συμπεριφέρεται έτσι.

Οταν ρωτούν τη Μαρία τι ώρα είναι, εκείνη δυσκολεύεται να την προσδιορίσει και όταν η μητέρα αντιλαμβάνεται πως στα προβλήματα με λέξεις δυσκολεύεται αρκετά, δεν το σκέφεται άλλο. Χτυπά την πόρτα του Κέντρου Παιδοψυχικής Υγιεινής, τέως ΕΟΠΥΥ-Αθηνών, στην οδό Ηπείρου, στην πλατεία Βικτωρίας.

Τη λύση τη βρίσκει από τα πεπειραμένα στελέχη μιας από τις πρώτες οργανωμένες υπηρεσίες στο χώρο της Παιδοψυχιατρικής Ιατρικής στην Ελλάδα που εξυπηρετούσε πληθυσμό απ’ όλη τη χώρα, από το 1966 και την οποία ο Αδωνις Γεωργιάδης, ο υπουργός Υγείας, πριν από λίγο καιρό σφάλισε. Στις 13 Φλεβάρη, το υπουργείο Υγείας, με νόμο, διαλύει τα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ -πρώην ΙΚΑ- και βγάζει το προσωπικό των υγειονομικών μονάδων σε διαθεσιμότητα, το οποίο έχει αποδυναμώσει ηθικά, οικονομικά και λειτουργικά.

Θύμα του και το Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής του οποίου αποφασίζεται η παύση λειτουργίας, μιας δομής που λειτουργεί διεπιστημονικά, παρέχοντας υψηλής ποιότητας υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας από κατάλληλα εξειδικευμένο προσωπικό.

Ποιος είναι ο αντίκτυπος αυτής της βίαιης ανατροπής των συνθηκών που ανακοινώνει στεγνά και στυγνά το υπουργείο Υγείας στον κόσμο που πλήττεται καίρια από τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης -ανεργία, φτώχεια;

Πού θα απευθυνθούν για διάγνωση και κυρίως για θεραπεία τα παιδιά με αυτισμό, κινητικά προβλήματα, προβλήματα λόγου, κίνησης, ακοής, μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, προβλήματα συμπεριφοράς, συναισθηματικές δυσκολίες, ψυχικές διαταραχές;

Οι έφηβοι και οι οικογένειές τους, οι οποίοι μένουν ακάλυπτοι ψυχοθεραπευτικά και φαρμακευτικά κυριολεκτικά, και δίχως τη δυνατότητα ν’ αλλάξουν τόσο σύντομα θεραπευτικό πλαίσιο καθώς η ψυχοθεραπεία προϋποθέτει προσωπική σχέση; Τι θα γίνει με τις εκπαιδεύσεις των φοιτητών, τις πρακτικές ασκήσεις; Τι θα γίνουν τα προγραμματισμένα ραντεβού που ήταν κλεισμένα εδώ και έξι μήνες; Πού θα κατευθυνθεί όλος αυτός ο κόσμος για διάγνωση και κυρίως για θεραπεία;

Στις λίστες αναμονής των υποστελεχωμένων, υπερφορτωμένων νοσοκομείων, στα απογευματινά ιατρεία, που θα πρέπει να πληρώσει σημαντικό ποσόν ή στα ιδιωτικά κέντρα όπου η συνεδρία λογοθεραπείας, εργοθεραπείας, ειδικού παιδαγωγικού, ψυχοθεραπείας κυμαίνεται από 30-45 ευρώ (ανάλογα την περιοχή); Αλήθεια, είναι πολυτέλεια όλα αυτά;

Η κ. Παναγιώτα από τον Νέο Κόσμο, που και τα δύο της παιδιά συμμετέχουν σε θεραπεία συμβουλευτικής και ειδικού παιδαγωγικού προγράμματος, μας λέει: «Θα ήθελα να συνεχίσει το πρόγραμμα, γιατί έχει βοηθήσει πάρα πολύ την κόρη μου. Ο γιος μου έχει αλλάξει συμπεριφορά. Εχει αποκτήσει πιο πολύ αυτοπεποίθηση. Είμαστε όλοι πιο ήρεμοι και χαρούμενοι. Νιώθω απογοήτευση που σταματάει».

Ο κ. Γιώργος από την Καισαριανή, σε θεραπεία ζευγαριού, μας αναφέρει: «Τι θα γίνουμε; Πού θα πάμε; Είμαι άνεργος εδώ και τρία χρόνια. Δουλεύει μόνο η γυναίκα μου. Το παιδί μου βοηθήθηκε πολύ και εμείς οι ίδιοι. Αισθάνομαι λύπη και απογοήτευση. Αν ξαναρχίσετε να μας το πείτε. Δεν έχουμε λεφτά να πάμε κάπου αλλού. Είχα στηρίξει τις ελπίδες μου σ’ αυτό το πρόγραμμα. Σας ευχαριστώ για ό,τι κάνατε για μας». Η κ. Γεωργία και ο κ. Ανδρέας από το Πέραμα, εργαζόμενοι περιστασιακά, με την αγωνία να συγκεντρώσουν τον κατάλληλο αριθμό ενσήμων για να έχουν ασφαλιστική κάλυψη, παρακολουθούν θεραπεία ζευγαριού και ο έφηβος γιος τους ατομικό ψυχοθεραπευτικό πρόγραμμα στο Τμήμα Εφήβων, μας λένε: «Ηταν παρά πολύ καλό το πρόγραμμα ψυχοθεραπείας που παρακολουθούσαμε, στο Τμήμα Εφήβων. Μας βοήθησε πολύ. Λυπόμαστε που σταματά».

«Αυτό που αναδύεται είναι η απαίτηση του κόσμου για διατήρηση της πρωτοβάθμιας, δημόσιας, δωρεάν φροντίδας υγείας και όχι η κατάργηση. Η στελέχωση με προσωπικό. Η προστασία ποιότητας ζωής. Αυτονόητα δικαιώματα… που αυτή τη στιγμή χρειάζεται να προασπίσουμε, διότι ο κίνδυνος δεν είναι η μοναξιά, ο κίνδυνος είναι να συνηθίσουμε στη μοναξιά», μας λέει η ειδική παιδαγωγός Καλλιόπη Οικονόμου. «Εδώ λειτουργούσαν δύο τμήματα, το Ιατροπαιδαγωγικό και το Τμήμα Εφήβων.

»Το Ιατροπαιδαγωγικό Τμήμα αναλαμβάνει διαγνωστικό και θεραπευτικό για παιδιά 0-18 ετών. Στόχος του είναι η διάγνωση και θεραπεία διαταραχών και δυσλειτουργιών που αντιμετωπίζει το παιδί, ο έφηβος και η οικογένειά του. Επίσης συνδράμει σε καταστάσεις άμεσης ανάγκης παιδιών με μετατραυματικό στρες, π.χ. σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, ατυχημάτων, όπως σεισμοί του 1999 στην Αθήνα, φωτιές στην Ηλιεία το 2008

»Είναι ένα από τα ελάχιστα Κέντρα που εκτός από τη διάγνωση, αξιολόγηση, προσφέρει και θεραπεία. Ατομική ψυχοθεραπεία, ομαδική ψυχοθεραπεία παιδιών-εφήβων-γονέων, οικογενειακή ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική γονέων, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ειδική μάθηση, επαγγελματικό προσανατολισμό, παιγνιδιοθεραπεία. Ο αριθμός των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ που εξυπηρετεί, ανέρχεται στα 4.500 περιστατικά το χρόνο. Το αρχείο του είναι ένα από τα πιο παλαιά και πολύ σημαντικό, και αντιπροσωπεύει 67.000 περιστατικά μαζί με το Τμήμα Εφήβων».

Για το θεραπευτικό Τμήμα Εφήβων μάς μιλά η Ευαγγελία Φωκά, κοινωνική λειτουργός -ψυχοθεραπεύτρια: «Αποτελεί τμήμα του Κέντρου Παιδοψυχικής Υγιεινής του ΕΟΠΥΥ-Αθηνών, απευθύνεται σε οικογένειες που έχουν έφηβο 13-18 ετών που παρουσιάζει συναισθηματικές διαταραχές-κατάθλιψη, μεταιχμιακή διαταραχή-ψύχωση, διαταραχές διατροφής, μεικτές διαταραχές συναισθήματος και διαγωγής. Αντιμετωπίζει τις δυσκολίες αυτές των εφήβων με ατομική ψυχοθεραπεία, θεραπεία οικογένειας, ομαδική ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή όπου κρίνεται σκόπιμο. Συνεργάζεται με την Εισαγγελία Ενηλίκων για περιπτώσεις αιμομιξίας και κακοποίησης εφήβων. Εκτός από το διαγνωστικό και θεραπευτικό έργο, προάγει και μεριμνά για την επιστημονική γνώση με το Τμήμα Ερευνας και Εκπαίδευσης, το οποίο διοργανώνει επιμορφωτικά σεμινάρια, συνέδρια, επιμορφώνει εκπαιδευτικούς, παρέχει και πρακτική άσκηση σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές».

Jan 282014
 

metanasteysh

Πηγή: Συλλογικές Δράσεις Κοινωνικής Αλληλεγγύης 18ΑΝΩ

εμείς, δεν πρόκειται να πεθάνουμε σιωπηλά

Αυτό ήταν το κεντρικό σύνθημα σε πανό που ανάρτησαν οροθετικοί στις ΗΠΑ πριν από λίγα χρόνια διαμαρτυρόμενοι για την έλλειψη κοινωνικής ασφάλισης που τους οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στο θάνατο. Παρατηρώντας τα τεκταινόμενα στην καταρρέουσα ελληνική κοινωνία το υιοθετούμε απερίφραστα. Παντού γύρω μας μυρίζει θάνατο και δυστυχία. Από το έγκλημα που διαπράχθηκε κοντά στο Φαρμακονήσι εναντίον δυστυχισμένων Αφγανών και Σύριων προσφύγων, όπου οι άνδρες του λιμενικού σώματος οδήγησαν σε πνιγμό μικρά παιδιά, από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης – κράτησης ανεπιθύμητων κοινωνικών ομάδων, από τις συνεχόμενες διώξεις και φυλακίσεις όσων τολμάνε να αντιστέκονται, μέχρι τις επιχειρήσεις «Ξένιος Δίας» και «Θέτις», κατανοούμε ότι δεχόμαστε μια άνευ όρων επίθεση.

Ο κυνισμός των πολιτικών εκπροσώπων της κυβέρνησης μαριονέτας του ΔΝΤ για όσα έγιναν ανοιχτά του Φαρμακονησίου, οι δηλώσεις του Πλεύρη ότι «η φύλαξη των συνόρων δεν μπορεί να υφίσταται αν δεν υπάρχουν απώλειες και για να γίνω κατανοητός αν δεν υπάρχουν νεκροί, η φύλαξη των συνόρων θέλει νεκρούς», μέχρι τις προεκλογικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού για ανακατάληψη των πόλεων από τους μετανάστες, μας εξοργίζουν αφάνταστα πολύ. Και δεν μας αφήνουν καμιά απολύτως αμφιβολία για το τι πρόκειται να επακολουθήσει εναντίον μας, εναντίων των απεξαρτημένων, των τοξικομανών, των οροθετικών, των μεταναστών, των εκδιδόμενων ατόμων, όσων με τον έναν ή τον άλλο τρόπο παρεκκλίνουν από τη νόρμα της κανονικότητας και εξοργίζουν τους αποκτηνωμένους μικροαστούς – συνένοχους την καθημερινή βαρβαρότητα που ζούμε. Μας προκαλεί θλίψη και οργή αυτό που συνέβη στο Φαρμακονήσι, αλλά δεν μας προκαλεί καμιά απολύτως έκπληξη. Μας είναι χρόνια γνωστό το τι γίνεται στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα του ελληνικού κράτους, πόσα εγκλήματα έχουν διαπραχθεί από νάρκες, από πνιγμούς και από λυσσασμένους συνοριοφύλακες και λιμενικούς. Ξέρουμε με ποιους έχουμε να κάνουμε.

Όσο το τέρας της φτώχειας σβήνει ολόκληρα κομμάτια του πληθυσμού από τον κοινωνικό χάρτη τόσο η καταστολή γίνεται αγριότερη. Όσο οι άνθρωποι θα αντιστέκονται και θα ριζοσπαστικοποιούνται τόσο θα ξεχύνονται τα ναζιστικά τάγματα εφόδου – όπως αυτό που βεβήλωσε το μνημείο για τον Π. Φύσσα και επιτέθηκε στο αυτοδιαχειριζόμενο στέκι «ρεσάλτο» – για να τον κατατρομοκρατήσουν.

Εμείς περάσαμε τα προηγούμενα χρόνια κάθε είδους δεινά και ανείπωτες δυστυχίες και στο 18Ανω επανακτήσαμε την συνείδησή μας και διαμορφώσαμε έναν συνεκτικό πολιτικό λόγο. Αυτή λοιπόν είναι η συνείδηση η οποία δε μας επιτρέπει να μείνουμε απαθείς για κανένα λόγο στον κόσμο απέναντι στη διάχυτη τρομοκρατία της εξουσίας. Αυτός ο συνεκτικός λόγος είναι που σπάει καθημερινά τη σιωπή που πάει να μας επιβληθεί, «εμείς δεν πρόκειται να πεθάνουμε σιωπηλά», δεν είμαστε πια στον κόσμο των ουσιών και της παθητικότητας, είμαστε στο δρόμο της αντίστασης και του αγώνα.

27/1/2014
Συλλογικές Δράσεις Κοινωνικής Αλληλεγγύης 18ΑΝΩ

Jan 262014
 

Francis Bacon, «Χωρίς τίτλο», 1952

 

Πηγή: Unfollow

Ψυχιατρείο και Νοσοκομείο Φυλακών Κορυδαλλού: Εικόνες που με κατατρέχουν

της Βασιλικής Κατριβάνου

Μου παίρνει πάντα χρόνο να συνέλθω από επισκέψεις σε κέντρα κράτησης και φυλακές. Από την τελευταία επίσκεψη που κάναμε, ως επιτροπή της Βουλής για το σωφρονιστικό, την Τρίτη 21 Ιανουαρίου, στο νοσοκομείο και το ψυχιατρείο των φυλακών του Κορυδαλλού, οι εικόνες μένουν ανεξίτηλες, με κυνηγούν…

Στο ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού. Με παιδεύει η εικόνα ενός ανθρώπου ψυχικά ασθενούς, κλεισμένου σε ένα δωμάτιο απομόνωσης, με τοίχους επενδυμένους με νοβοπάν (υλικό μαλακότερο από το τσιμέντο για να μη σπάσει το κεφάλι του, αλλά αρκετά σκληρό για να μην το ξηλώσει), γυμνός –για να μην προξενήσει, λέει, κακό στον εαυτό του, προσπαθώντας π.χ. να επιχειρήσει να στραγγαλιστεί–, στο πάτωμα, χωρίς στρώμα. Στην ερώτησή μου πόσο μπορεί να μείνει εκεί, ένας φύλακας μου απάντησε ίσως και πέντε μέρες. Αν θέλει να πάει τουαλέτα και είναι σε θέση να κτυπήσει την πόρτα βγαίνει, αλλιώς τουαλέτα γίνεται το δωμάτιο. Υπάρχουν τρία τέτοια δωμάτια απομόνωσης, γνωστά και ως «μπλε δωμάτια».

Η πρακτική να μπαίνουν στην απομόνωση σε τέτοια δωμάτια άνθρωποι που βρίσκονται σε ψυχική διέγερση εφαρμόζεται και σε κάποια ψυχιατρεία, στη χώρα μας και το εξωτερικό. Είναι αμφιλεγόμενο αν είναι προτιμότερη από την πρακτική της καθήλωσης, στην οποία έχουμε καλύτερη επιτήρηση και όχι τέτοια απομόνωση· σε κάθε περίπτωση, πάντως, πρέπει να χρησιμοποιείται σε ακραίες περιπτώσεις, με αυστηρούς όρους και πρωτόκολλο. Στις άλλες δομές που εφαρμόζεται, ο άνθρωπος δεν είναι γυμνός, υπάρχει στρώμα στο πάτωμα και δεν παραμένει στην απομόνωση για τόσο καιρό. Η εγκατάλειψη του ανθρώπου στον εαυτό του δεν είναι θεραπεία· είναι απλώς ένας τρόπος διαχείρισης της κατάστασης της διέγερσης, όταν δεν ξέρεις τι να τον κάνεις.

Η νοσηλεύτρια μάς είπε ότι οι κρατούμενοι δείχνουν την ευγνωμοσύνη τους στο προσωπικό, φιλώντας του τα χέρια. Εγώ σκέφτομαι ότι αυτές είναι βάναυσες πρακτικές ασύλου. Ένας άνθρωπος τρελαίνεται ή αποτρελαίνεται, αν μένει απομονωμένος για μέρες σε τέτοιες συνθήκες. Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, καθώς υπάρχουν καταγγελίες ότι η πρακτική αυτή χρησιμοποιείται ως καψόνι ή τρόπος «πειθάρχησης». Πρόκειται για μια πρακτική που έχει τα χαρακτηριστικά της απομόνωσης του ψυχιατρείου και της πειθαρχικής απομόνωσης του κελιού. Οι άνθρωποι υπόκεινται στις δυσμένειες και των δύο, χωρίς τα δικαιώματα ούτε του ψυχικά ασθενούς ούτε του ποινικού κρατούμενου.

Στο Ψυχιατρείο της φυλακής του Κορυδαλλού νοσηλεύονται αυτή τη στιγμή 259 άτομα, ενώ η χωρητικότητα είναι 160. Ανάμεσά τους υπάρχουν και 4 ανήλικοι, που κρατούνται μαζί με τους ενήλικους.

Υπάρχουν και βαριά περιστατικά -τάσεις αυτοκτονίας, σχιζοφρένεια, βαριά κατάθλιψη, διπλή διάγνωση (ψυχιατρική και τοξικοεξάρτησης)-, αλλά δεν υπάρχει μόνιμος ψυχίατρος· μόνο εφημερεύοντες και μια ομάδα από γιατρούς, που επισκέπτονται τους ασθενείς δύο φορές την εβδομάδα. Αδιανόητο είναι ένα ψυχιατρείο χωρίς ψυχίατρο. Και επίσης χωρίς ψυχολόγο. Σ’ έναν τέτοιο χώρο, οι ασθενείς χρειάζονται συνεχή παρακολούθηση, ψυχολογική φροντίδα, υποστήριξη, σε πολλές περιπτώσεις και ψυχοθεραπεία – και όχι απλώς συνταγογράφηση. Υπάρχουν μόνο τρεις νοσοκόμοι, ο ένας από τους οποίους ηλικιωμένος, και έτσι κάποιοι σωφρονιστικοί τελούν χρέη νοσοκόμου. Για τους τοξικοεξαρτημένους δεν υπάρχουν προγράμματα απεξάρτησης, παρά μόνο συνταγογράφηση και άπειρα ηρεμιστικά για τη διαχείριση των ανθρώπων. Το 18 ΑΝΩ επισκέπτεται το ψυχιατρείο μια φορά την εβδομάδα, όχι όμως για θεραπεία αλλά για ενημέρωση και κάποια ψυχολογική υποστήριξη. Με λίγα λόγια, το Ψυχιατρείο των φυλακών δεν πληροί τους όρους της νοσηλείας και της θεραπείας, αλλά περισσότερο του στοιβάγματος των ανθρώπων και της διαχείρισής τους.

Στο νοσοκομείο των φυλακών. Νοσηλεύονται σ’ αυτό 209 ασθενείς, ενώ υπάρχουν μόνο 60 κλίνες. Πώς γίνεται αυτό το μαγικό; Οι 128 οροθετικοί στοιβάζονται σε διπλά κρεβάτια, πάνω-κάτω, με ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους. Σε ένα δωμάτιο με προδιαγραφές για 7 άτομα νοσηλεύονταν 17 οροθετικοί, οι οποίοι μπορεί και να εκτίσουν όλο το διάστημα της ποινής στους σ’αυτό τον χώρο. Οι οροθετικοί, λόγω των μειωμένων αντιστάσεων του ανοσοποιητικού τους συστήματος, είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι: η γρίπη ή η ίωση του ενός εξαπλώνεται σε όλους, καθώς βέβαια και η ηπατίτιδα. Είδαμε ασθενείς να τρώνε στο κρεβάτι, μιας και στους θαλάμους δεν υπάρχουν αρκετές καρέκλες και τραπέζια. Κάποιος ασθενής μάς έδειξε ένα ρολό πεπιεσμένου χαρτιού πάνω στο οποίο καθόταν, αντί καρέκλας.

Πολλοί μας μίλησαν για τις μεγάλες καθυστερήσεις. Αργούν πολύ, μας είπαν, να φτάσουν τα φάρμακά τους ή τα αποτελέσματα των εξετάσεών τους. Και, όπως ξέρουμε, είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία ενός οροθετικού να διακόψει τη θεραπεία, γιατί δεν έχει έρθει έγκαιρα το φάρμακό του.

Νοσηλεύονται, ακόμα, άνθρωποι με πολυανθεκτική φυματίωση, η οποία θεραπεύεται δύσκολα και ενδέχεται να είναι θανατηφόρα. Κινδυνεύουν να κολλήσουν άλλοι κρατούμενοι και το σωφρονιστικό προσωπικό, ενώ ιδιαίτερα κινδυνεύουν οι οροθετικοί. Υπάρχουν, επιπλέον, περιπτώσεις φυματικών που συγχρόνως είναι και οροθετικοί.

Υπάρχει και η συνέχεια. Όταν έρθει η στιγμή να αποφυλακιστεί κάποιος που εκτίει την ποινή του στο νοσοκομείο, πάσχοντας από πολυανθεκτική φυματίωση, αν είναι φτωχός και ανασφάλιστος, όπως συμβαίνει πολύ συχνά, βγαίνει από τη φυλακή χωρίς καμία μέριμνα και δυνατότητα να συνεχίσει τη θεραπεία του, με κίνδυνο για τη δική του υγεία και ζωή, αλλά και του περίγυρού του.

Σοβαρό επίσης είναι το πρόβλημα με την ηπατίτιδα C, με αυξημένο αριθμό κρουσμάτων, και στους κρατούμενους και στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους.

Όπως μας ενημέρωσαν οι γιατροί, στην πρότασή τους όλοι οι κρατούμενοι να κάνουν εξέταση αίματος όταν μπαίνουν στη φυλακή, το Υπουργείο απαντάει ότι δεν υπάρχει το ανάλογο κονδύλι και εργαστήρια. Και, ακόμα, λέει, ότι μετά δεν θα ξέρουν τι να κάνουν τους (πολλούς) οροθετικούς που θα προκύψουν! Ας σημειωθεί, μόνο, ότι η εξέταση αίματος στοιχίζει μόλις 2,5 ευρώ ανά άτομο, την ίδια στιγμή που διατίθενται μεγάλα κονδύλια για τη δημιουργία φυλακών υψίστης ασφαλείας…

Επίσης, οι γιατροί θεωρούν απαραίτητο οι ασθενείς κατά την εισαγωγή να κάνουν οπωσδήποτε εξέταση πτυέλων και ακτινογραφία θώρακος, πράγμα που δεν συμβαίνει. Και, βέβαια, όλοι τονίζουν την αναγκαιότητα περαιτέρω φροντίδας και θεραπείας όσων απολύονται με φυματίωση και είναι ανασφάλιστοι.

Κατά τη γνώμη των γιατρών, από τους 128 οροθετικούς, οι 110 θα μπορούσε να μη βρίσκονται στο νοσοκομείο, αλλά να παραμένουν στη φυλακή, σε καλές συνθήκες διαβίωσης, να παρακολουθούνται από μονάδες λοιμώξεων του νοσοκομείου της περιοχής, να τους βλέπουν οι δικοί τους και να μην απομονώνονται.

* * *

Μετά απ’ αυτήν την εμπειρία μόνο αγανάκτηση νιώθω ακούγοντας τον συνεχή θόρυβο περί ασφάλειας, για την ανάγκη δημιουργίας φυλακών υψίστης ασφαλείας, παρακολουθώντας την όλη τρομολαγνία και τον «ηθικό πανικό» για το ζήτημα των αδειών. Αγανάκτηση, γιατί η πραγματική ασφάλεια έγκειται στην αλλαγή των απάνθρωπων και εξευτελιστικών συνθηκών κράτησης, καθώς και στην εξασφάλιση της υγείας των φυλακισμένων, του σωφρονιστικού προσωπικού και της δημόσιας υγείας συνολικά.

Jan 042014
 

κμ

Πηγή: enet.gr

«Αν ενωθούν τα ρυάκια αντίστασης, θα γίνουν ποτάμι»

Ολοι αυτοί, που ξαφνικά, λόγω της κρίσης, βουλιάζουν στη φτώχεια και στη στέρηση, που στρέφονται στην κόλαση των ουσιών «για να ξεφύγουν», αισθάνονται ταπεινωμένοι .

της Σταυρούλας Παπασπύρου

Η συλλογική ενοχή του τύπου «μαζί τα φάγαμε» δεν είναι παρά ένα επιπλέον όπλο του συστήματος για να μας παραλύσει. Εμείς όμως δεν θα βγούμε από την κρίση εις βάρος της ψυχικής μας υγείας! * §Μέσα από τις σχέσεις με ανθρώπους που κουβαλάνε τεράστιο ψυχικό πόνο, μέσα από την προσπάθειά σου να τους βοηθήσεις, γίνεσαι καλύτερος. Εκείνοι σου δίνουν το κουράγιο για να συνεχίσεις να πορεύεσαι με το κεφάλι ψηλά»

Πόσα γνωρίζουμε για την ντροπή; Τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό το δυσβάσταχτο κράμα τύψεων κι ενοχών αν φτάσει να διαποτίζει μια ολόκληρη κοινωνία; Γιατί κάποιοι παραλύουν από ντροπή κι άλλοι δεν ντρέπονται καθόλου; Και πώς γίνεται ένα τέτοιο ψυχικό απόστημα, από τη μια να μας αποξενώνει κι από την άλλη να διατρανώνει την ανάγκη μας ν’ ανήκουμε σε μια ομάδα; Οι απαντήσεις δίνονται στο νέο βιβλίο της Κατερίνας Μάτσα «Ταπείνωση και ντροπή – Γυναίκες τοξικομανείς» (εκδ. «Αγρα»), που, μολονότι επικεντρώνεται στο πρόβλημα της γυναικείας τοξικομανίας, αφορά τους πάντες.

Μπολιασμένο, όπως και τα προηγούμενα, με κλινική εμπειρία δεκαετιών και σπαρμένο με ιστορίες εξαρτημένων γυναικών ενταγμένων στα θεραπευτικά προγράμματα της μονάδας 18 ΑΝΩ, το δοκίμιό της εξερευνά το συναίσθημα της ντροπής υπό το φως της σημερινής συγκυρίας, όπου στρατιές ανθρώπων βιώνουν την κρίση σαν μια τραυματική κατάσταση διαρκείας και βυθίζονται όλο και περισσότερο στο περιθώριο.

«Ολοι αυτοί», γράφει η γνωστή ψυχίατρος, «που ξαφνικά, λόγω της κρίσης, χάνουν τη δουλειά τους, το σπίτι τους, που βουλιάζουν στη φτώχεια και στη στέρηση, που δεν έχουν πρόσβαση στη δημόσιο σύστημα υγείας, που ως μετανάστες γίνονται αποδέκτες της πιο ωμής βίας από τα ναζιστικά τάγματα εφόδου, που μπαίνουν στην ουρά για το συσσίτιο της φιλανθρωπίας, που ψάχνουν στα σκουπίδια για κάτι φαγώσιμο, που στρέφονται στην κόλαση των ουσιών “για να ξεφύγουν”, αισθάνονται ταπεινωμένοι, χωρίς αξιοπρέπεια και ντρέπονται γι’ αυτό».

Κάπως έτσι, όμως, οπλίζεται και το χέρι της εξουσίας, «για να κρατά τους καταφρονεμένους ανήμπορους και αδρανείς». Και αυτό ακριβώς επιχειρεί ν’ ανατρέψει η ίδια με τα δικά της όπλα, πεπεισμένη ώς το μεδούλι πως «η χειραφέτηση από τις ουσίες είναι εφικτή στο βαθμό που αγωνίζεται κανείς και για την κοινωνική χειραφέτηση».

Με αφορμή το «Ταπείνωση και ντροπή» έγινε κι η συνάντησή μας, στα γραφεία τού 18 ΑΝΩ στη Βουρνάζου, όπου εδρεύει το Τμήμα Διατροφικών Διαταραχών και Ιντερνετ. Οση ώρα κράτησε το ραντεβού μας, η Κατερίνα Μάτσα δέχτηκε κάμποσα τηλεφωνήματα – για δουλειά. Σ’ ένα απ’ αυτά την ενημερώνουν για το αίτημα ενός χρήστη να μεταφερθεί από τις φυλακές της Λάρισας στη μονάδα επανένταξης που λειτουργεί στον Ελαιώνα, και με το που κλείνει η γραμμή, σχολιάζει με απογοήτευση: «Υπάρχουν πολλά παιδιά σαν κι αυτόν, αλλά οι δικαστές εμφανίζονται αμείλικτοι! Ακόμα κι όταν ο νόμος προβλέπει ότι δεν πρέπει να διακόπτεται η θεραπεία απεξάρτησής τους, εκείνοι επιμένουν να τα στέλνουν στη φυλακή…».

Σ’ ένα άλλο τηλεφώνημα γίνεται λόγος για έναν νεαρό αλκοολικό που δεν είναι σίγουρο ότι θέλει πραγματικά να μπει σε πρόγραμμα. Καταλαβαίνω πως η Μάτσα έχει ήδη έρθει σ’ επαφή με την αρραβωνιαστικιά του για να το διευρευνήσει και πως τώρα μιλάει με το θεραπευτή στον οποίο ο νεαρός έχει παραπεμφθεί. Είναι φανερό πως και για τις δύο περιπτώσεις τρέφει προσωπικό ενδιαφέρον. Ετσι γίνεται πάντα; «Φυσικά. Η θεραπεία στηρίζεται στην προσωπική σχέση. Πώς αλλιώς θα πάρει το μήνυμα ο θεραπευόμενος ότι είναι αποδεκτός; Αν όμως πειστεί πως ο θεραπευτής νοιάζεται για το καλό του, αναπτύσσει μαζί του μια σχέση εμπιστοσύνης και αμοιβαιότητας».

– Μια ζωή ακούω πως το 18 ΑΝΩ κινδυνεύει. Συνοπτικά, πώς έχει η κατάσταση σήμερα;

«Σήμερα η απειλή είναι μεγαλύτερη. Διοικητικά ανήκει στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, το οποίο, βάσει συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του υπουργείου Υγείας, το 2015 θα κλείσει. Κανείς δεν μας έχει πει ώς τώρα τι θ’ απογίνει η μονάδα. Μας διαβεβαιώνουν ότι δεν κινδυνεύει, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες από τον διευθυντή της περιφέρειας, το προσωπικό της δεν εξαιρείται από τα μέτρα περί διαθεσιμότητας – όπως άλλωστε και εκείνη στο Δαφνί. Αυτό θα έχει συνέπεια να κλείσουν διάφορα τμήματα. Ηδη δουλεύουμε στα όρια ασφαλείας. Μιλάμε για μια μονάδα με 33 δομές στην Περιφέρεια Αττικής».

– Εν τω μεταξύ οι ανάγκες έχουν θεριέψει…

«Εννοείται. Η κρίση αυξάνει γενικά τις εξαρτήσεις, δημιουργώντας και νέες – από το Διαδίκτυο, τον τζόγο, τις διατροφικές διαταραχές. Οσο δε διευρύνεται η διάδοσή τους τόσο χαμηλότερες είναι οι ηλικίες των εξαρτημένων. Αυτή την εποχή, το ναρκωτικό που θερίζει είναι η σίσα. Καταναλώνεται όχι μόνο με ηρωίνη, αλλά με ό,τι μπορείς να φανταστείς. Εδώ, υπάρχει ο κίνδυνος να πεθάνει κανείς κι αφού σταματήσει τη χρήση, καθώς τα ζωτικά του όργανα έχουν ήδη καταστραφεί. Αυτοί οι θάνατοι, όμως, δεν καταγράφονται πουθενά».

– Πρόσφατα ο Γιώργος Παπανδρέου επανήλθε στο ζήτημα της νομιμοποίησης του χασίς. Συμφωνείτε;

«Μου φάνηκε εντελώς άκαιρη η τοποθέτησή του. Σίγουρα το χασίς δεν ταυτίζεται με την ηρωίνη, αλλά σε μια εποχή που οι νέοι παίρνουν ό,τι βρουν μπροστά τους για να μη βιώνουν την κρίση με τόση οδύνη, άλλο μήνυμα θα έπρεπε να εκπέμπεται. Το μήνυμα που χρειαζόμαστε σήμερα είναι υπέρ της συλλογικότητας και της αγωνιστικότητας!».

– Πώς σχετίζεται η ντροπή με το πρόβλημα των ναρκωτικών;

«Για δύο πράγματα δεν μιλούν τα εξαρτημένα παιδιά. Για το πένθος που δεν έχουν κάνει, θέμα που διαπραγματευόταν το προηγούμενο βιβλίο μου, και για την ντροπή. Αν η ντροπή δεν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας στη θεραπεία, μπορεί να εμποδίσει τον άνθρωπο να λειτουργήσει έτσι ώστε να πάρει ικανοποίηση από τη ζωή. Τα παγωμένα συναισθήματα στέκονται εμπόδιο στην επανένταξη στην κοινωνία, ενώ συχνά οδηγούν τους απεξαρτημένους στην υποτροπή.

Οι ρίζες της ντροπής εντοπίζονται πάντα σε κάποιον ψυχικό τραυματισμό. Η ντροπή που τυλίγει ένα παιδί δαχτυλοδεικτούμενο, επειδή είναι πια εξαρτημένο από τις ουσίες, έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενα στρώματα ντροπής που έχουν συσσωρευτεί.

Στο βιβλίο υπάρχουν συμπυκνωμένες πολλών ετών εμπειρίες. Κι αν στέκομαι στις γυναίκες τοξικομανείς κυρίως, είναι επειδή στον ανδροκρατούμενο κόσμο μας η ντροπή βασανίζει πιο έντονα το φύλο τους. Υφίστανται πολλές διακρίσεις και αδικίες μέσα στην οικογένεια, όπως και βία από πατέρα και αδελφό…».

– Απ’ ό,τι φαίνεται, πάντως, έναυσμα για τη συγγραφή του βιβλίου υπήρξε η δημόσια διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών επί υπουργίας Λοβέρδου, την άνοιξη του ’12.

«Ετσι είναι. Είχε ξεσπάσει τότε μεγάλος θόρυβος. Με το που είδαμε να δημοσιοποιούνται τα προσωπικά δεδομένα 27 οροθετικών, εκδιδόμενων και τοξικομανών γυναικών, συναντηθήκαμε όλοι οι υπεύθυνοι των θεραπευτικών προγραμμάτων και στείλαμε έγγραφο στον εισαγγελέα, ενημερώνοντάς τον ότι εμείς τις δεχόμαστε πάραυτα. Δεν εισακουστήκαμε. Κάποιες όμως τις άφησαν να έρθουν από τη φυλακή, αργότερα, κι ένα από τα κορίτσια ήρθε στο 18 ΑΝΩ για να ξεκινήσει θεραπεία. Πόσο ντρεπόταν που δεν είχε αντιταχθεί στη διαπόμπευση! Τις είχαν μαζέψει όλες στη ΓΑΔΑ, τις είχαν ξυλοφορτώσει και τις είχαν αναγκάσει να υπογράψουν ότι γνώριζαν πως ήταν φορείς του AIDS. Η ψυχική οδύνη αυτής της κοπέλας με συγκλόνισε. Θεώρησα επιτακτικό να ξαναμπεί το θέμα της ντροπής στην ημερήσια διάταξη, ως ζήτημα άμεσης προτεραιότητας».

– Η φτώχεια, λέτε σ’ ένα σημείο, δεν είναι ντροπή εξ ορισμού. Γίνεται όμως όταν οι συνθήκες ζωής είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένες, όταν η κοινωνία εξευτελίζει τους φτωχούς. Οταν είναι πολλοί εκείνοι που φτωχαίνουν, δεν επιμερίζεται κάπως αυτό το συναίσθημα;

«Επιμερίζεται εφ’ όσον πολλοί μαζί αγωνίζονται ενάντια στην ντροπή που νιώθουν. Γι’ αυτό επιμένω πως πρέπει να ενισχυθούν τα δίκτυα αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης. Η εξατομίκευση δυναμώνει την ντροπή και οδηγεί τους ανθρώπους στην παθητικότητα και την παραίτηση. Η συλλογική ενοχή του τύπου “μαζί τα φάγαμε” δεν είναι παρά ένα επιπλέον όπλο του συστήματος για να μας παραλύσει. Εμείς όμως δεν θα βγούμε από την κρίση εις βάρος της ψυχικής μας υγείας και της επιβίωσης! Τα περί εθνικής μας κατάθλιψης, δεν τα συμμερίζομαι. Πιστεύω πως πρόκειται για κατασκευή. Απλώς τα ρυάκια αντίστασης δεν έχουν ενωθεί ακόμη σ’ ένα ποτάμι που θα τους παρασύρει».

– Ορισμένοι, έχοντας πάψει να καθρεφτίζονται στο βλέμμα των άλλων, δεν νιώθουν ίχνος ντροπής. Ανάμεσα στα παραδείγματα που δίνετε, συναντάμε τους διεστραμμένους, αλλά και αυτούς που πάσχουν από βαριά μελαγχολία, τους αστέγους που έχουν εγκαταλείψει εντελώς τη σωματική τους υγιεινή. Οι πολιτικοί μας ντρέπονται;

«Οι πολιτικοί μας δεν έχουν καμία ηθική συνείδηση. Μας εμπαίζουν και το ξέρουν. Είναι αναίσχυντοι και κυνικοί. Εχουν υιοθετήσει έναν ρόλο: να πειθαρχούν στις εντολές των από πάνω και να τις εκτελούν χωρίς καμιά ενοχή για την καταστροφή ενός ολόκληρου λαού. Θα ‘θελα όμως να θυμίσω και τις περιπτώσεις των κομμουνιστών που υποβλήθηκαν σε φοβερά βασανιστήρια και όχι μόνο δεν ένιωθαν ντροπή απέναντι στους βασανιστές τους, αλλά αντίθετα ένιωθαν απίστευτη περιφρόνηση γι’ αυτούς. Οταν ο αξιακός σου κώδικας διαφέρει, δεν ταπεινώνεσαι και αυτό σού δίνει δύναμη. Ο μεγάλος εχθρός, το ξαναλέω, είναι η εξατομίκευση. Και αυτήν καλλιεργεί η κυρίαρχη ιδεολογία».

– Σ’ ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου σας αναφέρεστε στο φαύλο κύκλο της ανατροφοδότησης μίσους και ντροπής. Αυτός ο φαύλος κύκλος δεν οδηγεί και σε φαινόμενα όπως της Χρυσής Αυγής;

«Η Χρυσή Αυγή καλλιεργεί το μίσος προς οποιονδήποτε διαφέρει από τον “κανονικό” μέσο άνθρωπο, όπως τον αντιλαμβάνεται η ίδια. Ομως το μίσος παραλύει τον άνθρωπο. Τον γεμίζει φόβο και τον κάνει να ντρέπεται για το φόβο του. Το θέμα είναι να ξεπεράσει κανείς το φόβο του, να μη μένει μόνος και να μιλάει γι’αυτό που τον φοβίζει. Ομως η κρίση σε κάνει να νιώθεις πολύ μόνος και πολύ απελπισμένος και είναι εύκολο να πεις πως φταίει ο ξένος για τη δική σου άθλια κατάσταση. Αυτό πρέπει να σπάσει».

– Κάποιοι επιφανείς συνάδελφοί σας αποσυνδέουν τις αυξανόμενες αυτοκτονίες από την κρίση. Εσείς τι λέτε;

«Το να αρνείσαι πως αυτά τα δύο δεν έχουν σχέση, αποτελεί ιδεολογική θέση με την οποία διαφωνώ. Υπάρχει πάντα ένα ποσοστό στις αυτοκτονίες που δεν οφείλεται σε ψυχική διαταραχή αλλά στις κοινωνικές συνθήκες κι έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι σε περιόδους κρίσης οι αυτοκτονίες πολλαπλασιάζονται. Σύμφωνα με τον Στάκλερ από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όταν αυξάνεται η ανεργία κατά 3% οι αυτοκτονίες αυξάνονται κατά 4,5%. Κάποιοι όμως συνάδελφοί μου βγαίνουν στα κυρίαρχα ΜΜΕ και καθησυχάζουν τον κόσμο ώστε να μην κινητοποιηθεί».

– Η απόσταση ανάμεσα στην ντροπή και την εξέγερση είναι μεγάλη;

«Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Από την ιδεολογία των ανθρώπων, από το τι όραμα τους εμπνέει, από το κατά πόσο μένει ο καθένας στη γωνία του… Κοινωνική έκρηξη, πάντως, θα γίνει, δεν υπάρχει περίπτωση να μη γίνει. Το ερώτημα είναι αν η προοπτική της θα ‘ναι επαναστατική ή απλώς μεσοβέζικη, απογοητεύοντας έτσι τους ανθρώπους ακόμα περισσότερο. Σε γενικές γραμμές είμαι αισιόδοξη. Τα πράγματα θ’ αλλάξουν ριζικά!».

Συνταξιούχος από τον περασμένο Ιανουάριο, η Κατερίνα Μάτσα όχι μόνο δεν έχει αποκοπεί από το 18 ΑΝΩ, αλλά δουλεύει εθελοντικά και στο Κοινωνικό Ιατρείο που λειτουργεί στα Πατήσια. «Αυτές οι συλλογικότητες», λέει, «όπου καταργείται η εμπορευματοποίηση της ιατρικής πράξης, δεν έχουν ανάγκη από κομματική ομπρέλα, ασπίδα τους είναι ο κινηματικός χαρακτήρας τους. Για να προστατευτούν, χρειάζεται να διασυνδεθούν μεταξύ τους και ως κίνημα, όχι ως κόμμα, να βάλουν φραγμούς στο σύστημα. Φυσικά, εξαιρώ τα κοινωνικά ιατρεία που στήνονται με ΕΣΠΑ. Δεν μπορεί να χαρακτηρίζονται έτσι μονάδες που υλοποιούν προγράμματα για να πάρουν χρήματα. Στα κινηματικά κοινωνικά ιατρεία η προσφορά είναι δωρεάν».

Κοιτάζοντας αναδρομικά τα σαράντα χρόνια της επαγγελματικής διαδρομής της, αναγνωρίζει πως πήρε «πάρα πολλά»: «Μέσα από τις σχέσεις με ανθρώπους που κουβαλάνε τεράστιο ψυχικό πόνο, μέσα από την προσπάθειά σου να τους βοηθήσεις, γίνεσαι καλύτερος. Εκείνοι σου δίνουν το κουράγιο για να συνεχίσεις να πορεύεσαι με το κεφάλι ψηλά. Το ίδιο έχω να πω και για την πολιτική και συνδικαλιστική μου δράση. Ως τροτσκίστρια, με εμπνέει η διαρκής επανάσταση σε όλα τα επίπεδα. Ιδιος είναι και ο αγώνας για τη ζωή, τη χειραφέτηση και την αξιοπρέπεια. Ως ψυχίατρος δίνω τη μάχη για να χειραφετηθούν οι άνθρωποι από τις ουσίες, από τα κάθε είδους δεσμά. Αλλά αυτή η χειραφέτηση είναι εφικτή στο βαθμό που αγωνίζεται κανείς και για την κοινωνική χειραφέτηση».

Jul 092013
 

skbones

Ο φίλος και συνάδελφος process worker David Bedrick, έγραψε χθες ένα άρθρο για το Huffington Post με θέμα τις προβολές μας στους ανθρώπους που είναι οροθετικοί στον HIV. Αξίζει μια ανάγνωση και λίγη σκέψη. Η ψυχολογική ματιά σε ένα θέμα που είναι έντονα πολιτικό και κοινωνικό.

Νεκροκεφαλές: προβολές πάνω στους ανθρώπους που είναι οροθετικοί στον HIV
του David Bedrick(μετάφραση στα ελληνικά από εδώ)

Ξέρεις πως είναι να έχεις AIDS;” ρώτησε ο φίλος μου. “Ο καθένας σε κοιτάζει σαν να έχεις μια νεκροκεφαλή στο κεφάλι σου. Σε αντιμετωπίζουν σαν να είσαι ήδη νεκρός.”

Ένας άλλος άντρας με AIDS που γνώριζα πίστευε o,τι έπεσε σε κώμα, γιατί δεν είχε τη δύναμη να καταπολεμήσει τις συνεχείς προβολές των ανθρώπων. “Είναι δύσκολο να συνεχίσω να ζω, όταν οι άνθρωποι επιμένουν να με βλέπουν ως νεκρό ή ετοιμοθάνατο“, είπε. “Δεν έχω πεθάνει ακόμα. Εύχομαι οι άνθρωποι να σταματήσουν να με θάβουν.”

Στην κουλτούρα μας, η άρνηση του θανάτου είναι πάντα παρούσα. Οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, αλλά αντιστέκονται στη δική τους αίσθηση ευαλωτότητας. Γίνονται μάρτυρες του θανάτου των άλλων, αλλά αρνούνται τη δική τους θνησιμότητα. Μεγαλώνουν, αλλά αγωνίζονται ενάντια σε κάθε δυνατή ορατή υπενθύμιση αυτού του μεγαλώματος. Ως εκ τούτου, είναι υποχρεωμένοι να προβάλλουν τη θνησιμότητα και το θάνατο πάνω σε κάποιον άλλο, και τα άτομα με HIV έχουν γίνει πρωταρχικοί στόχοι. Είτε κάποιος είναι φροντιστικός, απορριπτικός ή περιφρονητικός, ο προβολέας ξεφεύγει από την ανησυχητική εμπειρία του να δει το δικό του θάνατό στον καθρέφτη, χάνοντας έτσι τα δώρα του – τον τρόπο που ο θάνατος μπορεί να αναδιοργανώσει τις προτεραιότητες του και να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά και στους οικείους τους και στην πνευματικότητα τους.

Όταν δε σε αντιμετωπίζουν ως άρρωστο ή μελλοθάνατο, χάνεται όλη σου η ενέργεια, υποτιμάται η ζωή που ήδη ζεις, υπνωτίζεσαι να σταματήσεις να ζεις πριν την ώρα σου. Ωστόσο, επειδή αυτή η προβολή είναι τόσο διαδεδομένη, είναι δύσκολο για πολλούς να αντεπιτεθούν, να υπερασπιστούν την ανθρωπιά τους, να θυμούνται ότι είναι γεμάτοι από ζωντανές εμπειρίες – συναισθήματα, συζητήσεις, αγγίγματα, πνευματικές εμπειρίες, οτι αγαπούν και αγαπιούνται.

Αυτή η προβολή δεν τραυματίζει μόνο τα άτομα με HIV. Έχει κόστος για τον καθένα. Όταν η ασθένεια και αδυναμία προβάλλονται σε έναν άλλο άνθρωπο, η ικανότητά μας να είμαστε συμπονετικοί μετατρέπεται σε οίκτο. Οι άνθρωποι τυφλώνονται στο πώς μπορούν να μάθουν από την ψυχολογία του HIV.

Ως αναλυτής ονείρων, φαντάζομαι μερικές φορές μια κοινότητα ανθρώπων που έρχονται στο γραφείο μου με το εξής όνειρο: Υπάρχουν δύο ομάδες των ανθρώπων. Ορισμένα έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και είναι ανοιχτοί στο να αισθάνονται – αλλά ανυπεράσπιστοι απέναντι ακόμα και στον πιο μαλακό αεράκι. Άλλοι, είναι λιγότερο ευαίσθητοι και αποφεύγουν τους ανθρώπους της πρώτης ομάδας, μη θέλοντας να κολλήσουν την ασθένεια τους. Ζητούν την ερμηνεία μου, και λέω, “Η πρώτη ομάδα χρειάζεται περισσότερη προστασία και φροντίδα για την ευάλωτη θέση της. Η δεύτερη ομάδα χρειάζεται περισσότερη επαφή με τη ζωή και δεκτικότητα στους πόνους και τις απολαύσεις της. Με τον τρόπο αυτό η κοινότητα μπορεί να θεραπευτεί”.

Jul 072013
 

Ένα δελτίο τύπου του ΚΕΘΕΑ κι ένα άρθρο του Βαγγέλη Μάλλιου (δικηγόρου, γενικού γραμματέα της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου). Δυο νέοι άνθρωποι βρίσκονται εδώ και λίγες μέρες στη φυλακή. Κάθε μέρα που περνάει ακυρώνεται η προσπάθεια τους για απεξάρτηση. Δεν είναι νομικό μόνο το θέμα (όπως θα δεις και στο άρθρο του Βαγγέλη Μάλλιου) είναι βαθιά πολιτικό και ανθρώπινο.

kethea_kravgi

Σε κίνδυνο η υγεία δύο μελών της Θεραπευτικής Κοινότητας του ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ που οδηγούνται στη φυλακή

28.6.2013

Δύο νέοι άνθρωποι που είναι ενταγμένοι στη Θεραπευτική Κοινότητα ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ και φορείς του AIDS συνελήφθησαν στις 25/6/2013 από την ομάδα ΔΙΑΣ έξω από το νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός, όπου είχαν μεταβεί μαζί με άλλα μέλη της Κοινότητας για προγραμματισμένες ιατρικές εξετάσεις.

Ενώ η κρίση επιδεινώνει τα προβλήματα των χρηστών, τα κρούσματα μόλυνσης από τον ιό HIV/AIDS έχουν αυξηθεί σε ένα μόλις χρόνο κατά 1.500% και ο επιπολασμός του μεταξύ των εξαρτημένων έχει ανέλθει από το 1% στο 8%, η αστυνομία επικεντρώνει τη δράση της έξω από τα νοσοκομεία, “εξασφαλίζοντας” ίσως περισσότερες συλλήψεις, αλλά θέτοντας εμπόδια στο έργο της απεξάρτησης και της φροντίδας της υγείας των εξαρτημένων.

Τα δύο μέλη της Θεραπευτικής Κοινότητας του ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, που εδώ και μερικούς μήνες παλεύουν για μια καλύτερη ζωή, ξαναστέλνονται τώρα πίσω στη φυλακή, στη χρήση και στο θάνατο, για παραβάσεις που είχαν κάνει την περίοδο που ήταν εξαρτημένοι. Η προσπάθειά τους για απεξάρτηση τιμωρείται και η ανάγκη τους για ειδική φροντίδα ως φορέων του HIV/AIDS γίνεται αφορμή να οδηγηθούν στο κρατητήριο.

Η πρακτική των συλλήψεων και κρατήσεων αντιστρατεύεται το πνεύμα του νέου νόμου για τα ναρκωτικά που καθιερώνει το δικαίωμα στη θεραπεία ως εναλλακτική της φυλάκισης, υπονομεύει το έργο των προγραμμάτων απεξάρτησης και στέλνει ένα πολύ αρνητικό μήνυμα στους χιλιάδες ανθρώπους οι οποίοι δίνουν τη δική τους μάχη μέσα από τα θεραπευτικά προγράμματα που λειτουργούν στις φυλακές και στην κοινωνία. Αν αυτή η τακτική της καταστολής, της περιθωριοποίησης και της διαιώνισης του προβλήματος συνεχιστεί, η εμπιστοσύνη των εξαρτημένων απέναντι στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας θα κλονισθεί, διογκώνοντας περισσότερο τόσο το πρόβλημα της χρήσης όσο και του HIV/AIDS, με εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις και για τα άτομα και για την ελληνική κοινωνία.

Το ΚΕΘΕΑ ζητά να κινηθούν οι διαδικασίες για την άμεση αποφυλάκιση των δύο μελών του που κρατούνται, ώστε να συνεχίσουν απρόσκοπτα και την πορεία απεξάρτησης και τη θεραπεία τους για το ΗΙV/AIDS, και ελπίζει ότι η ελληνική δικαιοσύνη θα αντιμετωπίσει με ανθρωπιά την περίπτωσή τους, διασφαλίζοντας το δικαίωμά τους στη θεραπεία και σε μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Τμήμα Ενημέρωσης ΚΕΘΕΑ

Για περισσότερες πληροφορίες: ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ, 210 3300779

hypocrisy1

Πηγή: Ενθέματα

Μεταξύ υποκρισίας και παρανομίας  – Υγειονομική Διάταξη «Λοβέρδου-Άδωνι»

του Βαγγέλη Μάλλιου

Μια από τις πρώτες κινήσεις του Άδωνι Γεωργιάδη, με την ιδιότητά του ως υπουργού Υγείας, ήταν η επαναφορά της Υγειονομικής Διάταξης 39α/2012 για τον «περιορισμό της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων» που είχε εκδώσει την 1.4.2012 ο Ανδρέας Λοβέρδος (ΦΕΚ Β΄ 1002) και την οποία είχε εντωμεταξύ καταργήσει η πρώην υφυπουργός Υγείας Φωτεινή Σκοπούλη (Υ.Α. 39728/30.4.2013, ΦΕΚ Β΄ 1085). Η Υγειονομική Διάταξη ορίζει ποια είναι τα νοσήματα που μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και πώς ελέγχονται. Για τα νοσήματα αυτά, δίνεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα υποχρεωτικής υγειονομικής εξέτασης, νοσηλείας και θεραπευτικής αγωγής του ασθενούς.

Η συγκεκριμένη Υγειονομική Διάταξη είχε κατηγορηθεί ότι, με το πρόσχημα του περιορισμού της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων, αφενός μεν περιόριζε ανεπίτρεπτα σειρά θεμελιωδών δικαιωμάτων, αφετέρου δε ότι στοχοποιούσε τους χρήστες ναρκωτικών, τα εκδιδόμενα άτομα και τους μετανάστες. Είναι δικαιολογημένοι όμως, οι εν λόγω φόβοι; Η απάντηση είναι σαφώς καταφατική.

Αυτονομία του ατόμου και λοιμώδη νοσήματα. Θεμελιώδης αρχή οποιασδήποτε ιατρικής πράξης είναι η συναίνεση του ενδιαφερόμενου προσώπου: την αρχή αυτή επιβάλλει η αυτονομία και αξιοπρέπεια του κάθε ατόμου. Έτσι, ιατρικές πράξεις χωρίς τη συναίνεση του υποκειμένου δεν είναι απλώς ανήθικες· συνιστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση και εμπίπτουν στην έννοια των βασανιστηρίων, τα οποία απαγορεύονται βάσει τόσο του Συντάγματος όσο και διεθνών συνθηκών.

Όταν όμως οι ατομικές αποφάσεις είναι δυνατόν να επηρεάσουν άμεσα την υγεία και άλλων, τότε τίθεται υπό αμφισβήτηση η αυτονομία του ατόμου ως μοναδικό κριτήριο για τη λήψη αυτών των αποφάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί, πράγματι, η περίπτωση των λοιμωδών μεταδοτικών νοσημάτων, τα οποία μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία (αν όχι και τη ζωή) όχι μόνο των ασθενών, αλλά και τρίτων προσώπων.

Έτσι, γίνεται δεκτό ότι η προστασία της υγείας των άλλων συνιστά επαρκές νομιμοποιητικό έρεισμα για την επιβολή περιορισμών στην αυτονομία πασχόντων από συγκεκριμένες ασθένειες (άρθρο 5 παρ. 4 Συντ., άρθρο 5 παρ. 1 ΕΣΔΑ). Εντούτοις, είναι προφανές ότι όλες οι μεταδοτικές ασθένειες δεν συνεπάγονται και τους ίδιους περιορισμούς: άλλα είναι τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για σοβαρά λοιμώδη νοσήματα (π.χ. χολέρα, κίτρινος πυρετός, πανώλη) ή νοσήματα που μεταδίδονται εύκολα και άλλα τα μέτρα που είναι δυνατόν να θεσπισθούν για μεταδιδόμενα νοσήματα ήπιας μορφής (π.χ. γρίπη) ή για νοσήματα που μεταδίδονται δύσκολα (π.χ. HIV). Αυτό επιβάλλει η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, σύμφωνα με την οποία για να είναι νόμιμος ένας περιορισμός στην αυτονομία μας, θα πρέπει να προκαλεί την ελάχιστη δυνατή βλάβη στα δικαιώματά μας. Επίσης, προτού επιβληθεί ο συγκεκριμένος περιορισμός, θα πρέπει προηγουμένως να έχουν εξαντληθεί τυχόν ηπιότερα μέσα, ώστε να εξασφαλισθεί η ελάχιστη δυνατή παρέμβαση στην αυτονομία του προσώπου.

Τέλος, είναι προφανές ότι τυχόν διάταξη που ρυθμίζει ζητήματα περιορισμού της αυτονομίας των ατόμων πρέπει να είναι ειδική, σαφής και να μην αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες από τους εμπλεκόμενους φορείς. Και τούτο, διότι μπορεί να οδηγήσει σε αδικαιολόγητες διαφοροποιήσεις και αυθαιρεσίες εις βάρος ευάλωτων και μειονεκτούντων κοινωνικών ομάδων.

Οι παρανομίες της Υγειονομικής Διάταξης. Με βάση τα παραπάνω, σειρά ρυθμίσεων της Υγειονομικής Διάταξης είναι παράνομες και αντισυνταγματικές. Ειδικότερα:

Η Υγειονομική Διάταξη είναι αδικαιολόγητα ευρεία και ασαφής. Καταρχάς, χρησιμοποιείται μεγάλος κατάλογος ασθενειών, ο οποίος μπορεί να τροποποιείται από τον Υπουργό Υγείας, δίχως καμία εξειδίκευση ή διαβάθμιση της σοβαρότητας και ευκολίας μετάδοσής τους. Για όλα αυτά τα νοσήματα, η Υγειονομική Διάταξη επιβάλλει ανεξαιρέτως: α) υποχρεωτική εξέταση, β) νοσηλεία και γ) υποχρεωτική θεραπεία. Μάλιστα, ορίζεται ότι, αν υπάρχουν σχετικές ενδείξεις, είναι δυνατή και η θέση σε περιορισμό (καραντίνα) του ασθενούς.

Ακόμα, δεν συγκεκριμενοποιείται ποια είναι η αρμόδια δημόσια Αρχή και με ποια διαδικασία αποφασίζει την υποχρεωτική υγειονομική εξέταση. Η ασάφεια αυτή οδήγησε σε ανεπίτρεπτη ανάμιξη της αστυνομίας με εξαιρετικά ευαίσθητα ζητήματα ιατρικής φύσης. Ειδικά, μάλιστα, όσον αφορά την περίπτωση των μεταναστών, η εφαρμογή της διάταξης οδήγησε σε αδικαιολόγητες συλλήψεις προκειμένου να εξετασθούν, παρά τη θέλησή τους, για σειρά νοσημάτων. Και τούτο, όχι επειδή υπήρχε συγκεκριμένος λόγος δημόσιας υγείας, αλλά επειδή οι ίδιοι δεν ήταν τακτοποιημένοι όσον αφορά τα έγγραφά τους. Περαιτέρω, δεν ορίζεται η διαδικασία επιβολής των ιατρικών πράξεων (εξέταση, νοσηλεία, θεραπεία), ο χώρος και ο χρόνος εκτέλεσής τους.

Εξίσου ασαφής είναι και η διάταξη με την οποία καθιερώνεται υποχρεωτικός έλεγχος για HIV των ατόμων που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών και των εκδιδόμενων ατόμων που στερούνται του προβλεπόμενου βιβλιαρίου υγείας. Μάλιστα, ειδικά η διάταξη αυτή οδήγησε πριν από έναν περίπου χρόνο (Μάιος 2012) σε άνευ προηγουμένου διαπόμπευση και ταλαιπωρία 27 οροθετικών γυναικών, οι οποίες, αφού συνελήφθησαν, υποχρεώθηκαν παρά τη θέλησή τους σε εξέταση για τον ιό HIV, είδαν τις φωτογραφίες τους σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων και προφυλακίσθηκαν, εντέλει απηλλάγησαν από τις βαρύτατες κατηγορίες που τους είχαν απαγγελθεί.

Εντέλει, δεν προκύπτει η «ανάγκη λήψης των μέτρων» προστασίας της δημόσιας υγείας που οδήγησε στην έκδοση της Υγειονομικής Διάταξης (άρθρο 43 παρ. 2 ν. 4025/2011). Πράγματι, σε αντίθεση με τους ανεύθυνους λαϊκισμούς περί «υγειονομικής βόμβας» και τις ατεκμηρίωτες καταγγελίες περί δήθεν σύνδεσης της μετανάστευσης με αύξηση της φυματίωσης και της ελονοσίας, σειρά επιστημονικών εκθέσεων αποδεικνύουν ότι η φυματίωση σταθερά μειώνεται τα τελευταία χρόνια, ενώ η ελονοσία, δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο παρά μόνο αν συντρέχουν συγκεκριμένες συνθήκες. Όσον αφορά δε τους φορείς HIV, το ΚΕΕΛΠΝΟ επιβεβαιώνει ότι η πρωτοφανής αύξηση αποδίδεται στα άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών. Διαφωτιστική είναι, στο θέμα αυτό, η θέση των Γιατρών του Κόσμου και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι αντιμετωπίζουν καθημερινά περιπτώσεις ασθενών μεταναστών. Σύμφωνα με όσα οι ίδιοι καταμαρτυρούν, οι μετανάστες δεν έρχονται ασθενείς από τη χώρα τους. Αντιθέτως, ασθενούν στην Ελλάδα, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και υγιεινής.

Με άλλα λόγια, σε αντίθεση με τους ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς περί δήθεν ανησυχητικής αύξησης των λοιμωδών εν γένει νοσημάτων, η μοναδική συγκεκριμένη αναφορά σε αύξηση λοιμώδους μεταδοτικού νοσήματος σχετίζεται με τη λοίμωξη HIV/AIDS σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αυτό σημαίνει ότι δεν συνέτρεχε ο λόγος έκδοσης της Υγειονομικής Διάταξης. Και τούτο διότι ο χαμηλός βαθμός μεταδοτικότητας της συγκεκριμένης ασθένειας και οι συνακόλουθες επιπτώσεις της στη δημόσια υγεία δεν επιτρέπουν παρά μόνο στενά εντοπισμένους περιορισμούς στα δικαιώματα των οροθετικών και, εν πάση περιπτώσει, δεν δικαιολογούν την έκδοση ειδικής Υγειονομικής Διάταξης με πρόβλεψη για τόσο ευρείες παρεμβάσεις στην αυτονομία των οροθετικών.

Συμπερασματικά, αν και η υποχρεωτική υγειονομική εξέταση οφείλει να είναι η εξαίρεση και να δικαιολογείται μόνο εφόσον υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις, η Υγειονομική Διάταξη τη μετατρέπει αδικαιολόγητα σε υποχρεωτικό κανόνα. Παράλληλα, η συγχέει αστυνομικές αρμοδιότητες με ζητήματα ιατρικής δεοντολογίας και, εντέλει, την έννοια της ασθένειας με αυτή του αδικήματος. Για όλους αυτούς τους λόγους, η Υγειονομική Διάταξη 39α/2012 πρέπει να καταργηθεί.

Τέλος, δεν πρέπει να μας διαφεύγει η κοινωνική διάσταση της δημόσιας υγείας και των πολιτικών παρεμβάσεων που σχετίζονται με αυτή. H λήψη μόνο περιοριστικών μέτρων των δικαιωμάτων συγκεκριμένης κατηγορίας πασχόντων, χωρίς τη συνοδεία μέτρων κοινωνικής πολιτικής (π.χ. προνοιακές πολιτικές στέγασης, σίτισης, κλπ.), δεν είναι απλώς αδικαιολόγητη· μακροπρόθεσμα, είναι και επιζήμια για τη δημόσια υγεία. Και αυτό διότι η μονοσήμαντη ανάδειξη μιας ομάδας ως «επικίνδυνης» για τη δημόσια υγεία δεν συμβάλλει στη θεμελίωση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ του ασθενούς και του συστήματος υγείας. Αντιθέτως, αφενός οδηγεί στον κοινωνικό στιγματισμό και την απομόνωση της επίμαχης κοινωνικής ομάδας (π.χ. μετανάστες, φορείς HIV), αφετέρου, μακροπρόθεσμα τους απομακρύνει από την αυτόβουλη προσφυγή στις υπηρεσίες υγείας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία: τόσο τη δική τους όσο και των υπολοίπων.

Ο Βαγγέλης Μάλλιος είναι δικηγόρος, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ).

 

Jun 212013
 

1017414_10151483094902894_1002257619_nΔελτίο Τύπου του ΚΕΘΕΑ

Τα σενάρια συγχώνευσης του ΚΕΘΕΑ – ΟΚΑΝΑ υπονομεύουν τις προσπάθειες της χώρας ενάντια στα ναρκωτικά και την εξάρτηση

21.6.2013

Tην ώρα που η κατάσταση με τα ναρκωτικά συνεχώς επιδεινώνεται λόγω της κρίσης, το ΑIDS αυξάνεται ραγδαία στους εξαρτημένους με πολλούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και κυκλοφορούν νέες, επικίνδυνες ουσίες, όπως το σίσα, την ώρα που 15 πόλεις ζητούν από το ΚΕΘΕΑ να ανοίξει μονάδα στην περιοχή τους και που η χώρα έχει, επιτέλους, αποκτήσει ένα νέο, ελπιδοφόρο θεσμικό πλαίσιο για τα ναρκωτικά, το μόνο που δεν θα περίμενε να ακούσει κανείς είναι ότι αποφασίζεται η συρρίκνωση των θεραπευτικών προγραμμάτων.

Κι όμως, δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών μιλούν για σενάρια συγχώνευσης του ΚΕΘΕΑ με τον ΟΚΑΝΑ, θυμίζοντας, ακόμα μια φορά, ότι ο χώρος της κοινωνικής φροντίδας και οι αδύναμες ομάδες είναι ο εύκολος στόχος των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής και ότι οι πρόχειρες, λογιστικού τύπου αποφάσεις μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνες, με μεγαλύτερο κοινωνικό και οικονομικό κόστος απ’ ό,τι όφελος.

Αναρωτιέται κανείς με τι είδους οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά κριτήρια ένα τέτοιο σενάριο προωθείται, τι είδους σκοπιμότητα μπορεί να υπηρετεί και πόσο σημαντική είναι αυτή, ώστε να ανατρέψει ένα νόμο που ψήφισε η Βουλή και μια πρόσφατη απόφαση του πρωθυπουργού. Γιατί μια τέτοια εξέλιξη, επί της ουσίας, θα ακύρωνε και το νόμο ν. 4139 για τα ναρκωτικά που ψηφίστηκε το Μάρτιο, ο οποίος κατοχυρώνει το ρόλο του ΚΕΘΕΑ και του ΟΚΑΝΑ ως φορέων θεραπείας και βασικών πυλώνων της εθνικής στρατηγικής, αλλά και την απόφαση του Πρωθυπουργού τον Ιούνιο με την οποία όρισε τον πρώτο εθνικό συντονιστή για τα ναρκωτικά.

Η συγχώνευση των δύο οργανισμών, οι οποίοι σηκώνουν το κύριος βάρος αντιμετώπισης της εξάρτησης στη χώρα, στηρίζοντας χιλιάδες χρήστες ουσιών και τις οικογένειές τους, που στόχο έχει να συρρικνώσει το δυναμικό τους και τη δυνατότητα τους να ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες, θα αφήσει χωρίς υποστήριξη χιλιάδες ανθρώπους που τη χρειάζονται.

Ποιο είναι λοιπόν το οικονομικό και κοινωνικό όφελος από μια τέτοια συγχώνευση, όταν είναι γνωστό ότι η παραμονή στη χρήση κοστίζει 6 φορές περισσότερο από τη λειτουργία αποτελεσματικών προγραμμάτων απεξάρτησης και κοινωνικής ένταξης, όπως αυτά του ΚΕΘΕΑ, και όταν διεθνείς οργανισμοί, όπως το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Ναρκωτικά (EMCDDA) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), καλούν τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν υπόψη τη σχέση κόστους-οφέλους των υπηρεσιών πριν προβούν σε μέτρα περιορισμού τους;

Απεξάρτηση και κοινωνική φροντίδα δεν σημαίνουν μόνο επιστροφή στη ζωή για τους χρήστες ουσιών αλλά και μια κοινωνία με μεγαλύτερη συνοχή, μεγαλύτερη ασφάλεια και λιγότερες δαπάνες για όλους. Στο χώρο αντιμετώπισης της εξάρτησης σήμερα, που η κρίση φέρνει περισσότερη χρήση, δεν περισσεύει κανείς. Η πολιτεία, αν θέλει πραγματικά να στηρίξει τη δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία, να αφουγκραστεί τις ανάγκες της και να διασφαλίσει το μακροπρόθεσμο όφελός της, χρειάζεται να θέσει σε άμεση εφαρμογή τις διατάξεις του ν. 4139 που αφορούν τον εθνικό σχεδιασμό και τη νέα στρατηγική για τα ναρκωτικά, να ενισχύσει τους φορείς θεραπείας και να κρατήσει ζωντανή την προοπτική της απεξάρτησης και της ένταξης.

Η Βουλή των Ελλήνων έκανε το πρώτο βήμα ψηφίζοντας με συντριπτική πλειοψηφία το ν. 4139, ο Πρωθυπουργός της χώρας τον στηρίζει με τις αποφάσεις του, αλλά κάποιοι βάζουν εμπόδια, είτε από άγνοια είτε από πρόθεση.

Apr 232013
 

okana poster

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΑΝΟΙΚΤΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ

Τετάρτη 24/4/2013 και ώρα 7:30 μ.μ., στην Πλατεία Ομονοίας

Εδώ και ένα μήνα οι εργαζόμενοι στον ΟΚΑΝΑ έχουμε προχωρήσει σε κατάληψη των Κεντρικών Υπηρεσιών του Οργανισμού, γιατί είναι ο μόνος τρόπος που έχουμε για να αντιδράσουμε σε όλες εκείνες τις πολιτικές επιλογές, που υπονομεύουν την προοπτική του, απαξιώνουν το περιεχόμενο της δουλειάς μας και θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και το μέλλον των 8.500 θεραπευομένων στα Προγράμματα Υποκατάστασης καθιστώντας ταυτόχρονα αδύνατη την απορρόφηση της λίστας αναμονής 3.500 συνανθρώπων μας.

  • Ενώ η οικονομική κρίση εξαπλώνεται, ολοένα και περισσότεροι συμπολίτες μας περνούν την κόκκινη γραμμή της επιβίωσης.
  • Καθημερινά νέα παιδιά, έφηβοι και έφηβες μέσα σε μια κοινωνία που απελπίζεται όλο και πιο πολύ, έρχονται σε επαφή με νέες επικίνδυνες ουσίες.
  • Το AIDS απλώνεται σχεδόν ως επιδημία στις πιάτσες των εξαρτημένων.

Το κράτος και η κυβέρνηση αντί να προωθήσουν πολιτικές πρόνοιας και δημόσιας υγείας, στέκονται εχθρικά απέναντι στα προγράμματα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων οδηγώντας τον ΟΚΑΝΑ ουσιαστικά σε μια πορεία αυτοκατάργησης με τη συστηματική υποχρηματοδότηση. Με βάση τα έως τώρα στοιχεία της Διοίκησης, ο προϋπολογισμός του ΟΚΑΝΑ υπολείπεται μακράν σε σχέση με το ελάχιστο απαραίτητο λειτουργικό του κόστος.

Και ενώ ο ΟΚΑΝΑ απειλείται ουσιαστικά με κλείσιμο και διοχέτευση των υπηρεσιών του στους ιδιώτες γιατρούς, παράλληλα οι εξαρτημένοι βιώνουν ολοένα και περισσότερο τις επιπτώσεις του κοινωνικού φασισμού. Στο πλαίσιο της επιχείρησης «ΘΕΤΙΣ», η αστυνομία τους μαζεύει τα βράδια από τις πιάτσες και τους οδηγεί στο στρατόπεδο της Αμυγδαλέζας. Εκεί, αφού καταγραφούν και τους γίνουν παρά τη θέλησή τους ιατρικές εξετάσεις, υποχρεώνονται συχνά να καθαρίσουν το χώρο και στη συνέχεια ταλαιπωρημένοι και διαλυμένοι ουσιαστικά από το στερητικό σύνδρομο, ψάχνουν ένα τρόπο να επιστρέψουν στην Αθήνα.

Εμείς, οι εργαζόμενοι στον ΟΚΑΝΑ, διαμαρτυρόμαστε και διεκδικούμε :

  • Αύξηση του προϋπολογισμού, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του Οργανισμού και η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών
  • Δημόσια και δωρεάν προγράμματα αντιμετώπισης της εξάρτησης ενάντια σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης
  • Ειδικό σχεδιασμό αντιμετώπισης της επιδημίας του AIDS στους εξαρτημένους σε εθνικό επίπεδο
  • Επαρκή στελέχωση των προγραμμάτων Υποκατάστασης.
  • Ενίσχυση όλων των προγραμμάτων αντιμετώπισης της εξάρτησης στο επίπεδο της πρόληψης – θεραπείας ( ανεξάρτητα της θεραπευτικής προσέγγισης) και κοινωνικής επανένταξης.
  • Άμεση διακοπή της «επιχείρησης – σκούπα» ενάντια στους εξαρτημένους συμπολίτες μας.

Σε αυτό το πλαίσιο την Τετάρτη 24/4/2013 και ώρα 7:30 μ.μ., στην Πλατεία Ομονοίας οργανώνουμε συναυλία διαμαρτυρίας με τη συμμετοχή των: Παναγιώτη Αμπατζή-Ηρώ – Παντελή Θαλασσινού – Αργυρώ Καπάρου – Βαγγέλη Κορακάκη – Ανδριάνας Μπάμπαλη – Δανάη Παναγιωτοπούλου-Νατάσα Παπαδοπούλου Τζαβέλλα

Στην εκδήλωση θα συμμετέχουν οι μουσικές ομάδες του θεραπευτικού προγράμματος 18 ΑΝΩ και της Μονάδας Εφήβων και Νέων ΟΚΑΝΑ – ΑΤΡΑΠΟΣ

Αντίσταση στη διάλυση του ΟΚΑΝΑ και την υποβάθμιση της Δημόσιας Υγείας

Να σταματήσει άμεσα το κυνήγι των εξαρτημένων

Να ενισχυθούν με κάθε τρόπο τα προγράμματα αντιμετώπισης των εξαρτήσεων (ΟΚΑΝΑ-18ΑΝΩ-ΚΕΘΕΑ-ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ)

Η συναυλία οργανώνεται από τον Σύλλογο Εργαζομένων ΟΚΑΝΑ, με τη στήριξη του θεραπευτικού προγράμματος 18 ΑΝΩ, του Σωματείου εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης, του Συλλόγου εργαζομένων στο ΚΕΘΕΑ, του Σωματείου Εργαζομένων σε φορείς Ψυχικά Ασθενών και Ευαίσθητων Κοινωνικά Ομάδων (ΣΕΨΑΕΚΟ).

Apr 152013
 

mnyg

Ανησυχίες των επιστημόνων για τις επιπτώσεις της λιτότητας στην υγεία των Ευρωπαίων πολιτών

Οι μεγάλες περικοπές στην Ευρώπη, πέρα από τις επιπτώσεις στο οικονομικό επίπεδο των πολιτών, συνιστούν παράλληλα και ένα πείραμα πάνω στην υγεία των ανθρώπων, με άγνωστες συνέπειες για το μέλλον, όπως αναφέρεται σε έρευνα του διεθνούς κύρους βρετανικού επιστημονικού περιοδικού “New Scientist”.

Όπως επισημαίνει το σχετικό άρθρο γνώμης του περιοδικού, με τίτλο «Τα κρυφά κόστη της λιτότητας», οι χώρες της ευρωζώνης έχουν ήδη αποτελέσει κλασικά παραδείγματα για το πόσο σοβαρές μπορεί να είναι οι συνέπειες της ύφεσης στο πεδίο της υγείας. Περί αυτού, επικαλείται σχετική έρευνα στο κορυφαίο ιατρικό περιοδικό “The Lancet”, τον προηγούμενο μήνα, που δείχνει ότι τα περιστατικά ψυχικών παθήσεων και αυτοκτονιών στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί κατακόρυφα λόγω της οικονομικής κρίσης, ορισμένες λοιμώδεις νόσοι κάνουν την επανεμφάνισή τους (ειδική αναφορά γίνεται για τα αυξημένα κρούσματα AIDS στην Ελλάδα), ενώ τα κρατικά συστήματα υγείας και πρόνοιας αντιμετωπίζουν ολοένα μεγαλύτερες δυσκολίες να ανταποκριθούν στο ρόλο τους λόγω ποικίλων ελλείψεων.

Το συνοδευτικό άρθρο του περιοδικού, με τίτλο «Το κόστος των περικοπών: Η τοξική γενετική κληρονομιά της λιτότητας», επισημαίνει πως οι ανωτέρω άμεσες συνέπειες της ύφεσης και της λιτότητας μπορεί να δώσουν τη θέση τους σε πιο μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία, με πιθανή διαχρονική αύξηση των εμφραγμάτων, των εγκεφαλικών, του άγχους και της κατάθλιψης.

Το παρατεταμένο στρες που προκαλείται από τις οικονομικές δυσκολίες, πυροδοτεί ή επιδεινώνει τους παραπάνω κινδύνους. Όπως αναφέρεται, «είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς ότι όσοι ανησυχούν για την ασφάλεια της θέσης εργασίας τους, του σπιτιού τους, της οικογένειάς τους και των περιουσιακών στοιχείων τους, δεν βιώνουν υψηλά επίπεδα στρες».

Το περιοδικό επισημαίνει πως «πολύ μελάνι έχει χυθεί σε διαφωνίες σχετικά με τα οικονομικά οφέλη της λιτότητας. Από την άλλη, οι συνέπειες της τελευταίας για την υγεία δεν έχουν σε μεγάλο βαθμό αναδειχτεί στο δημόσιο διάλογο, καθώς γίνεται η υπόθεση πως οι επιπτώσεις αυτές θα εξαλειφθούν όσο θα χαλαρώνει το σφίξιμο του ζωναριού».

Όμως το στρες φαίνεται να επιφέρει γενετικές τροποποιήσεις, που έχουν μακρόχρονες συνέπειες στην υγεία των πολιτών. Όπως υπογραμμίζεται, «το ψυχικό στρες που επιφέρει η οικονομική κρίση, μπορεί να ενεργοποιήσει γονίδια που απειλούν την μακροπρόθεσμη υγεία των μελλοντικών γενεών».

Νέες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι το παρατεταμένο στρες προκαλεί τέτοιες μεταβολές στα γονίδια, που τροφοδοτούν την χρόνια εσωτερική φλεγμονή στον οργανισμό λόγω της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτή η φλεγμονή, με τη σειρά της, ανοίγει το δρόμο ή αυξάνει τον προϋπάρχοντα κίνδυνο για καρδιαγγειακές και άλλες παθήσεις, ακόμα και για καρκίνο.

Ήδη υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που δείχνουν ότι η ανεργία φέρνει αυξημένα ψυχικά προβλήματα και εμφράγματα. Μια ολλανδική μελέτη που κάλυψε σχεδόν δύο αιώνες (1815 – 2000) συμπέρανε ότι οι γενιές των ανθρώπων που γεννιούνται εν μέσω ύφεσης, εμφανίζουν αφύσικα υψηλά ποσοστά πρόωρων θανάτων.

Όπως έχουν δείξει πειράματα σε ζώα, η αιτία φαίνεται πως είναι ότι, στη διάρκεια των περιόδων κρίσης, ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα πλημμυρίζουν το σώμα με ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη. Αυτές οι ορμόνες, με τη σειρά τους, επιφέρουν βιοχημικές μεταβολές στα κύτταρα, οι οποίες ενεργοποιούν εκείνα τα γονίδια που υποδαυλίζουν τη χρόνια φλεγμονή. «Η σχέση ανάμεσα στο χρόνιο στρες και στην ασθένεια είναι πλέον ξεκάθαρη», σύμφωνα με την Τέρι Μόφιτ του πανεπιστημίου Ντιουκ των ΗΠΑ.

Ακόμα, αν οι γυναίκες βιώνουν στρες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί αναπρογραμματισμός της ανάπτυξης του εμβρύου, σύμφωνα με τη Βιβέτ Γκλόβερ του Imperial College του Λονδίνου, η οποία τονίζει ότι «όλο και περισσότερες έρευνες δείχνουν τις επιπτώσεις του προγεννητικού στρες για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των παιδιών. Είναι πιθανό ότι αν οι άνθρωποι αισθάνονται πιο αγχωμένοι εξαιτίας της λιτότητας, της ανεργίας κ.α., αυτό θα έχει επιζήμιες συνέπειες για την επόμενη γενιά».

Η Ιζαμπέλ Μανσουί του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ) της Ζυρίχης επισημαίνει πως «αν και δεν έχει αποδειχτεί με απτά στοιχεία, είναι πολύ πιθανό ότι η λιτότητα μπορεί να έχει συνέπειες διαρκείας επί πολλές γενιές», καθώς, σύμφωνα με τα πειράματά της, οι επιπτώσεις του στρες στα ποντίκια διαρκούν για τρεις διαδοχικές γενιές.

Τέλος, ο Ντέιβιντ Στάκλερ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης αναφέρει ότι στην περίοδο του κλεισίματος πολλών κρατικών εργοστασίων και των γρήγορων και μαζικών ιδιωτικοποιήσεων στη Ρωσία, στη δεκαετία του ΄90, οι θάνατοι των πολιτών αυξήθηκαν σημαντικά. Αντίθετα, στη γειτονική Λευκορωσία, όπου οι ιδιωτικοποιήσεις υλοποιήθηκαν με πιο σταδιακό τρόπο, οι θάνατοι αυξήθηκαν μόνο οριακά.

«Ένα γενικό μήνυμα», όπως υπογραμμίζει ο βρετανός επιστήμονας, «είναι ότι δύο από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν την υγεία μιας κοινωνίας, είναι η στέγαση και οι θέσεις εργασίας. Αποτελούν τους βασικούς στυλοβάτες. Αν τους αφαιρέσει κανείς, η υγεία υποφέρει».

Πηγή: left.gr

Jan 152013
 

 

…. η Ελλάδα συνεχίζει να τρώει τα παιδιά της…

Προσδοκώ στη μέρα που θα σταματήσουμε να κυνηγάμε Ανθρώπους που με την Ψυχή και την Καρδιά τους, Εντιμότητα, Διαχρονική Συνέπεια, έχουν βάλει με την Ζωή και την Δουλειά τους το Λιθαράκι τους για να πάμε μπροστά Υπηρετώντας τις Αξίες της Ζωής.

Νιώθω πόνο και ντροπή…

Μας συγχωρείτε Κατερίνα Μάτσα και όλοι στο 18 Άνω που σαν κοινωνία είμαστε ακόμα τόσο αποπροσανατολισμένοι που δεν μπορούμε να διακρίνουμε και να στηρίξουμε αυτά που Υπηρετούν το Ζείν …

Με εκτίμηση κι ευγνωμοσύνη για όλους όσους έχετε βοηθήσει και για τους δρόμους που έχετε ανοίξει στην Ελλάδα…

Έχει δημιουργηθεί μια Δήλωση Συμπαράστασης  στο GoPetition – υπογράψτε και διαδώστε!

Jul 252012
 

Συνέντευξη των Arny και Amy Mindell στο δημοσιογράφο Emmanuel Haddad, για το γαλλικό περιοδικό Global Magazine (διαδικτυακό περιοδικό που εστιάζει σε κοινωνικά θέματα και θέματα οικολογίας και γεωπολιτικής).

Interview about Coma Work

July 16, 2012

E.H.: In general, waking up from a coma is more lived as a trauma or as a chance to begin a new life?

A+A: This first questions of yours is a good question. The people we have worked with and known who have lived through comatose states do not show any one reaction such as “traumatic stress” or “chance for new life.” The reason might be that although coma is common, the origins of the comatose state are many.

E.H.: Do the persons who wake up remember what they have been through and does it help them, or is it just better forget and come back to what they had before, if possible?

A+A: Depending upon the depth and specific origins of the coma, some people do remember aspects of their experiences. Whatever they remember, as with dreams, is what a person can use and integrate into the rest of their life—if and when they are ready.

E.H.: For the persons who have been close to death, have you received many testimonies of a new conception of life, of eagerness to take more into consideration what they had neglected before their coma? Any strong example?

A+A: Those who have had N.D.E’s, that is “near death experiences” and who return to their daily life often have deep experiences that frequently lead to new views of life. For example, years ago in Zurich, one of Arny’s first comatose patients was lying, dying in an oxygen tent. Arny spoke with her through the tent, and to make the story short, got good feedback from her indicating her normal awareness was still present, though she was in what her physicians at that time called a “coma.” From hearing about her past, Arny suggested to her that she re-consider the possibility of life on earth. She immediately reacted with body movements, and he encouraged her reaction to go further. She began to sit up in that Oxygen tent, to the great surprise of the doctors and nurses around her. Then, even more surprising, after connecting more with her in that altered state of consciousness, she herself pulled back the oxygen tent and started to get out of bed. The nurses resisted telling her to stay in bed. But as soon as they left, when she was alone, she somehow got dressed, and apparently got out of the hospital, in her run down condition. What happened next? She went back to work on the Bahnhofstrasse in Zurich, a main business place in Switzerland. She told Arny she had to go back to complete her business there. Five years later she died peacefully.

E.H.: The trauma can also be for the family or closest friend who’ll attend a person in coma for many months or years. Is communication a way to reduce the negative consequences of this situation?

A+A: Yes, in our experience, everyone in the family, and everyone who is a friend of this person has at least a slight “shock”, not just because they might love the person, but because most people don’t have any connection with their own mortality. So seeing a loved one very ill or in a near death situation is shocking. However, if it is possible to actually connect with the person in their state (for example, using a binary connection –see our books on Coma), then yes, the trauma of the family system is relieved. If the communication is deep, it can even be “enlightening” for all.

E.H.: You promote a different level of communication with the person in coma, because he uses different kind of language: how do the family and friends react to the necessity of learning another language to communicate: despair and refusal or satisfaction to be able to exchange no matter what?

A+A:. Good question. We first ask the family and friends if they will allow the possibility of trying to communicate with the ill person, or if they are content to just love and sit by the person. If the family and friends are open to such communications, we first show it to them briefly, using the friends themselves to demonstrate with. Only after having gotten positive feedback from the friends, the family, as well as the medical helpers, do we approach the comatose person. As a result,we usually get good responses from the family and friends. When we are able to truly connect at a level where responses are easy to understand, everyone seems at least relieved.

E.H.: You talk about an ethic of double state: for you, people in deep coma still have the right to decide of what to do with their life. Is it also because there is always the possibility of an unexpected come back? Is communication with a person in coma a way to promote those unexpected waking up?

A+A: Nothing in life is completely predictable. We know that from quantum physics. Sudden, improbable situations can surely arise. The same holds true for all of human life, and especially comatose states. We have often been greatly surprised ourselves by what people do near death, as Arny says in his “Coma, Key to Awakening”, and Amy says in “Coma, a Healing Journey”. Therefore we developed what we called, a “Double State Ethics.” This means that how we deal with someone near death should “ethically” speaking depends upon at least two states of consciousness. The first state is what the person said –or may have said–in their everyday life about how to deal with near death experiences. And the second state of consciousness we must listen to is communication with the altered state, the vegetative or comatose state. There, the “yes” and “no” we get from “binary communication” can sometimes lead to a second opinion about what’s next in life…or death.

Your question about whether communication with someone in a coma promotes unexpected awakening is a central, statistical and important question. To answer that question definitively, we need to assemble many hundreds of such situations, each of which must have a specific measure for coma, and a specific definition of awakening. We and our Portland colleagues (Dean Yamamoto, Pierre Morin and Gary Reiss) are in the midst of such a statistical study now. However, from our personal experiences until now, we must say, YES, it surely seems as if trying to connect promotes at least wakeful states, and awakenings.

Jun 072012
 

Πηγή: protagon.gr

Μια σιωπηλή «συμμαχία»

Μόνο όσοι έχουν περάσει αυτά τα μονοπάτια, τα γνωρίζουν. Ένας λαβύρινθος αγωνίας, ελπίδας, μοναξιάς και γραφειοκρατίας, που λυγίζει ακόμα και τους «ατσάλινους». Μετά το σοκ της διάγνωσης προσγειώνεσαι σε μια νέα πραγματικότητα: άγνωστες έννοιες, βλοσυρές φυσιογνωμίες γιατρών, τρέξιμο για σφραγίδες και υπογραφές, αναμονή σε ουρές. Και στο σπίτι, ο δικός σου άνθρωπος κληνήρης, άλλοτε ανήμπορος και άλλοτε πιο δυνατός από εσένα. Και εσύ να πρέπει να είσαι «βράχος», να στηρίζεις, να παρηγορείς και να ανακουφίζεις. Να διαβεβαιώνεις ότι «όλα θα πάνε καλά», ακόμα και όταν είναι ολοφάνερο ότι το τέλος πλησιάζει.

Αυτή η περιπέτεια, που άλλοτε κρατάει μήνες και άλλοτε χρόνια, σε όλους τους οικείους των καρκινοπαθών αφήνει «κάτι». Σε άλλον άσπρισαν πρόωρα τα μάλλια, άλλος καθιέρωσε το «μισό» ζάναξ για να κοιμάται, κάποιοι απέκτησαν φοβία με τις αρρώστιες και τους γιατρούς, άλλοι στράφηκαν στην υγιεινή ζωή, τη γυμναστική, τη γιόγκα, τον βελονισμό… Σε όλους μας έμεινε ένα σφίξιμο στο στομάχι στο άκουσμα σειρήνας ασθενοφόρου, μια απέχθεια για το σύστημα υγείας, ένα παράπονο για τον συνήθως πρόωρο και επώδυνο χαμό του δικού μας. Μεταξύ μας έχει καθιερωθεί μια σιωπηλή «συμμαχία», αλληλοαναγνωριζόμαστε από τα ξεσπάσματα ευαισθησίας επί του ανθρώπινου πόνου, από το τρέμουλο της φωνής στην ανακοίνωση ενός θανάτου. Όλοι μας, «παράπλευρα» θύματα μιας δημοφιλούς μάστιγας, που ο καθένας «το παλεύει όπως ξέρει και μπορεί».

Αναμασώ και εγώ όλες αυτές τις εικόνες εδώ και έξι χρόνια, χωρίς ποτέ να κατορθώνω να λυτρωθώ. Άλλωστε, η ασθένεια και ο θάνατος της δίκης μου μητέρας αναπαριστάται καρέ καρέ μέσα από ανάλογες περιπέτειες των γονιών φίλων μου- που δυστυχώς πληθαίνουν. Μια από τις κορυφαίες σκηνές του δράματος, ο εαυτός μου να καταρρέει σε ένα άθλιο υποκατάστημα του ΙΚΑ κοντά στην Ομόνοια, όταν έφυγα με χέρια αδειανά λόγω έλλειψης του σκευάσματος… Και βέβαια η σχέση εμπιστοσύνης με μια «γενναία» φαρμακοποιό, στην οποία κατέφευγα μια που μου χορηγούσε το φάρμακο μερικά εικοσιτετράωρα προτού αυτό εγκριθεί. Εκείνη «έπαιζε» το κεφάλι της, εγώ προσέφερα «κάτι» παραπάνω στον άνθρωπό μου, στον αγώνα με τον χρόνο και τα καρκινικά κύτταρα.

Οι δικές μου, όμως, περιπέτειες από το 2006 ωχριούν μπροστά στις σημερινές. Δεν είχα το ψυχικό σθένος να διαβάσω λεπτομερώς τις καταγγελίες των εκατοντάδων συγγενών, που παλεύουν με πενιχρή πλέον οικονομική δυνατότητα για να εξασφαλίσουν το φάρμακο της χημειοθεραπείας και μια θέση πιο «ψηλά» στις λίστες αναμονής για ακτινοθεραπεία. Νιώθω, όμως, την απελπισία τους. Την πιο δύσκολη στιγμή τους, που προσπαθούν «όσο μπορούν» να κρατήσουν ζωντανή την ελπίδα, να διασώσουν μέσα στον πόνο την αξιοπρέπεια τους, να ρυθμίσουν «εκκρεμότητες» μιας ζωής, να δώσουν τη μάχη μέχρις εσχάτων- και ό,τι βγει-, το σύστημα τους ωθεί μια ώρα αρχύτερα στην (ψυχική πρωτίστως) άβυσσο. Αναλογιζόμενη όλα αυτά, ένιωσα για πρώτη φορά μια γλυκόπικρη ανακούφιση: «καλύτερα», σκέφτηκα «που έφυγε τότε».

*Η Ιωάννα Φωτιάδη είναι δημοσιογράφος στην Καθημερινή.