blog

(Βασιλική Κατριβάνου, Μαρία Χατζηπαύλου, Ζεχρά Σεγκίς, Αλεξάνδρα Ζαββού /μετάφραση)

Έγινε χθες βράδυ η προβολή του ντοκιμαντέρ “Κυπραίες” στο χώρο του 15ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ. Παρ’ όλη τη διάσπαση από τα πολλά δρώμενα στο χώρο, ο κόσμος μπόρεσε να δει το ντοκιμαντέρ. Για την προβολή του ντοκιμαντέρ, είχαν έρθει στην Αθήνα η Μαρία Χατζηπαύλου, πανεπιστημιακός και ακτιβίστρια και η Ζεχρά Σεγκίς, καθηγήτρια και ακτιβίστρια που συμμετείχαν στην ταινία. Ευχαριστούμε Βασιλική που μας έδωσες την ευκαιρία για τη συζήτηση που έγινε μετά την ταινία!

Ένα ευχαριστώ και στη Βενετία Μπουρονίκου για το φωτορεπορτάζ ;-)

Σήμερα δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη “Αυγή” συνέντευξη της Βασιλκής Κατριβάνου, με αφορμή την προβολή του ντοκιμαντέρ “Κυπραίες”. Αντιγράφω εδώ από την ιστοσελίδα της Αυγής:

Πηγή: “Η Αυγή”

«Κυπραίες»: το ντοκιμαντέρ ως μέσον κοινωνικής αλλαγής
11/04/2010

Συνέντευξη της Βασιλικής Κατριβάνου στον Στρατή Μπουρνάζο

To ντοκυμαντέρ «Κυπραίες» της Βασιλικής Κατριβάνου και της Bushra Azzouz, γυρισμένο στην Κύπρο κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος για το Σχέδιο Ανάν φέρνει στο φως ιστορίες του διαιρεμένου νησιού, κρυμμένες για χρόνια, διερευνώντας τις έννοιες της εστίας και της ασφάλειας, καθώς και την επιθυμία γυναικών, και από τις δύο πλευρές, να ζήσουν ξανά μαζί. Θα προβληθεί το Σάββατο 17 Απριλίου (19.00) και την Τρίτη 20 Απριλίου (22.30 στο πλαίσιο του Fog Dog, φεστιβάλ που οργανώνουν οι «Κινηματογραφιστές στην Ομίχλη» στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 (για το Fog Dog, βλ. σελ. 44 της σημερινής Αυγής, για τις «Κυπραίες» βλ. και www.womenofcyprusfilm.com). Mε την ευκαιρία αυτή, μιλήσαμε με τη σκηνοθέτρια Βασιλική Κατριβάνου.

Πώς ξεκίνησες αυτή την ταινία;
Η ταινία ξεκίνησε ως μεταπτυχιακή εργασία. Mε ενδιέφερε να διερευνήσω τις δυνατότητες του ντοκυμαντέρ ως μέσου που συνεισφέρει στην κοινωνική αλλαγή. Στο ντοκυμαντέρ οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να πουν τις ιστορίες τους, να συμμετάσχουν και να εμπλουτίσουν τον δημόσιο διάλογο, πέρα από τον παγιωμένο τρόπο που αυτός διεξάγεται. Επειδή δεν είχα καμία κινηματογραφική εκπαίδευση, έκανα βασικά μαθήματα για τη χρήση της κάμερας, και έφτασα στην Κύπρο το 2004, μία εβδομάδα πριν το δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν. Ήθελα από την αρχή να εστιάσω στις γυναικείες φωνές. Αυτή η πρόθεση ενισχύθηκε στην Κύπρο, καθώς διαπίστωσα ότι ενώ υπήρχαν πολλές γυναίκες ακτιβίστριες, δεν υπήρχε γυναικεία εκπροσώπηση στα κέντρα αποφάσεων ούτε στον δημόσιο διάλογο.

Επιπλέον όμως ήθελα να διερευνήσω τα έμφυλα χαρακτηριστικά του εθνικισμού και του μιλιταρισμού που είναι πολύ έντονα: οι άντρες είναι οι «ικανοί και λογικοί» να εκπροσωπήσουν το έθνος, οι «πολεμιστές». Αντίθετα, οι γυναίκες εκπροσωπούν την ιδιωτική σφαίρα, είναι οι «συναίσθηματικές», υπεύθυνες για τη βιολογική και κοινωνική αναπαραγωγή του έθνους· έχουν το ρόλο της μάνας, και σε περίοδο πολέμου αποτελούν τα θύματα ή τα λάφυρα. Ξέρουμε ότι σε χωριά της επαρχίας Κηρύνειας πολλές Ελληνοκύπριες βιάστηκαν από Τούρκους στρατιώτες, και μετά οι άντρες τους έλεγαν: –Εκεί που πήγε ο Τούρκος δεν ξαναπηγαίνω, και τις εγκατέλειψαν.

Τι άλλαξε στην πορεία;
Όσο προχωρούσαν οι συνεντεύξεις, διαπίστωνα ότι, πέραν της διαπλοκής φύλου και εθνικισμού, πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον είχαν άλλες πτυχές: λ.χ. όταν επισκεφτήκαμε τα χωριά και τα σπίτια στον Βορρά από όπου είχαν φύγει οι Ελληνοκύπριες, αρχίσαμε να διερευνούμε θέματα όπως η εστία, τι σημαίνει η απώλειά της και πώς ξαναδημιουργείς την αίσθηση της κοινότητας, ή όταν Ελληνοκύπριες και Τουρκοκύπριες άρχισαν να μας λένε προσωπικές τους ιστορίες, αρχίσαμε να ψάχνουμε τι σημαίνει να μοιράζονται μεταξύ τους μνήμες που δεν είχαν μέχρι τότε ακουστεί. Έτσι, εγκαταλείποντας την αρχική μου εστίαση, ακολούθησα τους δρόμους που μου έδειχνε το υλικό.

Και στη συνέχεια, πώς ολοκληρώθηκε η ταινία;
Επέστρεψα στην Αμερική, έδειξα το υλικό μου στην Μπούσρα Αζούζ, σκηνοθέτρια και φίλη μου, και αρχίσαμε να το δουλεύουμε μαζί. Δημιουργήσαμε παρέα αυτή την ταινία στο Πόρτλαντ, Όρεγκον. Για τέσσερα χρόνια, ξαναπήγαινα στην Κύπρο, συναντούσα τον βασικό πυρήνα των γυναικών με τις οποίες δούλεψα, τους έδειχνα το υλικό, και συζητούσαμε αν τις εκφράζει, τι αλλαγές χρειάζονται. Στόχος μου ήταν η ταινία να αποτελέσει έναν χώρο για να ακουστούν οι διαφορετικές γυναικείες φωνές γύρω από το Κυπριακό και οι γυναίκες να νιώσουν φορείς και δημιουργοί της. Ήταν μια σημαντική διαδικασία μέσα από την οποία αλλάξαμε όλοι.

Ένα παράδειγμα: στην αρχή η κεντρική μου ηρωίδα ήταν μια Ελληνοκύπρια, που επισκέπτεται το σπίτι της το οποίο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει σαν πρόσφυγας το 1974. Θεωρούσα ότι μπορούσε να εκπροσωπήσει τον κοινό πόνο της προσφυγιάς και για τις δύο κοινότητες. Όταν έδειξα το υλικό στις γυναίκες, οι Τουρκοκύπριες μού λένε: –Άλλη μια ταινία φτιαγμένη από Ελληνίδα. —Μα, τους λέω, έχει πολύ περισσότερες συνεντεύξεις με Τουρκοκύπριες. —Ναι, μου απαντάνε, αλλά η παρουσία της Μαρίας είναι πολύ έντονη, σε κερδίζει στο συναίσθημα, αυτό είναι που μένει. Κι έτσι προστέθηκε το γύρισμα με την Ζεχρά, Τουρκοκύπρια, που επισκέπτεται το σπίτι της στη Λάρνακα, από όπου αναγκάστηκε να φύγει το 1974. Συνειδητοποίησα ότι ποτέ η πλειοψηφία δεν μπορεί να εκπροσωπήσει την εμπειρία της μειοψηφίας.

Έχεις ασχοληθεί γενικότερα, επιστημονικά και επαγγελματικά, με την επίλυση συγκρούσεων. Πες μας δυο λόγια για την προσέγγιση αυτή.
Η επίλυση των συγκρούσεων έχει πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις και τρόπους εφαρμογής. Πολλές φορές εκείνοι που πυροδοτούν τις διαμάχες και τους πολέμους, οι ίδιοι χρηματοδοτούν και τα σεμινάρια επίλυσης, για να εξομαλύνουν τις καταστάσεις. Στοιχεία και πλευρές της όμως μπορούν να βοηθήσουν την επικοινωνία και τον διάλογο μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών. Δεν υποκαθιστά την ακτιβιστική και πολιτική δράση, αλλά μπορεί να βοηθήσει στο σχετίζεσθαι, την κατανόηση των δυναμικών της σύγκρουσης, να καταλάβουν οι δύο πλευρές καλύτερα τη θέση και την εμπειρία του άλλου, ανεξάρτητα από το αν συμφωνούν ή διαφωνούν.

Έχεις δουλέψει, στον τομέα αυτό, στην Κύπρο, στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη…
Έχω δουλέψει με μη κυβερνητικές οργανώσεις στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, κάνοντας σεμινάρια με Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους. Μετέχουν κυρίως εκπαιδευτικοί, ακτιβιστές, κοινωνικοί λειτουργοί, άνθρωποι που τους ενδιαφέρει να σχετιστούν με την άλλη πλευρά. Η σχέση αυτή έχει γίνει πολύ δύσκολη με το τείχος, καθώς οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να περάσουν στο Ισραήλ. Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να μη βλέπουν την άλλη πλευρά μόνο σαν ρόλο, ο Ισραηλινός να μην είναι μόνο ο στρατιώτης που θα εισβάλει με τον τανκς και θα τους συλλάβει, και ο Παλιστίνιος να μην είναι μόνο ο βομβιστής. Θέλουν να αμφισβητήσουν τους ρόλους αυτούς και να δουλέψουν μαζί για την αλλαγή της κατάστασης.

Στην Κύπρο δούλεψα κυρίως με εφήβους και νέες γυναίκες. Χρησιμοποίησα την ταινία σαν αρχή, μετά όμως προχωρήσαμε σε θέματα σχέσεων, ζητήματα της καθημερινότητας. Ο κόσμος έχει κουραστεί να μιλάει συνέχεια για το εθνικό ζήτημα, που υπερκαλύπτει τα πάντα. Είναι ένα είδος παθολογίας: δεν υπάρχει χώρος να αναπνεύσει τίποτα άλλο, οποιοδήποτε κοινωνικό ζήτημα θεωρείται υποδεέστερο, πρέπει πρώτα να λυθεί το Κυπριακό.

Και αν συγκρίνεις την εμπειρία σου από την Παλαιστίνη και την Κύπρο;
Οι καταστάσεις είναι πολύ διαφορετικές. Στη μία περίπτωση οι άνθρωποι μπορούν και «δουλεύουν» παλιότερα τραύματα και να επικοινωνούν. Στην άλλη, γίνεται αγώνας να θελήσει ο ένας να μιλήσει με τον με τον άλλον και να υπάρξει μια στοιχειώδης εμπιστοσύνη, το πεδίο είναι ασύγκριτα πιο φλέγον, υπάρχει κατοχή. Στην Καλκίλια, όπου ήμουν, κάθε τρεις μέρες γινόταν έφοδος των ισραηλινών τανκς και συλλήψεις στα σπίτια. Είναι μια εντελώς άλλη πραγματικότητα.

Ποια είναι η εμπειρία σου από τις προβολές της ταινίας;
Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η συζήτηση που γίνεται μετά από κάθε προβολή, γιατί ένας βασικός στόχος της ταινίας είναι να συνδράμει στον διάλογο μέσα σε κάθε κοινότητα και ανάμεσα στις κοινότητες. Η συζήτηση κρατάει πολύ ώρα, κάτι που δείχνει ότι ο κόσμος χρειάζεται να μιλήσει μεταξύ του, και κανένας διάλογος κορυφής δεν μπορεί να το αντικαταστήσει αυτό. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ρωτούν οι μεν τους δε πώς βίωσαν το ’63 και το ’74, τι αισθάνονται για τα σπίτια που έχασαν, τι σκέφτονται για την επιστροφή των περιουσιών τους, τι είναι το πιο σημαντικό σήμερα για κάθε κοινότητα. ΄Οταν τη δείχνω σε ομάδες νέων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση ότι συγκινούνται χωρίς να έχουν ζήσει ούτε ’63 ούτε ’74. Κάποιοι μετά δηλώνουν ότι αισθάνονται πιο κινητοποιημένοι να δουλέψουν για την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων. Την έδειξα σε ένα τμήμα του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας σε Ελληνοκύπριους φοιτητές, 20-22 ετών. Στην κουβέντα που έγινε έλεγαν ότι θέλουν να ζήσουν μαζί με τους Τουρκοκύπριους αλλά φοβούνται. Ξέρουν ότι ο φόβος αυτός οφείλεται στην εθνικιστική τους παιδεία και την προπαγάνδα, αλλά αισθάνονται εγκλωβισμένοι μέσα σ’ αυτήν. Πολλοί παραδέχτηκαν ότι έχουν Τουρκοκύπριους φίλους μέσω του facebook, αλλά δεν περνούν το check point για να τους συναντήσουν.

Η ταινία, πέραν από το αν αρέσει ή όχι αισθητικά και κινηματογραφικά, είναι μια δουλειά που έγινε μέσα από ένα συνεχή διάλογο: των γυναικών μεταξύ τους, των γυναικών με εμένα, των σκηνοθετριών μεταξύ μας, και τέλος ανάμεσα στις δύο κοινότητες στην Κύπρο. Σκοπός της είναι να ανοίγει τον διάλογο.

Πηγή: www.ameamedia.gr/en/festival/festival-09

Για 3η συνεχή χρονιά, το Διεθνές Φεστιβάλ EMOTION PICTURES «Ντοκιμαντέρ και Αναπηρία» ανοίγει τις πύλες του στο κοινό. Ανανεωμένο και ζωντανό, συνεχίζει δυναμικά να παρουσιάζει μια εναλλακτική οπτική γύρω από την αναπηρία, ένα ζήτημα που μας αφορά όλους. Από πέρσι μέχρι φέτος, το φεστιβάλ ταξίδεψε σε ολόκληρη την Ελλάδα, συνεργάστηκε με φεστιβάλ του εξωτερικού και αναζήτησε τις καλύτερες ταινίες από όλο τον κόσμο. Το 3ο Διεθνές Φεστιβάλ EMOTION PICTURES, που έχει βρει πια τη θέση του στην πολιτιστική μας ζωή αλλά και στις καρδιές μας, πλησιάζει: από τις 19 έως τις 22 Ιουνίου στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς θα προβληθούν περισσότερα από 30 ντοκιμαντέρ από τις πιο μακρινές γωνιές του πλανήτη, θα φιλοξενηθούν δημιουργοί και σημαντικές προσωπικότητες και θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για έναν διάλογο ανοιχτό στη διαφορετικότητα, που φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά. Σας περιμένουμε όλους σε αυτή τη μοναδική γιορτή του κινηματογράφου, σε αυτή τη μοναδική γιορτή της ζωής!

Κάνε κλικ εδώ για να δεις το πρόγραμμα του φεστιβάλ…

Ένας Κούρδος πρόσφυγας που περιφέρεται στο κέντρο της Αθήνας. Ένα κορίτσι που ζει σε καταυλισμό νομάδων στο Δουβλίνο. Ένας άντρας που αποφυλακίζεται αλλά δεν έχει πού να επιστρέψει. Ένα αγόρι από το Ιράν που βγαίνει από το αναμορφωτήριο, αλλά δεν το περιμένει κανείς. Μια παρέα Αλβανών μεταναστών που κυνηγάει το ελληνικό όνειρο. Ένας πρώην τοξικομανής από την Ιρλανδία και ένας πολιτικός πρόσφυγας από το Αφγανιστάν που μοιράζονται το ίδιο πάθος για το ποδόσφαιρο.

Όλοι τους άστεγοι, άνθρωποι αόρατοι, στο περιθώριο της κοινωνίας. Ζουν, αγωνίζονται, ονειρεύονται, αναζητούν ταυτότητα, κόντρα στην αδιαφορία και τον ρατσισμό. Κόντρα στον κοινωνικό αποκλεισμό.

Αυτούς τους ανθρώπους και τα προβλήματα τους ανασύρουν από το σκοτάδι 15 έλληνες και ξένοι σκηνοθέτες, οι ταινίες των οποίων θα προβληθούν στο τριήμερο φεστιβάλ “Σινεμά στο δρόμο”, που διοργανώνει το περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ στο πλαίσιο της εκστρατείας “Γκολ στη Φτώχεια”.

Το φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί στον ιστορικό κινηματογράφο Φιλίπ (Θάσου 11, Πλατεία Αμερικής) στις 29 με 31 Μαΐου, με την ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Αστέγων του Δήμου Αθηναίων και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Συνολικά θα προβληθούν 10 ταινίες μεγάλου μήκους και 5 μικρού μήκους. Ανάμεσά τους η πολυβραβευμένη “Διόρθωση” του Θάνου Αναστόπουλου, το “Ένας ελεύθερος κόσμος” του Κεν Λόουτς, το “Απ’ το Χιόνι” του Σωτήρη Γκορίτσα και το ντοκιμαντερίστικο “Κλειστοί δρόμοι” του Σταύρου Ιωάννου. Αλλά και κάποιες από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες μικρού μήκους έχουν πρωταγωνιστές τους ανθρώπους που ζουν στο δρόμο, τους μετανάστες: ο “Ισμαήλ” του Γιώργου Ζαφείρη και “Ένας λαμπερός ήλιος” του Βασίλη Λουλέ είναι δύο από αυτές.

Ξεχωριστή θέση στο “Σινεμά στο δρόμο” κατέχουν δύο ταινίες για το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων: Το αμερικανικής παραγωγής ντοκιμαντέρ “Kicking it”, που κάνει την πρεμιέρα του στην Ελλάδα, καταγράφει βήμα προς βήμα την πορεία έξι αστέγων από διαφορετικά μέρη του κόσμου προς το όνειρο της συμμετοχής τους στο ποδοσφαιρικό Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων στο Κέιπ Τάουν.

“Γκολ στη φτώχεια” είναι και ο τίτλος του ντοκιμαντέρ που γύρισαν οι δημιουργοί της “Μηχανής του χρόνου” για την Ελληνική Ομάδα Αστέγων και την προετοιμασία της για το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων της Κοπεγχάγης. Η ξεχωριστή αυτή ομάδα, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της εκστρατείας “Γκολ στη φτώχεια” του περιοδικού ΓΑΛΕΡΑ, αποτελείται από άστεγους, πρόσφυγες και άτομα στη διαδικασία απεξάρτησης από τα ναρκωτικά.

Το φεστιβάλ θα προλογίσουν ο Γιάννης Καλαϊτζής (περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ) και ο κριτικός κινηματογράφου Χρήστος Μήτσης (αθηνόραμα).

Για περισσότερες πληροφορίες και ενημερωτικό υλικό: Λουίζα Καραγεωργίου,

Τηλ.: 210 3843983, 6972 311919

louiza@galera.gr

Περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

Τηλ.: 210 3843983

email@galera.gr www.galera.gr

Διοργάνωση: Περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

Κύριος Υποστηρικτής: Ίδρυμα Αστέγων Δήμου Αθηναίων

Υποστηρικτές: Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ASATEAM Street Soccer PR events INTERAMERICAN

Ευχαριστούμε θερμά το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, την AUDIOVISUAL και τον κινηματογράφο Φιλίπ, για την διάθεση των ταινιών.

Πολλά ακούγονται τον τελευταίο καιρό για οικονομική περιβαλλοντική, κοινωνική κρίση. Τόνοι μελάνι και εκατομμύρια kb ξοδεύονται… Αξίζει να δει κανείς αυτό το ντοκιμαντέρ.

The Zeitgeist Movement

The Zeitgeist Movement is not a political movement. It does not recognize nations, governments, races, religions, creeds or class. Our understandings conclude that these are false, outdated distinctions which are far from positive factors for true collective human growth and potential. Their basis is in power division and stratification, not unity and equality, which is our goal. While it is important to understand that everything in life is a natural progression, we must also acknowledge the reality that the human species has the ability to drastically slow and paralyze progress, through social structures which are out of date, dogmatic, and hence out of line with nature itself. The world you see today, full of war, corruption, elitism, pollution, poverty, epidemic disease, human rights abuses, inequality and crime is the result of this paralysis.

This movement is about awareness, in avocation of a fluid evolutionary progress, both personal, social, technological and spiritual. It recognizes that the human species is on a natural path for unification, derived from a communal acknowledgment of fundamental and near empirical understandings of how nature works and how we as humans fit into/are a part of this universal unfolding we call life. While this path does exist, it is unfortunately hindered and not recognized by the great majority of humans, who continue to perpetuate outdated and hence degenerative modes of conduct and association. It is this intellectual irrelevancy which the Zeitgeist Movement hopes to overcome through education and social action.

The goal is to revise our world society in accord with present day knowledge on all levels, not only creating awareness of social and technological possibilities many have been conditioned to think impossible or against “human nature”, but also to provide a means to overcome those elements in society which perpetuate these outdated systems. An important association, upon which many of the ideas of this movement are derived come from an organization called ” The Venus Project” directed by social engineer and industrial designer, Jacque Fresco. He has worked nearly his entire life to create the tools needed to assist a design of the world which could eventually eradicate war, poverty, crime, social stratification and corruption. His notions are not radical or complex. They do not impose a subjective interpretation in their formation. In this model, society is created as a mirror of nature, with the variables predefined, inherently. The movement itself is not a centralized construct.

We are not here to lead, but to organize and educate.

Zeitgeist – The Movie