May 262022
 

Πηγή: ERT News

Humanitas, ProcessDrama και Processwork: Από σκηνής για τα ανθρώπινα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ εφήβων

Το Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής της Δραματικής Σχολής Ωδείου Αθηνών* σε συνεργασία με το Processwork Hub υλοποιούν το Έργο Humanitas. Process Drama και Processwork. Από σκηνής για τα ανθρώπινα δικαιώματα  ατόμων εφηβικής ηλικίας, στα πλαίσια του Active citizens fund.

Το Έργο ακολουθεί έναν διετή σχεδιασμό, προτείνοντας έναν νέο καλλιτεχνικό-εκπαιδευτικό κώδικα, που στοχεύει στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση γύρω από την εμπειρία ΛΟΑΤΚΙ ατόμων εφηβικής ηλικίας μέσα στη σχολική κοινότητα, την οικογένεια, το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Πώς γεννήθηκε το πρόγραμμα

«Από την πρώτη συνάντηση το 2014 που με κάλεσαν να στήσω το εργαστήρι στη δραματική σχολή βάλαμε στο τραπέζι πως το θέατρο είναι ένα μέσο κοινωνικής αλλαγής και ανάπτυξης επίγνωσης, τι δυναμική μπορεί να έχει σε όλες τις ηλικίες και πώς μπορούμε να κάνουμε τέτοια προγράμματα», αφηγείται η Μαρία Όλγα Αθηναίου, υπεύθυνη του Εργαστηρίου Θεατρικής Αγωγής ΔΣΩΑ, πρακτικός του θεάτρου και Processworker.

«Ο σπόρος υπήρχε. Μας πήρε κάποια χρόνια να φτάσουμε εδώ… Είναι ένα έργο που έχει γεννηθεί μέσα από τα σωθικά του εργαστηρίου και όχι τόσο από μια διανοητική σκέψη. Βγήκε μέσα από τη ζύμωση μας με τα παιδιά, αφουγκραζόμενοι τη φωνή τους, τις ανάγκες τους, τους προβληματισμούς και τις ελπίδες τους και ταυτόχρονα αναγνωρίζοντας ως ενήλικο πλαίσιο γύρω από τα παιδιά τα δικά μας ελλείμματα, τη δουλειά που χρειάζεται να κάνουμε εμείς για να σχετιστούμε όσο πιο αυθεντικά μπορούμε με τα παιδιά του σήμερα».

Οι βασικές δράσεις του Έργου

  • Επιστημονικά έγκυρες επιμορφώσεις από τον εταίρο σε όλες τις ομάδες που εμπλέκονται με το έργο, για θέματα που αφορούν ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητες
  • Εκπαίδευση επιλεγμένης ομάδας αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών στην θεατρική αγωγή, όπως αυτή εφαρμόζεται στο Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής της σχολής
  • Συγγραφή πρωτότυπου θεατρικού έργου
  • Θεατρικές παραστάσεις για τρία δημόσια σχολεία της Αττικής και παραστάσεις ανοιχτές στο κοινό
  • DIY Ντοκιμαντέρ που ακολουθεί την πορεία του Έργου από την αρχή ως το τέλος

«Οι επιμορφώσεις, η εκπαίδευση, η ειδική προετοιμασία των ηθοποιών, η έρευνα, η συγγραφή, η προετοιμασία του κοινού… Όλα καταλήγουν σε μια θεατρική παράσταση, που θα έχει ραμμένες επάνω της κάποιες συμμετοχικές δράσεις, χρησιμοποιώντας αρχές του ProcessDrama** και του Processwork***», μας εξηγεί η Μαρία ‘Ολγα Αθηναίου.

«Η παράσταση θα ξεκινά και θα τελειώνει σε έναν κύκλο, και ανάμεσα σε αυτά τα δυο σημεία θα γεννηθεί η μαγεία την οποία μπορεί να φέρει το θέατρο από το πουθενά στο εδώ και τώρα! Θα ακολουθεί διεργασία ομάδας, συντονισμένη συζήτηση με το κοινό, με σκοπό να δώσουμε χώρο και φωνή στα έφηβα άτομα να επεξεργαστούν την πολύ πυκνή εμπειρία που θα έχει προηγηθεί. Να αποστάξουν νοήματα προσωπικά και συλλογικά. Να ενώσουμε κάπως την εμπειρία της παράστασης με το εκεί έξω».

Γιατί ένα πρότζεκτ για ΛΟΑΤΚΙ εφήβους;

Στον τίτλο του προγράμματος υπάρχει η φράση «προάσπιση δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ ατόμων εφηβικής ηλικίας». Προάσπιση επειδή προηγείται μια καταπάτηση.

Το 2018 έγινε η πρώτη πανελλήνια έρευνα για το σχολικό κλίμα από την Color Youth που απεικονίζει με πολύ καίριο τρόπο αυτό που συμβαίνει: ένα τεράστιο έλλειμμα στο οποίο είναι εγκλωβισμένοι και οι εκπαιδευτικοί και τα παιδιά και όλοι μας. Δεν υπάρχει η δομή που θα υποστηρίξει τη σχολική κοινότητα.

«Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα ψυχολογικό στρες, την πιθανή εγκατάλειψη του σχολείου, του σπιτιού, ακόμα και τον αυτοτραυματισμό. Αυτά συμβαίνουν βέβαια και στον δρόμο, στην πλατεία, στο πάρτυ, όχι μόνο εντός της σχολικής κοινότητας», διευκρινίζει η Μαρία Όλγα Αθηναίου.

«Εμείς καταθέτουμε μία πρόταση μέσα από το συγκεκριμένο έργο… Δεν είναι ο σκοπός μας να κάνουμε μια θεατρική παράσταση, αλλά μια καλλιτεχνική παρέμβαση, στη σχολική κοινότητα και στην κοινωνία», εξηγεί.

Και μιά εκ των επιστημονικών συμβούλων του έργου, η Αλεξάνδρα Βασιλείου, διδάκτωρ κοινωνικής ψυχολογίας και Processworker, προσθέτει: «Ενώ το πρόγραμμα αναφέρεται στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα εφηβικής ηλικίας, ουσιαστικά αφορά στην προάσπιση των δικαιωμάτων όλων των ατόμων εφηβικής ηλικίας. Γιατί η καταπίεση και η περιθωριοποίηση είναι εξίσου βλαπτική για την ψυχική υγεία και την ανάπτυξη όλων των παιδιών».

Και γιατί θέατρο;

«Βλέπουμε το θέατρο σαν έναν χώρο ανάμεσα στην πραγματικότητα όπως είναι και όπως θα θέλαμε να είναι. Έναν χώρο ανάμεσα στο γνωστό και στο άγνωστο, όπου μπορούμε να συναντήσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους αλλιώς και να ανακαλύψει ο καθένας για τον εαυτό του κάτι ακόμα που δεν το είχε ακόμα στην επίγνωση του», μας εξηγεί η εμπνεύστρια του έργου.

«Το κοινό κάθε φορά μαζί με τους συντονιστές και τους ηθοποιούς φτιάχνει μια κοινότητα. Είμαστε πολίτες ενός μη τόπου για τρεις ώρες. Και σε αυτόν τον μη τόπο προκύπτουν χειρονομίες που ξεκινούν εκεί, αλλά δεν τελειώνουν. Μπορεί να συνεχίσουν να υπάρχουν στο διηνεκές. Η τάση για αλλαγή ξεκινάει εκεί και κάνει το ταξίδι της μαζί με κάθε άνθρωπο που θα την πάρει μαζί της».

Και η Δέσποινα, μέλος της ομάδας εκπαιδευομένων ηθοποιών αποφοίτων της Δραματικής Σχολής Ωδείου Αθηνών που συμμετέχει στο έργο, συμπληρώνει: «”Γιατί θέατρο;” μας ρώτησε στην πρώτη μας συνάντηση η Μαρία Όλγα. Μας τάραξε τα νερά. Αυτή η ερώτηση έτσι όπως μεγαλώνει και δημιουργεί αυτές τις δονήσεις των νερών, μπορεί πια να απαντηθεί… Από την αρχαία Ελλάδα το θέατρο ήταν ο χώρος της αποδοχής της ετερότητας, της ορατότητας, της συμπερίληψης, της αποδοχής. Στο πλαίσιο του κύκλου, της Αγοράς της πόλης των Αθηνών. Μπορεί λοιπόν κανείς να καταλάβει τη σημασία που έχει ο τωρινός δικός μας κύκλος αλλά και ο κύκλος του θεάτρου».

Λίγα λόγια για – και από – τους συντελεστές 

Στο πλευρό της Μαρίας Όλγας Αθηναίου, που έχει την συνολική εποπτεία του Έργου, ενώνοντας προσεγγίσεις της θεατρικής πρακτικής με το εκπαιδευτικό θέατρο και την Process Oriented Psychology, στέκονται μία σειρά από εκλεκτούς συνεργάτες.

Η Λένα Ασλανίδου, κοινωνική λειτουργός και Processworker, η Αλεξάνδρα Βασιλείου, διδάκτωρ κοινωνικής ψυχολογίας και Processworker, η Λίλη Βασιλείου, κοινωνική λειτουργός, διδάκτωρ ψυχολογίας και Processworker αποτελούν το Processwork Hub, έναν από τους πολλούς κόμβους του διεθνούς και ελληνικού δικτύου του Processwork. Το Processwork Hub είναι εταίρος του Ωδείου Αθηνών για το Έργο, υποστηρίζει την επιστημονική εγκυρότητα γύρω από θέματα ΛΟΑΤΚΙ ταυτοτήτων και εφαρμόζει τεχνικές Processwork σε διαφορετικά στάδια του Έργου.

«Αυτό που μας συνδέει ηθικά και αξιακά και επιστημονικά είναι η βαθιά πεποίθηση ότι η προσωπική αλλαγή και η κοινωνική πάνε χέρι χέρι. Πρώτα πρέπει να κοιτάξεις μέσα σου για να μπορείς να κάνεις κάτι και προς τα έξω», σχολιάζει μιλώντας για την ομάδα πίσω από το πρότζεκτ η Αλεξάνδρα Βασιλείου. «Προσωπικά φέρνω στο έργο την εμπειρία μου ως επόπτρια της γραμμής 11528 από το 2012 που δημιουργήθηκε. Επίσης, 15 χρόνια εκπαίδευσης επαγγελματιών ψυχικής υγείας σε ΛΟΑΤΚΙ θέματα και πάνω από 20 χρόνια επιμορφώσεις εκπαιδευτικών. Κάλυψα λοιπόν την ψυχοθεραπεία, τους εκπαιδευτικούς και τους επαγγελματίες, αλλά με τους εφήβους άμεσα δεν είχα έως τώρα ασχοληθεί. Και τώρα μου δόθηκε η ευκαιρία!»

Για την αιτία της δικής της εμπλοκής με το έργο, η Λίλη Βασιλείου αναφέρει: «Η πιθανότητα να προσπαθήσουμε να κάνουμε κάτι με έφερε εδώ. Μια διαφορετική ατμόσφαιρα που επιτρέπει ένα διαφορετικό σχετίζεσθαι. Ταίριαξε πολύ με μια ερώτηση που ένιωθα μέσα μου: τι είναι αυτό που θέλω να κάνω σε αυτή τη δεδομένη συγκυρία του κόσμου και του πλανήτη μας, τι έχω να προσφέρω; Πώς μπορώ να αξιοποιήσω αυτό που έχω γίνει, τον εαυτό που έχω βρει και όλα όσα έχω μάθει; Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή η δημιουργία χώρου για να μπορέσουμε να συνδιαλλαγούμε, να ακούσουμε πιο βαθιά τις διάφορες εμπειρίες, αυτό που δημιουργεί τη βία, είναι πολύ δύσκολο αλλά και πολύ απαραίτητο».

«Αυτό που με κινητοποιεί εμένα περισσότερο είναι ότι ζούμε σε έναν κόσμο με μεγάλη και συνεχή βία και πολύ πόνο που δημιουργείται από αυτήν», συμπληρώνει η Λένα Ασλανίδου. «Συγχρόνως όμως υπάρχουν και πολλές δράσεις που προσπαθούν να τον θεραπεύσουν. Μια από αυτές είναι και αυτή εδώ. Έχω πίστη ότι αυτές οι μικρές κοινότητες δρουν αντισταθμιστικά σε αυτό που βιώνουμε. Το θέατρο έχει μεγάλη δύναμη και ενδεχομένως να φέρει μια ορατή αλλαγή στην καθημερινότητα των σχέσεων που έχουν οι έφηβοι μεταξύ τους και να απαλύνει λίγο τις δυσκολίες, τον πόνο και την περιθωριοποίηση που δημιουργείται».

Η Άννα Αποστολέλλη, Processworker, είναι παρούσα στην καθημερινότητα της δημιουργικής διαδικασίας και έχει την συνολική εποπτεία του ερευνητικού υλικού ως σύμβουλος Queer θεωρίας και τέχνης.

«Μου αρέσει πολύ να κάθομαι στη φωτιά, εκεί που καίνε τα πράγματα, και εκεί για εμένα είναι η ελπίδα ότι κάτι μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Αυτό το έργο είναι ένα κάλεσμα να καθίσουμε μαζί στη φωτιά!», μας εξηγεί. «Δουλεύω πολλά χρόνια στο να προσπαθώ να αποκλίνω τον πόνο που προκαλεί η ομοφοβία και η τρανσφοβία στην κοινωνία μας, αλλά και να αναδεικνύω τις συγκινητικές δυνατότητες που εμφανίζει η ζωή έξω από τη νόρμα που φέρνει η ΛΟΑΤΚΙ εμπειρία μέσα στον κόσμο. Και με συγκινεί επίσης πολύ ότι η Μαρία Όλγα καλεί ανθρώπους από διαφορετικά πεδία να καθίσουν μαζί και να συνεργαστούν, και κάπως έτσι να ανθίζουμε μαζί, κάτι που μου δίνει ελπίδα».

Η Μαρία Γιαγιάννου, συγγραφέας με εργογραφία που περιλαμβάνει θέατρο, πεζογραφία, δοκίμιο και παιδικό βιβλίο, γράφει το θεατρικό έργο προσανατολισμένο στο σήμερα, σμιλεμένο μέσα από πολύμηνη έρευνα και ομαδική διεργασία της ομάδας Έργου.

«Έχω την χαρά και την ευθύνη να είμαι η συγγραφέας αυτού του υποσχόμενου θεατρο- παιδαγωγικού προγράμματος», δηλώνει. «Το έργο θα είναι μόνο μια από τις κορυφώσεις αυτού του πολυεπίπεδου πρότζεκτ για την προάσπιση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην εφηβεία. Όταν δέχτηκα την πρόταση της Μαρίας Όλγας Αθηναίου, σκέφτηκα ότι αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί παρά να έχει κάτι εξαιρετικό στο μυαλό του και είπα πως ήμουν έτοιμη για ένα σάλτο μορτάλε! Η κεφάτη υπερηφάνεια μου δεν είναι αμιγής. Είναι ανάμεικτη με την επίγνωση ότι έχω να αντιμετωπίσω τρεις τουλάχιστον απαιτητικές περιοχές της σύγχρονης δραματουργίας και ελληνικής κοινωνίας: Εφηβικό θέατρο, εκπαιδευτικό θέατρο, το ζήτημα της εμπειρίας των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων από σκηνής. Νιώθω τυχερή που μέσα σε αυτό το δίκτυο αλλά και προσωπικά θα συνεισφέρω στη δημιουργία τέχνης υπέρ της ποικιλομορφίας, της καλλιέργειας και της ομορφιάς των νέων ανθρώπων».

Η Κατερίνα Τσεσμετζή, είναι επιμελήτρια σπουδών της Δραματικής Σχολής και project manager του Έργου.

«Εγώ βρίσκομαι εδώ καπως φυσικά, όπως όλα έχουν γίνει σε αυτό το έργο, έτσι γεννήθηκε η συνεργασία…», μας εξηγεί. «Εδώ μαζί μας είναι μεγάλο μέρος της επαγγελματικής οικογένειας μας, έχουμε αποφοίτους και σπουδαστές της σχολής κοντά μας. Μας βλέπω μαζί, πού μπορούμε να φτάσουμε τα πράγματα και είναι πολύ συγκινητικό. Είμαι μέσα σε αυτό που συμβαίνει, αλλά στέκομαι κι απέξω καμία φορά και το κοιτώ και χαίρομαι πολύ για αυτό!»

Με τα λόγια των παιδιών του Εργαστηρίου

Για την μέχρι τώρα εμπειρία τους στη διαδικασία, μιλούν θερμά και οι απόφοιτοι της Δραματικής Σχολής του Ωδείου που συμμετέχουν στο έργο.

Όπως ο Έκτορας, που επικαλείται ένα αφρικάνικο παραμύθι για να μιλήσει για μια αξία που διαπνέει το έργο Humanitas:

«Μια φορά κι έναν καιρό είχε πάρει φωτιά ένα δάσος και έτρεχαν όλα τα ζώα να σωθούν. Εκτός από ένα κολιμπρί το οποίο πετούσε προς τη φωτιά έχοντας στο ραμφάκι του μια σταγόνα νερό. “Τι νομίζεις ότι κάνεις; Είσαι τρελό; Δεν θα σταματήσεις την φωτιά!”, του φώναζαν τα άλλα ζώα. “Το ξέρω”, απάντησε το κολιμπρί, “κάνω όμως αυτό που μου αναλογεί”. Κι εγώ αναρωτιέμαι συχνά τι μου αναλογεί, ποιο είναι το μερίδιο της ευθυνης μου. Εδώ το βρίσκω. Παίρνουμε κάποια εργαλεία για να μπορέσουμε να ενώσουμε το θέλω μας με την πράξη μας!»

«Μεγάλη χαρά και ευεργεσία να συμμετέχω! Η πολύμηνη εμπειρία μου σε αυτό το εργαστήρι έχει την αξία του πώς αλλάζω εγώ ήδη μέσα από αυτό, ανεξάρτητα από το σκοπό της επιτέλεσης της παράστασης», διατρανώνει από την πλευρά της η Δέσποινα.

«Η αλλαγή είναι ήδη μεγάλη και ορατή στο πλαίσιο του πώς σχετίζομαι στην καθημερινότητα μου. Η επίδραση είναι τέτοια ώστε για παράδειγμα στο ταξί ένας άνθρωπος που μπορεί να προσβάλει έναν άλλον συνάνθρωπο μας, έχω πια το θάρρος να ρωτήσω “κύριε, τι ακριβώς είναι αυτό που φοβάστε;” Η φωτιά που έχει αυτό το ρίσκο μας καλεί να δώσουμε χώρο σε εμάς, να αφουγκραστούμε και ο καθένας να αναλάβει αυτό το μερίδιο ευθύνης, που μπορεί έστω να φέρει ένα μπουκαλάκι νερού στη φωτιά. Είναι μεγάλη η ευεργεσία μέσα από το θέατρο εντελώς πρακτικά να βλέπουμε αυτήν την αλλαγή σε εμάς και στην κοινωνία».

[φωτογραφίες: «Το τοτέμ του ενεργού πολίτη», όπως προέκυψε από τη διάδραση των συμμετεχόντων στην παρουσίαση του πρότζεκτ: Ουτοπία, αγάπη, δέχομαι τον Άλλον όπως είναι, ακούω, συμμετοχή, θυσία ή ευτυχία, εμείς / εκείνοι, παίρνω θέση, δρω, αγκαλιά, βήμα, ο κύκλος, ενσυναίσθηση, πρόοδος, ενώνομαι, δικαιοσύνη, δύναμη, προσπαθώ να καταλάβω, παρούσα, να κοιτάω χωρίς προκατάληψη…]

Η τελική παράσταση θα πραγματοποιηθεί μέσα στο 2023 αρχικά σε τρία συνεργαζόμενα σχολεία και ύστερα σε ανοιχτό κοινό.


*Το Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής της Δραματικής Σχολής Ωδείου Αθηνών, προσφέρει από το 2015 θεατρική εκπαίδευση σε σταθερές ομάδες παιδιών, ατόμων εφηβικής ηλικίας και νέων έως 22 ετών.

**Εκπαιδευτικό Θέατρο/ Process Drama: Θεατρική παράσταση η οποία έχει ενσωματωμένες συμμετοχικές δράσεις για τ@ν θεατή. Ο/η ηθοποιός είναι και συντονιστής/συντονίστρια, ο/η θεατής είναι και συμμετέχων/συμμετέχουσα. Εργάζονται μαζί, εντός και εκτός ρόλου ώστε να εξερευνήσουν ένα θέμα δια μέσου της τέχνης.

***Process Οriented Psychology (Processwork): Διεπιστημονική και πολυεπίπεδη προσέγγιση της ανθρώπινης εμπειρίας, με σκοπό την κατάλυση συγκρούσεων και την επίτευξη προσωπικών και κοινωνικών αλλαγών μέσω της ανάπτυξης της επίγνωσης. Οι ρίζες της προσέγγισης εντοπίζονται στην αναλυτική ψυχολογία του C. Jung, στην κβαντική φυσική και στον Ταοϊσμό. Αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970′ από τον κβαντικό φυσικό και γιουγκιανό αναλυτή Arrnold Mindell και τους συνεργάτες του.

Apr 112022
 

Συνέντευξη του Χρήστου Στεφάνου σχετικά με τη βίαιη διακοπή της φοίτησης για τους/τις μαθητές/τριες πρόσφυγες της δομής Ελαιώνα (Στο Κόκινο 105.5)

Επιστολή 20 Συντονιστών Εκπαίδευσης – Ανησυχία για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων

Πηγή: The Press Project

Σε ανοιχτή επιστολή τους, οι Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων (δομές Αστικού Ιστού Λιβαδειάς, Ελαιώνα, Ριτσώνας, Φιλιππιάδας, Δράμας, Κατσικά Ιωαννίνων, Πολυκάστρου, Σχιστού, Διαβατών, Δολιανών, Αστικού Ιστού Ανατολικής Αττικής, Διαβατών, Αστιτκού Ιστού Δυτικής Θεσσαλονίκης, Αστικού Ιστού Κρήτης/Ηράκλειο, Αστικού Ιστού Ανατολικής Θεσσαλονίκης, ΚΥΤ Λέσβου, Αστικού Ιστού Ιωαννίνων) επισημαίνουν τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί το κλείσιμο των δομών και η μεταφορά προσφυγόπουλων από δομή σε δομή στη μέση της σχολικής χρονιάς, όπως και η τοποθέτηση μέτρων υψίστης ασφαλείας που προσιδιάζουν σε φυλακές για ποινικούς καταδίκους (τσιμεντένια τείχη, πύλες τουρνικέ, ρομποτικές κάμερες, drones κλπ).

Εκφράζουν επίσης έντονο προβληματισμό για το διαχωρισμό μεταξύ “πραγματικών προσφύγων” από την Ουκρανία και των υπόλοιπων, που δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα και θέτουν ερωτήματα για τη συνεργασίας του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τη UNICEF, που παρακάμπτει το αρμόδιο υπουργείο Παιδείας και στερεί το δρόμο των προσφυγόπουλων προς την επίσημη εκπαίδευση, επιτείνοντας την ιδρυματοποίησή τους και μάλιστα σε συνθήκες εγκλεισμού.

«Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι εφαρμόζεται μια σειρά μέτρων που όχι μόνο δε διευκολύνουν αλλά δημιουργούν μάλιστα προσκόμματα στη φοίτηση και άρα, στην ομαλή σχολική-κοινωνική ένταξη του μαθητικού προσφυγικού πληθυσμού, αποστερώντας αυτά τα παιδιά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους», επισημαίνουν.

Υπογραμμίζουν ότι η η υποχρεωτική μετεγκατάσταση των οικογενειών από την μία περιοχή σε άλλη όταν κλείνουν οι δομές φιλοξενίας, όπως σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα με τη μετακίνηση οικογενειών από τον Ελαιώνα στη δομή του Σχιστού, έχει αποτέλεσμα την ιλιγγιώδη άυξηση της σχολικ΄ής διαρροής. «Ό,τι μένει από την παρουσία τους στο ελληνικό σχολείο είναι η εικόνα ενός διαρκώς μετακινούμενου πληθυσμού που παράγει άσκοπη, επιπρόσθετη γραφειοκρατία και «απλά» ανεβάζει τα ποσοστά της σχολικής διαρροής. Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά-πρόσφυγες παραμένουν «μέτοικοι/-ες»: οι απρόσωποι/-ες ξένοι/-ες που δε θα δημιουργήσουν ποτέ δεσμούς ούτε με τη σχολική κοινότητα αλλά ούτε και με την τοπική κοινωνία στο σύνολό της», σημειώνουν.

Και θέτουν το ερώτημα αν το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Μετανάστευσης και της UNICEF «σηματοδοτεί τελικά τη μετάβαση της εκπαίδευσης των αιτούντων άσυλο παιδιών αποκλειστικά σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και μάλιστα υπό καθεστώς εγκλεισμού. Μια τέτοια εκδοχή, πέρα από την έμμεση παραβίαση του δικαιώματός τους σε ισότιμη εκπαίδευση, με ψυχοκοινωνικούς όρους, θα ενέτεινε την ιδρυματοποίηση και την απομόνωσή τους, ξαναγυρνώντας τις τοπικές κοινότητες σε εποχές μισαλλοδοξίας και μονοπολιτισμικού φανατισμού».

Ολόκληρη η επιστολή:

Αναφορικά με τις ραγδαίες εξελίξεις στο προσφυγικό ζήτημα, σε σχέση με την εκπαίδευση των παιδιών-προσφύγων

Οι παρακάτω υπογράφουσες/οντες Συντονίστριες/ες Εκπαίδευσης Προσφύγων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων παρατηρώντας τις προσφυγικές ροές από την Ουκρανία να αυξάνονται εξαιτίας του πολέμου κι έχοντας υπόψη ότι μεγάλο μέρος των άνω των 18.000 Ουκρανών προσφύγων που έχουν εισέλθει στη χώρα μας μέχρι σήμερα είναι παιδιά, αισθανόμαστε την ανάγκη να εκφράσουμε την ανησυχία μας για τη συνθήκη παροχής ισότιμης, συμπεριληπτικής και ποιοτικής εκπαίδευσης σε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά-πρόσφυγες εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας.

Σε μια περίοδο που το θέμα της Ουκρανίας ορθώς μονοπωλεί τα φώτα της δημοσιότητας, παρατηρούμε πως αρθρώνεται ένας νέος, επιλεκτικά ανθρωπιστικός δημόσιος λόγος που στην πραγματικότητα εντείνει τις υφιστάμενες διακρίσεις και παράγει νέους αποκλεισμούς. Στην Ελλάδα ύστερα από επτά σχεδόν χρόνια υποδοχής μεγάλου αριθμού αιτούντων άσυλο, μετά λύπης μας ακούσαμε τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου (Υ.Μ.Α.), κ. Νότη Μηταράκη, να διαχωρίζει δημοσίως τους /τις πρόσφυγες/σες σε «κανονικούς/-ές» και «μη-κανονικούς/-ές». Έτσι, ενόσω εδραιώνεται έμμεσα ο διαχωρισμός μεταξύ του «κανονικού» πρόσφυγα (που αξίζει την αμέριστη συμπαράστασή μας) και του «μη κανονικού», οι υπάρχουσες δομές διαμονής αιτούντων άσυλο αρχίζουν να θωρακίζονται με μέτρα προστασίας που συναντάμε μόνο σε φυλακές υψίστης ασφαλείας για ποινικούς καταδίκους, με τσιμεντένια τείχη, με πύλες Τουρνικέ, με ρομποτικές κάμερες, drones, κ.λπ. Αναρωτιόμαστε λοιπόν ποιο θα είναι το μέλλον και γι’ αυτούς/-ες τους/τις άλλους/-ες τους/τις «μη- κανονικούς»…

Ως γνωστόν, πρόσφυγες, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης (1951) είναι όλα τα άτομα που, εξαιτίας δικαιολογημένου φόβου προσωποποιημένης δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ορισμένη κοινωνική ομάδα ή λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων, βρίσκονται εκτός της χώρας καταγωγής τους και δεν μπορούν ή λόγω του φόβου αυτού, δεν επιθυμούν να επιστρέψουν σε αυτήν. Μεταγενέστερα νομοθετήματα επέκτειναν το δικαίωμα σε διεθνή προστασία και στα άτομα που τρέπονται σε φυγή λόγω της επικράτησης γενικευμένης βίας, συγκρούσεων ή/και πολεμικών συρράξεων στα μέρη όπου διαβιούν (κοινώς αποκαλούμενα ως «πρόσφυγες πολέμου»).

Οι Ουκρανοί πρόσφυγες, πέρα από την υπαγωγή τους στην ανωτέρω κατηγορία, είναι δικαιούχοι «προσωρινής προστασίας». Το δικαίωμα αυτό προκύπτει από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2001/55/ΕΚ, η οποία δυστυχώς δεν εφαρμόστηκε για τους πρόσφυγες της Συρίας ή άλλους πρόσφυγες πολέμου και η οποία προβλέπει τη δωδεκάμηνη παραμονή στις χώρες της Ε.Ε. χωρίς να είναι απαραίτητο το αίτημα ασύλου.

Ομοίως και στα θέματα της εκπαίδευσης, σύμφωνα με:

  • τη Σύμβαση για το Καθεστώς των Προσφύγων (1951), Άρθρο 22 (Κύρωση με το Ν.Δ. 3989/1959),
  • τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989), Άρθρο 28 (Κύρωση με το Ν.2101/1992),
  • το Π.Δ. 220/2007, Άρθρο 9,
  • το Π.Δ. 141/2013, Άρθρο 28,
  • τον Ν. 4251/2014, Άρθρο 21,
  • τον Ν. 4415/2016, Άρθρο 38,
  • τον Ν. 4636/2019, Άρθρο 27 & Άρθρο 28

τα παιδιά ανεξαρτήτως καταγωγής, θρησκείας και καθεστώτος παραμονής δικαιούνται να φοιτήσουν στο δημόσιο σχολείο. Κατ’ επέκταση, η ελληνική πολιτεία έχει την υποχρέωση να εξασφαλίσει ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση σε κάθε παιδί.

Ωστόσο, όσον αφορά στην εκπαίδευση των προσφύγων τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι εφαρμόζεται μια σειρά μέτρων που όχι μόνο δε διευκολύνουν αλλά δημιουργούν μάλιστα προσκόμματα στη φοίτηση και άρα, στην ομαλή σχολική-κοινωνική ένταξη του μαθητικού προσφυγικού πληθυσμού, αποστερώντας αυτά τα παιδιά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Μια τέτοια περίπτωση είναι η υποχρεωτική μετεγκατάσταση των οικογενειών από την μία περιοχή σε άλλη όταν κλείνουν οι δομές φιλοξενίας για διάφορους λόγους. Συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι η ιλιγγιώδης αύξηση της σχολικής διαρροής λόγω της αναστάτωσης που προκαλείται στην εύθραυστη ρουτίνα των παιδιών. Μέσα σε αυτούς τους πληθυσμούς των παιδιών, υπάρχουν κάποια με Μετατραυματικό Σύνδρομο, με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και σοβαρές αναπηρίες που θα βρεθούν εκτός παράλληλης στήριξης, εκτός τάξεων υποδοχής, χωρίς υποστηρικτικό πλαίσιο και θα αναβιώσουν το αφόρητο άγχος και το ίδιο τραύμα της καταδίωξης ξανά και ξανά.

Αντίστοιχα, αυτού του είδους η πολιτική διαχείριση έχει δυσμενείς συνέπειες και στη σχολική κοινότητα υποδοχής των παιδιών-προσφύγων, αφού κάθε προσπάθεια που καταβάλλεται για την ένταξή τους στο υπάρχον, γραφειοκρατικά επιβαρυμένο και οικονομικά αποδυναμωμένο σχολικό πλαίσιο καταλήγει σε ματαίωση μέσω της αποχώρησής τους μετά από σύντομο χρονικό διάστημα. Ό,τι μένει από την παρουσία τους στο ελληνικό σχολείο είναι η εικόνα ενός διαρκώς μετακινούμενου πληθυσμού που παράγει άσκοπη, επιπρόσθετη γραφειοκρατία και «απλά» ανεβάζει τα ποσοστά της σχολικής διαρροής. Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά-πρόσφυγες παραμένουν «μέτοικοι/-ες»: οι απρόσωποι/-ες ξένοι/-ες που δε θα δημιουργήσουν ποτέ δεσμούς ούτε με τη σχολική κοινότητα αλλά ούτε και με την τοπική κοινωνία στο σύνολό της.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, μας προβληματίζουν έντονα οι συνέπειες που θα έχει η απόφαση του Υπουργού, κ. Μηταράκη, να μειώσει περαιτέρω τον αριθμό των ωφελουμένων από το πρόγραμμα ESTIA ΙΙ, το οποίο αποτελεί τη μοναδική επιλογή στέγασης πλαισιωμένης με συνοδευτικές υπηρεσίες που παραμένει ανοιχτή σε περιπτώσεις ευάλωτων οικογενειών αλλά και μεμονωμένων αιτούντων/αιτουσών διεθνούς προστασίας. Το πρόγραμμα αυτό που αρχικά υλοποιούνταν από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, πέρασε τον Ιανουάριο του 2021 στο Υ.Μ.Α. με αποτέλεσμα, κατόπιν πολλαπλών αναβολών, να οδηγήσει το σύνολο των δικαιούχων σε οικονομική εξαθλίωση καθώς καθυστέρησε για πολλούς μήνες την καταβολή του πενιχρού οικονομικού τους βοηθήματος. Έχοντας περάσει ήδη στο στάδιο δραστικής μείωσης των θέσεων διαμονής σε συμβεβλημένα καταλύματα, η κρατική διαχείριση του ESTIA ΙΙ απειλεί πλέον με αστεγία το σύνολο των δικαιούχων. Αναρωτιόμαστε λοιπόν ποια είναι τα σχέδια του Υ.Μ.Α. για τους αιτούντες άσυλο μαθητές/-τριες μας που σε λίγο καιρό θα είναι άστεγοι. Θα υπάρξουν άραγε κάποιες λύσεις που να τους/τις προστατέψουν άμεσα και αποτελεσματικά;

Προσφάτως, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τη Γερμανίδα ομοσπονδιακή Υπουργό Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ στο Βερολίνο, ο Έλληνας Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου εξέφρασε την πρόθεσή του να θεσμοθετήσει τη νέα σχολική χρονιά ειδικές τάξεις στα ουκρανικά ή/και στα ρωσικά στο ελληνικό σχολείο. Η πρόθεση αυτή βρίσκει αρχικά την πλειονότητα ημών των ΣΕΠ, καθώς και όλων των συναδέλφων που έχουν επιστημονική κατάρτιση στη διαπολιτισμική εκπαίδευση απόλυτα σύμφωνους/-ες. Μας γεννά βέβαια παράλληλα το εύλογο ερώτημα αν η συγκυρία αυτή θα αποτελέσει τελικά την αφορμή να θεσπιστεί γενικότερα η διδασκαλία των μητρικών γλωσσών και άλλων πολυάριθμων πληθυσμιακά ομάδων μαθητών/-τριών που φοιτούν στα ελληνικά, δημόσια σχολεία, πράγμα που αποτελεί πάγιο αίτημα μεγάλων εθνικών κοινοτήτων που διαβιούν πλέον εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας, όπως π.χ. της Αλβανικής, της Βουλγαρικής, της Γεωργιανής, της Ιρανικής, της Νιγηριανής κτλ.

Επιπλέον, ερωτήματα εγείρει και το επίκαιρο μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε το Υ.Μ.Α. με τη UNICEF που, όπως έχει διατυπωθεί, στοχεύει στο να λειτουργήσει επικουρικά προς την τυπική εκπαίδευση. Αναρωτιόμαστε λοιπόν ποιος είναι ο ρόλος του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στη σύμπραξη αυτή μιας και, σύμφωνα με τη νομοθεσία, αποτελεί τον καθ’ ύλην αρμόδιο φορέα για να γεφυρώνει, να εποπτεύει και να καθοδηγεί τα προγράμματα τυπικής αλλά και μη τυπικής εκπαίδευσης που γίνονται εκτός και εντός των δομών φιλοξενίας. Λαμβάνοντας υπόψη και όλες τις δυσκολίες που εμποδίζουν τα παιδιά πρόσφυγες να βρουν τον δρόμο τους προς το επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα και να παραμείνουν στις σχολικές τάξεις, αναρωτιόμαστε αν η σύμπραξη αυτή σηματοδοτεί τελικά τη μετάβαση της εκπαίδευσης των αιτούντων άσυλο παιδιών αποκλειστικά σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και μάλιστα υπό καθεστώς εγκλεισμού. Μια τέτοια εκδοχή, πέρα από την έμμεση παραβίαση του δικαιώματός τους σε ισότιμη εκπαίδευση, με ψυχοκοινωνικούς όρους, θα ενέτεινε την ιδρυματοποίηση και την απομόνωσή τους, ξαναγυρνώντας τις τοπικές κοινότητες σε εποχές μισαλλοδοξίας και μονοπολιτισμικού φανατισμού.

Εμείς οι υπογράφοντες/-ες Σ.Ε.Π., πιστοί/ές στο έργο μας εδώ και χρόνια, υπερασπιζόμαστε με κάθε τρόπο το δικαίωμα στην ποιοτική, συμπεριληπτική εκπαίδευση και τη σχολική και κοινωνική ένταξη των παιδιών κάθε θρησκείας, εθνικότητας, χρώματος, σωματικής κατάστασης και σεξουαλικού προσανατολισμού στο ελληνικό σχολείο. Πέρα από τα φαινομενικά μεγαλεπήβολα σχέδια δράσης που προκύπτουν από τις ανά καιρούς συνέργειες διακρατικών οργανώσεων, κρατικών θεσμών και ΜΚΟ και τα οποία ωστόσο μέχρι στιγμής κρίνουμε ότι δεν είχαν κανένα πρακτικό αντίκρισμα στην καθημερινότητα των παιδιών, οι Σ.Ε.Π. προτείνουμε επανειλημμένα κατά τα τελευταία έξι χρόνια, τη δρομολόγηση μιας σειράς αναγκαίων αλλαγών ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση και να μειωθεί η διαρροή τους από αυτήν. Κατά την άποψή μας οι αλλαγές που θα συνεισφέρουν σε μια ουσιαστική, ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης των αλλόγλωσσων παιδιών που έχουν υποστεί κακουχίες και αποσχολειοποίηση και θα συμβάλλουν στην ψυχοκοινωνική τους προστασία και στη συμπερίληψή τους είναι οι εξής:

  1. Η εξασφάλιση της απρόσκοπτης και ουσιαστικής φοίτησής τους στα δημόσια σχολεία της γειτονιάς. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να υπάρξει μια σχετική σταθερότητα στις ζωές των παιδιών και των οικογενειών τους.
  2. Η πρόσληψη σταθερού, μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού στις Τάξεις Υποδοχής όλων των σχολείων όπου έχουν ιδρυθεί Ζ.Ε.Π. (Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας) από την αρχή κάθε σχολικού έτους.
  3. Η ίδρυση περισσότερων Τάξεων Υποδοχής, εν δυνάμει σε κάθε σχολική μονάδα, με ταυτόχρονη κατάργηση των (απογευματινών) Δ.Υ.Ε.Π. που αποτελούν χώρους διαχωρισμού των γηγενών-εγκατεστημένων παιδιών από τα αλλόγλωσσα-μετακινούμενα.
  4. Η παροχή τακτικών ευκαιριών επιμόρφωσης (ακαδημαϊκού και βιωματικού χαρακτήρα) στη διαπολιτισμική εκπαίδευση για όλους/ όλες τους /τις εμπλεκόμενους/-ες εκπαιδευτικούς.
  5. «Κεφαλαιοποίηση» της εμπειρίας: οι συνάδελφοι/-ισσες με σχετική κατάρτιση και προϋπηρεσία να προσλαμβάνονται κατά προτεραιότητα.
  6. Αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών και σταθερή τους παρουσία στα σχολεία, με δυνατότητα υποβοήθησής τους από διερμηνείς.
  7. Βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων στα οποία φοιτά μεγάλος αριθμός μαθητών/τριών με προσφυγικό και μεταναστευτικό υπόβαθρο.
  8. Διασαφήνιση των όρων και των προϋποθέσεων συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων (π.χ. των διαφορετικών Υπουργείων, των ΜΚΟ και του δημόσιου σχολείου).
  9. Διδασκαλία των μητρικών γλωσσών των πιο πολυάριθμων κοινοτήτων των παιδιών προσφύγων-μεταναστών.
  10. Έγκαιρη εξασφάλιση της μεταφοράς τους από και προς τα σχολεία όπου παρατηρούνται καθυστερήσεις ή κωλυσιεργίες.
  11. Αξιόπιστη και σταθερή ψυχοκοινωνική παρέμβαση μέσα από ολοκληρωμένα προγράμματα παιδικής προστασίας (child protection) εντός των δομών φιλοξενίας.

Τελικά, είμαστε πεπεισμένοι/-ες ότι ακόμα και οι φαινομενικά μεγαλύτερες δυσκολίες αίρονται όταν υπάρχει η πολιτική βούληση να σχεδιαστούν λύσεις που θα βγάζουν τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες από το αδιέξοδο και την απελπισία που τους προκαλεί η αίσθηση απώλειας οποιασδήποτε προοπτικής για μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Τα παιδιά-πρόσφυγες, όπως και οποιαδήποτε παιδιά είναι ένα πολύτιμο ανθρώπινο- πολιτισμικό κεφάλαιο για τη χώρα και την κοινωνία μας.

Τα θέλουμε λοιπόν όλα κοντά μας και μαζί μας.

Οι Σ.Ε.Π.

  • Ασημίνα Αθανασίου (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Λιβαδειάς)
  • Δέσποινα Ασιατίδου (ΣΕΠ Ελαιώνα)
  • Χρήστος Αλεξίου (ΣΕΠ Ριτσώνας)
  • Σοφία Βλάχου (ΣΕΠ Φιλιππιάδας)
  • Σοφία Γρηγοριάδου (ΣΕΠ Δράμας)
  • Χρυσάνθη Ζήνδρου (ΣΕΠ Κατσικά Ιωαννίνων)
  • Ευαγγελία Κιρκινέ (ΣΕΠ Πολυκάστρου)
  • Ελένη Καραγιάννη (ΣΕΠ Σχιστού)
  • Βικτώρια Κοεμτζοπούλου (ΣΕΠ ΑΔΠΥ Διαβατών)
  • Δήμητρα Μακρή (ΣΕΠ Δολιανών)
  • Αντώνιος Μαρμαρινός (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Ανατολικής Αττικής)
  • Θεοφανούλα Μπαλίτα (ΣΕΠ ΑΔΠΥ Διαβατών)
  • Χριστίνα Λούστα (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Δυτικής Θεσσαλονίκης)
  • Μαρία Παναγιωτάκη (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Κρήτης/Ηράκλειο)
  • Καλλιόπη Παπαδημητρίου (ΣΕΠ Ριτσώνας)
  • Θεοδώρα Παπαμάνου (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Ανατολικής Θεσσαλονίκης)
  • Διονύσης Παύλου (ΣΕΠ ΚΥΤ Λέσβου)
  • Μαρία Σκαργιώτη (ΣΕΠ Αστικού Ιστού Ιωαννίνων)
  • Παρθενόπη Σοϊλεμέζη (ΣΕΠ ΑΔΠΥ Διαβατών)
  • Ιωάννης Σταύρου (ΣΕΠ Κατσικά Ιωαννίνων)
Dec 142021
 

Το Processwork Hub συμμετέχει για δεύτερη χρονιά στην ομάδα επιμορφωτών του Teach4Integration. Αν είσαι εκπαιδευτικός που εμπλέκεται στην εκπαίδευση παιδιών με προσφυγικό/μεταναστευτικό υπόβαθρο, δες τις παρακάτω πληροφορίες. Το Πρόγραμμα «Εκπαίδευση για την Ένταξη», είναι δωρεάν και μοριοδοτούμενο.

Πρόκειται για μια συνεργασία του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Πανεπιστημίου Κρήτης με το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα, με την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και υπό την εποπτεία του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Ξεκινά σύντομα! Μάθε περισσότερα και κάνε την αίτησή σου στο www.teach4integration.gr

Το πρόγραμμα εντάσσεται στην Πρωτοβουλία «Όλα τα Παιδιά στο σχολείο», ένα τριετές πρόγραμμα που αναπτύσσεται σε συνεργασία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του Γραφείου της UNICEF στην Ελλάδα, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με βασικό στόχο  να διασφαλίσει ότι όλα τα παιδιά πρόσφυγες / μετανάστες σχολικής ηλικίας έχουν πρόσβαση σε ποιοτική, συμπεριληπτική εκπαίδευση.

Το πρόγραμμα «Εκπαίδευση για την Ένταξη» επενδύει στην ενίσχυση των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών και της συμπεριληπτικής κουλτούρας των σχολείων. Απευθύνεται σε όλες/ους τις/τους εκπαιδευτικούς και τα στελέχη εκπαίδευσης στη χώρα, με προτεραιότητα σε εκείνες/ους που στελεχώνουν Τάξεις Υποδοχής και ΔΥΕΠ ή στων οποίων τις τάξεις φοιτούν μαθητές/τριες με προσφυγικό/μεταναστευτικό υπόβαθρο.

Περιλαμβάνει 400 ώρες επιμόρφωσης σε διάστημα 9 μηνών, μοριοδοτούμενες με βάση την κείμενη νομοθεσία, και υλοποιείται μέσω σύγχρονης και ασύγχρονης ηλεκτρονικής εκπαίδευσης και με την πρόβλεψη διά ζώσης συναντήσεων στον βαθμό που οι συνθήκες της πανδημίας το επιτρέψουν.

Το πρόγραμμα έχει ως βασικό στόχο τη βελτίωση των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των εκπαιδευτικών σε πεδία όπως η διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, η  ψυχοκοινωνική υποστήριξη και ένταξη των μαθητών προσφύγων, η διαφοροποιημένη διδασκαλία, η διδασκαλία στα μη γλωσσικά μαθήματα, η χρήση εργαλείων εντατικής εκμάθησης, η ανάπτυξη συμμετοχικών-βιωματικών δραστηριοτήτων μάθησης, η διαχείριση της τάξης και η δυναμική της ομάδας, η ηλεκτρονική και εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ώστε να ανταποκρίνονται με μεγαλύτερη επάρκεια στις προκλήσεις που αναδύονται στο πεδίο και να εφαρμόζουν αποτελεσματικά εκπαιδευτικές πρακτικές που προωθούν την ένταξη, ενδυναμώνουν τους μαθητές και οδηγούν στη σχολική επιτυχία.

Δήλωσε συμμετοχή στην εναρκτήρια – ανοιχτή συνάντηση του Προγράμματος που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου, 17:00-19:30 στο https://unicef.zoom.us/…/regi…/WN_JWwUQPxHQ02ck_fG1PklmA

Nov 192020
 

Μέσα στο χάος των ημερών υπάρχουν άνθρωποι που με αφορμή μια κουβέντα αναλαμβάνουν δράση και κάνουν πράξη τα αυτονόητα της αλληλεγγύης.

Η τηλεκπαίδευση αποτελεί πρόκληση για πολλούς λόγους. Η πρόσβαση στην τηλεκπαίδευση σχετίζεται άμεσα με προνόμια. Τεχνικός εξοπλισμός, πρόσβαση και ποιότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο, γνώση ενηλίκων και μαθητών/μαθητριών στη χρήση υπολογιστών και εφαρμογών, χώρος στο σπίτι για την ταυτόχρονη σύνδεση πολλαπλών συσκευών (παιδιά/τηλεκπαίδευση, ενήλικες/τηλεργασία)

Δες την παρακάτω ανακοίνωση από τον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛ/ΛΑΚ κι αν έχεις τρόπο να υποστηρίξεις, συμπλήρωσε τη φόρμα! Είναι ένας τρόπος να χρησιμοποιήσεις τα προνόμια σου για το καλό όλων!

Κάλεσμα για συμμετοχή στην δράση αναδιανομής φορητών υπολογιστών για τις ανάγκες της τηλεκπαίδευσης

Ως Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛ/ΛΑΚ  προσπαθούμε να καταγράψουμε τις ανάγκες και την εθελοντική προσφορά που υπάρχει προκειμένου να συγκεντρωθούν φορητοί υπολογιστές που δεν χρησιμοποιούνται, να διαμορφωθούν με το κατάλληλο λογισμικό ανοιχτού κώδικα (Linux, Libre Office, Firefox κλπ.) για τις ανάγκες της τηλεκπαίδευσης και να διανεμηθούν σε οικογένειες που τους έχουν ανάγκη. 

Συμπληρώνοντας τη φόρμα αυτή,εκδηλώνετε το ενδιαφέρον σας και μας δίνετε την άδεια να επικοινωνήσουμε μαζί σας για την οργάνωση της δράσης στην περιοχή σας. Στόχος είναι να συνεργαστούμε με Δήμους, Πανεπιστήμια και όσους άλλους φορείς θέλουν να συμμετάσχουν στην υλοποίηση αυτής της δράσης.

Φόρμα  συμμετοχής https://survey.ellak.gr/index.php?r=survey/index&sid=997363&lang=en

Feb 022020
 

Πηγή: lifo.gr

Ένα μάθημα γλώσσας και λογοτεχνίας από τη δίκη της Χρυσής Αυγής

Κωστής Παπαϊωάννου

(φωτογραφία από το site της Lifo)

Δίδασκα στη Γ’ Λυκείου ένα ποίημα της Βισουάβα Σιμπόρσκα: Σκέψεις που μ’ επισκέπτονται στους πολυσύχναστους δρόμους. Συζητούσαμε πώς αποτυπώνονται στους στίχους οι ζωές των ανθρώπων, οι μείζονες και ελάσσονες βίοι. Και σε μια «στροφή» του μαθήματος είπα: «Τώρα θα σας διαβάσω κάτι διαφορετικό, ένα κείμενο πρόσφατο, που συζητιέται πολύ. Τους διάβασα το κλείσιμο της αγόρευσης του συνηγόρου πολιτικής αγωγής Θανάση Καμπαγιάννη στη δίκη της Χ.Α.

«Θέλω να επισημάνω ότι ήταν πολύ σημαντική η προσέλευση των μαρτύρων. Σε όλες τις υποθέσεις. Ειδικά στη δική μας περίπτωση, η προσέλευση των Αιγύπτιων αλιεργατών, ανθρώπων που είναι ξένοι, σε μια ξένη χώρα, που δεν ήρθαν εδώ για φασαρίες, ούτε για να κάνουν πολιτικό αγώνα. Ήρθαν για το μεροκάματο. Ήταν σημαντικό ότι βρήκαν το θάρρος, αφύλαχτοι, επώνυμοι, να σταθούν και να δείξουν.

(…) Πιο σημαντικές θεωρώ ότι ήταν οι δύο φοιτήτριες, η Δήμητρα Ζώρζου και η Παρασκευή Καραγιαννίδου. Δυο νέες κοπέλες που βρέθηκαν τυχαία σ’ ένα παγκάκι να λένε τα δικά τους και κατέληξαν να γίνουν αυτόπτες μάρτυρες της σημαντικότερης πολιτικής δολοφονίας της γενιάς μας, τουλάχιστον των τελευταίων δεκαετιών. Και δεν φοβήθηκαν να δώσουν το όνομά τους. Και θυμόσαστε ότι οι αστυνομικοί έκαναν έκκληση, αλλά πολύ λίγοι το έκαναν, από πολύ κόσμο που το είχε δει, γιατί το έγκλημα έγινε “σε δημόσια θέα”.

(…) Το βράδυ εκείνο η Καραγιαννίδου επικοινώνησε με τη μητέρα της για να της πει ότι είναι σε ένα αστυνομικό όχημα, ότι υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας μιας δολοφονίας και ότι πάει να καταθέσει. Και η μητέρα της είπε τότε: “Kατέβα τώρα από το αυτοκίνητο όπου κι αν είσαι, πάρε ένα ταξί και γύρνα σπίτι σου”. Και η Καραγιαννίδου της απάντησε: “Αν ήταν κάτω πεσμένος ο αδελφός μου, θα έλεγες το ίδιο;”. Και την αψήφησε. Και πήγε και κατέθεσε.

»Τι φοβερό επεισόδιο στη ζωή ενός ανθρώπου. Να έχεις κάνει ένα παιδί, ένα κορίτσι, να μεγαλώνει, να γίνεται μια νέα κοπέλα, να ενηλικιώνεται, να έρχεται η ώρα να απογαλακτιστεί, να σε αψηφήσει. Και να χτυπάει το τηλέφωνο μετά τα μεσάνυχτα, να ακούς το παιδί σου να σου λέει ότι χύθηκε αίμα, ότι έχει εμπλακεί σ’ αυτή την ιστορία και ότι πάει να καταθέσει. Και να σε αψηφάει έτσι. Σε μια τέτοια περίπτωση. Τι φόβο θα πρέπει να ένιωσε αυτή η μάνα εκείνο το βράδυ. Αλλά και τι καμάρι.

»Δεν ξέρουμε για σας, κ. πρόεδρε, αλλά για εμάς αυτές οι δύο νεαρές κοπέλες είναι ο λόγος που μπορούμε να κοιμόμαστε τα βράδια. Μέσα σε ένα ζοφερό τοπίο, για την κοινωνία, για τον κόσμο, αυτές οι δύο νεαρές κοπέλες εκτέλεσαν τα πολιτικά τους καθήκοντα με την πραγματική έννοια του όρου “πολιτικά”. Γιατί εκείνη την άγρια νύχτα δεν έδρασε μόνο ο κόσμος των λύκων, γιατί αγέλη λύκων ήταν αυτοί που χύμηξαν πάνω στον Παύλο Φύσσα. Αλλά έδρασε, αναδύθηκε, και ο κόσμος των μελισσών, ο κόσμος της αλληλεγγύης, της ανθρωπιάς, ο κόσμος που βλέπει κάτω πεσμένο έναν άνθρωπο και δεν λέει “να ένας ξένος”, αλλά λέει “να ο αδελφός μου”.

»Γι’ αυτό τον λόγο, περισσότερο από κάθε άλλο μάρτυρα, στην περίπτωση αυτών των δύο νεαρών γυναικών, καλείστε όχι μόνο να κρίνετε την αξιοπιστία τους, αλλά, καλείστε, κυρίες και κύριοι δικαστές, να τοποθετηθείτε. Κι εσείς, κ. πρόεδρε, με ποιον είστε. Με τις μέλισσες ή με τους λύκους;»

Τέλειωσα την ανάγνωση σε σπάνια, κατανυκτική σιγή. Κάποιοι πιτσιρικάδες είχαν βουρκώσει. Ρώτησα: «Ωραίο;» Απάντησαν: «Απλώς ωραίο;» Και μιλήσαμε ξανά για μικρές και μεγάλες ζωές. Πώς οι ελάσσονες βίοι μπορούν να γίνουν μείζονες. «Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία». Πώς κάνει το βήμα ο καθημερινός άνθρωπος, πώς βγαίνει από τη σκιά και ανεβαίνει στη σκηνή της Ιστορίας. Και βρήκαν τα παιδιά δικά τους παραδείγματα, τη Ρόζα Παρκς, τον Γλέζο και τον Σάντα, τον Κινέζο φοιτητή μπροστά στο τανκ, τον Γεωργάκη που αυτοπυρπολήθηκε ένα βράδυ στη Γένοβα.

Και ψάξαμε ποιος είναι στ’ αλήθεια πολίτης. Τι θα πει ευθύνη. Τι θα πει στέκομαι όρθιος απέναντι στην αδικία. Και μετά είδαμε τη συγκλονιστική φωτογραφία από το δικαστήριο: ο Αιγύπτιος ψαράς, ο έσχατος των εσχάτων που κινδύνεψε να πεθάνει από τους λοστούς των νεοναζί, στέκεται όρθιος απέναντί τους, δείχνει τους δράστες και ζητά δικαιοσύνη. Αυτή η φωτογραφία πρέπει να περιληφθεί σε κάποιο σχολικό βιβλίο. Έμπρακτη συγγνώμη της πολιτείας για την ολιγωρία απέναντι στη ρατσιστική βία, διαχρονικό μάθημα δικαιοσύνης και δημοκρατίας.

Και είπαμε και για τη βαριά ευθύνη στις πλάτες των δικαστών. Και με ρώτησαν για την πρόταση της εισαγγελέως που δεν αναγνώρισε καμιά ευθύνη της ηγεσίας των νεοναζί για τόσα εγκλήματα. Και από την απορία τους για την εισαγγελέα θυμήθηκα το καβαφικό «Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι να πούνε». Και σκέφτηκα πως ο καθένας λαμβάνει τελικά στην Ιστορία τη θέση που επέλεξε, αυτή που του αξίζει.

Και μετά σκύψαμε στο κείμενο: στην τέχνη της ρητορικής, στην επιλογή των λέξεων με μαστοριά, στη λυγμική επίκληση στο συναίσθημα, στις μεταφορές που σαγηνεύουν. Μιλήσαμε για την ήρεμη δύναμη του λόγου απέναντι στην ωμή βία. Για ένα κείμενο που εκφωνείται στην αίθουσα του εφετείου, αλλά βγαίνει από αυτή και συνομιλεί με την Ιστορία.

Βγήκα από την τάξη νιώθοντας ανάταση. Νομίζω το ίδιο και τα παιδιά. Ας συγχωρεθεί ο προσωπικός τόνος, η διδασκαλία είναι υπόθεση βιωματική. Οι τάξεις μπορούν να είναι ανοιχτές, να ανασαίνουν με την κοινωνία. Δεν είναι πάντα εύκολο, θέλει προσοχή, μέτρο και περίσκεψη. Η διδακτική έκπληξη είναι γοητευτικό, αλλά παράξενο εργαλείο. Όμως αξίζει να δοκιμάζονται οι αντοχές μας, να σπάει η βολή μας, να παίρνουμε τα ρίσκα μας. Κάποτε να συγκρουόμαστε κιόλας.

Ο νόμος ορίζει ως σκοπό της εκπαίδευσης να δημιουργεί ελεύθερους, υπεύθυνους, δημοκρατικούς πολίτες. Οι μάχες της δημοκρατίας απέναντι στους εχθρούς της μπορούν να γίνουν τα καλύτερα μαθήματα δημοκρατίας. Όχι μόνο στον Μαραθώνα, στο ένδοξο και βολικά μακρινό μας παρελθόν. Αλλά και οι μάχες του σήμερα. Στην αίθουσα του εφετείου. Εκεί που θα αναζητούν «πληροφορίες και υλικό» οι δάσκαλοι του αύριο. 

Jan 072020
 
www.teach4integration.gr

Το Processwork Hub συμετέχει για δεύτερη χρονιά στην ομάδα εκπαιδευτών του Teach4Integration, δωρεάν επιμορφωτικό πρόγραμμα για εκπαιδευτικούς. Οι αιτήσεις συμμετοχής συνεχίζονται!

Εδώ η πρόσκληση:

Από τις 14 Ιανουαρίου 2020 αρχίζει ένα δωρεάν επιμορφωτικό σεμινάριο μεικτής μάθησης, συνολικής διάρκειας 90 ωρών που συνίσταται σε 40 ώρες δια ζώσης συναντήσεις, 20 ώρες εξ αποστάσεως εκπαίδευση, και 30 ώρες αυτό-μελέτη για την εκπόνηση μιας μικρής έκτασης εργασίας που οδηγεί στη χορήγηση 6 πιστωτικών μονάδων (ECVET) από το Κέντρο Διά Βίου Μάθησης του ΕΚΠΑ. Το πρόγραμμα αυτό μέσα από μια ολιστική προσέγγιση απευθύνεται κυρίως σε εκπαιδευτικούς και των δύο βαθμίδων της εκπαίδευσης, όλων των ειδικοτήτων, μονίμων και αναπληρωτών, με προτεραιότητα στους εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που έχουν στις τάξεις τους παιδιά με προσφυγικό υπόβαθρο.

Έχει βιωματικό και εργαστηριακό χαρακτήρα και εστιάζει στην επεξεργασία της ήδη βιωμένης εκπαιδευτικής εμπειρίας, μέσα από πολλαπλά και διαφορετικά παιδαγωγικά μέσα (ντοκιμαντέρ, ανάλυσης πλαισίου, επεξεργασίας διδακτικών σχεδίων, σχολιασμού εκπαιδευτικών υλικών, αναστοχαστικές διεργασίες, παιχνίδια ρόλων, θεατρικές τεχνικές, ανάλυση διομαδικών σχέσεων, κ.ά.). Στόχος του είναι να διερευνηθούν ζητήματα που θέτει η παρουσία των παιδιών προσφύγων στο σχολείο, τρόποι με τους οποίους μπορούν οι εκπαιδευτικοί στο πλαίσιο της σχολικής εκπαίδευσης να τα εντάξουν μέσα στη σχολική τάξη, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν θετική στάση, να μάθουν ελληνικά και να αποκτήσουν την ιδιότητα του μαθητή και της μαθήτριας. Παράλληλα, το πρόγραμμα στοχεύει ευρύτερα στην ένταξη όλων των παιδιών των οποίων η θέση στο σχολείο υπονομεύεται από κυρίαρχες εκπαιδευτικές κουλτούρες.

Το πρόγραμμα αποτελεί προϊόν συνεργασίας δύο τμημάτων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών˙ του τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία με το τμήμα Φιλολογίας και υλοποιείται με την χρηματοδότηση της UNICEF.

Εδώ θα βρείτε τον σύνδεσμο με περισσότερες πληροφορίες.

Με αφορμή την πρόκληση της παρουσίας των παιδιών προσφύγων στο σχολείο, ελάτε να σκεφτούμε ξανά τον ρόλο μας ως εκπαιδευτικών και τις προοπτικές του σύγχρονου σχολείου.

Εδώ θα βρείτε την αίτηση συμμετοχής στο πρόγραμμα.

ένα κλικ εδώ για το πρόγραμμα του Κύκλου Α

ένα κλικ εδώ για το πρόγραμμα του Κύκλου Β

ένα κλικ εδώ για το πρόγραμμα του Κύκλου Γ

ένα κλικ εδώ για το πρόγραμμα του Κύκλου Δ

Dec 102019
 

Μια ομάδα αλληλεγγύης με μεράκι, επιστημονική γνώση και δέσμευση! Φοιτητές και φοιτήτριες του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής της Προσχολικής Ηλικίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιούν, εδώ και χρόνια, εκπαιδευτικές δράσεις στην Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας του Ελαιώνα. Το Processwork Hub υποστηρίζει την ομάδα κάθε χρόνο με συναντήσεις ενδυνάμωσης. Ήρθε η στιγμή που μπορείς κι εσύ να υποστηρίξεις τη δουλειά της ομάδας με μια βόλτα από το μπαζάρ ενίσχυσης που διοργανώνουν αυτό το Σάββατο 14/12.

Σαματασάββατα και Ταμάμ

(με τη συμμετοχή του νηπιαγωγείου Ελαιώνα – παράρτημα του 54ου νηπιαγωγείου Αθηνών)

Οι εθελοντικές ομάδες αλληλεγγύης φοιτητών/φοιτητριών του ΤΕΑΠΗ του ΕΚΠΑ διοργανώνουν μπαζάρ ενίσχυσης εκπαιδευτικών δράσεων για την Ανοιχτή Δομή Φιλοξενίας Ελαιώνα.

  • Πότε; Σάββατο 14/12/19
  • Πού; “Άστορ”, Σταδίου 28
  • Τι ώρα; 11.00 – 16.00

Στις 13.00 θα γίνει προβολή ταινιών και συζήτηση με τους συνετλεστές και μαθητές/μαθήτριες πρόσφυγες [Playing With the Lens (10’) – Parvaneh (12’) – In Between (21’)]

Nov 222019
 

Πηγή: ΠΡΩΤΑ.12

“Η Συνέλευση των Παιδιών” είναι ένας μικρός οδηγός για εκπαιδετικούς, γονείς και παιδιά, σχετικά με τη διοργάνωση μαθητικών συνελεύσεων από το νηπιαγωγείο ως τις μεγάλες τάξεις του λυκείου. Σε αυτόν μπορείτε να βρείτε επιχειρήματα για τη σκοπιμότητα των συνελεύσεων, προτάσεις για τον τρόπο οργάνωσής τους και ιδέες για το πώς μπορείτε να δώσετε νόημα και ενδιαφέρον σε αυτή τη διαδικασία. 

Είναι πολύ σημαντικό στην καθημερινότητα του σχολείου, μέσα και έξω από τις τάξεις, να υπάρχουν διαρκώς ερεθίσματα και βιώματα που βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν τι σημαίνει στην πράξη η δημοκρατία. Πώς επιτυγχάνεται η συνεργασία, η συζήτηση, η ακρόαση των άλλων, ο αλληλοσεβασμός, η κατανόηση, η συλλογική λήψη αποφάσεων, η ανάληψη και ο καταμερισμός ευθυνών, η αλληλεγγύη, η κοινή προσπάθεια για τη βελτίωση του σχολικού περιβάλλοντος, των σχέσεων και της σχολικής ζωής. 

Η εμπειρία μάς έχει δείξει ότι όταν εμπιστευόμαστε τα παιδιά και τους δείχνουμε -με το παράδειγμά μας- τρόπους με τους οποίους μπορούν να εκφράζουν τη γνώμη τους, να ακούν, να διαλέγονται και να παίρνουν μαζί αποφάσεις, τότε βλέπουμε ότι τα παιδιά μπορούν να κάνουν θαύματα!

Οι συντάκτες του οδηγού έχουν ζήσει από κοντά την αναγκαιότητα αλλά και τη χρησιμότητα της οργάνωσης συνελεύσεων στο σχολείο:

Ο Γιώργος Μόσχος, νομικός, υπήρξε ο πρώτος και για σχεδόν 15 χρόνια Συνήγορος του Παιδιού στην Ελλάδα, έχοντας αναλάβει από το 2003 αυτόν το ρόλο στην ανεξάρτητη αρχή Συνήγορος του Πολίτη. Επισκέφτηκε πολλές εκατοντάδες σχολεία και συνομίλησε με σχεδόν 20.000 παιδιά σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων τους. Η Ασπασία Καλησώρα, εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, εφαρμόζει συστηματικά τις συνελεύσεις στα σχολεία όπου υπηρέτησε από το 2005 και έχει διαπιστώσει στην πράξη τα τεράστια οφέλη που έχουν για τα παιδιά.

Την έκδοση επιμελήθηκε καλλιτεχνικά η Ειρήνη Κουμπαρούλη και υποστηρίζει η ΠΡΩΤΑ.12.

Ο οδηγός έχει εγκριθεί ως εκπαιδευτικό υλικό από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και το Υπουργείο Παιδείας (δείτε την απόφαση έγκρισης εδώ). Σύντομα πρόκειται να εκτυπωθεί σε 3.000 αντίτυπα, με χρηματοδότηση του ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη. 

Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε τον οδηγό εδώ.

Παράλληλα με το εκπαιδευτικό υλικό, εγκρίθηκε και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Ζουμ στην τάξη μας και στο δικό μας σχολείο” που αποτελεί μια διεργασία εκπαίδευσης στη διεξαγωγή συνελεύσεων. Δείτε το πρόγραμμα εδώ.

Oct 052019
 

Πηγή: ΕφΣυν

Αντα Ψαρρά, Διαλεκτή Αγγελή

Κατάμεστο το αμφιθέατρο του ΕΚΠΑ στην εκδήλωση αποχαιρετισμού του πρωτοποριακού προγράμματος για τα παιδιά (και όχι μόνο) της μειονότητας ● Αδεια παρέμεινε η τιμητική θέση για την υπουργό Παιδείας ή τον εκπρόσωπό της ● Πανεπιστημιακοί, καθηγητές και πολιτικοί μίλησαν για το σπουδαίο έργο και την ανάγκη να υπάρξει συνέχεια.

φωτογραφία από την ΕφΣυν

Ενα κατάμεστο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Αθηνών, λίγες ημέρες πριν, χαιρέτισε και αποχαιρέτησε το 22χρονο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων (ΠΕΜ).

Στην εκδήλωση μίλησαν οι πρωτεργάτριες πανεπιστημιακές καθηγήτριες που σχεδίασαν το πολύπλευρο εκπαιδευτικό πρόγραμμα βασίζοντάς το εξ ολοκλήρου στον σεβασμό προς τον άλλο και την εμπιστοσύνη, αλλά και στην προσπάθεια να εφοδιάσουν όσους συμμετέχουν σε αυτό με εκείνα τα εργαλεία που θα τους δώσουν την ευκαιρία να ενταχθούν ισότιμα στην κοινωνία των πολιτών. Μίλησαν ακόμα πρώην υπουργοί Παιδείας που στήριξαν το ΠΕΜ, ενώ έλαμψε διά της απουσίας του –με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό– το σημερινό υπουργείο. Παρών και ο Κώστας Σημίτης, επί πρωθυπουργίας του οποίου ξεκίνησε το πρόγραμμα.

Η Θράκη, τη δεκαετία του 1990, πέρασε από τις μπάρες του αποκλεισμού και των πογκρόμ στα ΠΕΜ της ανοιχτόμυαλης εκπαίδευσης, της γνώσης και της συλλογικής προσπάθειας. Το «νεογέννητο» πρόγραμμα των Αννας Φραγκουδάκη, Θάλειας Δραγώνα, Νέλλης Ασκούνη, Αλεξάνδρας Ανδρούσου, Νέτας Αποστολίδου και τόσων άλλων ξεκίνησε νήπιο στα δύσκολα χρόνια του αποκλεισμού, πέρασε στην εφηβεία του με πολύχρωμες δράσεις, βλέποντας τον αριθμό του συνεχώς να μεγαλώνει, και τώρα στα 22 αναζητά τη νέα ώριμη και σύγχρονη ταυτότητά του, πάντα μακριά από αγκυλώσεις και ξεπερασμένα στερεότυπα.

Οι έμπειρες πανεπιστημιακές καθηγήτριες και οι δεκάδες εκπαιδευτές των παιδιών και των γυναικών της Θράκης δούλεψαν ασταμάτητα, φτάνοντας στο σημείο να μπορούν σήμερα –όταν και αν τους ζητηθεί– να εκχωρήσουν σε νέους αναδόχους την πλούσια πείρα και το σύνθετο έργο τους, να σταθούν στο πλευρό τους και να φροντίσουν όλοι μαζί να μη χαθεί άλλη μια πολύτιμη ευκαιρία.

Τα εύληπτα βιβλία, οι εκπαιδευτικές μέθοδοι και το πλούσιο υλικό χρησιμοποιούνται σήμερα στην εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων και φοιτητών, ενώ η φήμη της πρωτοποριακής διδασκαλίας στη Θράκη πέρασε στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.

«Το ΠΕΜ μάς λογάριασε για πρώτη φορά ανθρώπους, ήταν μια όαση παιδείας», είπε στην αντίστοιχη εκδήλωση στην Ξάνθη ο πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, γιατρός Μουσταφά Μουσταφά, συμπληρώνοντας: «Ως εδώ και μη παρέκει με τον εθνικισμό και την υποκρισία, να γίνει επιτέλους ένα διαπολιτισμικό σχολείο να πηγαίνει όλος ο κόσμος».

Μειονότητες

Την εκδήλωση στην Αθήνα χαιρέτισε ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος δίνοντας τον λόγο στην πρώτη ομιλήτρια και μία εκ των εμπνευστών του προγράμματος, την ομότιμη καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Αννα Φραγκουδάκη, η οποία μίλησε για ένα πρόγραμμα που σκοπό έχει την αποδοχή των παιδιών της μειονότητας ως ισότιμων μελών της κοινωνίας, τονίζοντας παράλληλα ότι η δυσκολία του έργου έγκειται στο γεγονός ότι διαχρονικά το υπερκαθορίζει η πολιτική διάσταση.

«Κληθήκαμε να αλλάξουμε την πολιτική της περιθωριοποίησης. Συναντήσαμε αντιστάσεις αρχικά. Η τοπική κοινωνία μάς αντιμετώπιζε ως “πράκτορες της Αθήνας” και ο Tύπος της πλειονότητας μας κατηγορούσε για “αντεθνικές πρακτικές”» είπε, περιγράφοντας τον παραλογισμό με τον οποίο ήρθαν αντιμέτωποι, με την καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Θάλεια Δραγώνα να προσθέτει ότι οι στόχοι του έργου προσέκρουαν συχνά στη δύσκολη πραγματικότητα.

Στη συνέχεια, η καθηγήτρια του ΑΠΘ Νέτα Αποστολίδου αναφέρθηκε στα βιβλία και στο διδακτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα, με τη συντονίστρια του πάνελ και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης Εφη Αβδελά να κάνει ειδική αναφορά στα βιβλία Ιστορίας.

Από την πλευρά της η αν. καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Νέλλη Ασκούνη μίλησε με στοιχεία που αποδεικνύουν την επιτυχία του προγράμματος: το 2000 η σχολική διαρροή των παιδιών της μειονότητας ήταν 65%, σχεδόν το 80% των κοριτσιών εγκατέλειπαν το σχολείο, χωρίς να έχουν αποκτήσει ούτε καν απολυτήριο Γυμνασίου, και οι σπουδαστές στην τριτοβάθμια ήταν μόλις 500 τον αριθμό. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος η σχολική διαρροή μειώθηκε στο 25%, ενώ χιλιάδες είναι πλέον οι εισακτέοι στα Πανεπιστήμια.

Τέλος, η αν. καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Αλεξάνδρα Ανδρούσου μίλησε για τα καινοτόμα ΚΕΣΠΕΜ (Κέντρα Στήριξης Προγράμματος Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων) και τα κινητά ΚΕΣΠΕΜ, όπου υλοποιούνταν δράσεις «έξω από το σχολείο για το σχολείο».

«Η εκδήλωση στο ΕΚΠΑ σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας μεγάλης παρέμβασης», τόνισε η καθηγήτρια Μαρία Σφυρόερα προλογίζοντας το δεύτερο πάνελ, που ξεδίπλωσε τις εμπειρίες των συνεργατών και των εκπαιδευτών του.

Η κοινωνιολόγος Χαρά Καραβία είπε ότι «την αρχική αμηχανία διαδέχτηκε ο ενθουσιασμός στην Ξάνθη, την πόλη των χρωμάτων, με τις ασπρόμαυρες αγκυλώσεις».

Στη συνέχεια η λέκτορας του ΔΠΘ Μαρία Κωνσταντινίδου μοιράστηκε με το κοινό την εμπειρία της ως «πλειονοτική» στην Κομοτηνή: «Οι παππούδες μας μιλούσαν τουρκικά αλλά εμάς δεν μας μάθαιναν. Οι μουσουλμάνες συμμαθήτριές μου δεν έρχονταν μετά το μάθημα στα καφέ και δεν αναρωτηθήκαμε τότε γιατί, μας φαινόταν φυσιολογικό. Συνεργάζομαι εδώ και χρόνια με την πρώην συμμαθήτριά μου Σεμιχά κι έμαθα πολύ αργότερα ότι και του δικού της πατέρα το μαγαζί το είχαν σπάσει στο πογκρόμ του 1990. Στα ΚΕΣΠΕΜ, όμως, γυρίσαμε σελίδα».

Η συντονίστρια εκπαιδευτικού έργου Μαρία Ζωγραφάκη συμπλήρωσε: «Τα ζητήματα δεν ήταν μόνο γλωσσικά, αλλά ζητήματα ισονομίας και ισοπολιτείας». Η ίδια ξεκίνησε να δουλεύει στη Θράκη πριν ακόμα ξηλωθούν πλήρως οι μπάρες της ντροπής (επί ΥΠΕΘΑ Γεράσιμου Αρσένη), στη λεγόμενη επιτηρούμενη ζώνη. Δούλεψε εντατικά και στα μαθήματα ενηλίκων που άλλαξαν τη ζωή πολλών γυναικών, με πολλές από αυτές να είναι παρούσες στο αμφιθέατρο, φανερά συγκινημένες.

«Η σημερινή παρουσία τους εδώ είναι για μένα το μεγαλύτερο δώρο», πρόσθεσε κι έδωσε τον λόγο σε μια νέα γυναίκα από τη μειονότητα που καταχειροκροτήθηκε μόλις είπε ότι «από τότε που έμαθα όχι μόνο να μιλάω αλλά και να γράφω ελληνικά, έπαψα να φοβάμαι».

Η κοινωνική λειτουργός Ολγα Κατσιάνη διηγήθηκε το πώς «μας περίμεναν τα παιδιά κρεμασμένα στα κάγκελα του σχολείου και δεν ήταν λίγοι οι ιμάμηδες που έφτασαν στο σημείο μετά την αρχική απροθυμία τους να φωνάζουν από το τζαμί τα παιδιά μόλις έφτανε η κινητή μονάδα. Εμαθα να χτίζω γέφυρες, τα παιδιά ελεύθερα παίζοντας μπορούσαν να μιλούν τη γλώσσα τους και σιγά σιγά έφευγε ο φόβος και μάθαιναν, απενοχοποιούσαν τα ελληνικά».

«Ηταν ένα συναρπαστικό ταξίδι στις ζωές των άλλων», συμπλήρωσε η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Χαρά Δαφέρμου, που δούλεψε στο -αποκλεισμένο με μπάρες μέχρι το 1995- χωριό Κένταυρος. «Είχαμε 320 παιδιά και δουλεύαμε σε τέσσερις βάρδιες τα Σαββατοκύριακα προσπαθώντας να σεβαστούμε το ωράριο των σχολείων τους ή τις ώρες προσευχής τους. Με τα δημιουργικά, τα ομαδικά παιχνίδια, τα αυτοσχέδια δικά τους παραμύθια, τις κατασκευές και τα θεατρικά, τα παιδιά μάθαιναν και χρησιμοποιούσαν τη γλώσσα» είπε, ενώ η δασκάλα Βίκη Λαζοπούλου τόνισε ότι η επιμόρφωση και η συνεχής στήριξη των εκπαιδευτικών και συνεργατών του ΠΕΜ ήταν πολύ σημαντικό κομμάτι του προγράμματος, ένα πρόγραμμα το οποίο μετέτρεψε τη Θράκη σε «ένα μεγάλο σχολείο, που λειτούργησε όπως θα έπρεπε να λειτουργούν όλα τα σχολεία: με σεβασμό».

Γροθιά στο στομάχι τα λόγια της ψυχολόγου Σεβάλ Οσμάν Ογλού: «Τέλειωσα το σχολείο τα δύσκολα χρόνια, τότε που κλεινόμασταν στο καβούκι μας. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη όταν δεν αποδεχόμαστε τον άλλον. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να είσαι μειονότητα και να μην κατέχεις τη γλώσσα του άλλου. Είδαμε με το πρόγραμμα τη δύναμη της διγλωσσίας, να μιλάς δύο μητρικές γλώσσες. Ανευ όρων αποδοχή σημαίνει να μπορώ να μιλάω χωρίς να φοβάμαι και να μπορώ εγώ σήμερα να εκπροσωπήσω εδώ τη Θράκη μου, όπως εγώ τη γνωρίζω». 
Ακολούθησε το τρίτο πάνελ, στο οποίο οι ομιλήτριες αποκάλυψαν το πόσο πολύ όλο το υλικό και τα βιβλία του ΠΕΜ βοηθούν και τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται με τα προσφυγόπουλα.

Οι Αλεξάνδρα Κανέλλου, Κική Σακκά και Βάσω Νικολάου περιέγραψαν μέσα από την εμπειρία τους σε διαπολιτισμικά σχολεία πώς ο σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας της Ιστορίας και της Γλώσσας που ακολουθεί το ΠΕΜ οδηγεί στο να κατανοήσουν και τα παιδιά προσφύγων την Ιστορία και να εξοικειωθούν με τα ελληνικά.

Η πανεπιστημιακός Μάρω Κακριδή εξήγησε πώς χρησιμοποιεί την προίκα του ΠΕΜ στους μεταπτυχιακούς φοιτητές της στο μάθημα κοινωνιολογίας-γλωσσολογίας: «Είναι πολύτιμη η συνάντηση με έναν πολύ ιδιαίτερα “άλλον” που είναι στιγματισμένος και υποτίθεται ότι διαρκώς μας επιβουλεύεται. Ο τομέας της γλωσσολογίας διδάσκεται με χειρουργικά γάντια και μάσκα. Η λέξη “ιδεολογία” είναι εξοβελισμένη, και έκδηλος παντού ο λανθάνων εθνικισμός. Οι φοιτητές μου πήραν, λοιπόν, το άρωμα από μια σημαντική μακροχρόνια και επίπονη προσπάθεια συνάντησης με τον “άλλο”».

Τελευταία μίλησε η πανεπιστημιακός στο Σικάγο του Ιλινόι Ελένη Κατσαρού, η οποία επισκέφτηκε την Κομοτηνή: «Είδα τη λειτουργία των “απόκρυφων” σχολείων και των “παράτυπων” μαθημάτων ως εργασία ζωής και ψυχής. Ο σεβασμός προς τον μαθητή είναι η ουσία της εκπαίδευσης. Χωρίς αυτόν η εκπαίδευση είναι στείρα και αντί για ένταξη έχουμε αφομοίωση», σημείωσε η έμπειρη σε μειονότητες και διαφορές καθηγήτρια συμπληρώνοντας: «Δεν μπορούμε να λύσουμε όλες τις ανισότητες, αλλά η εκπαίδευση είναι το μόνο πεδίο όπου μπορεί να γίνει αλλαγή, με “πειραγμένες”, ακτιβιστικές, πρωτότυπες και ριζοσπαστικές μεθόδους. Να εδραιωθεί η “ανταρσία”».

Στο βήμα πολιτικοί και δημοσιογράφοι

«Αφού ολοκλήρωσαν οι γυναίκες τα της παιδείας και του προγράμματος, είναι ώρα να αναλάβουν πλέον οι άνδρες για την πολιτική», ήταν τα χαρακτηριστικά λόγια της Αννας Φραγκουδάκη, που καταχειροκροτούμενη από το γυναικείο –κατά κύριο λόγο– ακροατήριο έδωσε τον λόγο στο πάνελ των πρώην υπουργών Παιδείας και των δημοσιογράφων. Ευτυχώς ανάμεσά τους ήταν και η Μαριέττα Γιαννάκου, διασφαλίζοντας κατά κάποιο τρόπο την αναγκαία ποσόστωση!

Ο πρώην βουλευτής του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Γιώργος Πεταλωτής, που μεγάλωσε στη Θράκη, πήρε πρώτος τον λόγο. «Ηρθατε σαν ξένοι κι αυτό ήταν το θετικό, γιατί δεν είχατε τα στερεότυπα των ντόπιων» είπε, απευθυνόμενος στις εκπαιδευτικούς του ΠΕΜ.

Στη συνέχεια διάβασε μια δήλωση-χαιρετισμό του Γιώργου Παπανδρέου, επί της υπουργικής θητείας του οποίου το ΠΕΜ πήρε σάρκα και οστά: «Σε χρόνους ανύποπτους και απροετοίμαστους πίστευα ότι τα δικαιώματα όλων είναι απαραβίαστα. Το ΠΕΜ δυνάμωσε την αλληλεγγύη στην κοινωνία. Επιμέναμε γιατί αυτό ορίζαμε σαν πρόοδο και γι’ αυτό υποστηρίζαμε το πρόγραμμα. Τίποτε όμως ακόμα δεν είναι δεδομένο. Οι ανάγκες τρέχουν και οι δημόσιες συζητήσεις πρέπει τώρα να ανοίξουν».

Σχολική διαρροή

Ο κ. Πεταλωτής, αναφερόμενος σε έναν εισαγγελέα που παινευόταν το 2014 ότι περιόρισε τη σχολική διαρροή των μουσουλμανοπαίδων και των Ρομά με δικογραφίες και καταδικαστικές αποφάσεις κατά των γονιών, αποτύπωσε τη διαφορά μεταξύ του ΠΕΜ και των πρακτικών που συντηρούσαν και συντηρούν το κλίμα διαχωρισμού των παιδιών.

«Αυτό το πρόγραμμα συνέβαλε στο να αποκτήσουν τα παιδιά όλα τα εφόδια ώστε να μπορούν στο μέλλον να αποφασίζουν μόνα τους. Ηταν μια πολιτική ανοιχτών θυρών και η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για παρόμοια προγράμματα είναι αναγκαία. Τώρα τα πράγματα είναι καλύτερα και υπάρχει κατανόηση. Το πρόγραμμα πρέπει να συνεχιστεί για να μπορούν τα παιδιά να διδάσκονται τη γλώσσα, να αυτοπροσδιορίζονται και να έχουν όλα τα δικαιώματα μιας εθνοτικής ή μάλλον μιας θρησκευτικής ομάδας. Εγιναν σοβαρά λάθη με τη μειονότητα και πρέπει να τα αποκαταστήσουμε», δήλωσε η Μαριέττα Γιαννάκου, συμπληρώνοντας ότι την ποσόστωση που δόθηκε για τη μειονότητα στα ΑΕΙ η ίδια την επέκτεινε και στα ΤΕΙ.

Ο Νίκος Φίλης, με μια πολιτική ομιλία, έδωσε το δικό του στίγμα: «Είναι εύστοχη η διατύπωση στον τίτλο του πάνελ “πολιτική για την ένταξη και την εκπαίδευση”, αντί της συνήθους “μειονοτική εκπαίδευση”, που στενεύει και απομειώνει το περιεχόμενο, ταυτίζοντάς το αποκλειστικά με τα μειονοτικά σχολεία στη Θράκη, ενώ η εκπαίδευση των παιδιών και των ενηλίκων της μειονότητας αφορά όλες τις βαθμίδες ώς και την αντισταθμιστική εκπαίδευση, τη διά βίου μάθηση και την ειδική αγωγή. Η “ένταξη” δεινοπαθεί ως πολιτική επιλογή ανάμεσα σε δύο άλλες: αφενός του κοινωνικού αποκλεισμού και αφετέρου της αφομοίωσης».

Θύμισε με παραδείγματα πώς τα σχολικά προγράμματα στη Θράκη ήταν αντικείμενο του υπουργείου Εξωτερικών μέχρις ότου το υπ. Παιδείας ανέκτησε βήμα βήμα την αυτονόητη αρμοδιότητά του. Πρόσφατο αρνητικό παράδειγμα ήταν αυτό που συνέβη με το πιλοτικό πρόγραμμα (που το ξεκίνησε ο ίδιος και το συνέχισε ο Κώστας Γαβρόγλου) για τα δημόσια νηπιαγωγεία της Θράκης, που προέβλεπε ότι σε αμιγώς μειονοτικούς οικισμούς μέσα στην τάξη, εκτός της νηπιαγωγού, να υπάρχει και μια απόφοιτη που να προέρχεται από τη μειονότητα και να γνωρίζει τη μητρική γλώσσα των παιδιών.

Οι αντιδράσεις πήραν αρχικά ακόμα και ακραίο χαρακτήρα, την ώρα που η στόχευση του προγράμματος ήταν προφανής: «Ευκολότερη κοινωνικοποίηση, αναγνώριση της αλλογλωσσίας, επιτρεπτικότητα στην έκφραση των συναισθημάτων και εντέλει καλύτερη εκμάθηση των ελληνικών και προετοιμασία για το δημοτικό, μέσω της αξιοποίησης της μητρικής γλώσσας».

Διαπολιτισμική εκπαίδευση

Ο πρώην υπουργός Παιδείας συμπλήρωσε ότι σήμερα γιορτάζουμε και αναστοχαζόμαστε την «έναρξη της μακροβιότερης, συστηματικότερης και πιο επιτυχημένης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για τη μειονοτική και διαπολιτισμική εκπαίδευση». Τόνισε –αν και δήλωσε απαισιόδοξος για τη βούληση της σημερινής κυβέρνησης– ότι είναι ανάγκη να συνεχιστεί το πρόγραμμα, με τις βελτιώσεις που θα κριθούν αναγκαίες.

Ο Κωστής Παπαϊωάννου, εκπαιδευτικός, θερμός υποστηρικτής του ΠΕΜ και πρώην πρόεδρος της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, περιέγραψε την αρχική αμηχανία και τη μετατροπή της σε αποδοχή και διάλογο: «Το ΠΕΜ ξανάβαλε το σχολείο στο κέντρο της κοινότητας και τον μαθητή στο κέντρο του σχολείου. Ηταν μια μικρή Συμφωνία των Πρεσπών απέναντι στην καχυποψία και σε ένα κράτος-μπαμπούλα με στερεότυπα, όπως ότι “τα τουρκάκια δεν παίρνουν τα γράμματα”. Δεν υπάρχει όμως άλλος δρόμος εκτός από την ένταξη και την ενσωμάτωση. Η εκπαίδευση είναι η ίδια η ασφάλεια και δεν μπορεί η ασφάλεια να αποτελεί πρόσχημα στέρησης παιδιών από το δικαίωμα στην εκπαίδευση».

Ο Γιώργος Μόσχος, πρώην Συνήγορος του Παιδιού, εξήγησε πώς έζησε στη Θράκη την μπάρα και τους γρίφους, τους φόβους πίσω από τις κλειδωμένες πόρτες: «Το ΠΕΜ έδωσε ελπίδα για μια καινούργια στάση απέναντι στα δικαιώματα των παιδιών και η Θράκη ήταν και είναι ένα κρίσιμο σημείο εφαρμογής της άσκησης των δικαιωμάτων αυτών», ενώ ο Σαμή Καραμπουγιούκογλου, δημοσιογράφος στην Ξάνθη, εξήγησε ότι επί 27 χρόνια προσπαθεί σε δύσκολες συνθήκες να διαχειριστεί τις αντιδράσεις όλων, τονίζοντας ότι λείπει η ειλικρίνεια.

«Χρειάστηκε εκείνο το φοβερό πογκρόμ για να καταλάβουν όλοι ότι στη Θράκη κάτι δεν πήγαινε καλά. Τελικά, όσες τρικλοποδιές κι αν μπήκαν από την πλειονότητα, η αποδοχή του προγράμματος είναι γεγονός και το υλικό που μας άφησε υποδεικνύει και το ποιο πρέπει να είναι το επόμενο βήμα. Ενα δίγλωσσο σχολείο που θα προχωρήσει επιτέλους μπροστά».

«Μιάσματα»

Την εκδήλωση έκλεισε ο δημοσιογράφος Παντελής Μπουκάλας με μια προσωπική αφήγησή του για το πώς και πότε έμαθε ότι υπάρχει μειονότητα στην Ελλάδα, όταν πήγε φαντάρος και είδε τους μουσουλμάνους «μιάσματα» να γίνονται όλοι τυφεκιοφόροι χωρίς τουφέκι!

Εφερε το παράδειγμα και της προβεβλημένης δήθεν ηρωικής δασκάλας Χαράς Νικοπούλου, που μάθαινε με το ζόρι στα παιδιά της μειονότητας ελληνικά εμβατήρια έως ότου αποκαλύφθηκε ως παράγων της Χρυσής Αυγής. «Είναι καιρός η φανταστική Ελλάδα να συνεννοηθεί με την πραγματική», τόνισε κλείνοντας την παρέμβασή του.

Το υπουργείο χρειάζεται να σκεφτεί κάτι νέο

Θάλεια Δραγώνα στην ΕφΣυν

Τα 22 χρόνια έχουν μεγάλη προωθητική δύναμη που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Είμαι σίγουρη ότι το υπουργείο Παιδείας θα συνεχίσει –όπως έγινε στο παρελθόν– να νοιάζεται για την εκπαίδευση των παιδιών της μειονότητας. Δεν έχει νόημα να επαναληφθεί απαράλλακτο το σημερινό είδος της παρέμβασης. Τώρα, πρέπει η τοπική κοινωνία, η τοπική αυτοδιοίκηση και ο μηχανισμός της εκπαίδευσης να ενσωματώσουν αυτά που έγιναν πιλοτικά και είχαν αποτέλεσμα.

Το υπουργείο χρειάζεται να σκεφτεί κάτι νέο, που θα έχει τα επόμενα 20 χρόνια μπροστά του για να αποδώσει. Αυτό που εκκρεμεί, όπως είπαν ο Σαμή Καραμπουγιούκογλου και ο Μουσταφά Μουσταφά, είναι ένα πειραματικό δημόσιο δίγλωσσο σχολείο, που θα ακολουθεί όλες τις σύγχρονες τάσεις της δίγλωσσης εκπαίδευσης, θα αποτείνεται εξίσου σε παιδιά της μειονότητας όσο και της πλειονότητας.

Αυτό χρειάζεται μεγάλη προετοιμασία –παιδαγωγικό σχεδιασμό και δουλειά με την τοπική κοινωνία– και σε αυτό θα είχαμε πολλά να προσφέρουμε από τη μακρά εμπειρία μας. Ωστε, όταν θα κάνει το υπουργείο μια νέα προκήρυξη, να είναι όλα έτοιμα και να μπορέσει μια νέα ομάδα ανθρώπων να το εφαρμόσει και να επενδύσει μακρόπνοα. Η Θράκη έχει κατοχυρωμένη διγλωσσία και θα έχει πολλά να δείξει σε διεθνές επίπεδο για την εφαρμογή μιας επιτυχημένης δίγλωσσης εκπαίδευσης.

Sep 212019
 

Εκπαίδευση των παιδιών της Μουσουλμανικής Μειονότητας στη Θράκη. Ένα πρόγραμμα σταθμός για πολλούς και πολλές από εμάς που είχαμε την τύχη να συνεργαστούμε σε αυτό. Μας διαμόρφωσε ως επαγγελματίες, μας βοήθησε να ανοίξουμε τα φτερά μας και να πιστέψουμε ότι το ανέφικτο είναι τελικά εφικτό. Απαιτεί επιστημονική γνώση, πείσμα, μεράκι και συνεργατική ομάδα. Συνεργάτες και συνεργάτιδες αυτού του προγράμματος έγιναν φιλίες ζωής, συνοδοιπόροι. Με συγκίνηση κλείνουμε αυτό το πρόγραμμα, μετά από 22 χρόνια. Αυτήν την Πέμπτη 26/9, στις 5.30 το απόγευμα στο αμφιθέατρο Αργυριάδης στο κεντρικό κτήριο του ΕΚΠΑ θα γίνει μια αναστοχαστική ημερίδα. Θα μιλήσουν άνθρωποι από το πεδίο που έζησαν την παρέμβαση. Αξίζει να παραβρεθείς.

Ένα κλικ εδω για να δεις το πρόγραμμα της ημερίδας (αρχείο pdf)

Sep 142019
 

Πηγή: Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες

Αρχή της σχολικής χρονιάς και για τα προσφυγόπουλα; Ανάγκη άμεσων ενεργειών της πολιτείας

Πέμπτη, 12 Σεπτεμβρίου 2019—Χθες,  Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου χτύπησε το κουδούνι του σχολείου για όλα τα Ελληνόπουλα, όχι όμως και για όλα τα προσφυγόπουλα, αφού μόνο αυτά που μένουν σε διαμερίσματα και δομές φιλοξενίας εντός του αστικού ιστού είχαν τη δυνατότητα να γραφτούν στο σχολείο και να ξεκινήσουν τη χρονιά. Τα προσφυγόπουλα που μένουν στα Κέντρα Φιλοξενίας της ενδοχώρας και στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) των νησιών δεν μπορούν ακόμα να μπουν στις τάξεις με τους συμμαθητές και συμμαθήτριές τους. Οι λόγοι είναι τρεις:

α) Για να ξεκινήσουν οι  απογευματινές τάξεις-Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ), είναι απαραίτητη η έκδοση Υπουργικής Απόφασης, όπως συνέβη τις προηγούμενες χρονιές. Δεν έχει εκδοθεί ακόμα.

β) Για να μεταφερθούν τα παιδιά από τα Κέντρα Φιλοξενίας και τα ΚΥΤ στις πρωινές ή στις απογευματινές τάξεις, χρειάζεται να προβλεφθεί  ο τρόπος της μεταφοράς τους – κάτι που επίσης δεν έχει γίνει.

γ) Όλα τα προσφυγόπουλα που πάνε πρώτη φορά στο ελληνικό σχολείο πρέπει να έχουν ΑΜΚΑ,  ώστε να εμβολιαστούν, να αποκτήσουν το Ατομικό Δελτίο Μαθητή (ΑΔΥΜ) και να μπορέσουν να εγγραφούν. Η διαδικασία αυτή έχει παγώσει στην πράξη.

Όσον αφορά  τα προσφυγόπουλα  που μένουν στα Κέντρα Φιλοξενίας και στα Κέντρα Υποδοχής, είναι σημαντικό  να ενισχυθεί και να αναβαθμιστεί ο θεσμός των ΣΕΠ (Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων), των εκπαιδευτικών δηλαδή που υπηρετούν  μέσα στα κέντρα/δομές φιλοξενίας, και διαθέτουν πολύτιμη εμπειρία σε θέματα εκπαίδευσης προσφυγόπουλων.

Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες εκφράζει την ανησυχία του για τις καθυστερήσεις και προσκόμματα, καθώς και την ελπίδα του ότι η πολιτεία θα δράσει τάχιστα για να αντιμετωπιστούν. Η πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση  αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα για όλα τα παιδιά που βρίσκονται στη χώρα μας, ανεξάρτητα από το καθεστώς παραμονής τους, σύμφωνα με το διεθνές και το εθνικό δίκαιο. Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό θεσμό ένταξης των προσφυγόπουλων, που  συμβάλλει τόσο στην ομαλή επιστροφή των παιδιών σε μια κανονικότητα που έχουν στερηθεί, ενώ παράλληλα προάγει τη συνοχή και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών.

Sep 072019
 

Πηγή: Παρατηρητής της Θράκης

Ημερίδα την Τετάρτη στο κτίριο της ΠΕ Ροδόπης

Το πρόγραμμα που βοήθησε την τοπική κοινωνία να μάθει πώς να κάνει πρόσθεση και όχι αφαίρεση, πολλαπλασιασμό και όχι διαίρεση, κλείνει τον ευρύ κύκλο δραστηριοποίησης του με μια απολογιστική ημερίδα. Ο λόγος για το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων (ΠΕΜ) που ολοκληρώνοντας μια διαδρομή 22 ετών (1997-2019) θα πραγματοποιήσει την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου στην αίθουσα «Γεώργιος Παυλίδης» της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης την καταληκτήρια ημερίδα του, με τίτλο «Ένταξη και Εκπαίδευση των Μουσουλμανοπαίδων».
 
Το πρόγραμμα της ημερίδας είναι το εξής:
 
17.00 – 17.45: Χαιρετισμοί
Συντονίζουν: Άννα Φραγκουδάκη, Ομότιμη καθηγήτρια, ΕΚΠΑ και Θάλεια Δραγώνα, Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ
 
Χρήστος Μέτιος, Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και
Ζωή Γαβριηλίδου, Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Κωνσταντίνος Μπαντίκος, Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Βασίλης Συμεωνίδης, Συντονιστής Μειονοτικής Εκπαίδευσης
Νίκος Ανταμπούφης, Συντονιστής ΠΕΚΕΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Μαρία Λουκοπούλου, Πρόεδρος ΕΛΜΕ Ξάνθης
Μιχάλης Βασιλειάδης, Πρόεδρος ΕΛΜΕ Ροδόπης
Δημήτρης Ντούμος, Πρόεδρος Συλλόγου Εκπαιδευτικών ΠΕ Ξάνθης
Στέφανος Μακρυγιάννης, Πρόεδρος Συλλόγου Εκπαιδευτικών ΠΕ Ροδόπης
 
17.45 – 18.10:Εικοσιδύο χρόνια μετά: αναστοχασμός από την επιστημονική επιτροπή του ΠΕΜ
Συντονίζει:Βενετία Αποστολίδου, Καθηγήτρια, ΑΠΘ
 
Θάλεια Δραγώνα, Καθηγήτρια ΕΚΠΑ
Άννα Φραγκουδάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ
Αλεξάνδρα Ανδρούσου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ
Νέλλη Ασκούνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ
 
18.10 – 18.30: Οι βουλευτές της μειονότητας μιλούν για το ΠΕΜ
Συντονίζει: Ανδρέας Νοταράς, Επίκουρος Καθηγητής, Πάντειο Πανεπιστήμιο και Μαρία Κωνσταντινίδου, Λέκτορας, ΔΠΘ, Υπεύθυνη ΚΕΣΠΕΜ Ροδόπης
 
Χουσεΐν Ζεϋμπέκ, Βουλευτής Ξάνθης
Μπουρχάν Μπαράν, Βουλευτής Ξάνθης
Ιλχάν Αχμέτ, Βουλευτής Ροδόπης
 
18.30 – 19.15: Η ματιά των εκπαιδευτικών Ι
Συντονίζουν: Ελένη Χοντολίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΑΠΘ και  Μαρία Ζωγραφάκη, Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου, ΠΕΚΕΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
 
Νουρεδήν Κιγιτζή, Πρόεδρος Συλλόγου Εκπαιδευτικών ΕΠΑΘ Ξάνθης
Μιχάλης Τσιραμπίδης, Εκπαιδευτικός, 1ο Μειονοτικό ΔΣ Ξάνθης
Φεϊμέ Ραήφ, Εκπαιδευτικός, Συνεργάτιδα του ΠΕΜ
Νένα Ορφανίδου, Εκπαιδεύτρια ενηλίκων, Συνεργάτιδα του ΠΕΜ
Λένα Παπαδοπούλου, Εκπαιδευτικός, Μειονοτικό ΔΣ Γλαύκης
 
19.15 – 19.45: Διάλειμμα καφέ
 
19.45 – 20.25: Η ματιά των εκπαιδευτικών ΙΙ
Συντονίζουν: Χαρά Δαφέρμου, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ και Όλγα Κατσιάνη, Κοινωνική Λειτουργός, Συντονίστρια Κινητών ΚΕΣΠΕΜ
 
Σαλή Αχμέτ, Πρόεδρος Συλλόγου Εκπαιδευτικών ΕΠΑΘ Ροδόπης
Μαριγούλα Κοσμίδου, Διευθύντρια Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης
Νεδιμέ Καντουχάρ, Εκπαιδευτικός, Συνεργάτιδα του ΠΕΜ
Ραφιέ Καντουχάρ, Εκπαιδευτικός, Συνεργάτιδα του ΠΕΜ
Αχμέτ Νιζάμ, Συντονιστής Εκπαιδευτικού έργου Μειονοτικής Εκπαίδευσης, ΠΕΚΕΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκη
Βαγγέλης Φακούδης, Εκπαιδευτικός, Γυμνάσιο Σουφλίου
 
20.25 – 21.15: Το αποτύπωμα του ΠΕΜ στην τοπική κοινωνία
Συντονίζουν:Γιώργος Μαυρομμάτης, Επίκουρος Καθηγητής, ΔΠΘ και Σεβάλ Οσμάν Ογλού, Ψυχολόγος, μέλος Ομάδας συντονισμού ΔΕΝ
 
Δημήτρης Πολυχρόνης, Εκπαιδευτικός, παλαιό μέλος Δημιουργικών Εργαστηρίων Νέων
Φατμά Αχμέτ, Μαθήτρια, Δημιουργικά Εργαστήρια Νέων
Χουσεΐν Μπαλτατζή, Πρόεδρος Συλλόγου Επιστημόνων Μειονότητας Δυτικής Θράκης
Χαράλαμπος Σακονίδης, Καθηγητής ΔΠΘ
Αχμέτ Χατζηοσμάν, πρ. Βουλευτής, Πρόεδρος ΠΕΚΕΜ
Μουσταφά Μουσταφά, πρ. Βουλευτής
 
21.15 – 22.00: Το δικαίωμα στην εκπαίδευση: η παρέμβαση του ΠΕΜ
Συντονίζουν: Σαμή Καραμπουγιούκογλου, Δημοσιογράφος και Χαρά Καραβία, Κοινωνιολόγος, Υπεύθυνη ΚΕΣΠΕΜ Ξάνθης
 
Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Κώστας Γούναρης, Δικηγόρος
Γιάννης Κτιστάκις, Επίκουρος Καθηγητής ΔΠΘ

Jun 112019
 

Επιστημονική Διημερίδα – Εκπαιδευτική Δράση ΟΚΑΝΑ

«Έμφυλες διακρίσεις, ταυτότητα φύλου και σεξουαλικότητα: Η συμπεριληπτική εκπαίδευση ως πολιτική πρόληψης του σχολικού αποκλεισμού»

Χώρος: 1ο ΕΠΑΛ Αγ. Παρασκευής (Παπαφλέσσα 17, Αγία Παρασκευή 15341)

Ημέρα: Πέμπτη – Παρασκευή, 20-21/06/2019

Το Processwork Hub συμμετέχει στη διημερίδα με ομιλία της Αλεξάνδρας Βασιλείου με θέμα: «Η αβεβαιότητα ως σύμμαχος στην προσωπική και κοινωνική αλλαγή»

Ένα κλικ εδώ για το πρόγραμμα της διημερίδας (αρχείο pdf)

May 102019
 


Ένας Οδηγός προϊόν συνεργασίας του Πολύχρωμο Σχολείο – Rainbow School με τις ΛΟΑΤΚΙ+ Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και με το 11528 – Δίπλα σου.

Κατευθυντήριες Γραμμές για τη διαχείριση πρακτικών ζητημάτων που προκύπτουν στη Σχολική Ζωή. Για μια Συμπεριληπτική Εκπαίδευση σε ζητήματα Σεξουαλικού Προσανατολισμού, Έκφρασης, Ταυτότητας Φύλου και Χαρακτηριστικών Φύλου.

Ένα κλικ εδώ για να δεις τον οδηγό σε αρχείο pdf.

Ο Οδηγός αυτός αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Πολύχρωμου Σχολείου με τις ΛΟΑΤΚΙ+ Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών: ColorYouth, Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, ΛΟΑΤ ΑμεΑ, ΟΛΚΕ Ομοφυλοφιλική & Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας, Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος “Θετική Φωνή”, Proud Seniors Greece -Ομάδα Υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ Ατόμων Ηλικίας 50 και Άνω, Athens Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας, Thessaloniki Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης, Γραμμή Ψυχολογικής Στήριξης “11528 – ΔΙΠΛΑ ΣΟΥ”.