Τελευταία μέρα του 2020. Χρονιά Covid. Χρονιά δοκιμασίας όλων των αντοχών, χρονιά ανασφάλειας και φόβου, χρονιά κανονικοποίησης του κοινωνικού ελέγχου, χρονιά αμφισβήτησης κεκτημένων εργασιακών δικαιωμάτων, χρονιά καταστολής. Χρονιά πένθους για την απώλεια ανθρώπων, αποχαιρετισμού σε δυστοπικές συνθήκες, χωρίς τα τελετουργικά αποχαιρετισμού που μαλακώνουν λίγο την ψυχή.
Χρονιά τηλε-εργασίας που έβαλε σε δοκιμασία την ποιότητα της δουλειάς, τη σύνδεση με ανθρώπους και ομάδες. Ο ανθρώπινος κύκλος έγινε πλέγμα τετραγώνων στις οθόνες μας. Χάθηκε η κοινή ατμόσφαιρα που δημιουργείται όταν είμαστε στον ίδιο χώρο. Χρειάστηκε να βρούμε νέους τρόπους. Με όλες τις δυσκολίες (τεχνικές και μη). Δεν σε ακούμε, άνοιξε το μικρόφωνο… Κλείσε την κάμερα να έχεις καλύτερο σήμα… Κλείστε τα μικρόφωνα, ανοίξτε τα μικρόφωνα.
Χρονιά τηλε-εκπαίδευσης, που μας έκανε να ψάχνουμε ότι καταχωνιασμένο κινητό ή υπολογιστή έχουμε. Να αναβαθμίζουμε, να στήνουμε με προγράμματα ανοιχτού κώδικα, να μοιράζουμε σε παιδιά για να διατηρήσουν έστω αυτήν την ελάχιστη επαφή με το σχολείο.
Χρονιά ακόμη μεγαλύτερης περιθωριοποίησης ανθρώπων γύρω μας. Πρόσφυγες, άστεγοι, ευπαθείς ομάδες.
Χρονιά απομόνωσης στα σπίτια μας. Με αποθυμιά για φίλες και φίλους, για αγκαλιές.
Χρονιά μάσκας. Η μάσκα που αλλοίωσε την επικοινωνία, άλλαξε τα χαρακτηριστικά μας, μπέρδεψε την κάθε επαφή μας.
Χρονιά με μια ευχή να είναι πάντα στην κορυφή: υγεία για όλον τον κόσμο.
Φεύγει αυτή η χρονιά. Μας αφήνει με έγνοια για την επόμενη, με στεναχώρια, με θυμό, αλλά και με πείσμα. Να μην θεωρήσουμε αυτήν την κατάσταση τη νέα κανονικότητα. Να αναρωτηθούμε για όλα αυτά που συμβαίνουν. Να συνδέσουμε το τώρα με τις επιλογές δεκαετιών. Επιλογές τρόπου ζωής, επιλογές οικονομικών πολιτικών. Επιλογές κοινωνικών προτεραιοτήτων. Επιλογές ασέβειας στο περιβάλλον που μας τρέφει, αλόγιστης σπατάλης πόρων, σαν να μην υπάρχει αύριο.
Μας αφήνει και με πείσμα για την αλληλεγγύη που – περισσότερο παρά ποτέ – είναι αναγκαία. Για την προσωπική ευθύνη, όχι αυτήν των δελτίων ειδήσεων (της παραμόρφωσης της πολιτικής ευθύνης), αλλά αυτήν που χρόνια αναζητούμε, της επίγνωσης για το πως η κάθε δική μας πράξη, δράση, στάση, επηρεάζει κάθε άνθρωπο, κάθε ον γύρω μας.
Μας αφήνει και με ένα χαμόγελο. Για τις στιγμές που μέσα σε αυτές τις απρόσμενες συνθήκες πετύχαμε τη σύνδεση, την αλληλεγγύη, τη δημιουργία. Πάνω σε αυτές τις στιγμές χτίζουμε, από αυτές τις στιγμές παίρνουμε δύναμη για όλα αυτά που έρχονται.
Ευχή μας για το 2021; Υγεία – παραμένει πρώτη ευχή, αλληλεγγύη, αντίσταση στις καταστροφικές επιλογές, επίγνωση και ανοιχτή καρδιά. Μην αφήσουμε το φόβο να μας πάρει την ανθρωπιά μας, ούτε την ικανότητα μας να φανταστούμε έναν κόσμο πιο δίκαιο για όλα, όλες και όλους.